Του Γιώργου Καραμπελιά, πρωτοδημοσιεύτηκε στο liberal.gr
Σήμερα, το μεταναστευτικό και προσφυγικό ζήτημα έχει ξεφύγει από τις όποιες ψευδο-ανθρωπιστικές του διαστάσεις και έχει πλέον μεταβληθεί ανοικτά σε ζήτημα οργανωμένης, από τον Ερντογάν και τις υπηρεσίες του, «εισβολής» στη χώρα. Την περιμέναμε στην υφαλοκρηπίδα της Κρήτης και μας ήλθε από τον Έβρο.
Έτσι επανατίθεται μετ’ επιτάσεως το ζήτημα της εγκατάστασης των κέντρων ελέγχου των μεταναστών και προσφύγων που εισέρχονται παράνομα στη χώρα. Διότι, όπως καταλαβαίνουμε, δεν είναι δυνατό πλέον να ανοίξει πάλι θέμα εγκατάστασής τους στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου, όχι μόνο λόγω της πάνδημης αντίδρασης των κατοίκων, αλλά και γιατί έχουν πλέον γίνει απολύτως καταφανείς οι προθέσεις της Τουρκίας για την αλλοίωση της πληθυσμιακής σύνθεσης των νησιών. Επί πλέον, μετά την κινητοποίηση ολόκληρου του ελληνικού λαού και της ίδιας της Κυβέρνησης για την αποτροπή αυτής της ιταμής πρόκλησης, που χρησιμοποιεί τους μετανάστες ως πολιορκητικό κριό, δεν είναι εφικτή ούτε η δημιουργία κέντρων ελέγχου στην ηπειρωτική χώρα. Καταλαβαίνουμε ότι ο ελληνικός λαός βρίσκεται πλέον «στα κάγκελα» για το ζήτημα και οποιαδήποτε δημιουργία νέων κλειστών κέντρων είναι κυριολεκτικά ανέφικτη χωρίς νέες εμφύλιες συγκρούσεις.
Πριν από μερικούς μήνες, είχαμε τολμήσει να προτείνουμε ως μόνη εφικτή λύση, για να αποφευχθούν οι συγκρούσεις μεταξύ των Ελλήνων, τόσο στα νησιά όσο και στην ηπειρωτική Ελλάδα, την εγκατάσταση των κέντρων υποδοχής και ελέγχου σε μικρά νησιά, με λίγους κατοίκους ή και εντελώς ακατοίκητα. Τότε, αυτή η πρότασή μας συκοφαντήθηκε και λοιδορήθηκε ως «εγκλεισμός στα ξερονήσια». Εξάλλου, οι ίδιοι «ανθρωπιστές» επιστρατεύουν με ανίερο τρόπο και το προσφυγικό δράμα του μικρασιατικού ελληνισμού, για να το ταυτίσουν με τη σημερινή απειλή ενάντια στη χώρα μας, όπως έκανε πρόσφατα ο Παναγιώτης Κουρουμπλής. Δηλαδή, οι καταδιωγμένοι από το μαχαίρι του Τούρκου Έλληνες της Μικράς Ασίας και της Ανατολικής Θράκης θα πρέπει να νιώθουν ταύτιση με τους ξεριζωμένους ισλαμικούς πληθυσμούς που χρησιμοποιεί εναντίον της Ελλάδας και πάλι η Τουρκία η οποία θέλει πλέον να ολοκληρώσει ό,τι άρχισε το 1922!
Ιδιαίτερα όσοι προερχόμαστε από την Αριστερά διατηρούμε εικόνες και μνήμες από τις εξορίες των πατεράδων και των παππούδων μας – ο δικός μου πατέρας πέρασε αρκετά χρόνια της ζωής του στην εξορία, με τελευταία περίπτωση εκείνη της Γιάρου επί Χούντας. Οι εθνομηδενιστές εργαλειοποιούν μια αποτρόπαια μνήμη και εικόνα του εμφυλίου σχετικά με μια ριζικά διαφορετική πραγματικότητα. Διότι, εδώ, αναφερόμαστε σε κέντρα ελέγχου όσων εισέρχονται παράνομα στη χώρα και ο καλύτερος τρόπος για να γίνει αυτός ο έλεγχος, αν δεν θέλουμε κολαστήρια όπως εκείνο της Μόριας, ή βίαιες συγκρούσεις μεταξύ αστυνομίας και τοπικών πληθυσμών, είναι αυτά τα κέντρα να εγκατασταθούν σε σχετικά απομονωμένες περιοχές. Εξάλλου, μετά τη συμφωνία που έχει αποδεχτεί ο ΣΥΡΙΖΑ, όλοι εκείνοι οι μετανάστες των οποίων απορρίπτονται οι αιτήσεις ασύλου θα πρέπει να βρίσκονται σε νησιά, για να δεχτεί η Τουρκία τον επαναπατρισμό τους. Μέχρις ότου γίνει κάποια νέα συμφωνία με την Τουρκία, εξαιρετικά απίθανη σήμερα, αυτή θα βρίσκει πρόσχημα τη μεταφορά τους στην ηπειρωτική Ελλάδα για να μην επιτρέπει τον επαναπατρισμό τους.
Επομένως, η μοναδική λογική και εφικτή λύση είναι η εγκατάστασή τους σε κάποια από τα πολυάριθμα μικρά, αραιοκατοικημένα ή ακατοίκητα νησιά μας. Πολλά από αυτά βρίσκονται κοντά σε μεγαλύτερα νησιά ή στην ηπειρωτική Ελλάδα και σχετικά σχέδια, από όσο γνωρίζουμε, έχουν ήδη παραδοθεί στις κυβερνητικές αρχές. Εκεί θα ήταν δυνατή η κατασκευή, σε σύντομο χρονικό διάστημα, κέντρων ελέγχου, στα οποία να εξασφαλίζεται η τροφοδοσία και η ύδρευση και να μπορούν πολλοί από τους εργαζόμενους να πηγαινοέρχονται καθημερινά σε αυτά. Αυτά τα κέντρα μπορούν να κατασκευαστούν με τη συνδρομή και τον έλεγχο της ΕΕ, που έχει υπογράψει τις σχετικές συμφωνίες επαναπροώθησης με την Τουρκία, και του ΟΗΕ.
Με τη δημιουργία τους, πέραν του ότι θα πάψουν οι συγκρούσεις των αρχών με τους τοπικούς πληθυσμούς και θα ελέγχονται οι παράνομα εισερχόμενοι στη χώρα, θα δοθεί και ένα μήνυμα σε όλους ότι πλέον δεν είναι εφικτή η μετάβαση μέσω της Ελλάδας στην υπόλοιπη Ευρώπη και επομένως θα μειωθούν δραστικά και οι ροές και η εργαλειοποίησή τους από τον Ερντογάν και την τουρκική ΜΙΤ.
Κατανοούμε ότι η υλοποίηση ενός τέτοιου σχεδιασμού δεν θα είναι εύκολη. Διότι πολλοί καλοθελητές, Έλληνες και ξένοι, θα σπεύσουν να συκοφαντήσουν αυτή την πρόταση. Γι’ αυτό και από την κυβέρνηση, αρχικώς –κάτω και από την πίεση των ΜΚΟ και πολλών φιλανθρώπων με το αζημίωτο, που κερδίζουν πολλά χρήματα από το μεταναστευτικό χάος–, υπήρξε απόρριψη της σχετικής πρότασης. Πρότασης που μάλιστα είχε προταθεί και από υπευθύνους για το μεταναστευτικό και από βουλευτές της κυβερνητικής πλειοψηφίας.
Εν τούτοις, είναι η μόνη εφικτή και πραγματοποιήσιμη πρόταση, και τον ρεαλισμό της κατέδειξαν περίτρανα τα πρόσφατα γεγονότα στα νησιά, καθώς και η επιχειρούμενη και καθοδηγούμενη από τους Τούρκους εισβολή. Γι’ αυτό και επανέρχεται σήμερα ανοικτά και στους κυβερνητικούς σχεδιασμούς. Ο υπουργός Μεταναστευτικής πολιτικής, Νότης Μηταράκης, δήλωσε την Κυριακή, 1η Μαρτίου, ότι πλέον η κυβέρνηση εξετάζει και αυτή την εκδοχή εάν την συμφωνήσουν οι νησιώτες. Διότι είναι πια προφανές ότι τα κλειστά κέντρα δεν μπορούν να γίνουν στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου χωρίς μεγάλες συγκρούσεις με τον τοπικό πληθυσμό, ενώ η τουρκική εισβολή έχει καταστήσει αδύνατη και την κατασκευή τους στην ηπειρωτική Ελλάδα. Κατέστη επομένως η τελευταία δύσκολη μεν αλλά εν τέλει πραγματοποιήσιμη λύση.
Για την ιστορία να θυμίσω στους «ανθρωπιστές» αντιφασίστες πως, για μας τους παλαιότερους, η «Μπουμπουλίνας» ήταν κάποτε μια λέξη που προκαλούσε απαίσιους συνειρμούς. Πράγματι, στην οδό Μπουμπουλίνας, στο μέγαρο του δωσίλογου Λογοθετόπουλου, ήταν εγκατεστημένο για πολλά χρόνια μετά την Κατοχή το κέντρο της ΚΥΠ, ενώ το διπλανό κτήριο φιλοξενούσε την Ασφάλεια και τη περιβόητη ταράτσα της, άντρο των βασανιστηρίων – όπως τα έχει περιγράψει ο Περικλής Κοροβέσης. Επομένως εγώ, που είχα κληθεί πολλές φορές, πριν τη δικτατορία, στην Ασφάλεια, και έχω περάσει τον Μάιο-Ιούνιο του 1967 ενάμιση μήνα από τη ζωή μου στα υπόγειά της, καθώς και δεκάδες χιλιάδες άλλοι που βασανίστηκαν απάνθρωπα, δεν θα έπρεπε να πηγαίνουν στο… Υπουργείο Πολιτισμού που σήμερα στεγάζεται στο κτήριο της ΚΥΠ! Εξάλλου, το ΚΚΕ, που δεν έχει σχετικές αναστολές, στέγασε στο κτήριο της ΚΥΠ, το οποίο είχε αγοράσει για ένα κομμάτι ψωμί, τα γραφεία της Κομματικής Οργάνωσης Αθήνας μετά τη δικτατορία! Σήμερα όμως «φρίττει» με τα «ξερονήσια».
3 ΣΧΟΛΙΑ
τα κεντρα υποδοχης πρεπει να γινουν στις γειτονιες των φασιστερων….
εκαλη ,κηφησια ,κωλονακι, πανοραμα θεσ/νικης και σε ολες τις αριστοκρατικες συνοικιες τους…
Δε ζουν μόνο αριστεροί εκεί αλλά και οι άλλοι, οι δεξιοί. Εν πάση περπτώσει όσοι ευκατάστατοι που τους στρατολογούν ως υπηρετικό προσωπικό.
Δεν θα σταθώ στις επιθέσεις των φιλελεύθερων εθνομηδενιστών (δεξιών, αριστερών ή αναρχικών) σε οποιαδήποτε συνεκτική πολιτική αποτροπής των ανεξέλεγκτων μεταναστευτικών ροών. “Ανθρωπισμός” για αυτούς είναι ό,τι διαλύει τα έθνη-κράτη και μας φέρνει πιο κοντά στις παγκοσμιοποιημένες αυτοκρατορίες και στα “χαρούμενα πλήθη” τους. Δεν θα αναφερθώ ούτε στην πρόσφατη προσχώρηση-έκπληξη(;) του ΚΚΕ στο “ανθρωπιστικό” μπλοκ των no-border, στο οποίο ηγείται ο Βαρουφάκης, η Νεολαία ΣΥΡΙΖΑ και οι Αντιφα. Έχει εξαιρετικό γούστο να παρακολουθείς ένα κόμμα που ακόμα και σήμερα υπερασπίζεται καθεστώτα, στα οποία όχι να μπει κάποιος από τα σύνορα χωρίς έλεγχο δεν επιτρεπόταν αλλά κυρίως (παγκόσμια πρωτοτυπία) ούτε να βγει από αυτά ζωντανός δεν μπορούσε (μερικές φορές ακόμα και η μετακίνηση από πόλη σε πόλη χρειαζόταν ειδική άδεια)! Ούτε θα αντιδικήσω για το αυτονόητο. ‘Οτι, δηλαδή, δεν μπορεί να υπάρξει αποτρεπτική πολιτική χωρίς ισχυρό έλεγχο των θαλάσσιων και χερσαίων συνόρων και ταυτόχρονα την έμπρακτη απειλή μιας αδιέξοδης καθήλωσης των παράνομα εισελθόντων σε περιοριστικές δομές που θα διακόψει το ταξίδι προς τον επιθυμητό προορισμό.
Το προτεινόμενο, όμως, στο άρθρο, σχέδιο για εγκατάσταση κλειστών κέντρων σε έρημα ή αραιοκατοικημένα νησιά του Αιγαίου, είναι επισφαλές. Από μια πρώτη άποψη, δείχνει αποτελεσματικό. Και θα μπορούσε να είναι, πράγματι, ένα είδος αποθάρρυνσης για τους μετακινούμενους πληθυσμούς μέσω τυπικών, κερδοσκοπικών δικτύων διακίνησης ανθρώπων, όπου ο μετακινούμενος διατηρεί στοιχειωδώς ένα δικαίωμα επιλογής για το πού και πώς θα συνεχίσει την πορεία του. Από τη στιγμή, όμως, που η Τουρκία μετατρέπεται επισήμως και διακηρυγμένα σε κράτος-διακινητή, τότε σε 5 εκατομμύρια πρόσφυγες και μετανάστες που έχει στην επικράτειά της, πάντα θα βρίσκει μερικές χιλιάδες (με παραπλάνηση, εκβιασμό ή τη λόγχη στην πλάτη) για να τους προωθεί στα Ελληνικά σύνορα (θαλάσσια ή χερσαία), παρά την απειλή της κατάληξης σε ένα κλειστό κέντρο κράτησης σε κάποιο νησί. Συνεπώς, αν δει κάποιος από πολλές πλευρές το προτεινόμενο σχέδιο, θα διαπιστώσει τις αδυναμίες του. Πιο συγκεκριμένα:
Από τεχνικής απόψεως, είναι δαπανηρό στην κατασκευή αλλά και στη διαχείρισή του και θα χρειαστεί πολύ χρόνο, ο οποίος δεν υπάρχει. Μέσα σε 3-4 μέρες 1.500 άτομα έχουν ήδη συλληφθεί για παράνομη είσοδο σε Έβρο και νησιά. Εγκαταστάσεις σε περιοχές που στερούνται παντελώς (ή σχεδόν) υποδομών (ύδρευσης, αποχέτευσης, ηλεκτρισμού, τηλεπικοινωνιών, κλπ.) προϋποθέτουν μια πραγματική τεχνική κοσμογονία για την οποία δεν υπάρχει χρόνος (δεν γίναμε Κινέζοι ακόμη) αλλά και είναι άγνωστη η χρηματοδότησή τους. Η υπόθεση ότι θα τις χρηματοδοτήσει η Ε.Ε. ισχύει μόνο στο βαθμό που η τελευταία θέλει να αναλάβει το σχετικό πολιτικό κόστος και φυσικά μόνο για να συνεχίσει να είναι η Ελλάδα το hot spot της. Ταυτόχρονα, η απουσία οποιασδήποτε νυν υποδομής θα σημαίνει προχειροφτιαγμένες εγκαταστάσεις, κακής διαβίωσης τόσο για τους περιορισμένους εκεί όσο και το διοικητικό, υγειονομικό προσωπικό και το προσωπικό ασφαλείας.
Από πολιτικής απόψεως, είναι μια οριακή απόφαση που ενδέχεται να μεταβάλλει τους συσχετισμούς σε βάρος της χώρας σε επίπεδο διεθνούς κοινής γνώμης. Κοινώς, να λειτουργήσει ως αυτο-προβοκάτσια. Αυτή τη στιγμή το διεθνές προφίλ της χώρας είναι ιδιαίτερα καλό με τον αποφασιστικό τρόπο που χειρίστηκε, ιδιαίτερα την κρίση στον Έβρο και την κατάδειξη της Τουρκίας ως κράτους-διακινητή ανθρώπων. Όμως, οι αντίπαλοι της χώρας – Τουρκία πρωτίστως (αλλά και Γερμανία, Μ. Βρετανία), διεθνείς διακινητές και χρηματοδότες των μεταναστευτικών ροών, ΜΚΟ, ΟΗΕ, ντόπιοι εθνομηδενιστές και όργανα των προηγουμένων, κ.ά. – καραδοκούν και είναι φανερό ότι οργανώνουν το σχέδιο επικοινωνιακής δυσφήμισης της χώρας ως “απάνθρωπου” κράτους που καταπατάει τα στοιχειώδη δικαιώματα “κατατρεγμένων ανθρώπων” (η Τουρκία ήδη επιστρατεύει όλη την προπαγανδιστική της μηχανή σε αυτό το σκοπό). Ας μην υποτιμάμε καθόλου το ρόλο που παίζει όλος αυτός ο συρφετός στη διεθνή πολιτική και πόσο εύκολα μπορεί να αντιστραφεί το κλίμα και αντίστοιχα η ψυχολογία στο εσωτερικό της ελληνικής κοινωνίας. Ένα κράτος-αποδιοπομπαίος τράγος, αφημένο στην τύχη του δεν θα κοστίσει ιδιαίτερα στο σκληρό πυρήνα της Ε.Ε., ιδιαίτερα το Γερμανικό. Η Ελλάδα δεν είναι Ουγγαρία να συνορεύει μαζί τους! Αν η συμφωνία Ε.Ε.-Τουρκίας είναι νεκρή (και είναι, με ευθύνη της δεύτερης), τότε η Ελλάδα δεν δεσμεύεται για το που θα στήσει τα προαναχωρησιακά κέντρα (ανοιχτά ή κλειστά), ενώ συνάμα θα πρέπει να καταγγείλει επίσημα τη Συμφωνία στα Ευρωπαϊκά όργανα και να αναστείλει την εφαρμογή της Συμφωνίας του Δουβλίνου. Παράλληλα, θα απειλήσει με μπλοκάρισμα, με συνεχή βέτο, κάθε σημαντική απόφαση της Ε.Ε., έως ότου ο Γερμανικός πυρήνας της σοβαρευτεί. Η αποφασιστικότητα της χώρας πρέπει να διατρανωθεί προς όλα τα αζιμούθια.
Από ιδεολογικής απόψεως, η σύνδεση με μελανές στιγμές της νεώτερης ιστορίας μας δεν μπορεί να αποφευχθεί. Αντίθετα, δίνει ένα όπλο στον εθνομηδενιστικό πόλο να ξεσαλώσει με παραλληλισμούς που θα προβληματίσουν, θα φοβίσουν και θα απογοητεύσουν ένα καλοπροαίρετο τμήμα του ελληνικού λαού που δεν έχει αμιγώς δεξιές καταβολές και άρα να διασπάσει την ψυχική ενότητα του λαού που είναι το σπουδαιότερο όπλο που μπορούμε να διαθέτουμε αυτή τη στιγμή. Ταυτόχρονα, δίνει την ίδια δυνατότητα στον ακροδεξιό πόλο να ξεσαλώσει υπέρ του συμβολισμού, γεγονός που πιθανά να επιτείνει το “κράτημα” και την πτώση του ενθουσιασμού και της αποφασιστικότητας των μετριοπαθών πολιτών, που είναι και η πλειοψηφία. Είναι άλλο πράγμα να χρησιμοποιείς κτίρια-σύμβολα ενός καταπιεστικού καθεστώτος (“Μπουμπουλίνας”, κλπ.) για τις ανάγκες της ομαλής, δημοκρατικής πολιτικής ζωής, το οποίο είναι, εξίσου συμβολικό, δείγμα κατίσχυσης της δημοκρατίας επί των εχθρών της. Και άλλο πράγμα, να χρησιμοποιείς νησιά-δεσμωτήρια του παρελθόντος σε νησιά-δεσμωτήρια του παρόντος. Η μόνη πιθανότητα να αποφευχθεί αυτή η σύνδεση θα ήταν ο διασφαλισμένα σύντομος χρόνος παραμονής εκεί κάποιων παράνομα εισελθόντων. Αυτό προϋποθέτει, όμως, είτε ότι ισχύει η συμφωνία Ε.Ε-Τουρκίας ως προς το σκέλος της επαναπροώθησης, είτε ότι η Ε.Ε. θα αποδεχτεί εν τέλει διασπορά των ανθρώπων αυτών στην επικράτειά της, είτε ότι οι χώρες καταγωγής τους δέχονται σε μεγάλο βαθμό τον επαναπατρισμό τους. Τίποτα από τα τρία δεν ισχύει σήμερα.
Τέλος, από άποψη ανθρωπιάς, είναι ούτως ή άλλως σκληρό (αν και αναγκαίο σε έκτακτες περιπτώσεις σαν τη σημερινή) να καταδικάζεις ανθρώπους, κάθε φύλου και ηλικίας, να αποκλείονται σε κλειστά κέντρα κράτησης, με μοναδικό τους διαπιστωμένο έγκλημα την παράνομη είσοδο στη χώρα. Γίνεται ακόμα σκληρότερο, αν ο εγκλεισμός γίνεται σε νησιά χωρίς άλλο πληθυσμό και κοινωνική δραστηριότητα (πέραν του προσωπικού διαχείρισης και ασφάλειας των κέντρων και των κανόνων διαβίωσης εκεί). Ο χρόνος παραμονής εκεί θα καταδείξει αν ένα σκληρό μέτρο θα γίνει και απάνθρωπο. Δηλαδή, απομόνωση επ’ αορίστω που αργά ή γρήγορα θα οδηγήσει σε κατάρρευση τους περιορισμένους ή/και σε αιματηρή εξέγερση. Αλλά ο χρόνος παραμονής είναι εν τέλει πολιτικό ζήτημα. Δηλαδή, αν θα συντρέξουν οι πολιτικοί λόγοι που θα καταστήσουν το μέτρο αυτό εντελώς προσωρινό. Μέχρι στιγμής, κάτι τέτοιο δεν διαφαίνεται. Η Τουρκία δεν έχει σκοπό να κάνει πίσω αλλά μάλλον θα επιμείνει και θα εντείνει τις προβοκάτσιες στη βάση του μεταναστευτικού, ενώ η Ε.Ε. δεν έχει απολύτως κανένα λόγο να αλλάξει την πολιτική μετατροπή της χώρας μας σε hot spot, για όσο η Ελληνική κυβέρνηση έχει για μοναδικό της επιχείρημα πόσο “καλό παιδί” είναι και επαίρεται για το πόσο καλά φυλάει τα σύνορα της …Ε.Ε.! Για τη, δε, προθυμία των χωρών καταγωγής των μεταναστών να τους δεχτούν πίσω, ας μη μιλήσουμε καλύτερα. Ακόμα και στο σχέδιο της κυβέρνησης για τα κλειστά κέντρα υπήρχε η πρόνοια χωροθέτησης ώστε να επιτρέπονται ολιγόωρες έξοδοι για επικοινωνία και συναλλαγές στις κοντινότερες κατοικημένες περιοχές…
Τα κλειστά κέντρα κράτησης, γενικά, και για πολλούς λόγους, δεν μπορεί παρά να είναι ένα απολύτως προσωρινό μέτρο αποτροπής και ελέγχου σε οριακές καταστάσεις. Η επιτυχία της ύπαρξής του είναι ευθέως ανάλογη με την προσωρινότητα της διαμονής εκεί. Σύντομη διαμονή σημαίνει ότι επιτεύχθηκαν οι επιθυμητές πολιτικές συνθήκες αντιμετώπισης των ανεξέλεγκτων μεταναστευτικών ροών σε όλες τους τις διαστάσεις. Παράταση του εγκλεισμού (και μεγέθυνση του αριθμού των εγκλεισμένων) σηματοδοτεί μια πολιτική “τρύπα στο νερό”. Η αυστηρή διαχείριση της ανεξέλεγκτης κατάστασης πρέπει να δείχνει και να είναι κοντά στο μέτρο των πραγμάτων και χωρίς υπερβολές ή υστερίες, διότι είμαστε μόλις στην αρχή της κρίσης και της προσπάθειας της Τουρκίας για εργαλειοποίηση του μεταναστευτικού. Ας μην την φορτώνουμε και με αχρείαστες υπερβολές.