Ισραηλινή εισβολή στη Γάζα και φυσικό αέριο

1,6K

του Μ. Σοσσουντόφσκι, από το Άρδην τ. 73, Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2009

Η στρατιωτική εισβολή του ισραηλινού στρατού στη Λωρίδα της Γάζας έχει άμεση σχέση με τον έλεγχο και την κατοχή των υπεράκτιων στρατηγικών απο­θεμάτων φυσικού αερίου. Πρόκειται για έναν κατακτητικό πόλεμο. Τεράστιες ποσότητες φυσικού αερίου, που ανακαλύφθηκαν το 2000, βρίσκονται στα ανοι­κτά των ακτών της Γάζας.

Πηγή: http://www.globalresearch.ca/index.php?context=va&aid=11680, www.tlaxcala.es

Τον Νοέμβριο του 1999, υπεγράφη συμφωνία με την Παλαιστινιακή Αρχή (Π.Α.), σύμφωνα με την οποία παραχωρήθηκαν δικαιώματα εκμετάλλευσης του πετρελαίου και του φυσικού αερίου, για 25 χρόνια, στην British Gas (BG Group) και τον εταίρο της στην Αθήνα, Consolidated Contractors International Company (CCC), ιδιοκτη­σίας των λιβανέζικων οικογενειών Σάμπαχ και Κούρυ.
Τα δικαιώματα εκμετάλλευσης του υπεράκτιου αερίου ανέρχονται αντίστοιχα σε 60% για την BG, 30% για την CCC και 10% για το Επενδυτικό Ταμείο της Παλαιστινια­κής Αρχής (Χααρέτζ, 21/10/2007).
Η σύμβαση ΠΑ – BG – CCC περιλαμβάνει την εκμετάλλευση των κοιτασμάτων και την κατασκευή αγωγού φυσικού αερίου (Middle East Economic Digest, 5/1/2001).
Η άδεια της BG καλύπτει το σύνολο της θαλάσσιας ζώνης στα ανοιχτά της Γάζας, η οποία γειτονεύει με πολλές εγκαταστάσεις ισραηλινών υπεράκτιων εγκαταστάσεων εξόρυξης φυσικού αερίου (βλ. χάρτη 1). Αξίζει να σημειώσουμε ότι το 60% των απο­θεμάτων φυσικού αερίου, κατά μήκος της ακτής της Γάζας και του Ισραήλ, ανήκει στην Παλαιστίνη.
Η BG Group άνοιξε δύο πηγάδια το 2000: το Gaza Marine-1 και το Gaza Marine-2. Η BG εκτιμά ότι τα αποθέματα ανέρχονται σε 1,4 δισεκατομμύρια τετρ. πόδια (πάνω από 39 εκατομμύρια τ.μ.), αξίας περίπου 4 δισ. δολαρίων. Πρόκειται για στοιχεία που δημοσιεύτηκαν από την British Gas. Τα μεγέθη των παλαιστινιακών αποθεμάτων φυ­σικού αερίου πιθανόν να είναι πολύ μεγαλύτερα.
(Για τους χάρτες παραπέμπουμε στην ιστοσελίδα http://www.tlaxcala.es/pp.asp?reference=6785&lg=fr)

Ποιος είναι ο ιδιοκτήτης των αποθεμάτων φυσικού αερίου

Το ζήτημα της ιδιοκτησίας των κοιτασμάτων φυσικού αερίου της Γάζας είναι κρί­σιμο. Από νομική άποψη, τα αποθέματα ανήκουν στην Παλαιστίνη.
Ο θάνατος του Γιασέρ Αραφάτ, η εκλογή της Χαμάς στην κυβέρνηση και η κατάρ­ρευση της Παλαιστινιακής Αρχής επέτρεψαν στο Ισραήλ να αποκτήσει τον ντε φάκτο έλεγχο των αποθεμάτων αερίου της Γάζας.
Η BG Group είχε ως συνομιλητή την κυβέρνηση του Τελ Αβίβ, ενώ η κυβέρνηση της Χαμάς είχε παρακαμφθεί σε ό,τι αφορά στα δικαιώματα έρευνας και εκμετάλλευ­σης των κοιτασμάτων φυσικού αερίου.
Η εκλογή του Πρωθυπουργού Αριέλ Σαρόν, το 2001, υπήρξε μια κρίσιμη καμπή. Η κυριαρχία της Παλαιστίνης πάνω στα κοιτάσματα αερίου αμφισβητήθηκε από το Ανώτατο Δικαστήριο του Ισραήλ. Ο Σαρόν δήλωσε ανοιχτά ότι «το Ισραήλ δεν πρό­κειται να αγοράσει ποτέ αέριο από την Παλαιστίνη», αφήνοντας να εννοηθεί ότι τα αποθέματα αερίου στα ανοιχτά της Γάζας ανήκουν στο Ισραήλ.
Το 2003, ο Αριέλ Σαρόν έβαλε βέτο σε μια πρώτη συμφωνία που θα επέτρεπε στην British Gas να τροφοδοτεί το Ισραήλ με φυσικό αέριο από τα υπεράκτια αποθέματα της Γάζας (The Independent, 19/8/2003).
Η εκλογική νίκη της Χαμάς, το 2006, οδήγησε στην υποβάθμιση της Παλαιστινιακής Αρχής, η οποία βρέθηκε περιορισμένη στη Δυτική Όχθη, υπό την κυβέρνηση-ανδρείκελο του Μαχμούντ Αμπάς.
Το 2006, η British Gas «βρέθηκε ένα βήμα πριν την υπογραφή συμφωνίας άντλησης αε­ρίου προς την Αίγυπτο» (Times, 28/5/2007).
Τον επόμενο χρόνο, τον Μάιο του 2007, η ισραηλινή κυβέρνηση δέχτηκε πρόταση του Πρωθυπουργού Εχούντ Όλμερτ «να αγοράσει αέριο από την Παλαιστινιακή Αρχή». Η σύμβαση που προτάθηκε ανερχόταν στο ύψος των 4 δισ. δολαρίων, με κέρδη της τάξης των 2 δισ. $, από τα οποία το 1 δισ. θα πήγαινε στους Παλαιστινίους.
Ωστόσο, το Τελ Αβίβ δεν σκόπευε να μοιραστεί τα έσοδα με την Παλαιστίνη. Σχημα­τίστηκε από την κυβέρνηση μια ομάδα Ισραηλινών διαπραγματευτών η οποία συνήψε μια σύμβαση με την BG Group, παρακάμπτοντας τόσο την κυβέρνηση της Χαμάς όσο και την Παλαιστινιακή Αρχή: Οι αρχές της ισραηλινής άμυνας ζητούν να πλη­ρωθούν οι Παλαιστίνιοι σε αγαθά και σε υπηρεσίες, και επιμένουν στο γεγονός ότι δεν πρέπει να πάνε καθόλου χρήματα στην κυβέρνηση, που ελέγχεται από τη Χαμάς.
Ο στόχος ήταν πρωτίστως να καταστεί ανενεργή η σύμβαση που είχε υπογραφεί το 1999, υπό τον Γιασέρ Αραφάτ, ανάμεσα στην BG Group και την Παλαιστινιακή Αρχή.
Στο πλαίσιο της συμφωνίας με την BG, που προτάθηκε το 2007, το παλαιστινιακό φυσικό αέριο των αποθεμάτων της θαλάσσιας περιοχής της Γάζας θα διοχετευόταν μέσω ενός υποθαλάσσιου αγωγού προς το ισραηλινό λιμάνι του Ασκελόν, μεταφέρο­ντας έτσι τον έλεγχο της πώλησης του φυσικού αερίου στο Ισραήλ.
Η συμφωνία απέτυχε και οι διαπραγματεύσεις ματαιώθηκαν: «Ο Μέιρ Ντάγκαν, ο αρχηγός της Μοσάντ, αντιτάχθηκε στην ενέργεια αυτή για λό­γους ασφαλείας, με το πρόσχημα ότι αυτό θα μπορούσε να χρηματοδοτήσει την τρο­μοκρατία» (Γκιλάντ Ερντάν, μέλος της Κνεσέτ, στην ομιλία του στην Κνεσέτ, σχε­τικά με την «Πρόθεση του αντιπροέδρου Εχούντ Όλμερτ να αγοράσει αέριο από τους Παλαιστινίους, τη στιγμή που η πληρωμή θα εξυπηρετήσει τη Χαμάς», 1η Μαρτίου 2006˙ αναφέρεται στο άρθρο του στρατηγού ε.α. Μοσέ Γιαλόν, «Does The Prospec­tive Purchase of British Gas from Gaza’s Coastal Waters Threaten Israel’s National Security?», Jerusalem Center for Public Affairs, Οκτώβριος 2007).
Πρόθεση του Ισραήλ ήταν να εμποδίσει να πληρωθούν στους Παλαιστινίους οι απαι­τούμενες οφειλές. Τον Δεκέμβριο 2007, η BG Group αποσύρθηκε από τις διαπραγμα­τεύσεις με το Ισραήλ και, τον Ιανουάριο του 2008, έκλεισε το γραφείο της στο Ισραήλ (ιστοσελίδα της BG: http://www.bg-group.com/OurBusiness/WhereWeOperate/Pages/pgIsraelandAreasofPalestinianAuthority.aspx).

Το σχέδιο εισβολής προετοιμάζεται

Σύμφωνα με ισραηλινές στρατιωτικές πηγές, το σχέδιο εισβολής στη Γάζα, στα πλαί­σια της επιχείρησης «Καυτό Μολύβι», άρχισε να προετοιμάζεται από τον Ιούνιο του 2008: Πηγές που πρόσκεινται στην ηγεσία της Άμυνας δήλωσαν πως ο υπουργός Άμυνας, Εχούντ Μπάρακ, διέταξε τις Δυνάμεις της Ισραηλινής Άμυνας να ετοιμα­στούν για την επιχείρηση εδώ και πάνω από έξι μήνες (από τον Ιούνιο ή και νωρί­τερα), παρ’ όλο που το Ισραήλ είχε αρχίσει να διαπραγματεύεται μια συμφωνία εκε­χειρίας με τη Χαμάς (Μπαράκ Ραβίντ, Operation “Cast Lead”: Israeli Air Force strike followed months of planning, 27 Δεκεμβρίου 2008, http://www.globalresearch.ca/index.php?context=va&aid=11521).
Τον ίδιο μήνα, οι ισραηλινές αρχές ήλθαν σε επαφή με την British Gas, με στόχο να επαναλάβουν τις κρίσιμες διαπραγματεύσεις σχετικά με την αγορά του φυσικού αε­ρίου της Γάζας: Τόσο ο γενικός διευθυντής του υπουργείου Οικονομικών, Γιαρόμ Αριάβ, όσο και ο γενικός διευθυντής του υπουργείου Εθνικών Υποδομών, Χεζί Κού­γκλερ, συμφώνησαν να ενημερώσουν την BG για την επιθυμία του Ισραήλ να επανα­λάβει τις διαπραγματεύσεις.
Οι πηγές προσέθεταν πως η BG δεν είχε ακόμα απαντήσει επισήμως στο αίτημα του Ισραήλ, αλλά πως κάποια στελέχη της εταιρείας θα μπορούσαν να μεταβούν σε λίγες εβδομάδες στο Ισραήλ για συνομιλίες με αξιωματούχους της κυβέρνησης (Globes online-Israel’s Business Arena, 23 Ιουνίου 2008).
Η απόφαση να επιταχυνθούν οι διαπραγματεύσεις με την BG Group συνέπιπτε χρο­νολογικά με τον σχεδιασμό της εισβολής στη Γάζα, που είχε ξεκινήσει τον Ιούνιο. Φαίνεται πως το Ισραήλ επειγόταν να καταλήξει σε συμφωνία με την BG Group πριν την εισβολή, που βρισκόταν ήδη στο στάδιο της προετοιμασίας.
Μάλιστα, αυτές οι διαπραγματεύσεις με την BG έγιναν υπό την αιγίδα της κυβέρνη­σης Εχούντ Όλμερτ, η οποία γνώριζε ότι ετοιμαζόταν η στρατιωτική εισβολή. Κατά τα φαινόμενα, η ισραηλινή κυβέρνηση μελετούσε μια νέα «μετα-πολεμική», πολιτικο-εδαφική, διευθέτηση για τη Λωρίδα της Γάζας.
Όντως, οι διαπραγματεύσεις ανάμεσα στην BG και τους Ισραηλινούς υπευθύνους διεξάγονταν τον Οκτώβριο 2008, 2-3 μήνες πριν την έναρξη των βομβαρδισμών της 27ης Δεκεμβρίου.
Τον Νοέμβριο του 2008, το ισραηλινό υπουργείο Οικονομικών και το υπουργείο Εθνικών Υποδομών έδωσαν εντολή στην Israel Electric Corporation (IEC) να ξεκινή­σει διαπραγματεύσεις με την British Gas, για την αγορά φυσικού αερίου που θα προ­ερχόταν από τα αποθέματα της BG στα ανοιχτά της Γάζας.
«Οι Γιαρόμ Αριάβ, γεν. διευθυντής του υπουργείου Οικονομικών, και Χεζί Κού­γκλερ, γενικός διευθυντής του υπουργείου Εθνικών Υποδομών, έγραψαν πρόσφατα στον Άμος Λά­σκερ, Γεν. Διευθυντή της IEC, ενημερώνοντάς τον για την απόφαση της κυβέρνησης να επιτρέψει να προχωρήσουν οι διαπραγματεύσεις, σύμφωνα με την πρόταση-πλαι­σίου που υιοθετήθηκε αυτή τη χρονιά.
Πριν από λίγες εβδομάδες, το Δ.Σ. της IEC, υπό τον Πρόεδρο Μοτί Φρίντμαν, αποδέ­χτηκε τις αρχές της πρότασης-πλαίσιο. Οι συνομιλίες με την BG Group θα ξεκινή­σουν μόλις το Δ.Σ. κάνει αποδεκτή την εξαίρεση της επιδίκασης» (Globes, 13 Νο­εμβρίου 2008).

Η Γάζα και η ενεργειακή γεωπολιτική

Η στρατιωτική κατοχή της Γάζας έχει ως στόχο να μεταφέρει στο Ισραήλ την κυριαρ­χία των κοιτασμάτων φυσικού αερίου, κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου.
Τι θα πρέπει να περιμένουμε μετά από την εισβολή;
Ποιες είναι οι προθέσεις του Ισραήλ σε ό,τι αφορά στο φυσικό αέριο της Παλαιστίνης;
Μια νέα εδαφική διευθέτηση, με την παραμονή των ισραηλινών στρατευμάτων και/ή την παρουσία «ειρηνευτικών δυνάμεων»;
Στρατιωτικοποίηση ολόκληρης της ακτογραμμής της Γάζας, που είναι στρατηγικής σημασίας για το Ισραήλ;
Κατάσχεση, απλώς, των παλαιστινιακών κοιτασμάτων, με μονομερή δήλωση επικυ­ριαρχίας πάνω στη θαλάσσια ζώνη της Λωρίδας της Γάζας εκ μέρους του Ισραήλ;
Αν συνέβαινε κάτι τέτοιο, τότε τα κοιτάσματα αερίου της Γάζας θα ενσωματώνονταν στις γειτονικές υπεράκτιες εγκαταστάσεις του Ισραήλ (βλ. χάρτη 1).
Αυτές οι υπεράκτιες εγκαταστάσεις συνδέονται επίσης με τον διάδρομο ενεργειακών μεταφορών του Ισραήλ, που κατευθύνεται από το Εϊλάτ, το τερματικό θαλάσσιο λι­μάνι του πετρελαιαγωγού στην Ερυθρά Θάλασσα, προς τον τερματικό αγωγό στο Ασκελόν, συνεχίζει βόρεια προς τη Χάιφα, και θα μπορούσε ενδεχομένως να συνδε­θεί με το τουρκικό λιμάνι Τσεϊχάν, χάρη σε έναν ισραηλινο-τουρκικό αγωγό που είναι σε στάδιο προγραμματισμού.
Στο Τσεϊχάν καταλήγει ο αγωγός Μπακού – Τιφλίδα – Τσεϊχάν (ΜΤΤ). «Αυτό που προ­βλέπεται είναι να συνδεθεί ο αγωγός ΜΤΤ με τον αγωγό Εϊλάτ – Ασκελόν, γνωστό και ως Tipline του Ισραήλ» (βλ. Μισέλ Σοσουντόφσκι, «The War on Lebanon and the Battle for Oil», Global Research, 23 Ιουλίου 2006).

Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα του Global
Reseach, στις 8/1/2009
Μετάφραση:
Χριστίνα Σταματοπούλου