Του Βασίλη Στοϊλόπουλου
Τέτοια εποχή, Ιούνιος του 1958, ο Αλμπέρ Καμύ ήρθε μαζί με τον φίλο του και εκδότη Μισέλ Γκαλιμάρ για τελευταία φορά στην Ελλάδα (φωτό). Συνεπαρμένος από την αιγιοπελαγίτικη ομορφιά και κυρίως με τους δωρικούς κατοίκους και το «αρρενωπό» πρόσωπο της Λέσβου έλεγε στον Πρόεδρο της Ελληνογαλλικής Πνευματικής Ένωσης Άγγελο Κατακουζηνό: «Είναι ο τόπος των Θεών. Εκεί θα πάω να ζήσω, Άγγελε, στο νησί σου, ποιος ξέρει, ίσως και για πάντα».
Δεν πρόλαβε, αφού μερικούς μήνες αργότερα βρήκε σε αυτοκινητιστικό ατύχημα «τον πιο παράλογο θάνατο». Μας άφησε όμως μια εξαιρετική περιγραφή για το νησί της Σαπφώς: «Είναι πολύ ωραίο το νησί, ωραίο και αρρενωπό, ωστόσο οι ελαιώνες, καταπράσινοι λόφοι, καμπύλες τρυφερές, ασημοντυμένες οδαλίσκες να λικνίζονται στον Αιγαιοπελαγίτικο αγέρα, παντρεύονται αρμονικά με τα ψηλά αρρενωπά βουνά, που τις καμαρώνουν ξαπλωμένες νωχελικά στα πόδια του. Βουνά που αγναντεύουν πέρα κατά την Ανατολή, κληρονόμοι περήφανοι της ιωνικής φιλοσοφίας…» Μας κληροδότησε όμως και ένα κείμενο δημοσιευμένο στο L’ Express της 6ης Δεκεμβρίου 1955 με τίτλο «Το ελληνόπουλο» όπου αναφέρονταν υπέρ της ‘Ενωσης με την Ελλάδα της «επαναστατημένης Κύπρου», η οποία «εδώ και μερικές εβδομάδες έχει ένα πρόσωπο, αυτό του νέου κύπριου φοιτητή Μιχάλη Καραολή, καταδικασμένου από τα βρεταννικά στρατοδικεία σε θάνατο δι’ απαγχονισμού…»
Όμως, ήδη από την Άνοιξη του 1955, μετά από δύο διαλέξεις του στην Αθήνα για το μέλλον του ευρωπαϊκού πολιτισμού και τις επισκέψεις του στις Μυκήνες, στο Μυστρά, στην Ολυμπία, στη Β. Ελλάδα, στη Δήλο και στους Δελφούς, ο Καμύ είχε ενθουσιαστεί τόσο πολύ με την Ελλάδα που έγραψε σε φίλο του: «Βρήκα στην Ελλάδα όλα όσα ήρθα να ψάξω και ακόμη περισσότερα. Επιστρέφω όρθιος.»
Πόσοι άραγε διανοούμενοι του διαμετρήματος ενός Καμύ αισθάνονται σήμερα έτσι για την Ελλάδα;
