το ελληνιστικό Ισλάμ
Κωνσταντίνος Π. Ρωμανός
εκδόσεις Αλεξάνδρεια
Ο Κωνσταντίνος Ρωμανός διδάσκει φιλοσοφία στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου. Και τα τρία του δοκίμια επιχειρούν να διερευνήσουν τις σχέσεις του Ισλάμ με τη Δύση αλλά και την ορθόδοξη παράδοση.
Το Ισλάμ δεν ήταν πάντα στη μακραίωνη ιστορία του ένας χώρος κοινωνικής καθυστέρησης, επιστημονικής αμάθειας και φονταμενταλιστικού φανατισμού. Γνωρίζαμε ήδη πως η σημερινή Δύση απέκρυψε σε μεγάλο βαθμό τις οφειλές της στο Βυζάντιο και τη μεταφορά της αρχαίας κληρονομιάς από τους Βυζαντινούς λογίους. Κάτι ανάλογο συμβαίνει και με το Ισλάμ. Η Δύση δεν θα έφθανε ποτέ στο σημερινό της επίπεδο χωρίς την καίρια πολιτιστική συμβολή ενός άλλου Ισλάμ, που με τον ανώτερο πολιτισμό του φώτισε τα σκοτάδια του ευρωπαϊκού Μεσαίωνα πριν από χίλια χρόνια: όταν, με προγεφυρώματα το Σαλέρνο, το Παλέρμο, τη Νάπολη και πάνω απ’ όλα τη μουσουλμανική Ισπανία, η φιλοσοφία, η ιατρική, η αστρονομία, τα μαθηματικά, η γεωγραφία, η αλχημεία -η πειραματική επιστήμη γενικότερα- εισήχθησαν από το ανεπτυγμένο Ισλάμ στην αναπτυσσόμενη Ευρώπη. Μετά τους Ρωμαίους και τους Βυζαντινούς, ο μωαμεθανικός κόσμος έδωσε στη Δύση μια ειρηνική αλλά αποφασιστική πολιτιστική ώθηση. Σε όλες τις περιπτώσεις, για τον συγγραφέα, η πεμπτουσία της γνώσης και της τεχνογνωσίας που μεταφέρθηκαν ήταν η ελληνική παιδεία. Και όπως τονίζει, “Τα τρία πρωτότυπα δοκίμια του παρόντος τόμου ζητούν να ανοίξουν την όχι τυχαία καθυστερημένη συζήτηση γύρω από αυτόν τον ‘ελλείποντα κρίκο’ της ιστορίας του πολιτισμού: την ελληνική κληρονομιά του Ισλάμ.”