από το Άρδην τ. 21, Ιούλιος-Αύγουστος 1999
Συγκλονίζομαι και μόνο που τ’ ομολογώ. Εικόνες, που προέρχονται από το Κόσσοβο συνταράσσουν την μνήμη μου κ ν ξυπνούν εφιάλτες που πίστευα ότι ποτέ δεν θα βγουν στην επιφάνεια. Ήδη στη Βοσνία, ήδη στη Σρεμπρένιτσα. Και τωρα στην Πρίστινα. Το ξεδιάλεγμα, ο διωγμός, τα σφραγισμένα τραίνα, οι εκτελέσεις!
Γενοκτονία; «Μια γενοκτονία είναι όταν σκοτώνουμε κάποιον γιατί είναι άσχημος, έλεγε ο Andri Frossard. Τους διώχνουν απ τη χώρα τους, τους σφάζουν, τους βιάζουν, τους εκτελούν γιατί γεννήθηκαν Κοσοβάροι και όχι Σέρβοι. Είμαι δυσαρεστημένος, Πληγωμένος από την αδυναμία μας, στενοχωρημένος από αυτές τις ανυπόφορες εικόνες και προσβεβλημένος γιατί παρευρίσκομα στην ομαδική φυγή των Κοσοβάρων με μια αγωνία που με πνίγει: και αν ήταν οριστικό; Τραυματισμένος από αυτούς τους ειρηνόφιλους που ζητούν μια πασχαλινή εκεχειρία. Μια εκεχειρία για τους χριστιανούς και σφαγές για τους μουσουλμάνους; Αρκετά’ Είναι πάρα πολύ!
Επικροτώ την επέμβαση των ευρωπαϊκών κρατών στο πλευρό του NATO. Στην κτηνωδία πρέπει ν’ αντιστοιχεί η ριζοσπαστική αλληλεγγύη με τα θύματα. Μπορεί κανείς πάντα ν’ αναρωτιέται για το κύρος και για την αποτελεσματικότητα της στρατιωτικής τακτικής που επιλέχθηκε από τους στρατηγούς του NATO: τα γεγονότα και η Ιστορία θα αποφασίσουν. Όμως πρέπει να απαντήσουμε α’ αυτούς που καταγγέλλουν την παραβίαση του διεθνούς δικαίου από το NATO ή σε αυτούς που διακηρύττουν τις πιο ειρηνόφιλες πεποιθήσεις: τι πρέπει να κάνουμε; Ο Μιλόσεβιτς σχεδίαζε την εθνική εκκαθάριση του Κόσσοβο εδώ και χρόνια, και εσείς λέτε «διαπραγματεύσεις». Κατά τη διάρκεια που προσποιούνταν ότι διαπραγματευόταν στο Ραμπουγιέ, ο Μιλόσεβιτς καθάριζε
το Κόσσοβο. 60.000 Κοσοβάροι πλανιόντουσαν ήδη στα βουνά πριν την έναρξη των βομβαρδισμών. Εκατοντάδες χιλιάδες είχαν αναγκαστεί να διαφύγουν κατά τη διάρκεια προηγούμενων ετών.
Μια στρατιωτική επέμβαση επιβάλλεται επί τόπου. Τώρα! Οι κίνδυνοι δεν ανταποκρίνονται σε κάποιους παραλληλισμούς που ακούγονται από εδώ και από εκεί. Δεν είμαστε στο 1942 και η μικρή Σερβία δεν έχει τη δύναμη της χιτλερικής Γερμανίας. Ο Μιλόσεβιτς διευθύνει με ωμότητα μια μικρή χώρα, εξασθενημένη από ένα εμπάργκο, εντελώς απομονωμένη από όλες τις ευρωπαϊκές χώρες. Το σύνολο, των ευρωπαϊκών χωρών καταδικάζει τη βαρβαρότητα των τακτικών και ατάκτων τμημάτων στρατού του σερβικού καθεστώτος. Ακόμιη και η Ρωσία, εμπλεγμένη στη δύσκολη συγκατοίκηση μειονοτήτων στο δικό της έδαφος δεν υποστηρίζει παρά μόνον φραστικά αυτόν τον ενοχλητικό «σύμμαχο».
Μια ζώνη κάτω από στρατιωτική προστασία -προσωρινά προτεκτοράτο υπό την αιγίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης- πρέπει να δημιουργηθεί στο Κόσσοβο, την ίδια στιγμή που συνεχίζεται η διπλωματική επίθεση. Το να καθυστερούμε την αποστολή των τμημάτων του στρατού, αυτό ίσως σημαίνει το να την κάνουμε αδύνατη αύριο.
Κατά την βοσνιακή σύγκρουση είχαν ήδη διαπιστωθεί οι δισταγμοί των κυριοτέρων ευρωπαϊκών κυβερνήσεων: Πράγμα που στοίχισε περισσότερους από 100.000 νεκρούς. Η κατάρρευση της σοβιετικής ισχύος δεν εγκαθίδρυσε μόνο μία αμερικανική ηγεσία στον κόσμο, επέτρεψε επίσης την άνοδο μιας άλλης δύναμης, της Ευρώπης, που στοχεύει να ενσωματώσει το σύνολο των χωρών της ανατολικής Ευρώπης. Οι κρίσεις επιβάλλουν τολμηρές λύσεις: δεν μπορεί κανείς να φανταστεί για τους λαούς της πρώην Γιουγκοσλαβίας μορφές ένταξης στο ευρωπαϊκό σύνολο;
Μια διεθνής συνδιάσκεψη θα συγκέντρωνε το σύνολο των βαλκανικών χωρών αναφορικά με τους ρυθμούς μιας πιο στενής σύνδεσης με την Ευρώπη. Μαζί, βέβαια, με αυστηρότατους όρους: αφοπλισμός, σεβασμός των μειονοτήτων και των δικαιωμάτων της ανθρώπινης ύπαρξης, πολιτική δημοκρατία…
Το να βοηθήσουμε τους Κοσοβάρους σημαίνει να σώσουμε το Κόσσοβο, να το ανακαταλάβουμε με τη βία, επί τόπου. Σημαίνει επίσης να δεχτούμε τους πρόσφυγες, να τους προστατέψουμε, να τους φροντίσουμε να τους παρηγορήσουμε. Σημαίνει να είναι κανείς περισσότερο ανθρώπινος και λιγότερο πολιτικός. Η Ευρώπη είναι ένα όραμα πολιτισμού. Ας σταθούμε στο ύψος των ονείρων μας.
*Ο Daniel Cohn-Bendit είναι επικεφαλής της λίστας του κόμματος των Γάλλων Πρασίνων στις ευρωεκλογές.
Liberation, Τρίτη 6 Απριλίου 1999
Μετάφραση: Ελένη Κάσδαγλη