Του Χρίστου Πέτρου
Μια αναδρομή στα αποτελέσματα των Βουλευτικών εκλογών της Κύπρου από το 1981 μέχρι το 2021 οδηγεί αβίαστα σε ένα πρώτο συμπέρασμα για τις αλλαγές που συντελούνται αργά και σιωπηλά στα πολιτικά πράγματα του νησιού, την τελευταία δεκαετία.
Το συμπέρασμα αυτό δεν είναι άλλο από την «τάση αποκαθήλωσης του παλαιοκομματισμού» στην Κύπρο. Οι απώλειες σε πραγματικούς αριθμούς ψηφοφόρων των τεσσάρων παραδοσιακών κομμάτων, ΔΗΣΥ, ΑΚΕΛ, ΔΗΚΟ, ΕΔΕΚ σε μια δεκαετία ξεπερνούν το 34% της συνολικής τους δύναμης, με το ΑΚΕΛ να μετρά τις μεγαλύτερες ζημιές, οι οποίες προσεγγίζουν το 40%.
Οι βουλευτικές του 2011 πρέπει να θεωρούνται ορόσημο, επειδή ήταν οι τελευταίες εκλογές όπου το άθροισμα ποσοστών των τεσσάρων παλαιών κομμάτων ήταν πάνω από 90%. Επίσης και για κάθε ένα από τα τέσσερα κόμματα ξεχωριστά, οι βουλευτικές του 2011 ήταν οι τελευταίες εκλογές που τα ποσοστά τους κυμάνθηκαν στα παραδοσιακά επίπεδα: Από το 1981 ΑΚΕΛ και ΔΗΣΥ είχαν πάντα (πριν το 2011) ποσοστά μεταξύ 30% – 35%, το ΔΗΚΟ 15%-20% και η ΕΔΕΚ 7% με 11%. *
Συγκεκριμένα το άθροισμα των ποσοστών των τεσσάρων «παλαιών κομμάτων» στις βουλευτικές εκλογές των τελευταίων 40 χρόνων:
Με βάση λοιπόν τις εκλογές του 2011, οι οποίες όπως προαναφέρεται είναι οι τελευταίες που συντηρούν τους εκλογικούς συσχετισμούς και κρατούν τη δύναμη των κομμάτων στα ίδια επίπεδα για τρεις και πλέον δεκαετίες, οι αριθμοί αναδεικνύουν τη δραματική κατάσταση και τις αληθινές απώλειες, για τα τέσσερα παραδοσιακά κόμματα.
Σε πραγματικούς αριθμούς, ο ΔΗΣΥ από τις 138.682 ψήφους που έλαβε το 2011, έχασε στις εκλογές του 2021, 39.354 ψήφους. Το ΑΚΕΛ έλαβε το 2011, 132.171 ψήφους και μετρά απώλειες 52.528 στις εκλογές του 2021. Το ΔΗΚΟ το οποίο ψηφίστηκε από 63.763 άτομα το 2011, καταγράφει απώλειες ψηφοφόρων 23.368 σε πραγματικούς αριθμούς το 2021. Τέλος η ΕΔΕΚ, το 2011 έλαβε 36.113 ψήφους ενώ το 2021, 24.022 καταγράφοντας απώλειες 12.091 ψήφων. Συγκεκριμένα το ποσοστό των απωλειών των κομμάτων, με βάση τη δύναμη που είχαν το 2011 σε πραγματικούς αριθμούς είναι:
ΔΗΣΥ 28.37% ΔΗΚΟ 36.65%
ΑΚΕΛ 39.74% ΕΔΕΚ 33.48%
Σημειώνεται ότι το εκλογικό σώμα από το 2011 μέχρι το 2021 έχει διευρυνθεί, αφού οι εγγεγραμμένοι ψηφοφόροι από 531.463 (2011) έφτασαν τους 557.836 (2021).
Σε επίπεδο ποσοστών, η απώλεια που καταγράφει το κάθε ένα από τα τέσσερα μεγάλα κόμματα, συγκρίνοντας τις εκλογές του 2011 με αυτές του 2021, είναι επίσης αξιοσημείωτη. Δηλαδή η απώλεια της ποσοστιαίας δύναμης των παλαιών κομμάτων σε μια δεκαετία είναι:
ΔΗΣΥ 19.43% ΔΗΚΟ 29.46%
ΑΚΕΛ 31.61% ΕΔΕΚ 24.74%
Η αποχή ως μεγεθυντικός φακός της δύναμης των κομμάτων
Η καταβαράθρωση του παλαιοκομματισμού για διάφορους λόγους είναι δύσκολα ανιχνεύσιμη. Σε επίπεδο ποσοστών η πτώση των τεσσάρων μεγάλων καμουφλάρεται πίσω από την αποχή και την επακόλουθη αναγωγή. Στις βουλευτικές του 2021 η αποχή έφτασε το 34.28%, που σε πραγματικούς αριθμούς σημαίνει 191.228 από τις 557.836 που είναι το σύνολο του εκλογικού σώματος.
Αν και «σκοτεινή», λοιπόν, ως προς τις αιτίες που τη βγάζουν πρώτη δύναμη, η αποχή λειτούργησε σαν «προβολέας που ρίχνει το φως του» και μεγαλώνει τη σκιά των μεγάλων κομμάτων.
Τα ποσοστά των τεσσάρων παλαιών κομμάτων χωρίς την αναγωγή και τον ποσοστιαίο διαμοιρασμό της αποχής είναι εντελώς διαφορετικά και συγκεκριμένα είναι:
ΔΗΣΥ 17.8% ΔΗΚΟ 7.2%
ΑΚΕΛ 14.3% ΕΔΕΚ 4.3%
Σημειώνεται ότι στην Κύπρο ισχύει το προεδρικό σύστημα. Οι βουλευτικές εκλογές δεν έχουν καμία σχέση με την ανάδειξη της εκτελεστικής εξουσίας, της κυβέρνησης δηλαδή, για την οποία διεξάγονται ξεχωριστά οι προεδρικές εκλογές, οι οποίες είναι και οι σημαντικότερες από άποψη πολιτικής σημασίας. Στις κυπριακές βουλευτικές εκλογές που διεξάγονται κάθε πέντε χρόνια, εκλέγονται οι 56 βουλευτές «αντιπρόσωποι του λαού» στο Κοινοβούλιο.
Ακολουθήστε το Άρδην στο Facebook
Εγγραφείτε στο κανάλι του Άρδην στο Youtube