Εκλογές: Το μέλλον διαρκεί πολύ -

Ο πολιτικός κόσμος αδυνατεί να αντιληφθεί την πολύμορφη κρίση που αντιμετωπίζει η χώρα

του Γιώργου Ρακκά από την Ρήξη Ιανουαρίου (φ. 181) που κυκλοφορεί

Ε νώ έχουμε μπει για τα καλά σε μια παρατεταμένη και άτυπη προεκλογική περίοδο και οι δύο εκλογικές αναμετρήσεις είναι ιδιαίτερα κρίσιμες για την πορεία της χώρας, μια περίεργη αίσθηση αναδύεται από την πολιτική επικαιρότητα. Παρ’ όλο που ο κόσμος έχει γυρίσει ανάποδα από την πανδημία, τη ρωσική εισβολή, την πολύμορφη κρίση, και την παρόξυνση της τουρκικής επιθετικότητας, τα κυριότερα κόμματα φαίνεται να «παίζουν τα ρέστα τους» από την ατζέντα του 2019. Αυτή η θεμελιώδης ασυγχρονία, υπόσχεται τα χειρότερα για την επερχόμενη πολιτική περίοδο. Αξίζει όμως να δούμε γιατί εκδηλώνεται σε κάθε κόμμα.

Νέα Δημοκρατία
Επιδιώκει να παγιώσει μια διαφορά-πρόκριμμα για την αυτοδυναμία της δεύτερης αναμέτρησης. Προς ώρας μοιάζει να το πετυχαίνει. Όμως τα προβλήματα που συσσωρεύονται στο υπόστρωμα είναι πολλά, δομικά και θα της βάλουν πολλά εμπόδια κατά την δεύτερη θητεία: Υπάρχει χάσμα μεταξύ κόμματος και κυβέρνησης (σε ζητήματα όπως οι πελατειακές σχέσεις και το κομματικό κράτος) η στροφή προς το κέντρο αφορά περισσότερο πρόσωπα και όχι ένα καθαρό πολιτικό στίγμα. Υπάρχουν τεράστια προγραμματικά κενά (δημογραφικό, παραγωγικό μοντέλο, αποκέντρωση κ.ά.)· και φυσικά, δεν υπάρχει ξεκαθαρισμένη στρατηγική έναντι της κλιμακούμενης τουρκικής επιθετικότητας. Το αποτέλεσμα; Η ΝΔ εμφανίζει μια εικόνα ότι πατάει ταυτόχρονα σε πολλές βάρκες· πέραν των προβεβλημένων υπουργών έχει «έλλειμμα πάγκου» σε στελέχη (το γεγονός ότι ο πρωθυπουργός επέλεξε να πάρει επάνω του τόσο νωρίς τις περιοδείες ανά την Ελλάδα, κάτι λέει για το έλλειμμα αυτό)· το προγραμματικό και οραματικό κενό δεν της επιτρέπει εύκολα να ριζώσει την επιρροή της στα μεγάλα εκλογικά ακροατήρια. Ο μόνος τρόπος για να τα προσελκύσει, είναι να επισείει τον κίνδυνο επιστροφής του ΣΥΡΙΖΑ. Αυτές οι εκλογές όμως είναι οι τελευταίες που θα έχει την πολυτέλεια αυτήν.

ΣΥΡΙΖΑ
Έχοντας ζήσει τα χάλια της διακυβέρνησής του, δεν θα μπορούσαμε να πιστέψουμε ότι στην αντιπολίτευση θα ήταν χειρότερος. Κι όμως, είναι. Οι πρόσφατες περιπτώσεις του Α/ΓΕΕΘΑ Κ. Φλώρου, και της υποτιθέμενης «νεκρής Μαρίας» δείχνουν πως είναι διατεθειμένος μέχρι και να σιγοντάρει τις τουρκικές υβριδικές επιχειρήσεις για να κερδίσει μία ή μισή μονάδα. Κατά τα άλλα, τον τόνο της πολιτικής του δίνουν τα συνθήματα περί «χούντας Μητσοτάκη» και «ακροδεξιάς κυβέρνησης της ΝΔ». Σκοπός, η αφύπνιση (ή μάλλον η νεκρανάσταση) των αντιδεξιών αντανακλαστικών της πασοκικής βάσης και της αριστεράς. Του χρόνου όμως κλείνουμε μισόν αιώνα από την έλευση της μεταπολίτευσης: το ιδεολογικό και πολιτικό σύμπαν του ΣΥΡΙΖΑ έχει εκπνεύσει οριστικά. Αν λοιπόν, παραμένει σε ψηλά ποσοστά, αυτό οφείλεται γιατί υπάρχουν μεγάλες μερίδες του εκλογικού σώματος που είναι και ηλικιακά καθηλωμένες στη μεταπολίτευση. Με τη δημογραφική κάμψη, οι πολυπληθέστερες γενιές που ψηφίζουν στη χώρα, παραμένουν εκείνες του ’60, του ’70 και του ’80. Η γήρανση της ελληνικής κοινωνίας, έτσι, προκαλεί και έναν πολιτικό εγκλωβισμό στα σχήματα του παρελθόντος.

ΠΑΣΟΚ
Θυμίζει τη λαϊκή παροιμία «τέτοια είναι η στάνη, τέτοιο τυρί βγάζει». Ο Νίκος Ανδρουλάκης ξεκίνησε την θητεία του απειλώντας την πρωτοκαθεδρία του ΣΥΡΙΖΑ στην κεντροαριστερά, και λίγους μήνες μετά έχει καταστήσει το ΠΑΣΟΚ ουρά του τελευταίου. Η καθοδική πορεία οφείλεται σε μια θεμελιώδη παρανόηση. Εν μέσω της γενικευμένης, παγκόσμιας αστάθειας, το πλειοψηφικό ρεύμα της κοινωνίας αποζητεί «ψήφο ευθύνης» και όχι «ψήφο διαμαρτυρίας». Το ΠΑΣΟΚ είχε μοναδική ευκαιρία να εκμεταλλευτεί την απλή αναλογική ώστε να αναδειχθεί σε καταλύτη σταθερότητας. Βγάζοντας τη χώρα από τη βάσανο της διπλής εκλογικής αναμέτρησης, και παράλληλα συγκροτώντας μια κυβέρνηση «εθνικού σκοπού» και πλατιάς πλειοψηφίας. Έτσι θα κατάφερνε να πλαγιοκοπήσει επιτυχώς τη ΝΔ, και να περιορίσει την επιρροή της στο κέντρο. Αντ’ αυτού ο Νίκος Ανδρουλάκης επέλεξε να ακούσει τον Λαλιώτη…

ΚΚΕ
Μετασχηματίζεται σταδιακά σε κόμμα ενός ιδιότυπου αριστερού ταυτοτισμού. Ίσως παράδοξο για τον δεινόσαυρο του Περισσού, αλλά οι παρεμβάσεις του γίνονται ολοένα και λιγότερο πολιτικές, και ολοένα και περισσότερο λάιφ στάιλ. Τον τόνο δίνουν ο Ζαραλίκος, η Μποφίλιου, το Λούμπεν, και η έφεση του Δημήτρη Κουτσούμπα σε ατάκες που παραπέμπουν στη «σοβιετική νοσταλγία». Το κόμμα απευθύνεται ολοένα και περισσότερο σε μορφωμένα μεσοστρώματα που υπήρξαν ΚΝΕ ή αριστεριστές στα φοιτητικά τους χρόνια, πολύ λιγότερο στα λαϊκά. Εξ ου και η νοσταλγία. Έτσι, με μιμίδια και βίντεο ο Περισσός προσπαθεί να καταστήσει τον Στάλιν φιγούρα «ποπ», μήπως και κρατηθεί στο 5%.

Κασιδιάρης
Όπως φαίνεται από τις δημοσκοπήσεις, αλλά και τη σπουδή της κυβέρνησης να το απαγορέψει, το κόμμα του «Ηλία», δείχνει μια ιδιαίτερη δυναμική στα αμιγώς λαϊκά στρώματα. Ενδεικτικό της απήχησής του, ότι στις λαϊκές πιάτσες το νέο πόνημα του «αρχηγού», Το Δόγμα των 7 θαλασσών, κάνει πάταγο. Τι ισχυρίζεται σε αυτό; Ότι η Ελλάδα θα μεγαλουργήσει γεωπολιτικώς ως προκεχωρημένο φυλάκιο της Ρωσίας στην ευρύτερη περιοχή. Και με τον Βλαδίμηρο, λοιπόν, και με τον «Ηλία». Οι αμιγώς λαϊκές τάξεις βιώνουν τη δική τους κρίση: αισθάνονται ότι δεν έχουν προοπτική στην αγορά εργασίας, είναι εκείνες που επωμίζονται το κύριο βάρος του μεταναστευτικού αδιεξόδου. Ταυτόχρονα, δεν διαθέτουν πια στηρίγματα πνευματικά και πολιτιστικά που θα τους προσανατόλιζαν σε υγιέστερες αντιδράσεις. Εξ άλλου ο κατεστημένος πολιτικός και πνευματικός κόσμος τους έχει γυρίσει την πλάτη. Κι έτσι απλώς εκδικούνται, γυρεύοντας να στηρίξουν ό,τι τον τρομάζει περισσότερο.