Αναπαράσταση της Μάχης του Ομντουρμάν (1898)
του Αντώνη Βένετη
Τα γεγονότα του Σουδάν και οι εκεί Έλληνες, θυμίζουν τα, κάπως ανάλογα, γεγονότα του 1885.
Τότε οι εξεγερθέντες Ισλαμιστές της εποχής, οι Δερβίσηδες του «προφήτη» Μαχντί, κατέλαβαν εξ εφόδου την πρωτεύουσα, του Σουδάν, την οποία υπεράσπιζαν οι Αιγύπτιοι μ’ επικεφαλής τον Άγγλο Στρατηγό Τσάρλς Τζώρτζ Γκόρντον, και προέβησαν σε ομαδικές σφαγές Ευρωπαίων, μεταξύ των οποίων και Έλληνες.
Θύματα της σφαγής υπήρξαν και ο Άγγλος Στρατηγός Γκόρντον και ο Έλληνας Πρόξενος Νικόλαος Λεοντίδης, με καταγωγή από το νησί της Λέρου.
Παραθέτω σχετική «είδηση» αθηναϊκής εφημερίδος της εποχής, κατά την οποία
ΝΕΑ ΕΦΗΜΕΡΙΣ, 20.6.1885 – Ο εν Δαγγάλα ανταποκριτής των «Ημερησίων Νέων» επιστέλλει μακράν αφήγησιν της αλώσεώς του Χαρτούμ και του φόνου του Γόρδωνος, γραφείσαν καθ’ υπαγόρευσιν του Έλληνος Πανάγου ενός εκ των οκτώ Ελλήνων, οίτινες περιεσώθησαν εκ της σφαγής. […]».
- Παραθέτω επίσης μια μεταγενέστερη «είδηση», επικαλούμενη Έλληνα δραπετεύσαντα εκ των φυλακών των Δερβίσηδων και κατά την οποίαν.
- ΩΡΑ, 9.1.1889 – Εν Αιγύπτω αφίκετο Έλλην τις Γεωργίου, ένθα εκρατείτο, εις τας φυλακάς.
Κατ’ αυτόν πάσαι αι οικία κατεδαφίσθησαν, πλην του μοναστηρίου των καθολικών».
- Εκτός όμως από την σφαγή πλείστων όσων Ευρωπαίων μεταξύ των οποίων και δεκάδων Ελλήνων, συνεπεία της κατάληψης του Χαρτούμ από τους, Δεσβίσηδες του Μαχντί προεκλήθη και μια περίεργη και ασυνήθιστη δίκη, με έντονο όμως νομικό ενδιαφέρον, το πλαίσιο της οποίας περιγράφεται στην «είδηση» της αθηναϊκής εφημερίδος ΝΕΑ ΕΦΗΜΕΡΙΣ της 7.8.1888, κατά την οποίαν:
«Μια δίκη. Ο Γόρδων μετά την μακράν εν Χαρτούμ πολιορκίαν του, χρημάτων απορών, ηναγκάσθη να εκδώση χαρτονόμισμα ή μάλλον γραμμάτια δια διάφορα ποσά, άτινα φέρουν την υπογραφή του, εχρησίμευσαν εις αυτόν και τον στρατόν του προς πληρωμήν ζωοτροφιών, πολεμοφοδίων και όπλων. Μετά τον τραγικό θάνατον του ανδρός η Αιγυπτιακή κυβέρνησις προκήρυξεν ότι οι έχοντες τοιαύτα γραμμάτια προσκαλούνται να τα προσαγάγουν επί αποδείξει. Ατυχώς όμως δεν ετήρησε την υπόσχεσίν της…
Μεταξύ των τελευταίων τούτων, πλούσιος εκ Χαρτούμ ομογενής έμπορος κατέχων δια μέγα ποσόν τοιαύτα χαρτονομίσματα εκίνησεν αγωγήν κατά της Αιγυπτιακής κυβερνήσεως, αναθέσας την διεξαγωγήν αυτής εις τον διακεκριμένον εν Καΐρω δικηγόρον κ. Κωνσταντίνον Λύτσικα».
- Ασφαλώς όμως η Ελλάδα επιβάλλεται να πράξει παν το δυνατόν, δια την προστασία – και σωτηρία – των Ελλήνων του Σουδάν.
Αντώνης Ν. Βενέτης
Μοναστηράκι Δωρίδος