«Γκρίζα» επένδυση με πολιτικά πλοκάμια
Του Γιάννη Σουλιώτη από την Καθημερινή
Μετά τη συνάντησή της, τη Δευτέρα στις Βρυξέλλες, με τον Ελληνα υπουργό Νίκο Δένδια, στο περιθώριο του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων, η Αλβανίδα ΥΠΕΞ Ολτα Τσάσκα προχώρησε σε μια ανάρτηση στο Twitter αναφορικά με την υπόθεση του Φρέντι Μπελέρη, που απειλεί με κρίση τις διμερείς σχέσεις Ελλάδας – Αλβανίας.
«Η συνάντηση με τον συνάδελφο και καλό φίλο Νίκο Δένδια στις Βρυξέλλες ήταν μια καλή ευκαιρία να συζητήσουμε με ειλικρίνεια την υπόθεση Μπελέρη. Ξεκαθάρισα ότι πρόκειται για ένα δικαστικό θέμα που δεν πρέπει να επηρεάσει τις σχέσεις Ελλάδας – Αλβανίας. Δεν πρόκειται για πολιτικό θέμα ούτε για υπόθεση καταπάτησης ανθρωπίνων δικαιωμάτων, πολλώ δε μάλλον για ένα διμερές ζήτημα», έγραψε η κ. Τσάσκα, σημειώνοντας ότι η υπόθεση βρίσκεται στα χέρια της ανεξάρτητης αλβανικής Δικαιοσύνης.
Στην Ελλάδα πάντως, όπως και στην ελληνική μειονότητα της Αλβανίας, αρκετοί είναι εκείνοι που εκφράζουν σοβαρές επιφυλάξεις τόσο για την ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης στη γείτονα χώρα όσο και για τα πραγματικά κίνητρα της δίωξης εις βάρος του Φρέντι Μπελέρη, που αν και προφυλακισμένος εξελέγη στις 15 Μαΐου δήμαρχος Χειμάρρας. Εμπλέκουν μάλιστα στην υπόθεση την ίδια την Αλβανίδα υπουργό Εξωτερικών Ολτα Τσάσκα, ο σύζυγος της οποίας φέρεται να βρίσκεται πίσω από την κατασκευή ενός υπερπολυτελούς ξενοδοχείου στην παραλία της Χειμάρρας.
Ο Φρέντι Μπελέρη, που τυγχάνει πρόεδρος της μειονοτικής οργάνωσης Ομόνοια στη Χειμάρρα, συνελήφθη από την αλβανική αστυνομία στις 12 Μαΐου 2023 με την κατηγορία ότι επιχείρησε να εξαγοράσει ψήφους ενόψει των επικείμενων δημοτικών εκλογών (διεξήχθησαν στις 14 Μαΐου). Την καταγγελία εις βάρος του έκανε ο υπήκοος Αλβανίας Αρσέν Ρ., ο οποίος τον Ιούνιο του 2020 καταδικάστηκε για απάτη από το Πρωτοδικείο Αυλώνα. Οι δύο άνδρες φέρεται να είχαν προσωπική γνωριμία μεταξύ τους, καθώς ο καταγγέλλων τροφοδοτούσε με ψάρια το εστιατόριο του Μπελέρη στη Χειμάρρα. Η αστυνομία της Αλβανίας καλωδίωσε τον Αρσέν Ρ. στέλνοντάς τον να συναντήσει τον Μπελέρη.
Οπως προκύπτει από τη δικογραφία, ο Αρσέν Ρ. πίεζε διαρκώς τον Μπελέρη λέγοντάς του ότι έχει υπό τον έλεγχό του 8 ψηφοφόρους και ζητώντας του 40.000 αλβανικά λεκ (360 ευρώ) προκειμένου να ψηφίσουν υπέρ του. Ο Μπελέρης φέρεται να μην του απάντησε, παραπέμποντάς τον σε συνεργάτη του. Πρόκειται για τον Παντελή Κοκαβέση, τον οποίο ο καταγγέλλων ισχυρίστηκε ότι συνάντησε σε κατάστημα με την επωνυμία Gelateria, όπου και του παρέδωσε τα χρήματα για την εξαγορά των ψήφων.
Οικογενειακή υπόθεση
Ως προς τους χειρισμούς και τις αποφάσεις της αλβανικής Δικαιοσύνης στην υπόθεση, πηγές προσκείμενες στην υπεράσπιση του Φρέντι Μπελέρη εγείρουν μια σειρά από σοβαρά ζητήματα. Καταγγέλλουν αρχικά ότι η εισαγγελική απόφαση για τη χρήση ειδικών ανακριτικών πράξεων, όπως είναι η καλωδίωση του Αρσέν Ρ. και η μυστική ηχογράφηση των συνομιλιών του με τον Μπελέρη, επικυρώθηκε όχι πριν αλλά μετά τη σύλληψη του υποψήφιου δημάρχου, κατά παράβαση της νομοθεσίας. Εγείρουν δηλαδή θέμα ακυρότητας της προανάκρισης.
Ομως ακόμη σημαντικότερο είναι το εξής: η εισαγγελέας που χειρίστηκε την υπόθεση Μπελέρη, επόπτευε δηλαδή την έρευνα της αλβανικής αστυνομίας, είναι η Ματίλντα Πέζα. Ο αδελφός της, Ενκέλ Πέζα, είναι ο πρόεδρος του Πρωτοδικείου Αυλώνα, το οποίο επικύρωσε τις ειδικές ανακριτικές πράξεις της αστυνομίας, εξέδωσε ένταλμα σύλληψης και κυρίως αποφάσισε την προφυλάκιση του Φρέντι Μπελέρη. «Ως διευθύνων το πρωτοδικείο ασκεί οιονεί εξουσία στον υφιστάμενό του, νεαρό δικαστή που εξέδωσε την απόφαση της προφυλάκισης», σχολίασε στην «Κ» Ελληνας δικηγόρος που παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς την υπόθεση.
Το πλέγμα
Υπάρχει όμως και κάτι ακόμη που, σύμφωνα με πηγές προσκείμενες στον Φρέντι Μπελέρη, είναι πιθανό να υποκρύπτεται πίσω από τη δίωξη και συνεχιζόμενη κράτησή του. Ο λόγος για μια μεγάλη τουριστική επένδυση στην παραλία της Χειμάρρας, πίσω από την οποία φέρεται να βρίσκεται ο επιχειρηματίας Αρτάν Γκάτσι, σύζυγος της Αλβανίδας υπουργού Εξωτερικών Ολτα Τσάσκα.
Πληροφορίες και δημοσιεύματα γύρω από τη συγκεκριμένη επένδυση έχουν φιλοξενηθεί στον Τύπο της Αλβανίας και όχι μόνο. Κυρίως με αφορμή απόφαση που έλαβε το πρώτο εξάμηνο του 2022 η κυβέρνηση του Εντι Ράμα να χαρακτηρίσει την ανέγερση ξενοδοχειακής μονάδας «στρατηγικής επένδυσης». Εξέλιξη που εξασφάλισε στην ιδιοκτήτρια εταιρεία μια σειρά από προνόμια, με πιο χαρακτηριστικό τη δυνατότητα χρήσης της παραλίας μπροστά από το ακίνητο για διάστημα 30 ετών αντί συμβολικού τιμήματος.
Από δημοσιεύματα στον Τύπο της Αλβανίας προκύπτουν τα εξής: Τυπικά η ανέγερση του ξενοδοχείου γίνεται από την εταιρεία AGTCC, που συστάθηκε τον Ιούνιο του 2021 και φέρεται να ανήκει σε 30χρονη υπήκοο ΗΠΑ, χωρίς καμία προηγούμενη επαγγελματική δραστηριότητα.
Η ιστοσελίδα ερευνητικής δημοσιογραφίας Balkan Insight, ωστόσο, το Politico της Αλβανίας και ο αντιπολιτευόμενος Τύπος στη χώρα φιλοξένησαν δημοσιεύματα από τα οποία προκύπτει ότι πραγματικός ιδιοκτήτης της AGTCC είναι ο Αρτάν Γκάτσι, σύζυγος της Αλβανίδας ΥΠΕΞ. Ανέφεραν, για παράδειγμα, ότι ο δικηγόρος που ίδρυσε την εταιρεία AGTCC τυγχάνει νομικός σύμβουλος της εταιρείας του Γκάτσι κ.ά. Η κήρυξη του τελευταίου ως στρατηγικού επενδυτή προκάλεσε την αντίδραση της αντιπολίτευσης, που έθεσε ζήτημα σύγκρουσης συμφερόντων ζητώντας την άρση της βουλευτικής ιδιότητας της υπουργού Εξωτερικών.
Πώς τώρα συνδέονται τα παραπάνω με την υπόθεση του Φρέντι Μπελέρη; Από έγγραφα που τέθηκαν υπόψη της «Κ» προκύπτουν ερωτήματα σχετικά με τη νομιμότητα της έκτασης εντός της οποίας κατασκευάζεται η πολυτελής ξενοδοχειακή μονάδα. Υπάρχουν δηλαδή υπόνοιες ότι η συγκεκριμένη έκταση, συνολικού εμβαδού 5.512 μέτρων, καταπατήθηκε από Αλβανό υπήκοο, ο οποίος εν συνεχεία την πούλησε στους σημερινούς επενδυτές.
Ο δήμος Χειμάρρας φέρεται να συνηγόρησε για την έκδοση τελικής απόφασης περί ιδιοκτησίας της συγκεκριμένης έκτασης, ανοίγοντας τον δρόμο για τη μεταβίβασή της στους σημερινούς ιδιοκτήτες. Αρκετοί από το περιβάλλον του Φρέντι Μπελέρη θεωρούν ότι ένας από τους λόγους της δίωξης και συνεχιζόμενης κράτησής του σχετίζεται με τη συγκεκριμένη υπόθεση. Οπως λένε, εάν ο νεοεκλεγείς δήμαρχος Χειμάρρας καταφέρει τελικά να αναλάβει καθήκοντα, η εν λόγω επένδυση στην παραλία της πόλης κινδυνεύει να τεθεί υπό επανεξέταση. Μια τέτοια εξέλιξη θα αποτελούσε πλήγμα τόσο για την Αλβανίδα υπουργό Εξωτερικών όσο και για την κυβέρνηση του Εντι Ράμα.