Οι Εργατικοί μετά από 14 χρόνια επέστρεψαν στην εξουσία κερδίζοντας τις 412 από τις 650 έδρες του βρετανικού κοινοβουλίου, αυξάνοντας από τις προηγούμενες εκλογές τις έδρες τους κατά 213. Η εντυπωσιακή νίκη όμως οφείλεται περισσότερο στην δυσανεξία πια του εκλογικού σώματος προς τους Συντηρητικούς, που στα 14 συναπτά χρόνια εξουσίας υποβάθμισαν αρκετές σκάλες την Βρετανία, στο μονοεδρικό εκλογικό σύστημα και λιγότερο στο ότι οι Βρετανοί πείστηκαν για την καταλληλότητα των Εργατικών και του Κιρ Στάρμερ.
Αυτό το μαρτυρά το ποσοστό που έλαβαν, σχεδόν 34% και τα 9,6 εκατ. ψήφων, ποσοστό μικρότερο από αυτό του Μπλερ το 2005, στην τρίτη εκλογή του το 2005 (36%)[1]. Το Εργατικό Κόμμα σε ένα βαθμό οφείλει την εντυπωσιακή, από πλευράς εδρών νίκη του, στην Σκωτία, όπου το κυβερνών Εθνικό Κόμμα υπέστη πανωλεθρία, έχασε τις 37 από τις 45 έδρες που ήλεγχε. Όμως ο Στάρμερ εκ των αριστερών του θα συνεχίσει να δέχεται την πίεση του πρώην ηγέτη των Εργατικών, Τζ. Κόρμπιν, που ως ανεξάρτητος επανεξελέγη άνετα σε περιοχή του Λονδίνου. Το Εργατικό Κόμμα, στην μετά Κόρμπιν εποχή του, και με την στροφή προς τον ρεαλισμό επί του Εισαγγελέα Στάρμερ, δεν θεωρείται πια τόσο ακραίο και η πλειοψηφία το αποδέχεται ως κυβερνητική λύση, όχι όμως και χωρίς επιφυλάξεις. Η υπόσχεση του Στάρμερ να φέρει την Βρετανία πιο κοντά στην ΕΕ και να διατηρήσει και επί κυβέρνησής του άριστες σχέσεις με τις ΗΠΑ και με τους συμμάχους του ΝΑΤΟ, καθώς και η πρόθεσή του να περιορίσει τη μετανάστευση είχε ως αποτέλεσμα στις περιοχές που το μουσουλμανικό στοιχείο υπερβαίνει το 10%, οι Εργατικοί να χάσουν υψηλά ποσοστά (έως και 10%). Η απομάκρυνση του μουσουλμανικού στοιχείου είναι όμως θεωρήθηκε θετική εξέλιξη για την πλειοψηφία των Βρετανών.
Μεγάλη Βρετανία Εκλογές 2024
Κόμμα | Ψήφοι | Ποσοστά | Έδρες | Αλλαγή σε έδρες |
Εργατικό Κόμμα | 9,640,486 | 33.9% | 410 | +213 |
Συντηρητικό Κόμμα | 6,737,454 | 23.7 | 119 | −249 |
Φιλελεύθεροι | 3,483,110 | 12.3 | 71 | +63 |
Reform UK (Φάραντζ) | 4,067,255 | 14.3 | 4 | +4 |
Σκωτικό Εθνικό Κόμμα | 666,263 | 2.3 | 8 | −37 |
Sinn Fein (Β. Ιρλανδία) | 210,891 | 0.7 | 7 | 0 |
Democratic Unionist Party (Β. Ιρλ) | 172,058 | 0.6 | 5 | −3 |
Green (Πράσινοι) | 1,929,440 | 6.8 | 4 | +3 |
Plaid Cymru | 194,811 | 0.7 | 4 | +2 |
Στον αντίποδα, η εικόνα για το Συντηρητικό Κόμμα είναι αυτή μιας συντριπτικής ήττας, με ποσοστό μόλις 23,7% και 6,7 εκατ. ψήφους, απώλεσαν 249 έδρες. Το 2019 στην τέταρτη συναπτή νίκη τους είχαν λάβει 365 έδρες με ποσοστό 43,6% και σχεδόν 14 εκατ. ψήφους. Κορυφαία στελέχη, όπως οι υπ. Άμυνας και Δικαιοσύνης, ή η ανεκδιήγητη πρώην πρωθυπουργός Λιζ Τρας δεν εξελέγησαν. Οι Συντηρητικοί χάνουν ψηφοφόρους τόσο προς αριστερά όσο και προς δεξιά τους. Το Reform UK, το κόμμα του Φάραντζ που για πρώτη φορά εξελέγη βουλευτής με ποσοστό 14,3 και 4 εκατ. ψήφους, μπορεί να εξέλεξε μόλις 4 βουλευτές, αλλά στέρησε από το Συντηρητικό Κόμμα την πλειοψηφία. Από την άλλη πλευρά, το τρίτο ιστορικό κόμμα της Βρετανίας, οι Φιλελεύθεροι επανήλθαν στο προσκήνιο. Αύξησαν τις έδρες τους κατά 63 (από τις 8 το 2019 ανέβηκαν στις 71!) κερδίζοντας έδρες από τους Συντηρητικούς. Έτσι οι κλυδωνιζόμενοι Συντηρητικοί πλαγιοκοπούνται από δύο κόμματα που σε επίπεδο ποσοστών και ψήφων πια δεν βρίσκονται πολύ μακριά. Και το παλιό απόλυτα δικομματικό σύστημα της Μ.Βρετανίας έχει αποσαθρωθεί, καθώς τα δύο μεγάλα κόμματα συγκεντρώνουν μόλις το 57,6% των ψήφων, ενώ τα τρία κόμματα που ακολουθούν (Φάραντζ, Φιλελεύθεροι και Πράσινοι), συγκεντρώνουν το 33,4% .
Μετά από σχεδόν μια δεκαετία φουρτούνας που προκάλεσε το Brexit, οι Βρετανοί ψηφοφόροι, που συμμετείχαν στις εκλογές στο χαμηλότερο ποσοστό από το 2001 (60%), φαίνεται να επιθυμούν μια περίοδο ηρεμίας, μακριά από τα παχιά λόγια πολιτικών όπως ο Μπόρις Τζόνσον. Ο Στάρμερ, χωρίς να συγκινεί, υπόσχεται μια λιγότερο αλλοπρόσαλλη πολιτική , με ένα κόμμα απαλλαγμένο πλέον από τους “εξτρεμισμούς” του Κόρμπιν, και έτοιμο να ενισχύσει και πάλι τους δεσμούς με την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Με πληροφορίες από The New York Times, capital.gr και gr.euronews.com
[1] Στις εκλογές του 2017 το Εργατικό Κόμμα έλαβε ποσοστό 40% και το επέλεξαν 12,8 εκατ. Βρετανοί, αλλά είχε περιοριστεί στις 262 έδρες (317 οι Συντηρητικοί με ποσοστό 42,3%).
1 ΣΧΟΛΙΟ
Φοβερός παραλογισμός ένα κόμμα με 34% να βγάζει 410 βουλευτές και άλλο με 14% να βγάζει μόνο 4!