Ποιος είναι ο στόχος του Ισραήλ σε σχέση με το Ιράν – Η τακτική που ακολουθεί και τα αποτελέσματα – Η στάση των ΗΠΑ
του Νίκου Μελέτη από το Πρώτο Θέμα
Ο πόλεμος στην Γάζα και η επιχείρηση εξουδετέρωσης της Χεζμπολάχ δημιουργούν έναν νέο σκηνικό στην Μέση Ανατολή όπου το μεγάλο ερωτηματικό πλέον δεν είναι που θα σταματήσει το Ισραήλ, αλλά το εάν, πότε και πώς θα αντιδράσει το Ιράν.
Διότι στην στρατηγική (εάν υπάρχει) του Ισραήλ είναι προφανές ότι ο στόχος είναι να τραβήξει το Ιράν έξω από την «γκρίζα σφαίρα» της μη άμεσης εμπλοκής του στον ακήρυχτο πόλεμο εναντίον του Ισραήλ και της διεξαγωγής του «ιερού πολέμου» εναντίον της ύπαρξης του εβραϊκού κράτους μέσω αντιπροσώπων.
Το Ισραήλ με τεράστιο κόστος έχει επιφέρει ζωτικής σημασίας πλήγμα στην Χαμάς στην διάρκεια των τελευταίων 12 μηνών που ακολούθησαν την επίθεση της 7ης Οκτωβρίου. Γνώριζε ότι αυτό δεν είναι αρκετό και απαντώντας σε όσους πίστευαν ότι δεν είναι σε θέση να ανοίξει και δεύτερο μέτωπο προς Βορρά το Ισραήλ με μια τακτική που αποφεύγοντας προς το παρόν τον γενικευμένο πόλεμο στο έδαφος του Λιβάνου επιχειρεί με ένα προληπτικό κτύπημα να περιορίσει τις δυνατότητες της Χεζμπολάχ. Και κανείς δεν αμφιβάλει ότι επόμενος στόχος του Ισραήλ θα είναι οι Χούτι της Υεμένης, κάτι που μάλλον με ικανοποίηση θα υποδεχθούν οι χώρες της περιοχής αλλά και η παγκόσμια κοινότητα που πλήττεται από την διατάραξη της ναυσιπλοΐας στην Ερυθρά Θάλασσα.
Ξεδοντιάζοντας τους «αντιπροσώπους» του Ιράν στην περιοχή και πραγματοποιώντας πλήγματα ακόμη και στην Τεχεράνη (δολοφονώντας τον ηγέτη της Χαμάς) αλλά και στο ιρανικό προξενείο στην Δαμασκό, το Ισραήλ επιχειρεί να σπάσει όλες τις κόκκινες γραμμές της Τεχεράνης. Και είτε να την αναγκάσει να αποδεχθεί ταπεινωτικά ότι δεν έχει την δυνατότητα να στραφεί εναντίον του Ισραήλ – ούτε φυσικά να υποστηρίξει εκείνους που για τρεις δεκαετίες διεξάγουν τον δικό της πόλεμο εναντίον του εβραϊκού κράτους- είτε να απαντήσει.
Το Τελ Αβίβ γνωρίζει ότι σε μια τέτοια περίπτωση θα επιτύχει ένα στόχο δεκαετιών, να βρεθεί στο πλευρό του η Ουάσιγκτον σε μια επιχείρηση η οποία θα γονατίσει το ιρανικό καθεστώς, θα θέσει τέλος στο πυρηνικό πρόγραμμα του και θα εξαλείψει για πολύ μεγάλο διάστημα την ιρανική επεκτατική πολιτική στην Μέση Ανατολή. Κάτι που θα υποδέχονταν με ικανοποίηση και τα σουνιτικά καθεστώτα του Κόλπου.
Ο σχεδιασμός του Ισραήλ για τον αποκεφαλισμό της ηγεσίας της Χεζομπολάχ και την εξουδετέρωση του επιτελικού και επιχειρησιακού βραχίονα της είχε ξεκινήσει εδώ και καιρό με την διείσδυση της Μοσάντ στον σκληρό πυρήνα της οργάνωσης και με επιθέσεις που εκδηλώνονταν όμως εκτός Βηρυτού κυρίως στο έδαφος της Συρίας. Στην επιτυχία των κτυπημάτων του Ισραήλ σημαντικό ρόλο έπαιξε η παράδοξη σιγουριά που αισθανόταν η ηγεσία της Χεζμπολάχ και ο ίδιος ο Νασράλα θεωρώντας ότι είναι σχεδόν στο απυρόβλητο.
Το Τελ Αβίβ ακολούθησε συγκεκριμένη τακτική: Η πυροδότηση των pagers στόχευσε τα μεσαία στελέχη της οργάνωσης. Το κτύπημα με τα walkie-talkies στόχευσε τα επιχειρησιακά στελέχη της. Κατόπιν, λόγω έλλειψης μέσων ασφαλούς επικοινωνίας τα ανώτερα στελέχη της οργάνωσης υποχρεώθηκαν να συγκεντρώνονται για συνεννοήσεις δια ζώσης, δίνοντας την ευκαιρία στο Ισραήλ με πλήγματα βάσει των πληροφοριών από το δίκτυο της στον Λίβανο να εξοντώσει σειρά επιχειρησιακών στελεχών της Χεζμπολάχ. Κατόπιν με σφοδρούς βομβαρδισμούς έπληξε αποθήκες πυρομαχικών ακόμη και εντός των συνοικιών της Βηρυτού και εκτοξευτήρες πυραύλων και ρουκετών επιφέροντας σοβαρό πλήγμα στις επιχειρησιακές δυνατότητες της. Και τέλος ήρθε η εξόντωση του ιστορικού και πανίσχυρου ηγέτη της οργάνωσης Νασράλα μαζί με τον αναπληρωτή διοικητή των Ιρανών Φρουρών της Επανάστασης (IRGC) A. Νιλφορουσιάν.
Στο Ισραήλ υπάρχει δισταγμός για το επόμενο βήμα για μια χερσαία επέμβαση στον νότιο Λίβανο ώστε να γίνει η εκκαθάριση αυτής της ζώνης ασφαλείας των 20 ή 30 χιλιομέτρων, καθώς το οπλοστάσιο της Χεζμπολάχ που έχει διασωθεί είναι ακόμη ισχυρό και ο ίδιος ο Ισραηλινός Στρατός έχει προβλήματα «κόπωσης» μετά από μια διαρκή κινητοποίηση 12 μηνών. Ο πειρασμός όμως για μια επιχείρηση που θα δώσει τέλος για αρκετά χρόνια στην καθημερινή απειλή από την Χεζμπολάχ είναι μεγάλος για τον Νετανιάχου ο οποίος πλέον δείχνει να μην τιθασεύεται ούτε από συστάσεις και παρεμβάσεις των στενότερων συμμάχων του των ΗΠΑ. Εξάλλου μια «νίκη» στον Λίβανο θα τον εξιλέωνε και για την διάρκεια και τις απώλειες στον πόλεμο της Γάζας.
Η μοναδική αντίδραση της Τεχεράνης πέραν των επιθετικών δηλώσεων και ρητορικών απειλών ήταν η μαζική εκτόξευση πυραύλων και μη επανδρωμένων αεροσκαφών εναντίον του Ισραήλ τον περασμένο Απρίλιο σε μια επιχείρηση που ήθελε να δοκιμάσει τις αντοχές της ισραηλινής αεράμυνας, αλλά βεβαίως δεν είχε κανένα στοιχείο αιφνιδιασμού, καθώς οι γειτονικές χώρες μέσω δυτικών συμμάχων ενημέρωσαν εγκαίρως το Ισραήλ για την επίθεση. Κάτι που πιθανότατα γνώριζε η Τεχεράνη και ήθελε αυτή η επίθεση να στείλει μεν ένα μήνυμα, αλλά να μην προκαλέσει τέτοιες απώλειες στο Ισραήλ που θα το υποχρέωναν να απαντήσει ευθέως με πλήγματα σε ιρανικές υποδομές.
Στην Τεχεράνη εδώ και μήνες σοβεί μια εσωτερική αντιπαράθεση που φέρνει στην επιφάνεια την βαθιά σύγκρουση του καθεστώτος και των Φρουρών της Επανάστασης με πιο φιλελεύθερες δυνάμεις. Σε μια κοινωνία η οποία δείχνει σημάδια αντίστασης που εκφράσθηκαν με το κίνημα των γυναικών, αλλά και με την εκλογή του νέου προέδρου του μετριοπαθούς Μασούντ Πεζεσκιάν.
Οι ριζοσπαστικές δυνάμεις στο εσωτερικό του ιρανικού καθεστώτος αντιδρούν στην μέχρι τώρα συντηρητική αντίδραση του Ιράν θεωρώντας ότι έτσι υπονομεύεται η αποτρεπτική ισχύς της χώρας, αποδυναμώνεται το δίκτυο πληρεξουσίων στην Μέση Ανατολή και ενθαρρύνεται το Ισραήλ να προχωρήσει σε περαιτέρω βήματα μείωσης της επιρροής του Ιράν και ανατροπή της «περικύκλωσης» του από φιλοϊρανικές δυνάμεις.
Συγχρόνως όμως μειώνεται το κύρος του Ιράν στον Ισλαμικό κόσμο, ενθαρρύνοντας και άλλες δυνάμεις μεταξύ των Αράβων να κινηθούν στην κατεύθυνση αντιμετώπισης της ιρανικής διείσδυσης στις χώρες τους.
Όμως τα προβλήματα στο εσωτερικό του Ιράν είναι μεγάλα. Οι μακροχρόνιες κυρώσεις έχουν πλήξει σοβαρά την οικονομία της χώρας με αποτέλεσμα να υπάρχει λαϊκή δυσφορία ακόμη και μεταξύ των υποστηρικτών του καθεστώτος. Αυτή η οικονομική δυσπραγία περιορίζει την δυνατότητα απεριόριστης στήριξης των «αντιπροσώπων» του στην περιοχή, αλλά και στην κάλυψη του κόστους μιας πολεμικής αναμέτρησης. Μια σύγκρουση με το Ισραήλ η οποία θα επιφέρει και την άμεση εμπλοκή των Αμερικανών, γνωρίζουν στην Τεχεράνη ότι θα είναι ολέθρια και θα συμπαρασύρει και το ίδιο το καθεστώς. Και δύσκολα θα πρέπει να περιμένει ουσιαστική βοήθεια από την Ρωσία η οποία διεξάγει τον δικό της πόλεμο στην Ουκρανία. Για τους λόγους αυτούς εξάλλου όλα αυτά τα χρόνια η Τεχεράνη έχει επιλέξει τον πόλεμο δι΄ αντιπροσώπων, που αφήνει την ίδια στο απυρόβλητο.
Όμως όσο το Ισραήλ προχωρά σε αυτό που ο Νετανιάχου ονομάζει «επαναχάραξη του χάρτη της Μέσης Ανατολής» ακόμη και αυτή η υποχρεωτικά ελαστική στάση του Ιράν φθάνει στα όρια της.
