Η Τουρκία αναβαθμίζεται κι εμείς παρακολουθούμε φοβούμενοι μη φανούμε πάρα πολύ
Γράφει ο Γιάννης Χαραλαμπίδης – εφημερίδα Πατρίς
Είναι πλέον προφανές ότι ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ έχει αποφασίσει να ολοκληρώσει την “απόψυξη” των αμερικανοτουρκικών σχέσεων και ακόμα παραπέρα, να καλοδεχθεί και να υποστηρίξει μια περιφερειακή αναβάθμιση της Τουρκίας. Μεγάλο ρόλο σε αυτή την πολιτική έχει και η προσωπική του άποψη για τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Είναι καλώς γνωστή η έλξη που ασκούν στον Τραμπ οι κάθε λογής αυταρχικοί και ημι-αυταρχικοί ηγέτες, στους οποίους οπωσδήποτε συγκαταλέγεται ο Ερντογάν. Η πρόσφατη φυλάκιση του δημάρχου της Κωνσταντινούπολης και άλλων στελεχών της αντιπολίτευσης δεν έχει πτοήσει καθόλου τον Λευκό Οίκο. Αντίστοιχα, η αμερικανική ηγεσία δεν πτοείται ούτε από τις εξαιρετικά έντονες επιφυλάξεις του Ισραήλ για οποιαδήποτε ενίσχυση της Τουρκίας.
Και τώρα, ερχόμαστε μοιραία στο ερώτημα: “εμείς τι κάνουμε;”
Η Ελλάδα μέσα στον κόσμο σε αυτή τη φάση φαίνεται πολύ ευτυχισμένη με τον εαυτό της. Αποσπά επαίνους για την οικονομική της επαναφορά και κάνει συζητήσεις και συναντήσεις, αρκετές συναντήσεις και συζητήσεις σε διάφορες κατευθύνσεις. Μπήκε στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ ως μη μόνιμο μέλος για την προσεχή διετία, καλείται ενίοτε και σε κανένα φόρουμ για τις διεθνείς συγκρούσεις και προκλήσεις -τις περισσότερες φορές δεν μας καλούν- και κάθε λίγο κάνει και μισό βήμα για κάποια ενεργειακή συνεργασία, από την πληθώρα των πρωτοκόλλων που υπογράφει.
Κάπου εκεί, απ’ ό,τι φαίνεται, εξαντλείται το πλαίσιο των φιλοδοξιών της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής. Είμαστε για τα λίγα, τα συμπαθητικά, είμαστε το καλό παιδί της γειτονιάς, φοράμε πάντα ζακέτα, περνάμε τη γιαγιά απέναντι στον δρόμο και τρώμε το σουβλάκι με πίτα αλάδωτη.
Την ίδια ώρα η εξ Ανατολών φίλη, γείτονα και προπαντός σύμμαχη χώρα κλείνει μέτωπα δεκαετιών, όπως με το ΡΚΚ, εδραιώνει την κυριαρχία της σε failed states της ευρυτερης περιφέρειας, σπάει τα κοντέρ με την πολεμική βιομηχανία της, γίνεται επίζηλος εταίρος για τους Ευρωπαίους και παίρνει άτυπο χρίσμα τοπάρχη από την Ουάσιγκτον, παίζοντας τον ρόλο του ειρηνοποιού εκεί που υπήρξε απλώς επιτήδεια ουδέτερη.
Ούτε στο ελάχιστο δεν φαίνεται να προβληματίζει όλο αυτό το σύμπλεγμα δραστηριοτήτων την ελληνική ηγεσία. Μή μου τους κύκλους τάραττε… Εμείς φροντίζουμε να αγοράζουμε τα όποια αμυντικά μας συστήματα off-the-shelf, ενώ δεν καταφέραμε να έχουμε μία έστω μείζονα πολεμική βιομηχανία με βιώσιμο προφίλ.
Φροντίζουμε να είμαστε επιμελώς μακρυά από οτιδήποτε μπορεί να μας ενισχύει διπλωματικά. Για παράδειγμα, αποφύγαμε οποιαδήποτε εμπλοκή, έστω και έμμεσα στις τεράστιες κρίσεις της Λιβύης και της Συρίας, αφήνοντας κάθε πιθανή ευκαιρία να πετάξει. Πασχίζουμε να μείνουμε έξω από το κάδρο οποιασδήποτε ουσιαστικής συμμετοχής στη διαχείριση της επόμενης μέρας στον πόλεμο της Ουκρανίας, ακόμα και ειρηνευτικά. Και μετά απορούμε γιατί δεν έχουμε ειδικό βάρος και δεν εισακούγεται η άποψή μας.
Είμαστε εθισμένοι στα λίγα και στα εύκολα. Περιμένουμε από τύχη, συγκυρία ή από τη θεία πρόνοια μια θετική εξέλιξη. Τα προηγούμενα χρόνια η διεθνής συγκυρία πχ ήταν αρνητική για την Τουρκία και επαναπαυτήκαμε. Τώρα που γυρίζει το χαρτί και ο Ερντογάν ρεφαρει, εμείς κοιτάμε και πάμε πάσο. Τι άλλο να κάνουμε βέβαια…
Αδυνατούμε να εκμεταλλευτούμε στο έπακρο τις ήδη υφιστάμενες συμφωνίες που έχουμε καταφέρει, παράδειγμα λαμπρό η ηλεκτρική διασύνδεση με την Κύπρο. Δηλαδή δεν μπορούμε να “φάμε” ούτε από τα έτοιμα. Χωρίς να μιλήσουμε καθόλου για το πώς και πόσο αξιοποιούμε τις στρατηγικές συνεργασίες, όπως με το Ισραήλ. Κοντολογίς, είμαστε για πολύ λίγα, δυστυχώς.
Το χειρότερο είναι ότι δεν θέλουμε να πάμε παραπέρα. Όχι μόνο η ηγεσία, και ο λαός μας στη μεγάλη πλειοψηφία του. Οπότε, καλά κάνουν και οι ηγέτες μας, σου λένε “πού να τρέχουμε τώρα…”
Οπότε, όλα καλά, πάμε καλά και δεν υπάρχει λόγος να ανησυχούμε. Θα περιμένουμε να ευθυγραμμιστούν οι πλανήτες ξανά για να υποβαθμιστεί η Τουρκία. Ως τότε, θα κλαιγόμαστε στους Αμερικανούς να μη δώσουν F-35, στους Γερμανούς να μη δωσουν Eurofighter και πάει λέγοντας. Με τη δε Τουρκία θα σκάμε αμήχανα χαμόγελα και θα παίζουμε κατενάτσιο, προσευχόμενοι να μη μας κάτσει η στραβή στη βάρδια. Κοινώς, η καλή, δοκιμασμένη συνταγή. Πάμε δυνατά!
