του Κώστα Καραϊσκου*
Ο Χακκί Ατσικαλίν, Τούρκος πολιτικός πρόσφυγας, γιατρός, διανοούμενος και μέλος της συντακτικής ομάδας του δεκαπενθήμερου Αντιφωνητή της Κομοτηνής από τριετίας, ζούσε στη θρακική πρωτεύουσα από το 1998, αναμένοντας απάντηση στο αίτημα πολιτικού ασύλου που είχε υποβάλει. Τον περασμένο Φεβρουάριο, το Υπουργείο Δημόσιας Τάξης απέρριψε την αίτησή του οριστικά και με την κοινοποίηση αυτής τής απόφασης ο Ατσικαλίν συνελήφθη προκειμένου να απελαθεί στην… Τουρκία. Επρόκειτο για σκανδαλώδη απόφαση, για ένα πολιτικό ατόπημα και αληθινό έγκλημα, αφού εκκρεμούν σε βάρος του Χακκί καταδίκες δεκάδων χρόνων κάθειρξης για την αντικαθεστωτική του αρθρογραφία, ήδη από τότε που ζούσε στη χώρα του. Προσθέτοντας έκτοτε την λιποταξία του από τον τουρκικό Στρατό, την δράση του στην Αθήνα στο πλευρό των Κούρδων (Κουρδική Ερυθρά Ημισέληνος, Κουρδικό Πρακτορείο Ειδήσεων) και την εν Ελλάδι αρθρογραφία του, ήταν προφανές ότι ο άνθρωπος οδηγούνταν σε ισόβια κόλαση.
Από την πρώτη ημέρα της σύλληψής του (9 Μαρτίου 2001), ξεκίνησε ένας μεγάλος αγώνας προκειμένου να ανατραπεί η υπουργική απόφαση. Συστήθηκε Επιτροπή Συμπαράστασης στην Κομοτηνή, στην Ξάνθη και στην Αλεξανδρούπολη, κινητοποιήθηκαν όλοι οι φίλοι εντός κι εκτός Θράκης, τα τοπικά ΜΜΕ έδωσαν το καλύτερο που μπορούσαν για την ανάδειξη και συντήρηση του ζητήματος στην επικαιρότητα, δόθηκαν αμέτρητες συνεντεύξεις και εξεδόθησαν άπειρα δελτία Τύπου, συγκεντρώθηκαν εκατοντάδες υπογραφές υπέρ της απελευθέρωσης του κρατουμένου, ζητήθηκε η βοήθεια όλων των πολιτικών που κατά καιρούς έδωσαν δείγματα δημοκρατικής γραφής για ανάλογες περιπτώσεις, οργανώθηκε συνέντευξη Τύπου στην Αθήνα, έγιναν παρεμβάσεις σε εφημερίδες, ραδιοτηλεοπτικούς σταθμούς και κυβερνητικά στελέχη, επισκέφθηκε τον Υπουργό κ. Χρυσοχοΐδη τριμελής αντιπροσωπεία για το ίδιο θέμα, μέχρι που όλη αυτή η προσπάθεια τελεσφόρησε: Ο “γιατρός” ελευθερώθηκε με τροποποίηση της προηγούμενης υπουργικής απόφασης και αναμένεται οριστική λύση του προβλήματος, βοηθούντος και του Συμβουλίου της Επικρατείας, όπου έχει κατατεθεί προσφυγή.
Τώρα που η ιστορία φαίνεται να κλείνει, ή που εν πάση περιπτώσει το δραματικό της τέλος έχει αποκλεισθεί, αξίζει να δει κανείς το τί συνέβη, τί επετεύχθη τελικά και να βγουν μερικά χρήσιμα συμπεράσματα. Ένα μεγάλο όφελος από όλη αυτήν την κινητοποίηση ήταν ότι κρίθηκε ο καθένας για την ειλικρίνεια των λόγων του. Ήταν μια ιστορία που δημιούργησε αναπάντεχες ανατροπές και πρωτοφανή οξύμωρα στην τοπική κοινωνία της Θράκης: Ένας Τούρκος που τον υπερασπίζονταν όλη η τοπική χριστιανική κοινωνία και μικρή μα σημαντική μερίδα της μουσουλμανικής, καθώς και το σύνολο των ΜΜΕ της περιοχής, πλην “εκσυγχρονιστών”. Οι τελευταίοι επέμειναν μέχρι τέλους είτε στην ένοχη σιωπή τους είτε στις βρώμικες φημολογίες που (βοηθούντων των γνωστών Τουρκοφρόνων και του επίσης γνωστού Πομάκου χαφιέ) άρχιζαν από την πρακτορολογία και κατέληγαν στην “τρομοκρατία” ή και σε φαιδρότητες του τύπου “ο Πλεύρης τον έστειλε στη Θράκη”!!! Επρόκειτο επίσης για ένα θέμα για το οποίο κανένα κόμμα – πλην της Δημοκρατικής Περιφερειακής Ένωσης – και κανένας δημόσιος ή δημοτικός φορέας δεν πήρε θέση. Η αλήθεια είναι ότι στην Αθήνα στελέχη όλων ανεξαιρέτως των πολιτικών κομμάτων βοήθησαν, περισσότερο ή λιγότερο. Στη Θράκη όμως, όπου η έκφραση συμπαράστασης είχε κόστος και χρειάζονταν τόλμη για μετωπική σύγκρουση με τον διάχυτο κεμαλισμό, μετρήσαμε λιγοστούς επώνυμους φίλους. Σε αντίθεση με τον απλό κόσμο που, ό,τι κι αν του σέρνουν ορισμένοι φωταδιστές του επαγγελματικού αντιρατσισμού, απέδειξε άλλη μια φορά πως ο φυλετισμός παραμένει ξένο σώμα για την ψυχοσύνθεση και την πρακτική του. Οι εξακόσιοι τόσοι Χριστιανοί που υπέγραψαν εντός ελαχίστων ημερών το αίτημα δικαίωσης του Ατσικαλίν, δεν ήταν όλοι γνώστες του ατόμου περί ου ο λόγος. Ακούγοντας όμως εν ολίγοις την ιστορία του υπέγραφαν χωρίς καμμία αναστολή που να αφορά την καταγωγή ή τη θρησκεία του. Υπήρξαν συγκινητικές περιπτώσεις σε επισκέψεις στο κρατητήριο, όπου απλοί αναγνώστες του “Ζήνωνος” (ψευδώνυμο του Χακκί στον Αντιφωνητή) τον επισκέπτονταν για να του εκφράσουν μια συγγνώμη για τη συμπεριφορά της πατρίδος μας!
Τεράστια και η πολιτική σημασία των εκατόν εικοσιέξι μουσουλμανικών υπογραφών κάτω από το ίδιο κείμενο συμπαράστασης. Αυτοί που κίνησαν τα νήματα προκειμένου να απαλλαγούν από την ενοχλητική παρουσία του φυγάδα, σίγουρα εξεπλάγησαν οδυνηρά όταν άκουσαν για τις υπογραφές αυτές: Είναι η πρώτη φορά που, κάτω από ένα καθαρά πολιτικό αίτημα, απτόμενο μάλιστα των ελληνοτουρκικών, συνυπάρχουν σε τέτοιο βαθμό χριστιανικά και μουσουλμανικά ονόματα. Αυτό και μόνο αποδεικνύει το πόσο σημαντική είναι η παρουσία του “γιατρού” στη Θράκη. Σπάει τα στερεότυπα, γεφυρώνει κόσμους ασύμβατους ως τα χθες, ξεσκεπάζει την υποκρισία και την συμφεροντολογία. Σήμερα που ο κεμαλισμός κλονίζεται στην ίδια την Τουρκία, είναι η κατάλληλη στιγμή να κάνουμε ένα βήμα κι εμείς στην Ελλάδα. Η θέση του Ατσικαλίν είναι στην Κομοτηνή κι η πρόταση του Χρήστου Κηπουρού προς τον Δήμο Κομοτηναίων για επίσημη ανακήρυξη του Τούρκου ικέτη σε δημότη της πόλης είναι η καλύτερη αναγνώριση της διπλής του συνεισφοράς: Αφενός στην ενημέρωση της χριστιανικής πλειονότητας κι αφετέρου στον εκδημοκρατισμό της μειονοτικής κοινωνίας.
*Υπεύθυνος της εφημερίδας της Κομοτηνής “ΑΝΤΙΦΩΝΗΤΗΣ”