Η Συμφωνία των Πρεσπών ανησυχεί τον κυπριακό ελληνισμό
Σκίτσο του Πιν
του Αλέκου Μιχαηλίδη από την Ρήξη φ. 150
Σαν απειλή ακούστηκαν οι τελευταίες δηλώσεις του αναπληρωτή υπουργού Εξωτερικών, Γιώργου Κατρούγκαλου, σε σχέση με το Κυπριακό. Μιλώντας στον κυπριακό ραδιοσταθμό «Άστρα», είπε ότι, «τώρα μπορούν να αξιοποιηθούν όλες οι δυνάμεις προς αυτή την κατεύθυνση», δηλαδή προς τη λύση του Κυπριακού, εννοώντας, προφανώς, ότι μετά τη Συμφωνία των Πρεσπών, η διπλωματία της Ελλάδας θα ασχοληθεί με το ημικατεχόμενο νησί.
Σαν απειλή, όχι γιατί δεν πρέπει οι ελλαδικές κυβερνήσεις να ασχολούνται με την επίλυση του Κυπριακού, αλλά γιατί ό,τι συζητείται έως τώρα είναι στη λογική τέτοιων συμφωνιών, σαν αυτή που πέρασε με αλαλαγμούς και αλισβερίσια από τη βουλή των Ελλήνων και «έκλεισε» με τρόμο το Μακεδονικό.
Στο διά ταύτα, το Κυπριακό βιώνει μια περίεργη και πιθανώς καινούργια φάση. Με τις φήμες της λύσης δύο κρατών να αυξάνονται, οι διαπραγματεύσεις βρίσκονται σε εμπλοκή από τον Ιούλιο του 2017. Και κανείς δεν μπορεί να εκτιμήσει τι θα συμβεί μετά τις τοπικές εκλογές της Τουρκίας τον Μάρτιο, ή μετά τις ευρωεκλογές του Μαΐου. Προς το παρόν, ο πόλεμος δηλώσεων καλά κρατεί και επιβεβαιώνει την αβεβαιότητα.
Υπό αυτές τις συνθήκες, η θέση του Προέδρου Αναστασιάδη καθίσταται εξαιρετικά δύσκολη. Η ενδοτική πολιτική, της οποίας ο ίδιος ηγεμόνευσε από το 2004, εξερράγη στο Κραν Μοντανά. Μετά από μήνες προσπαθειών με τον κατοχικό ηγέτη Μουσταφά Ακιντζί, απεδείχθη ότι η Τουρκία δεν πρόκειται να αφήσει τους Τουρκοκύπριους και τους Ελληνοκύπριους να κάνουν, έστω, μια κακή λύση.
Από τότε, από τις 8 Ιουλίου 2017 μέχρι και σήμερα, αιωρούνται διάφορες φήμες περί απόψεων του Αναστασιάδη για δύο κράτη, ή συνομοσπονδίας ή χαλαρής ομοσπονδίας. Στην πραγματικότητα, όσα συζητούνται –και όσα οικειοποιείται το ΑΚΕΛ για να βαφτίσει τον μέχρι πρότινος σύμμαχό του Αναστασιάδη «διχοτομιστή»– δεν διαφέρουν από όσα συζητούνταν πριν το Κραν Μοντανά.
Εν ολίγοις, η «χαλαρή ομοσπονδία», την οποία όντως πρότεινε ο Αναστασιάδης στον Μεβλούτ Τσαβούσογλου, είναι αυτό που φαινόταν να γίνεται με τη Διζωνική-Δικοινοτική Ομοσπονδία. Με τα δύο συνιστώντα κρατίδια, με τις υπερεξουσίες στους Τουρκοκύπριους, με την «πολιτική ισότητα» και εσχάτως με τις εγγυήσεις της Τουρκίας, που απέρριψε εντέχνως το «μηδέν εγγυήσεις, μηδέν στρατός», του τέως ΥΠΕΞ Νίκου Κοτζιά.
Και μέσα σε όλα αυτά, ο Ερντογάν και ο Τσαβούσογλου, «μάνες» στην πολεμική ρητορική, άρχισαν να σκέφτονται την επόμενη μέρα στο κατοχικό καθεστώς, στο ψευδοκράτος. Γέννησαν, λοιπόν, έναν νεοφανή αστέρα, τον Κουντρέτ Οζερσάι, λεγόμενο «υπουργό Εξωτερικών», ο οποίος εκτός απροόπτου θα διαδεχθεί τον Μουσταφά Ακιντζί. Και αυτό έχει τη σημασία του, καθώς ο Ακιντζί μπορούσε να αποδεχθεί οτιδήποτε κατέβαζε ο νους του Ερντογάν, αλλά λόγω πρότερου (διαλλακτικού) βίου δεν θα μπορούσε να εξηγήσει άλλες λύσεις πέραν της Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας, όπως τα δύο κράτη ή τη συνομοσπονδία, που εξετάζει εδώ και καιρό η Άγκυρα.
Η κατάσταση δε στην περιοχή, η ανυπαρξία σχεδίου Β΄ από την κυπριακή κυβέρνηση και, φυσικά, η απουσία της Αθήνας, προσφέρουν άπλετο χώρο και χρόνο στον Ερντογάν να σχεδιάσει τα επόμενα βήματά του. Δημιουργεί γκρίζες ζώνες εντός της χερσαίας νεκρής ζώνης στην επαρχία Λευκωσίας, αρχίζει γεωτρήσεις ανοικτά της Αλάνιας, στέλνει το ερευνητικό Μπαρμπαρός ανοικτά της Λεμεσού και, όπως συμβαίνει όλα αυτά τα χρόνια, θα στείλει τον Ακιντζί στην τράπεζα των διαπραγματεύσεων όποτε θέλει αυτός.
Και σαν να μη συμβαίνει τίποτα, τα τρία μεγάλα κόμματα της Κύπρου, ΔΗΣΥ, ΑΚΕΛ και ΔΗΚΟ, επαναβεβαιώνουν ότι στηρίζουν τη Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία, μήπως και θεωρήσει το θηρίο ότι στηρίζουν κάτι άλλο. Μ’ αυτά και μ’ αυτά, όλοι βρισκόμαστε στο τραπέζι του Ταγίπ Ερντογάν και αναπαυόμαστε στις πιατέλες του. Και το ερώτημα είναι τι θα φάει πρώτα: Τη λύση, το φυσικό αέριο, τις περιουσίες των Ελληνοκυπρίων, τη νεκρή ζώνη, την ΑΟΖ, ή όλα μαζί;
