από το Άρδην τ. 47, Ιούνιος 2004
Η νεώτερη ποίηση σφραγίζεται από δύο στοιχεία: το αντιστασιακό ήθος και την αναρώτηση για το ιστορικό βάθος και τη μοίρα του ελληνισμού. Οι μεγάλοι νεοέλληνες ποιητές αναφέρονται και στην ατομική μοίρα, αλλά πάντα σε σύνδεση με τη συλλογική, πάντα στο πλαίσιο μιας αντιστασιακής λογικής. Θέλουμε, δεν θέλουμε, αυτή είναι η ποίησή μας. Δεν μπορεί να είναι εκείνη του Μπλέϊκ, του Πάουντ, του Ελιοτ, του Μπάϋρον ή του Μπωντλαίρ. Γιατί η ιστορία έχει εγγραφεί, σχεδόν, στα γονίδιά μας, και ο αγώνας για την επιβίωση, η ανάταση, η αντίσταση ή, έστω, ο βαθύτερος προβληματισμός για τη συλλογική μας υπόσταση, διαπερνούν τον πολιτισμό μας και τη μεγάλη μας ποίηση, κατ’ εξοχήν. Ίσως οι εποχές που αυτές οι παράμετροι θα εξασθενίσουν ή θα χαθούν εντελώς -ή μήπως έχουν ήδη χαθεί εν μέρει;- θα σημάνουν και την υποχώρηση της μεγάλης ποίησης των νεοελλήνων. Ο Παναγιώτης Κονδύλης έγραφε πως η εξάντληση της γλώσσας μας έχει σηματοδοτήσει και το τέλος της μεγάλης μας ποίησης.
Ωστόσο, είναι όλα τόσο πρόσφατα και ζώντα, ο Σεφέρης, ο Ελύτης, ή ακόμα και ο Καβάφης, ώστε θα ήταν υπερβολικά πρόωρο να βγάλουμε βιαστικά συμπεράσματα. Και η Κύπρος είναι δίπλα μας. Η Κύπρος -όπου μόλις τρεις μήνες πριν ετελεύτησε ένας από τους μεγαλύτερους σύγχρονους νεοέλληνες ποιητές, ο Κώστας Μάντης- είναι εδώ για να κρατάει ακόμα αναμμένη τη φλόγα της αντίστασης. Τα τρία κείμενα που ακολουθούν αποτελούσαν αρχικώς μέρος ενός ευρύτερου αφιερώματος στη νεοελληνική ποίηση, αλλά τόσο η πολιτική όσο και η ιδεολογική συγκυρία, καθώς και η συγκέντρωση πολλών και αξιόλογων κειμένων, επέβαλαν τη δημοσίευση τους στο παρόν τεύχος του περιοδικού, ενώ τα κείμενα του Δημήτρη Κοσμόπουλου, του Νάσου Βαγενά, του Κυριάκου Χαραλαμπίδη, του Χρήστου Αλεξάνδρου για τον Καβάφη, κ.ά., θα δημοσιευτούν σ’ επόμενο τεύχος του περιοδικού.
Τα κείμενα που δημοσιενονται στο παρόν τεύχος αναφέρονται στη μεταβολή της ήττας -του εμφυλίου, και της εισβολής του 1974 στην Κύπρο- σε ποίηση και προβληματισμό αντίστασης και αυτογνωσίας. Ο Κλείτος Κύρου, ο Άρης Αλεξάνδρου, ο Μιχάλης Κατσαρός, ο Κώστας Μόντης και ο Παντελής Μηχανικός, σκιαγραφούνται μέσα από τα κείμενα του Γιώργου Καραμπελιά, του Χρήστου Μέμου και του Χρήστου Αλεξάνδρου, ως υποδείγματα αυτού του μετασχηματισμού, αυτού του βαθύτερου και απαράκαμπτου νεοελληνικού διπόλου: ήττα και αντίσταση.
