Έκανε την εμφάνισή του στις αρχές του 2011, στα διαδικτυακά φόρουμ που χρησιμοποιούν Κινέζοι χρήστες. Ο όρος ‘μπαϊζούο’, είναι ένας νεολογισμός, που κυριολεκτικά σημαίνει ‘λευκή αριστερά’ και έρχεται να περιγράψει την σοσιαλφιλελεύθερη ατζέντα με την οποία οι πολιτικές δυνάμεις της έχουν ως επί το πλείστον ταυτιστεί στη Δύση.
Ενδιαφέρον έχει πως νοηματοδοτείται η έννοια από τους ίδιους τους χρήστες του σινόφωνου διαδικτύου. Μια τέτοια ερώτηση αναρτήθηκε στο κινέζικο φόρουμ Zhihu, στο οποίο συμμετέχουν πολλοί διανοούμενοι και δημοσιογράφοι. Η ανάρτηση είχε ως τίτλο «γιατί οι ελίτ υψηλής μόρφωσης της Δύσης τείνουν να αντιμετωπίζονται στην Κίνα σαν αφελείς ‘λευκοί αριστεροί’».
Οι απαντήσεις ξεπέρασαν τις 400, ανάμεσα στις οποίες ήταν και ορισμένες αντιπροσωπευτικές της χρήσης που έχει ο όρος. Οι Μπαϊζούο, λοιπόν, σύμφωνα με τους χρήστες του εν λόγω φόρουμ, είναι εκείνοι που «νοιάζονται μόνο για ζητήματα όπως η μετανάστευση, οι μειονότητες και το περιβάλλον», και «δεν έχουν καμία αυθεντική αίσθηση των προβλημάτων που αντιμετωπίζει ο πραγματικός κόσμος». Είναι «υποκριτικά ανθρωπιστές» που διαδηλώνουν υπέρ της ειρήνης και της ισότητας μόνο και μόνο «για να ικανοποιήσουν το δικό τους αίσθημα ηθικής ανωτερότητας»· είναι κατ’ άλλους «εμμονικοί με την πολιτική ορθότητα» μέχρις σημείου «να ανέχονται οπισθοδρομικές ισλαμικές αξίες στ’ όνομα του πολυπολιτισμού»· πιστεύουν σε μια εκδοχή του κοινωνικού κράτους που «ωφελεί μόνο τους άεργους και εκείνους που ζουν σε βάρος των άλλων»· είναι οι «αδαείς και υπερόπτες δυτικοί» που «λυπούνται τον υπόλοιπο κόσμο και πιστεύουν ότι έρχονται ως σωτήρες».
Από την ανάλυση των σχολίων συνάγονται πολύ ενδιαφέροντα πολιτικά συμπεράσματα τόσο για το πώς βλέπει τον δυτικό δικαιωματισμό ο «άλλος», αυτός ο περίφημος «άλλος» για τον οποίον οι οπαδοί του σοσιαλφιλελευθερισμού πίνουν νερό στο όνομά του.
Ενδιαφέρον έχει ότι αντιμετωπίζουν στη στάση του, που θέλει να παρουσιάζεται υποκριτικά ως «αλτρουιστική και όλο συμπάθεια», ως ένδειξη μιας βαθύτατα αλαζονικής διάθεσης. Φαίνεται πως, για τους Κινέζους, το αίσθημα ανωτερότητας που συνόδευε την δυτική αποικιοκρατία, ζει και βασιλεύει μέσα στον δικαιωματισμό μεταμορφωμένο τώρα σε μια ιδέα ηθικής, αυτήν την φορά, υπεροχής. Και αυτό συμβαίνει παρ όλο που στους δυτικούς ακαδημαϊκούς χώρους η επέλαση του σοσιαλφιλελευθερισμού έχει συνδεθεί με την επίθεση στην «ευρωπαϊκότητα», την «αμερικανικότητα» και την «δυτική κουλτούρα». Δεν είναι τυχαίο ότι στο φόρουμ αναφέρεται συχνά και ο όρος «εθνομαζωχισμός», που περιγράφει την τάση που έχει ο δικαιωματισμός να μηδενίζει κάθε αξία αναφοράς στην οικεία πολιτιστική ταυτότητα.
Μια παρατήρηση αρκετά εύστοχη αν αναλογιστούμε ότι τις τελευταίες μέρες έχει ανέβει ψηλά στην επικαιρότητα η είδηση ότι το πανεπιστήμιο του Πρίνστον, από τα καλύτερα της Αμερικής, έχει ξεκινήσει το ξήλωμα των Κλασικών Σπουδών του, υποστηρίζοντας ότι η έμφαση που αποδίδεται στην αρχαία ελληνική και ρωμαϊκή γραμματεία συνιστά αντανάκλαση βαθιάς υποτίμησης της ιστορίας και της κουλτούρας των μη-δυτικών λαών.
Από την άλλη, φυσικά, το περιεχόμενο του όρου προδίδει αρκετά και για τις κινεζικές οπτικές: Η ευαισθησία για το περιβάλλον, λοιπόν, τείνει να θεωρείται σαν να ανήκει αποκλειστικά στην ατζέντα της μεσοαστικής/μεγαλοαστικής υποκρισίας. Κάτι παράδοξο αν αναλογιστούμε το οξύ περιβαλλοντικό πρόβλημα της ίδιας της Κίνας, που αντιμετωπίζει ζωτικά προβλήματα μόλυνσης των ποταμών (σε ποσοοστό 80%), ατμοσφαιρικής ρύπανσης (λόγω της υπερσυγκέντρωσης στις πόλεις, και την χρήση οχημάτων περιορισμένης τεχνολογίας), αλλά και διάβρωσης των εδαφών.
Επίσης, το ζήτημα της περιστολής θεμελιωδών, συλλογικών πολιτικών και κοινωνικών δικαιωμάτων είναι ουσιώδες στην Κίνα, δεν τίθεται μόνο εντός της από φιλελεύθερες και φιλοδυτικές ελίτ, αλλά και από αυθεντικά λαϊκά κινήματα. Η προσπάθεια ταύτισης κάθε τέτοιας φωνής διαμαρτυρίας, λοιπόν, για την κατάσταση του περιβάλλοντος, την εργασία ή για την ελευθερία της άποψης με την «λευκή αριστερά», και όλους τους χαρακτηρισμούς που την συνοδεύουν, «υποκριτική», «ναρκισσιστικά αυτοεξυμνούμενη» κ.ο.κ. έχει μια και στόχευση στην εσωτερική πολιτική σύγκρουση που διεξάγεται στην κινεζική κοινωνία. Υποτιμάει πραγματικές αντιθέσεις στο εσωτερικό της χώρας. Και βέβαια, πέραν από το σοσιαλφιλελευθερισμό, δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι το χάσμα αξιών μεταξύ της Ευρώπης και της Άπω Ανατολής είναι πραγματικό χάσμα. Δεν κατασκευάζεται από σχήματα λόγου που έρχονται να υπηρετήσουν τις διάφορες αναγκαιότητες της πολιτικής αντιπαράθεσης, διακρατικής, ή ενδοεθνικής.
Σε ό,τι αφορά, πάντως, στον σοσιαλφιλελεύθερο δικαιωματισμό και το συγκεκαλυμμένο αίσθημα υπεροχής που εκπέμπει, φαίνεται πως τον πήραν χαμπάρι μέχρι και στην άλλη γωνιά του κόσμου…
πηγές: Wikipedia.org, opendemocracy.net.
Ακολουθήστε το Άρδην στο Facebook
Εγγραφείτε στο κανάλι του Άρδην στο Youtube
