του Νίκου Ντάσιου, από την Ρήξη Ιουλίου (#170) που κυκλοφορεί
Σε σχετικό δημοσίευμα των ΝΕΩΝ στις 13/7 γίνεται αναφορά στον χαρακτηρισμό περί των 14.500 ακινήτων ως «αγνώστου ιδιοκτήτη» σε 36 περιοχές της χώρας στις οποίες οριστικοποιήθηκαν οι κτηματολογικές εγγραφές το 2018. Ο εν λόγω χαρακτηρισμός σημαίνει πως τα ακίνητα αυτά περιέρχονται στο δημόσιο κι οι πιθανοί ιδιοκτήτες τους μπορούν να διεκδικήσουν πλέον δια της δικαστικής οδού μόνο χρηματική αποζημίωση και όχι την ανάκτηση των ακινήτων τους! Το δημοσίευμα πέρασε στα «ψιλά» ενώ μέχρι το τέλος του 2022 ανάλογος χαρακτηρισμός επικρέμαται σε άλλα 400χιλ. ακίνητα σε σύνολο 7 εκατ. εμπράγματων δικαιωμάτων, κατά την διαδικασία της κτηματογράφησης!
Πρόσφατα δια του Υπουργού κου Σταϊκούρα ανακοινώθηκαν οι νέες τιμές των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων βάση των οποίων έχουν προκύψει μεγάλες και εν πολλοίς αδικαιολόγητες αυξήσεις. Ενδεικτικά σε μεσο-αστικές περιοχές όπως πχ στο νότιο τμήμα του Αγίου Δημητρίου η τιμή ζώνης εκτοξεύτηκε από 1200€/μ2 στα 1850€/μ2 -εξομοιούμενη με την παραθαλάσσια ζώνη του Αλίμου που γειτνιάζει με το Ελληνικό-, σε περιοχές του κέντρου της Αθήνας, ιδιαίτερα επιβαρυμένες από το μεταναστευτικό, όπως η πολύπαθη Πλατεία Βικτωρίας η τιμή ζώνης αυξήθηκε από 1050€/μ2 στα 1450€/μ2, ενώ η ΙΓ1 ζώνη της Κηφισιάς παραμένει μόλις στα 1300€/μ2!
Μπορεί βέβαια το οικονομικό επιτελείο της Κυβέρνησης να διατείνεται ότι οι αυξήσεις αυτές δεν θα έχουν επίπτωση στον ΕΝΦΙΑ της επόμενης χρονιάς[1], παρ όλα αυτά θα επηρεάσουν το κόστος των ενοικίων και των μεταβιβάσεων των ακινήτων ενώ πολλοί ιδιοκτήτες που η αξία των ακινήτων τους υπερβεί το αφορολόγητο των 250 χιλ. € θα κληθούν να πληρώσουν επιπλέον τον συμπληρωματικό φόρο, εφόσον δεν καταργηθεί. Οι γονικές παροχές θα αυξηθούν ανάλογα από 1/1/22 δυσκολεύοντας την μεταβίβαση ενός ακινήτου από τους γονείς στα παιδιά ιδιαίτερα δε αν στο ακίνητο έχουν υπάρξει αυθαιρεσίες που θα πρέπει να τακτοποιηθούν. Ακόμα όμως κι όσοι σπεύσουν εντός των επόμενων 5 μηνών να κάνουν τις μεταβιβάσεις θα βρεθούν ενώπιον νέων επιβαρύνσεων που θα προκύψουν από την εφαρμογή της ηλεκτρονικής ταυτότητας του κτηρίου που θα τεθεί σε ισχύ από το τέλος Σεπτεμβρίου[2]. Τέλος ανάλογες θα είναι οι αυξήσεις στα τιμολόγια της ΔΕΗ αφού θα επιβαρυνθεί το κόστος του ΤΑΠ, την στιγμή μάλιστα που βρίσκονται σε εξέλιξη αιτήσεις αδήλωτων τετραγωνικών χιλιάδων ιδιοκτητών, μετά τις τακτοποιήσεις αυθαιρεσιών βάση του Ν. 4495/2017[3].
Σύμφωνα με την έκθεση της πρόσφατης, 10ης , αξιολόγησης των θεσμών καθίσταται απαραίτητη η διαλειτουργικότητα μεταξύ της πλατφόρμας του Κτηματολογίου με την ηλεκτρονική πλατφόρμα για την απόκτηση στοιχείων ενεργειακής απόδοσης των ακινήτων και την βεβαίωση μη εκκρεμών υποχρεώσεων προς τις δημοτικές αρχές. Η ίδια έκθεση αναφέρεται στην επέκταση των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών μετά το καλοκαίρι μετά την άρση της αναστολής δημοπρασιών 1ης κατοικίας και της προστασίας οφειλετών που επλήγησαν από την πανδημία από εξώσεις και κατασχέσεις.
Η τουριστικοποίηση των πόλεων, το Airbnb και «πράσινη μετάβαση» μπορεί ν’ αποτελούν επενδυτικές ευκαιρίες για ομίλους και ιδιώτες, πλήττουν όμως σε μεγάλο βαθμό την δυνατότητα διατήρησης και μεταβίβασης της ακίνητης περιούσιας χιλιάδων μικρομεσαίων. Την ώρα που δεκάδες οφειλέτες θα βρίσκονται εν όψει εξώσεων και κατασχέσεων και πολλοί άλλοι θα αντιμετωπίζουν πρόβλημα μη μπορώντας να επωμιστούν τις επιπλέον επιβαρύνσεις, η Lamda Development ανακοινώνει την πώληση των πολυτελών διαμερισμάτων στην «πράσινη» marina tower του Ελληνικού με 14χιλ€/ μ2 εκτιμώντας έσοδα 1ος δις € μέχρι το τέλος του χρόνου από τις πωλήσεις τουριστικών ακινήτων και επαγγελματικής στέγης στα Νότια προάστια! Παράλληλα η Ελληνική πολιτεία ανακοινώνει διαθέσιμους πόρους ύψους 177 εκατ € για την δημιουργία νέων υπερδομών στέγασης των μεταναστών στα ακριτικά μας νησιά και τον Έβρο, ενώ πάνω από 550 εκατ € έχουν δαπανηθεί από το 2017 για την στέγαση των μεταναστών σε σπίτια και διαμερίσματα μέσω των προγραμμάτων Helios, Estia και την Υποστηριζόμενη ανεξάρτητη διαβίωση των ασυνόδευτων ανηλίκων.
Η απόφαση δημιουργίας ιδιωτικού φορέα για την απόκτηση και επαναμίσθωση ακινήτων οφειλετών που θα λειτουργήσει από τις αρχές του 2022, στο πλαίσιο του νέου Πτωχευτικού Νόμου (αρ. 218 Ν 4738/20), με πρόβλεψη ενοικίασης των ακινήτων τους και δυνατότητα επανάκτησης εντός 12ετιας εφόσον είναι συνεπείς στις οικονομικές υποχρεώσεις, μπορεί να λειτουργήσει αποτρεπτικά από μαζικές εξώσεις, απέχει όμως από μια ολοκληρωμένη δημόσια πολιτική για την κατοικία μετά από μια παρατεταμένη περίοδο οικονομικής και υγειονομικής κρίσης. Το μοντέλο της οργάνωσης νέων στεγαστικών συνεταιρισμών με συμπράξεις δημοσίου-δήμων και ερευνητικών φορέων και νέα χρηματοδοτικά εργαλεία θα έπρεπε ήδη να αναπτύσσεται δυναμικά στην επανάκτηση απολεσθέντων κατοικιών στην κατεύθυνση της κοινωνικής κατοικίας. Όμως κατά την περίοδο της οικονομικής κρίσης στη χώρα μας διαλυθήκαν ακόμα και οι συνελεύσεις των πολυκατοικιών ενώ οι οικοδομικοί συνεταιρισμοί της μεταπολίτευσης διατηρούνται στην συλλογική μας μνήμη ως καταπατητές δασικών εκτάσεων…
[1] Δεν θα αποφύγουν τις αυξήσεις στον ΕΝΦΙΑ ιδιοκτήτες ακινήτων σε περιοχές που εντάσσονται για πρώτη φορά στο σύστημα αντικειμενικών αξιών όπως πχ: την Μύκονο, την Ρόδο, την Κέρκυρα, την Κεφαλλονιά και την Ιθάκη αλλά και σε αστικές περιοχές όπως το Μαρούσι και το Χαλάνδρι.
[2] Ήδη η εφαρμογή της ενεργειακής ταυτότητας ακινήτου έχει δημιουργήσει εμπόδια στην ενοικίαση τα οποία θα αυξηθούν λόγω των αυστηρών κανόνων που θα ισχύσουν για τις εκπομπές ρύπων και από την θέρμανση των κτηρίων –κατ’ αντιστοιχία με τους
σχεδιασμούς για το τέλος σε κινητήρες εσωτερικής καύσης-, με ότι θα σημάνει αυτό για το απαγορευτικό κόστος του πετρελαίου θέρμανσης στο 50% περίπου των νοικοκυριών.
[3] Μια ευκαιρία απεξάρτησης από το πετρέλαιο θέρμανσης για τα νοικοκυριά θ’ αποτελέσει το επικείμενο πρόγραμμα ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ χωρίς όμως να μπορεί να καλύψει το σύνολο των
κοινωνικών αναγκών, ιδιαίτερα των ευάλωτων νοικοκυριών που αδυνατούν να καλύψουν το κόστος της ιδίας συμμετοχής. Θα πρέπει επίσης το Κυβερνητικό επιτελείο να σχεδιάσει
ανάλογο πρόγραμμα για την κάλυψη του κόστους αντικατάστασης του παλαιού στόλου των οχημάτων.