του Παναγιώτη Κόρπα, εκπαιδευτικού | από τη Ρήξη Σεπτεμβρίου (φ. 171) που κυκλοφορεί
Η Ελλάδα υπήρξε κατά το παρελθόν από τις σημαντικότερες χώρες παραγωγής και εξόρυξης αμιάντου με πλούσια κοιτάσματα και, παρά τις επισημάνσεις για την επικινδυνότητα του υλικού και την απαγόρευσή του στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής από τη δεκαετία του ’70, εδώ φτιάχτηκαν τέσσερις βιομηχανίες, που το 1995 έφτασαν να παράγουν 300.000 τόνους τον χρόνο.
Στη δίκη που έκανε η ΓΣΕΕ το 1983, μαζί με την Ένωση Ελλήνων Χημικών, ο αμίαντος καταδικάστηκε μεν, αλλά λόγω χαμηλού κόστους εξαπλώθηκε η χρησιμοποίησή του και βέβαια ήταν δύσκολη η αντικατάστασή του, γιατί ο αμίαντος ήταν ήδη παντού.
Είναι πολύ μακρύς ο κατάλογος χρήσης του, αρκεί να πούμε πως ακόμα και τα παλιά δισκόφρενα αυτοκινήτου είχαν αμίαντο, όπως και τα πιστολάκια των μαλλιών.
Το συμπέρασμα που βγήκε από τις εισηγήσεις των επιστημόνων είναι πως κινδυνεύουν ιδιαίτερα αυτοί που έρχονται σε επαφή με το υλικό και ίνες εισέρχονται στους πνεύμονες και επικάθονται, με κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του πνεύμονα.
Ας δούμε τώρα μία περίπτωση χρήσης του αμιάντου στην Ελλάδα, που οι μεγαλύτεροι γνωρίζουμε πολύ καλά, γιατί το υλικό είχε αντικατασταθεί με την επωνυμία της εταιρείας που το έβγαζε, έτσι μάθαμε το «Ελλενίτ», γιατί ήταν παντού.
Το 1961 λοιπόν σε έκταση 100 στρεμμάτων, εγκαινιάστηκε το εργοστάσιο παραγωγής αμιαντοτσιμέντου «Ελλενίτ» στη Νέα Λάμψακο, κοντά στη Χαλκίδα.
Απασχολούσε 250 εργαζόμενους σε όλα τα στάδια παραγωγής, από τους οποίους 72 άτομα έχασαν τη ζωή τους από αμιάντωση ή από διάφορες μορφές καρκίνου, χωρίς να μπορούμε να υπολογίσουμε πόσοι πέθαναν από το νέφος που δημιουργούσε η καμινάδα στον παρακείμενο προσφυγικό οικισμό.
Οι εργάτες ανυποψίαστοι έπαιρναν το κολατσιό τους πάνω στα σακιά με το καρκινογόνο υλικό ή ξάπλωναν εκεί για να ξεκουραστούν. Στις αρχές της δεκαετίας του ’80 πήγαιναν μαζικά στα νοσοκομεία με αναπνευστικά προβλήματα, όπου διαπιστώνονταν οι θανατηφόρες παθήσεις τους.
Σύμφωνα με την Οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η εμπορία και χρήση όλων των τύπων αμιάντου σταμάτησε οριστικά τη 1/1/2005 στις χώρες μέλη.
Από το 1985, οι συγγενείς των θυμάτων άρχισαν δικαστικό αγώνα και μετά από δέκα χρόνια δικαιώθηκαν. Όταν το δικαστήριο ζήτησε να εξεταστούν οι εργάτες στα νοσοκομεία, οι γιατροί διέγνωσαν ποσοστό αναπηρίας από 93%, έως 95%. Η αλήθεια πίσω από τις διαφημίσεις της εποχής ήταν εντελώς διαφορετική.
Και φθάνουμε στο 1995 και, από δημοσίευμα του Ριζοσπάστη, μαθαίνουμε και τους ιδιοκτήτες της εταιρείας. «Δεκάμηνη φυλάκιση και 400.000 δραχμές χρηματική ποινή επέβαλε το Β΄ Τριμελές Πλημμελειοδικείο Χαλκίδας στους υπεύθυνους της επιχείρησης «ΕΛΛΕΝΙΤ», Ευάγγ. Ευαγγελινό και Ζαχ. Θάνο, για απόρριψη επικίνδυνων για τη δημόσια υγεία μπαζών από αμίαντο σε κατοικημένη περιοχή».
Να σημειωθεί πως ο έλεγχος και η μήνυση για τη μη υγειονομική ταφή των μπάζων έγινε από κάτοικο της περιοχής κι όχι από τις αρμόδιες αρχές.
Όμως δεν τελειώσαμε με τον αμίαντο και συνέχεια θα έρχεται κοντά μας γιατί, όπως μας πληροφορεί η huffpostGreece, υπάρχει πρόβλημα στον καμένο οικισμό στο Μάτι, διότι τα παλιά κτίσματα είχαν στέγες και μόνωση από αμιαντοτσιμέντο, συν οι στέγες των πρόσθετων γκαράζ σημειώνω εγώ. Επομένως μένει στο Μάτι να επιλυθεί ένα σοβαρό οικολογικό πρόβλημα, γιατί οι ίνες που αιωρούνται είναι καρκινογόνες και στη συνέχεια θα ενταφιαστούν γιατί, όπως λέγεται, με τα απόβλητα της «ΕΛΛΕΝΙΤ» μπαζώθηκαν ήδη παραλίες.
Έτσι, το σύνθημα, «Έχουμε δανειστεί τον κόσμο από τα παιδιά μας», είναι, δυστυχώς, τόσο επίκαιρο, αφού θα αφήσουμε στις νέες γενιές αποκαΐδια.
