Πραγματοποιήθηκε χθες η πολυαναμενόμενη συνάντηση Μπάιντεν-Ερντογάν, στο περιθώριο της συνόδου των G-20 στη Ρώμη.
Τα αποτελέσματά της, σύμφωνα με το ρεπορτάζ, δεν πρέπει να ικανοποίησαν και πολύ τον Τούρκο πρόεδρο. Ο Μπάιντεν στην διάρκεια της συνάντησης έθεσε ξανά τα ζητήματα που αποτελούν αγκάθια στις σχέσεις των δύο χωρών: S-400, κράτος δικαίου και ανθρώπινα δικαιώματα στο εσωτερικό της Τουρκίας, πρόκληση έντασης στην Ανατολική Μεσόγειο. Για το δε αίτημα του Ερντογάν περί αναβάθμισης/αγοράς F-16 ως αντάλλαγμα για την αποβολή της Τουρκίας από το πρόγραμμα F-35, ο Αμερικανός πρόεδρος παρέπεμψε ψυχρά τον Τούρκο ομόλογό του στο Κογκρέσο: «Υπάρχει μια διαδικασία που πρέπει να περάσουμε στις Ηνωμένες Πολιτείες και δεσμευόμαστε για τη συνέχιση των εργασιών μέσω αυτής της διαδικασίας».
Αξίζει να σημειωθεί ότι τις τελευταίες μέρες υπήρξε έντονη κινητοποίηση μέσα στο Κογκρέσο για την αποτροπή της πώλησης/αναβάθμισης των F-16 στην Τουρκία. Μέχρι στιγμής στο γραφείο του Αμερικανού Υπ. Εξ., Άντονι Μπλίνκεν, βρίσκονται δύο επιστολές, μια από τους βουλευτές Κρις Πάππα, Κάρολιν Μαλόνι και Γκας Μπιλιράκη και μια άλλη από την βουλευτή Νικόλ Μαλιωτάκη, που απευθύνει έκκληση στην κυβέρνηση να απορρίψει το αίτημα της Τουρκίας: «Θεωρούμε τέτοιες απόπειρες μια λανθασμένη καταστρατήγηση της πρόθεσης του Κογκρέσου και θα εξετάσουμε πρόσθετη νομοθεσία για τον περιορισμό αυτής της δυνητικής αγοράς, εάν η κυβέρνηση επιμείνει να αγνοήσει την πρόθεση του Κογκρέσου».
Τις πρωτοβουλίες αυτές, των βουλευτών, στηρίζουν το Συμβούλιο ΕλληνοαμερικανικήςΗγεσίας (HALC), η Αμερικανική Εβραϊκή Επιτροπή (AJC), αρμένικες, ινδικές, χριστιανικές και κουρδικές οργανώσεις. Αξίζει να σημειωθεί ότι στην πώληση των F-16, έχουν επίσης αντιταχθεί ο πρώην Υπουργός Εξωτερικών της κυβέρνησης Τραμπ, Μάικ Πομπέο, και ο πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων της Γερουσίας, Γερουσιαστής Ρόμπερτ Μενέντεζ.
Η ανακοίνωση που εξέδωσε η Αμερικανική πλευρά, έπειτα από τη συνάντηση Μπάιντεν-Ερντογάν φαίνεται να επιμένει στα σημεία τριβής των αμερικανο-τουρκικών σχέσεων: «Ο Πρόεδρος Μπάιντεν επιβεβαίωσε την αμυντική μας συνεργασίας και τη σημασία της Τουρκίας ως Συμμάχου στο ΝΑΤΟ, αλλά σημείωσε τις ανησυχίες των Ηνωμένων Πολιτείων για την κατοχή από την Τουρκία του ρωσικού πυραυλικού συστήματος S-400. Επίσης τόνισε τη σημασία των ισχυρών δημοκρατικών θεσμών, του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του κράτους δικαίου για την ειρήνη και την ευημερία».
Σε συνέντευξη τύπου που παραχώρησε ο Ερντογάν μετά τις επαφές του στη Ρώμη, είπε ότι έθεσε και από την πλευρά του συγκεκριμένα αιτήματα στον Μπάιντεν, όπως να πάψει η Αμερική να στηρίζει τις Κουρδικές πολιτοφυλακές στη Συρία. Τόνισε επίσης ότι διαμαρτυρήθηκε στον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν, για την ελληνογαλλική συμφωνία και την πώληση όπλων στην Ελλάδα.
Παρ όλο που ο ίδιος ο Ερντογάν αναφέρεται σε «θετικές εξελίξεις», οι αναφορές των διεθνών μέσων τον παρουσιάζουν απογοητευμένο από τον κύκλο επαφών που είχε με τους δυτικούς ηγέτες. Αίσθηση προκάλεσε το γεγονός ότι μετά από αυτές, επέλεξε να ακυρώσει τη συμμετοχή του στη Σύνοδο για το Κλίμα της Γλασκόβης (θα εκπροσωπήσει την Τουρκία ο υπ. περιβάλλοντος). Ισχυρές είναι, επίσης, οι φήμες ότι επίκειται μια νέα εισβολή του τουρκικού στρατού στη Συρία.
Σε οποιαδήποτε περίπτωση είναι σαφές ότι ο Ερντογάν στριμώχνεται ολοένα και περισσότερο καθώς ΗΠΑ, Ε.Ε., ακόμη και η Ρωσία επικρίνουν τον τελευταίο καιρό εντονότερα την πολιτική του. Όπως το συνηθίζει, το γεγονός αυτό τον καθιστά απρόβλεπτο, και επιθετικό πράγμα που σημαίνει ότι ο Νοέμβριος θα είναι ιδιαίτερα κρίσιμος μήνας για το πως θα αντιδράσει η Τουρκία και στο πεδίο των Ελληνοτουρκικών.
Α.Τ.
