Την Κυριακή 5 Φεβρουαρίου στην Κύπρο μπαίνει και τυπικά πλέον το τέλος μια γενιάς κύπριων πολιτικών που σφράγισαν τη νεότερη ιστορία της Κύπρου, καθώς ο Ν. Αναστασιάδης μετά από δυο πενταετείς θητείες ετοιμάζεται να παραδώσει στον νικητή των προεδρικών εκλογών που όπως όλα δείχνουν θα κριθεί στον δεύτερο γύρο στις 12 Φεβρουαρίου.
Η προεδρική εκλογή ουσιαστικά οδηγεί σε μια συνολική αναδιάρθρωση του πολιτικού σκηνικού, καθώς η ανεξάρτητη υποψηφιότητα του πρώην ΥΠΕΞ Ν. Χριστοδουλίδη που συγκέντρωσε τη στήριξη των κομμάτων του λεγόμενου μεσαίου χώρου, διεμβόλισε την κυριαρχία των δυο μεγάλων παραδοσιακών πολιτικών κομμάτων, του δεξιού ΔΗΣΥ και του κομμουνιστικού ΑΚΕΛ. Ο κ. Χριστοδουλίδης σταθερά από την πρώτη στιγμή που ανακοίνωσε την υποψηφιότητα του προηγείται με μεγάλη διαφορά από τους κύριους ανθυποψήφιους του, τον Ανδρέα Μαυρογιάννη που έχει τη στήριξη του ΑΚΕΛ και του Αβέρωφ Νεοφύτου προέδρου του ΔΗΣΥ.
Παρά το γεγονός ότι στην προεκλογική εκστρατεία υπήρξαν τουλάχιστον στην αρχή σοβαρές αστοχίες και απειρία (η λογοκλοπή από συνεργάτη του τμήματος παλαιότερου προεκλογικού προγράμματος του Ι. Κασουλίδη, και η διαρροή μηνυμάτων που αντάλλασσε με πρώην συνεργάτη του για το στήσιμο δικτύων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης), δεν μπόρεσαν να κάμψουν τη δυναμική που είχε αποκτήσει η υποψηφιότητα του.
Ακολουθώντας μια σωστή όπως αποδείχθηκε τακτική, να αποφεύγει να απαντά στο πυρ ομαδόν που δέχονταν από τους ανθυποψηφίους του και τα φιλικά προς αυτούς προσκείμενα ΜΜΕ, κατόρθωσε να βγει με τις ελάχιστες δυνατές απώλειες. Αντιθέτως, φαίνεται ότι λειτούργησε θετικά στην κοινή γνώμη η παραδοχή των λαθών αλλά η αποφυγή κοκορομαχιών στις οποίες επιδίδονταν οι αντίπαλοι του.
Στις προεδρικές εκλογές υπάρχει μια εξαιρετική ιδιομορφία. Και οι τρεις κύριοι διεκδικητές της Προεδρίας συνδέονται στενά με τον απερχόμενο πρόεδρο Ν. Αναστασιάδη. Ο Ν. Χριστοδουλίδης υπήρξε εκπρόσωπος του και υπουργός Εξωτερικών του, ο Α. Μαυρογιάννης ήταν ο επικεφαλής της διαπραγματευτικής του ομάδας για το Κυπριακό και ο Α. Νεοφύτου ήταν ο πρόεδρος του Κόμματος, του οποίου υπήρξε πρόεδρος ο κ. Αναστασιάδης και τον στήριζε στη Βουλή.
Οι σχέσεις του Ν. Αναστασιάδη με τον Α. Νεοφύτου ποτέ δεν ήταν καλές και ο πρόεδρος της Κύπρου υποχρεώθηκε κατόπιν και δημοσίων πιέσεων να δηλώσει πριν από τις γιορτές ότι τον στηρίζει για την προεδρία, καθώς υπήρχαν δημοσιεύματα που έκαναν λόγο για «κλείσιμο του ματιού» από τον κ. Αναστασιάδη στον πρώην στενό συνεργάτη του Ν. Χριστοδουλίδη.
Ο Μαυρογιάννης και το ΑΚΕΛ
Ο Α. Μαυρογιάννης, ένας αξιοπρεπής αστός διπλωμάτης που σε τίποτα δεν θυμίζει πολιτικό, βρέθηκε στη δύσκολη θέση να πρέπει να ισορροπήσει με το ΑΚΕΛ και τις ιδεοληψίες του. Το γεγονός ότι κατορθώνει στις δημοσκοπήσεις να έρχεται πάνω από τον πρόεδρο του ΔΗΣΥ, είναι ένα προσωπικό κατόρθωμα.
Όμως και ο ίδιος δεν μπόρεσε να αποφύγει τα λάθη. Καθώς έπρεπε να ευθυγραμμιστεί με τη γραμμή του ΑΚΕΛ στο Κυπριακό που λίγο πολύ ασπάζονταν τη θέση ότι στο Κραν Μοντανά υπήρχε ευκαιρία για λύση του Κυπριακού την οποία τορπίλισαν όχι οι Τούρκοι, αλλά ο κ. Αναστασιάδης με τον Ν. Χριστοδουλίδη και τον Ν. Κοτζιά, βρέθηκε σε εξαιρετικά δύσκολη θέση. Κι αυτό, καθώς ήταν ο ίδιος βασικός διαπραγματευτής στο Κραν Μοντανά και με πλήθος δηλώσεων και συνεντεύξεων του, είχε αποδώσει στην Τουρκία τις ευθύνες για το αδιέξοδο. Το γεγονός ότι άλλαξε αφήγημα λίγο πριν τις εκλογές για να ικανοποιήσει το ΑΚΕΛ του στοίχησε σε αξιοπιστία.
Ο Νεοφύτου και η Κυπριακή Δεξιά
Ο Α. Νεοφύτου κατέβαλλε μεγάλη προσπάθεια για να συσπειρώσει το κόμμα του, καθώς υπήρχαν διαρροές προς τον Ν. Χριστοδουλίδη που προέρχεται από τον ΔΗΣΥ, αλλά δεν έχει την δυναμική προσέγγισης με ευρύτερες δυνάμεις. Το γεγονός ότι ο ίδιος σε αντίθεση με μεγάλο μέρος του ΔΗΣΥ βρέθηκε στο στρατόπεδο του ΝΑΙ για το Σχέδιο Ανάν, αλλά και οι αντιλήψεις ότι το «φυσικό αέριο θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί ως κίνητρο στην Τουρκία για την επίλυση του Κυπριακού» τον αποξενώνει από ένα μεγάλο μέρος της Κυπριακής Δεξιάς.
Το Κυπριακό και η διαφθορά θα είναι δυο από τα μεγάλα θέματα που θα έχει να αντιμετωπίσει ο νέος Πρόεδρος.
Στο Κυπριακό πρέπει να θεωρείται δεδομένο ότι μετά και τις τουρκικές εκλογές θα επαναληφθούν οι πιέσεις κυρίως των Αμερικανών για επανέναρξη των συνομιλιών. Από ένα σημείο όμως που είναι δύσκολο να οδηγήσει σε πρόοδο, καθώς η τουρκική και τουρκοκυπριακή πλευρά πλέον επιμένουν στη λύση των δυο κρατών η πιο συγκαλυμμένα σε αναγνώριση «κυριαρχικής ισότητας και ισότιμου διεθνούς στάτους» των Τουρκοκυπρίων.
Και ο Ν. Χριστοδουλίδης, όπως και ο Α. Μαυρογιάννης έχουν εμπειρία από τις διαπραγματεύσεις και με την εξαίρεση των δογματισμών του ΑΚΕΛ που ίσως δεσμεύουν τον κ. Μαυρογιάννη δεν θα διαφοροποιηθούν ιδιαίτερα στους χειρισμούς.
Πολύ σημαντικό κεφάλαιο είναι η συνέχιση της πολιτικής συμμαχιών, τόσο με τις ΗΠΑ και το Ισραήλ, όσο και με την Αίγυπτο και άλλες αραβικές χώρες, όπου ο Ν. Χριστοδουλιδης έχει σημαντικό προβάδισμα από τους άλλους υποψήφιους λόγω της θητείας του ως υπουργού Εξωτερικών.
Όμως το μεγάλο στοίχημα για τον νέο πρόεδρο είναι η εσωτερική διακυβέρνηση, η διαχείριση της οικονομικής κρίσης και κυρίως η αντιμετώπιση της διαφθοράς.
Η Κύπρος στον τελευταίο διεθνή δείκτη διαφθοράς κατρακύλησε σε ακόμη χαμηλότερη θέση, καθώς τα σκάνδαλα με τις χρυσές βίζες, οι εξυπηρετήσεις σε ξένους επιχειρηματίες, αλλά ακόμη και η εμπλοκή στο σκάνδαλο των υποκλοπών με παράνομο λογισμικό (η εταιρεία πριν μετακομίσει στην Ελλάδα είχε την έδρα της στην Κύπρο), δίνουν μια αλγεινή εικόνα για την Κυπριακή Δημοκρατία. Και θα πρέπει να δοθεί μεγάλος αγώνας για να ξεριζωθεί η βαθιά ριζωμένη διαφθορά που διατρέχει οριζοντίως και καθέτως το πολιτικό και επιχειρηματικό σύστημα της Κύπρου.
Στις 12 Φεβρουαρίου η Κύπρος θα εκλέξει τον νέο της πρόεδρο. Ο Ν. Χριστοδουλίδης στον δεύτερό γύρο θα έχει ένα μεγάλο πλεονέκτημα: Την αντιπαλότητα μεταξύ των οπαδών και ψηφοφόρων των δυο μεγάλων κομμάτων του ΑΚΕΛ και του ΔΗΣΥ που δεν θα ήθελαν να δουν να εκλέγεται πρόεδρος υποστηριζόμενος από το αντίπαλο κόμμα.
Όποιο κι αν είναι το αποτέλεσμα ο νέος πρόεδρος θα έχει μια πολύ δύσκολη θητεία μπροστά του. Και αν όπως όλα δείχνουν νικητής είναι ο Ν. Χριστοδουλίδης, πλέον δεν θα αρκεί η έξυπνη απόκρουση των επιθέσεων των αντιπάλων του. Θα πρέπει να αποδείξει ότι έχει τη διάθεση, τους συνεργάτες και την αποφασιστικότητα να οδηγήσει την Κύπρο σε μια νέα εποχή.