της Όλγας Καίκας, από τη Ρήξη που κυκλοφορεί.
Ταινίες απ’ όλο τον κόσμο και αφιερώματα σε εξαίρετους δημιουργούς, μας ταξιδεύουν νοερά σ’ άλλους πολιτισμούς
Ο Νοέμβρης φέτος δεν ήταν καθόλου βροχερός και μουντός όπως άλλες φορές, έτσι μας δόθηκε η δυνατότητα να απολαύσουμε τις βόλτες μας στο λιμάνι και την Αριστοτέλους, όπου για άλλη μια χρονιά πραγματοποιήθηκε το Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Θεσσαλονίκης.
Μια ευκαιρία να βγει ο κόσμος από τη μαύρη κατάθλιψη και να πάρει μιαν ανάσα χαράς και αισιοδοξίας που μας προσφέρει πάντα η τέχνη, όταν είναι εμπνευσμένη και δημιουργική. Για τους φανατικούς της έβδομης τέχνης, η μαγική στιγμή φθάνει την ώρα που μπαίνουν στη σκοτεινή αίθουσα και χάνονται στα πλάνα της οθόνης.
Ευκαιρία για αποτοξίνωση από τα τοξικά της διαπλεκόμενης, μιντιακής εξουσίας, βλέποντας καλό σινεμά…
Ταινίες απ’ όλο τον κόσμο, αλλά και από την εγχώρια παραγωγή, αφιερώματα σε εξαίρετους δημιουργούς, μας ταξιδεύουν νοερά σ’ άλλους λαούς και πολιτισμούς.
Αποκαλυπτική της βαρβαρότητας της γείτονας Τουρκίας, απέναντι στους Κούρδους, ήταν η ταινία ΡRESS, του θαρραλέου Τούρκου, Σαντάτ Γιλμάζ.
«Η ταινία είναι εμπνευσμένη», υποστηρίζει ο δημιουργός, σε συνέντευξή του στο «Πρώτο Πλάνο», από την αληθινή ιστορία της εφημερίδας Ελεύθερη Ατζέντα που έβγαινε στο Ντιγιαρμπακίρ. Μια εφημερίδα που ήταν εκτός κατεστημένου και την οποία διάβαζα και εγώ μέχρι να απαγορευθεί η έκδοσή της. «Πιστεύω», συνέχισε, «ότι έπρεπε να γυριστεί μια ταινία για τον κουρδικό λαό».
«Τα εξωτερικά γυρίσματα έγιναν στο Ντιργιαμπακίρ», είπε σε άλλο σημείο της συνέντευξής του, «όπου αντιμετωπίσαμε πολλά προβλήματα, αφού ήμασταν υπό συνεχή παρακολούθηση, έτσι δεν αντέξαμε την πίεση και την ολοκληρώσαμε σε άλλη πόλη».
Επίσης στη Θεσσαλονίκη βρέθηκε και ο Ιρανός σκηνοθέτης Μοχάμεντ Ρασούλφ, με την εξαιρετική ταινία του Αντίο.
Ένας σεμνός δημιουργός, που σε συνθήκες δύσκολες ολοκλήρωσε τα γυρίσματα, αφού συνελήφθη και καταδικάστηκε από το ιρανικό καθεστώς σε εξαετή φυλάκιση, που έπειτα από έφεση μειώθηκε στον ένα χρόνο.
Σε συνέντευξή του στην Ελευθεροτυπία δηλώνει: «Θέλω να ζήσω στο Ιράν και να κάνω σινεμά στη χώρα μου. Δεν με νοιάζει αν θα μπω στη φυλακή… Αν το κόστος για να εξακολουθήσω να μένω στο Ιράν είναι να μπω ένα χρόνο φυλακή, θα το κάνω…»
Την αυλαία του 52ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης άνοιξε ο Ελληνοαμερικανός Αλεξάντερ Πέιν με την ταινία του Απόγονοι.
Η Αμερικανίδα ιέρεια του ανεξάρτητου σινεμά και συνεργάτιδα του Τζιμ Τζάρμους, Σάρα Ντράιβερ, παρουσίασε τις ταινίες της στο πλαίσιο του αφιερώματος του φεστιβάλ σ’ αυτή.
Ο Δανός δημιουργός Όλε Κρίστιαν Μάντσεν, ένας πραγματικά ευφυής σκηνοθέτης, ήρθε επίσης στην πόλη μας και απάντησε στις ερωτήσεις του κοινού μετά τις προβολές των ταινιών του.
Αφιέρωμα έγινε και στον πολυβραβευμένο Ιταλό δημιουργό Πάολο Σορεντίνο, με τη γνωστή, αριστουργηματική του ταινία, «IL Divo».
Αφιέρωμα και στο δικό μας Κωνσταντίνο Γιάνναρη, του οποίου προβλήθηκαν σχεδόν όλα του τα έργα.
Το παρών έδωσαν επίσης ο προκλητικός Αυστριακός δημιουργός Ούρλιχ Ζάιντλ, αλλά και Ερντέν Κιράλ, σπουδαίος Τούρκος σκηνοθέτης, μαθητής του Γιλμάζ Γκιουνέι του οποίου η ταινία Μέρες στο Χακάρι ήταν απαγορευμένη στην Τουρκία για πολλά χρόνια.
Με αφορμή την ταινία PRESS, ρωτήσαμε τον Ερντέν Κιράλ, στη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε, πώς είναι τα πράγματα σήμερα στη χώρα του κι αν μπορεί ελεύθερα να επιλέγει τα θέματά του. Η απάντηση του διπλωματική, και όχι επί της ουσίας.
«Τα κουρδικά», είπε, «ήταν κάποτε απαγορευμένα στην Τουρκία, εγώ προσπάθησα μέσα από τις ταινίες μου να το αναδείξω θέμα. Στην Τουρκία», συνέχισε, «υπάρχει εδώ και χρόνια ένα μωσαϊκό που δεν χάλασε και δεν πρέπει να χαλάσει. Όλα αυτά είναι πολύ δύσκολο να αποτυπωθούν σε μια ταινία, καθώς η κατάσταση στη νοτιοανατολική Τουρκία παραμένει δύσκολη».
Αυτή ήταν η απάντηση που μας έδωσε και γέλασε ο κάθε πικραμένος με εκείνο …το μωσαϊκό που δεν χάλασε!!!
Παρ’ όλα αυτά, οφείλουμε να ομολογήσουμε ότι οι ταινίες του είναι εξαιρετικές, οι σπουδές του στη Γαλλία και η παραμονή του στη Γερμανία τον επηρέασαν καθοριστικά.
Φέτος οι ελληνικές παραγωγές και συμμετοχές ήταν αρκετές, όπως αυτές του Παναγιώτη Φαφούτη (Παράδεισος), του Γιώργου Γκικαπέππα (Η πόλη των παιδιών) του Κώστα Καπάκα (Μαγική ώρα) του Μενέλαου Καραμαγγιώλη (J.AC.E), του Ιάσωνα Τζαβέλλα και άλλων.
Στις Ματιές στα Βαλκάνια απολαύσαμε Τσέχους, Ρουμάνους, Πολωνούς και Σέρβους δημιουργούς, εξαιρετικούς, όταν οι άλλοι στερεύουν, τα Βαλκάνια έχουν ακόμη αντοχές και δημιουργούν.
Στο διεθνές διαγωνιστικό, το βραβείο απέσπασε η Ρωσίδα Αντζελίνα Νικόνοβα με την ταινία της Πορτραίτο στο Λυκόφως. Μια ταινία βαθιά ανατρεπτική, που καυτηριάζει την παρακμή της ρωσικής κοινωνίας.
Βραβεία επίσης απέσπασαν τα Ογδόντα γράμματα του Τσέχου Βάκλαβ Κάντρνκα, Πορφίριο του Αλεχάντρο Λάντες, ενώ τα βραβεία κοινού κέρδισαν Η πλημμύρα του Ισραηλινού Γκι Νατίβ, Σούπερ Δημήτριος του Θεσσαλονικιού Γιώργου Παπαϊωάννου, Ο εχθρός του Ντέζαν Ζέτσεβιτς και ο Τυραννόσαυρος του Βρετανού Πάντι Κόνσινταϊν.
