του Ολιβιέ Σιράν από το Άρδην που κυκλοφορεί
Οι Πράσινοι είναι πιθανόν να αποτελέσουν ένα απ’ τα βασικά κόμματα της επόμενης γερμανικής κυβέρνησης, λίγοι ωστόσο φαίνεται να συνειδητοποιούν ότι αποτελούν βασικό παράγοντα των τοπικών κυβερνήσεων στη Γερμανία ήδη από τη δεκαετία του ’80.
Η πιο μοδάτη συνοικία του Αμβούργου είναι ταυτόχρονα και η πιο πράσινη, αν και αυτό δεν γίνεται αμέσως εμφανές από τη βάση του πύργου Μάρκο Πόλο –του δεκαεξαώροφου μεγάρου πολυτελών κατοικιών, που μοιάζει με κομμένο καρβέλι ψωμί, και κοστίζουν 3,7 εκατ. ευρώ εκάστη. Η αγάπη για τη φύση δεν είναι εμφανής ούτε στα γειτονικά γραφεία της Γιουνιλέβερ, αλλά η γιγαντιαία εταιρεία καλλυντικών και γεωργικών προϊόντων έχει εγκαταστήσει χαμηλής κατανάλωσης λάμπες στα νέα της κεντρικά γραφεία, έκτασης 25 χιλιάδων τετραγωνικών μέτρων (τη μεγαλύτερη έκταση με παρόμοιο εξοπλισμό στον πλανήτη). Σύμφωνα με την υπεύθυνη υποδοχής, «ολόκληρο το κτήριο έχει σχεδιαστεί με τα αυστηρότερα περιβαλλοντικά πρότυπα και ο προθάλαμος έχει εξοπλιστεί με ένα τεχνολογικά προηγμένο σύστημα επανάκτησης θερμότητας, με γυάλινη οροφή».
Ο πύργος Μάρκο Πόλο και το αρχηγείο της Γιουνιλέβερ είναι το καμάρι του Χάφεν Σίτι, της επιχειρηματικής συνοικίας του Αμβούργου, εκτάσεως 155 εκταρίων, γεμάτων από διαμερίσματα και γραφεία, που βρίσκεται ανάμεσα στις αποθήκες της παλιάς συνοικίας Σπράιχερσταντ, στις όχθες του ποταμού Έλβα. Σύμφωνα με τους διαφημιστές του εν λόγω σχεδίου, όταν οι οικοδομικές εργασίες ολοκληρωθούν, το 2025, το Ντουμπάι του Βορρά θα αποτελεί το χώρο εργασίας 40 χιλιάδων ανθρώπων και την κατοικία 12 χιλιάδων μελών των «δημιουργικών τάξεων». Όσο για τον πολιτισμό, αυτός θα καλυφθεί από το Ελμπφιλαρμονί, ένα συναυλιακό κέντρο το οποίο χρηματοδοτείται από την πόλη του Αμβούργου με 351 εκατ. ευρώ. Οι γερανοί ακόμη δουλεύουν σε κάποια σημεία, αλλά τα μέγαρα που έχουν ήδη ετοιμαστεί σφύζουν από δραστηριότητα, με διάφορα μεγαλοστελέχη επιχειρήσεων να τσιμπάνε ταϊλανδέζικο φαγητό στις ταράτσες των σικ καφέ και να πίνουν κρασί σε πανάκριβα μπαρ.
«Με τη γεωθερμική της θέρμανση, τα οικοδομικά υλικά χαμηλής ρύπανσης, τους χώρους πρασίνου, τους πεζόδρομους και τους ποδηλατοδρόμους, η συνοικία είναι πραγματικά πρωτοπόρα σε ό,τι αφορά τη βιώσιμη ανάπτυξη», σχολίασε ο Χάραλντ Μίλερ, 53χρονος αρχιτέκτονας που ζει και εργάζεται στο Χάφεν Σίτι. Καθισμένος σε ένα τραπέζι στο εστιατόριο Καρλ και απολαμβάνοντας την παστή ρέγκα του, ο Μίλερ μου αποκάλυψε πως ψηφίζει τους Πράσινους από το 1997. Όπως λέει, «οι Πράσινοι δεν συνέλαβαν μεν το σχέδιο του Χάφεν Σίτι, αλλά το υποστήριξαν με θέρμη και χωρίς αυτούς η συνοικία δεν θα είχε αυτή την οικολογική διάσταση».
Πράσινα πιστοποιητικά
Το Αμβούργο, πράσινη ευρωπαϊκή πρωτεύουσα για το 2011, έχει σίγουρα πράσινα πιστοποιητικά. Οι Πράσινοι έχουν συμμετάσχει δύο φορές σε συνασπισμούς που κέρδισαν τη δημαρχία, μια με τους Σοσιαλδημοκράτες SPD (1997-2001) και μια με τους Χριστιανοδημοκράτες CDU (2008-2010). H επιρροή τους δεν είναι πουθενά πιο εμφανής απ’ ό,τι στο Χάφεν Σίτι. Ακόμη και τα ονόματα των δρόμων φέρουν τη σφραγίδα τους: Οι Πράσινοι επέμεναν ότι οι ονομασίες των δρόμων και των δημοσίων χώρων έπρεπε να σέβονται την ισότητα των φύλων.
«Ναι, είναι μια περιοχή για ψηλά εισοδήματα, αλλά τα κτήρια είναι πολύ δημιουργικά και νομίζω ότι είναι πολύ καλό για την εικόνα της πόλης», δήλωσε η Καταρίνα Φέγκεμπανκ, γενική γραμματέας των Πρασίνων του Αμβούργου. Η σύντροφός της, Άνια Χάιντουκ, μέλος της ομοσπονδιακής βουλής από το 2002 ως το 2008, συμπλήρωσε ότι, «συνολικά, αποτελεί επιτυχία, αν και οι τιμές είναι ψηλές. Αυτό που είχε σημασία για μας όταν βρισκόμασταν στην κυβέρνηση ήταν να εξασφαλίσουμε πως η συνοικία θα είναι ανοικτή για όλους τους κατοίκους του Αμβούργου, ώστε να μπορούν να περπατούν εκεί. Λάβαμε τη διαβεβαίωση ότι το ισόγειο του κτηρίου της Γιουνιλέβερ θα είναι ανοικτό για το κοινό».
Είναι λοιπόν αυτή η χαμηλής ενεργειακής κατανάλωσης συνοικία μια πρώιμη νίκη στην πράσινη επανάσταση που σαρώνει τη Γερμανία; Έχει άλλωστε αρχίσει να γίνεται λόγος ακόμη και για πράσινο καγκελάριο το 2013.
Η άνοδος των Πρασίνων τους τελευταίους μήνες είναι εντυπωσιακή. «Αποτελεί ένα μίγμα του κεραυνοβόλου πολέμου και της μεγάλης πορείας», όπως σχολιάζουν δηκτικά οι επικριτές τους.
Πρώτον, το αυτοενισχυόμενο αποτέλεσμα των διαρκών δημοσκοπήσεων βοήθησε στην άνοδο των ποσοστών τους μέσα στο 2010. Από 19% στο Βερολίνο τον Δεκέμβριο του 2009, έφτασε στο 30% τον Οκτώβριο του 2010. Ταυτόχρονα, ο Τύπος εξέφραζε με κάθε τρόπο τον ενθουσιασμό του για το κόμμα με πρωτοσέλιδα όπως: «Πράσινο θαύμα» (Σπίγκελ), «Οι Πράσινοι πιο δημοφιλείς παρά ποτέ» (Ντι Τσάιτ), «Το κόμμα του ευ ζειν» (Στερν), «Οι πράσινοι ήδη ονειρεύονται την καγκελαρία» (Ντι Βελτ). Eπίσης, οι Πράσινοι ευνοήθηκαν απίστευτα από τα ΜΜΕ μετά την ελεύθερη πτώση του FDP (του κόμματος των φιλελευθέρων), του προηγούμενου «θαύματος» της γερμανικής πολιτικής ζωής και του αστεριού του, Γκουΐντο Βεστερβέλε, υπουργού Εξωτερικών της κυβέρνησης Μέρκελ.
Στις 27 Μαρτίου 2011, οι Πράσινοι κέρδισαν το 24,4% των ψήφων στο κρατίδιο της Βάδης-Βιτεμβέργης, του πλουσιότερου και τρίτου σε πληθυσμό από τα δεκαέξι κρατίδια της Γερμανίας, στο οποίο κέρδιζαν ανέκαθεν οι Χριστιανοδημοκράτες. Διπλασιάζοντας τις ψήφους τους (από το 11,7% στις εκλογές του 2006), έγιναν η δεύτερη πολιτική δύναμη μετά το CDU, ξεπερνώντας τους συμμάχους τους του SPD και μετατρέποντας έτσι τη συμμαχία τους από «κοκκινοπράσινη», σε «πρασινοκόκκινη». Για πρώτη φορά στη γερμανική ιστορία, ένας Πράσινος ανέλαβε τα ηνία μιας τοπικής κυβέρνησης. Ο 62χρονος Βίνφριντ Κρέτσμαν, ο οποίος ψάλλει σε μια εκκλησιαστική χορωδία τις Κυριακές, έγινε εθνικός αστέρας. Τα κανάλια τον περιέγραψαν ως τον «σημαιοφόρο της ελπίδας» και την εκλογή του το «πολιτικό γεγονός της χρονιάς».
Η επιτυχία του Κρέτσμαν ήταν προφανώς τόσο σημαντική, που έκανε αίσθηση και στο χρηματιστήριο αξιών της χώρας. Την επομένη της πράσινης νίκης, οι μετοχές της E.on και της RWE (των δύο κύριων εταιρειών πυρηνικής ενέργειας της Γερμανίας) υποχώρησαν ελαφρά μαζί με αυτές της Ντέμλερ, της BMW και της VW. Αντίθετα, ο δείκτης ÖkoDAX, ο οποίος παρακολουθεί τις δέκα κορυφαίες πράσινες επενδύσεις, ανέβηκε οκτώ μονάδες. Δεν ήταν μια επανάσταση, γιατί οι λιγότερο οικολογικές αγορές γρήγορα ανέκαμψαν. Έτσι κι αλλιώς, ο ίδιος ο Κρέτσμαν είχε φροντίσει να καθησυχάσει τους πάντες, τη νύχτα κιόλας της εκλογής του, με τη δήλωση ότι, «θα ακολουθήσουμε το δρόμο που υποσχεθήκαμε, μέσα στα πλαίσια μιας αστικής κοινωνίας».
Μέρες αλλαγής
Τη δεκαετία του ’80, τα πράγματα ήταν διαφορετικά. Τότε, οι Πράσινοι αντιπροσώπευαν την άκρα αριστερά σε μια Δυτική Γερμανία που αντιμαχόταν τον κομμουνισμό. Στις αρχές της δεκαετίας, μάλιστα, οι Χριστιανοδημοκράτες λίγο έλειψε να απαιτήσουν τη διάλυση του κόμματος των Πρασίνων, κατηγορώντας το για υποστήριξη της ένοπλης πάλης και διασπορά αντισυνταγματικών ιδεών. Η μεσοαστική Γερμανία συνοφρυωνόταν στη θέα των Πράσινων βανδάλων (grüne Chaoten), οι οποίοι υποστήριζαν ότι αντιπάλευαν την κοινωνική αδικία και είχαν περιβαλλοντικές ανησυχίες. Τώρα, ο νέος άρχοντας της Βάδης-Βυρτεμβέργης λέει πως «δεν ανήκει ούτε στην αριστερά, ούτε στη δεξιά», και έχει εγκάρδιες σχέσεις με τον Έρβιν Τόιφελ, τον τοπικό ηγέτη του CDU, του οποίου τις «μετριοπαθείς, κεντρώες θέσεις» δηλώνει ότι συμμερίζεται1. Στο Αμβούργο, η πρώτη «μαυροπράσινη» κυβέρνηση (CDU-Πρασίνων) δείχνει πως μια τέτοια σχέση δεν αποτελεί πλέον παράδοξο. Ακόμη και η καγκελάριος Μέρκελ παραδέχτηκε πως δεν αποκλείει μια σύμπραξη Χριστιανοδημοκρατών-Πρασίνων μετά τις εκλογές του 2013.
Αυτό το σενάριο μπορεί να γίνει πραγματικότητα τον προσεχή Οκτώβριο, όταν θα υποβληθεί στη δοκιμασία των δημοτικών εκλογών του Βερολίνου. Ο Έμπερχαρντ Ντίπγκεν, ο πρώην σοσιαλδημοκράτης δήμαρχος της πόλης, έχει ήδη ξεκινήσει τις πράσινες ερωτοτροπίες λέγοντας ότι «έχουμε αρκετά κοινά ώστε να κάνουμε σχέδια για μια συγκυβέρνηση με τους Πρασίνους»2. Η Ζιντόιτσε Τσάιτουγκ σχολίασε καυστικά, στις 5 Νοεμβρίου 2010, πως: «Πράσινος πυρετός εξαπλώνεται στους συντηρητικούς κύκλους. Οι επιχειρηματίες και οι πλούσιοι κάνουν τα γλυκά μάτια στους Πρασίνους».
Τα γεγονότα στη Φουκουσίμα βοήθησαν, χωρίς αμφιβολία, στην άνοδο των Πρασίνων, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά τη δυνατότητά τους να μετασχηματίσουν επιτέλους σε αριθμό ψήφων την αντίθεσή τους σε μια πυρηνική βιομηχανία που η πλειοψηφία των Γερμανών δεν επιθυμεί. Παρ’ όλα αυτά όμως, η διαρροή ραδιενέργειας στη Φουκουσίμα αδυνατεί να εξηγήσει τη μεταμόρφωση μιας ομάδας διαμαρτυρίας σε ένα «νεοφιλελεύθερο κόμμα πάνω σε ποδήλατα», για να αναφέρουμε τη ρήση της Γιούτα Ντίτφουρθ, από τους ιδρυτές των Πρασίνων, που αποχώρησε από το κόμμα το 1991. Στο νέο της βιβλίο3, η Ντίτφουρθ περιγράφει την έκπληξή της από το πόση θετική δημοσιότητα απολαμβάνουν οι πρώην σύντροφοί της. «Κάποιοι σχολιαστές δίνουν την εντύπωση πως κατοικούσαν στον Άρη τα τελευταία είκοσι πέντε χρόνια. Λένε, ας δούμε τι κάνουν οι Πράσινοι. Ας τους αφήσουμε να μπουν στην κυβέρνηση. Είναι εκπληκτικό αυτό που συμβαίνει, αν λάβει κανείς υπόψη ότι οι Πράσινοι έχουν ήδη συμμετάσχει πολλές φορές σε κυβερνητικά σχήματα».
Η λίστα είναι μεγάλη. Οι πράσινοι συγκυβέρνησαν για εφτά χρόνια με την ομοσπονδιακή κυβέρνηση του Γκέρχαρντ Σρέντερ (1998-2005), έντεκα χρόνια με τον συνασπισμό κομμάτων στη βόρεια Ρηνανία-Βεστφαλία (1995-2005 και ξανά το 2010), δέκα χρόνια στην Έσση (1985-87, 1991-99), εννέα χρόνια στο Σλέσβιγκ-Χόλσταϊν (1996-2005), έξι στο Αμβούργο (1997-2001, 2008-10),τέσσερα στην κάτω Σαξονία (1990-94), τέσσερα στη Σαξονία-Άνχαλτ (1994-98), τέσσερα στη Βρέμη (από το 2007), δύο στο Σάαρ (από το 2009) και δύο στο Βερολίνο (1989-90 και 2001-02).
Βέβαια, στο Αμβούργο, τον περασμένο Φλεβάρη, το εκλογικό σώμα τιμώρησε την κατεστημένη πλειοψηφία (το 21,9% ψήφισε το CDU, το 11,2% τους Πρασίνους) και το SPD έλαβε ένα ανέλπιστο 48,3% και την κυβέρνηση, ενώ ήταν σε απελπιστική κατάσταση στην υπόλοιπη χώρα. Εκτός από τις νόμιμες, πλέον, βόλτες στο Χάφεν Σίτι, οι Πράσινοι δεν είχαν να επιδείξουν τίποτε εντυπωσιακό. Το σχέδιο του τραμ κατέρρευσε μετά τις μειώσεις του προϋπολογισμού λόγω της οικονομικής κρίσης του 2008 και η κατασκευή του θερμοηλεκτρικού εργοστασίου ηλεκτρικής ενέργειας πήρε το πράσινο φως ύστερα από δικαστική απόφαση. Επίσης, η σχολική μεταρρύθμιση απορρίφθηκε από το εκλογικό σώμα με το δημοψήφισμα του Ιουλίου του 2010. Μετά από εσωτερικές εντάσεις, που προκλήθηκαν από αυτή την αποτυχία, ο μαυροπράσινος συνασπισμός διαλύθηκε, δύο χρόνια πριν τη λήξη της θητείας του.
Παρ’ όλα αυτά, οι Πράσινοι άφησαν τους τοπικούς ηγέτες της δεξιάς με τις καλύτερες αναμνήσεις. Ο Γκρέγκορ Γιάκε, ηγέτης των Χριστιανοδημοκρατών του Αμβούργου, δήλωσε σχετικά ότι «το να είσαι Πράσινος σημαίνει να έχεις γούστο στη ζωή και αυτή είναι μια αξία που τη μοιραζόμαστε με τους Πρασίνους».
Η συμφωνία του συνασπισμού του 2008 επιβεβαιώνει αυτό το «γούστο για ζωή», αναδιατυπωμένο βέβαια με τη γλώσσα της μονεταριστικής ορθοδοξίας. Όταν ξέσπασε η κρίση, οι Πράσινοι και οι Χριστιανοδημοκράτες συμφώνησαν αμέσως να περικόψουν τις δημόσιες δαπάνες, αυξάνοντας, για παράδειγμα, τα δίδακτρα στους παιδικούς σταθμούς της πόλης. Ταυτόχρονα έδωσαν 1,5 εκατ. ευρώ για τη διάσωση της HSH Nordbank, έσπευσαν να συνδράμουν τον ναυτιλιακό όμιλο της Hapag Lloyd και έλαβαν όλα τα απαραίτητα μέτρα για να προσελκύσουν επενδυτές στην περιοχή. Σύμφωνα με τον Γιάκε «οι Πράσινοι έδειξαν σοβαρότητα και συμφώνησαν με ό,τι προτείναμε».
Δεν υπήρξαν ζητήματα στα οποία διαφώνησαν; Ίσως, ένα νέο, «ερωτικό» κόμμα, όπως αυτό των Πρασίνων, δεν θα είχε την ίδια θεώρηση σε ό,τι αφορά την ασφάλεια και την τάξη με αυτό των Χριστιανοδημοκρατών. Απ’ ότι φαίνεται όμως, «δεν υπήρξαν προβλήματα», όπως δήλωσε η Φέγκεμπανκ, διότι, πολύ απλά, «τα θέματα εσωτερικής ασφαλείας αφέθηκαν στα χέρια των συντηρητικών συμμάχων μας». Ο Γιάκε του CDU το επιβεβαιώνει λέγοντας ότι «είχαμε μια αυστηρή στάση σε σχέση με τα ζητήματα δημοσίας ασφαλείας, αλλά αφού οι Πράσινοι εξέτασαν τις μεθόδους μας, συμφώνησαν απολύτως με αυτές και τις δέχτηκαν». Παραδέχτηκε επίσης ότι «ένα τμήμα του μεσοαστικού εκλογικού σώματος, που αποτελεί τη βάση του CDU, δελεάζεται σήμερα να ψηφίσει τους Πρασίνους».
«Εδώ δεν έχει ποδηλατοδρόμους»
Η αλήθεια είναι, βέβαια, πως οι εργατικές γειτονιές δελεάζονται λιγότερο από τους Πρασίνους. Το Φλεβάρη, οι Πράσινοι κέρδισαν το 9,2% των ψήφων στην εύπορη συνοικία του Μπλάκενζεε, αλλά μόλις το 6% στο λαϊκό προάστιο του Ρότενμπουργκσορτ, όπου πάνω από το μισό του εκλογικού σώματος απέσχε από τη διαδικασία. Εκεί δεν υπάρχουν ποδηλατοδρόμοι, ούτε σοφίτες με γεωθερμική θέρμανση, αλλά βρόμικες, τσιμεντένιες πολυκατοικίες, που θερμαίνονται με πετρέλαιο, και καταστήματα που σίγουρα έχουν δει καλύτερες μέρες. «Να ψηφίσω τους Πρασίνους; Εγώ; Μήπως με περνάς για ηλίθιο;» λέει ο Γιόακιμ Ρίπκε, 32χρονος, άνεργος, τον οποίο συνάντησα να φτιάχνει το μοτοποδήλατό του έξω στο πεζοδρόμιο. Είναι ένας από τους 6,7 εκατομμύρια Γερμανούς που εντάχθηκαν στο σύστημα Hartz IV, το οποίο δημιουργήθηκε από τη συνένωση του επιδόματος ανεργίας και του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης. «Τριακόσια πενήντα εννέα ευρώ το μήνα και δουλεύεις για το τίποτα. Αυτή τη στιγμή το γραφείο εργασίας με έχει αφήσει στην ησυχία μου αλλά πριν δύο μήνες με αγγάρεψαν να πλένω πιάτα σε έναν οίκο ευγηρίας για δύο βδομάδες. Δεν μπορείς να πεις όχι, γιατί σου κόβουν το επίδομα στη στιγμή. Και θέλεις να τους ψηφίσω μετά απ’ όλα αυτά;»
Με το «τους» ο Ρίπκε εννοεί το συνασπισμό SPD-Πρασίνων, που το 2005 έφτιαξαν το αυστηρότερο σύστημα επιδόματος ανεργίας στην Ευρώπη. Το Hartz IV αναγκάζει αυτούς που παίρνουν το επίδομα να εργάζονται σχεδόν αμισθί, να μετακομίζουν αν η διαμονή τους αξιολογείται ως πολύ δαπανηρή και να συμμορφώνονται με μια σειρά απάνθρωπους γραφειοκρατικούς όρους, πάντα υπό την απειλή διακοπής του επιδόματος. «Η πιο δραστική μείωση στην κοινωνική ασφάλιση από το 1949» ήταν ο τίτλος της συντηρητικής εφημερίδας Φρανκφούρτερ Αλγκεμάιντ Τσάιτουνγκ, όταν πέρασε το νομοσχέδιο.
Η στάση των Πρασίνων του Αμβούργου σε ότι αφορά το Hartz IV πραγματικά εκπλήσσει. «Το ύψος του επιδόματος είναι πράγματι χαμηλό», λέει η Φέγκεμπανκ, «αλλά πιστεύουμε ότι ήταν καλή ιδέα να συνδέσουμε την κοινωνική ασφάλιση με το επίδομα ανεργίας, για να ενθαρρύνουμε τους ανθρώπους να επιστρέψουν στη δουλειά». Το πιο εκπληκτικό, όμως, που ανέφερε ήταν ότι «μια τέτοια μεταρρύθμιση μπορούσε να γίνει μόνο από μια κοκκινοπράσινη συμμαχία. Αν το CDU και το FDP είχαν αναλάβει την ίδια ακριβώς πρωτοβουλία, θα είχε γίνει επανάσταση».
Στερημένοι πάθους
Ανήκοντας για πολλά χρόνια στην Αριστερά, η Πράσινη Εναλλακτική Λίστα ή αλλιώς GAL, όπως ονομαζόταν το πράσινο κόμμα του Αμβούργου, είδε κάποια από τα παλαιότερα μέλη της να αποχωρούν το 1999, σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την απόφαση της ομοσπονδιακής κυβέρνησης να εγκρίνει τη γερμανική συμμετοχή στην εκστρατεία του ΝΑΤΟ στο Κόσοβο.
Η εγκατάλειψη του πασιφισμού, και η παραίτηση πολλών παλαιών μελών του κόμματος, άνοιξε το δρόμο για μια νέα γενιά πλουσίων και μορφωμένων στελεχών, τα οποία διατίθενται ευνοϊκά προς τους επιχειρηματικούς κύκλους. Η κοινοβουλευτική τους εκπρόσωπος, η ψυχολόγος Άνια Χάιντουκ, αποτελεί το τυπικό παράδειγμα αυτής της αλλαγής. Εκτός από το να ψηφίζει «πράσινα», δεν είχε πάρει ποτέ μέρος σε κάποιο κίνημα, πριν πάρει την κομματική της ταυτότητα το 1995. Όταν εκλέχτηκε στην ομοσπονδιακή βουλή το 2002, ψήφισε μαζί με όλους τους πράσινους συντρόφους της τη μείωση της φορολογίας των πλουσιότερων πολιτών της χώρας, οι οποίοι είδαν τη φορολόγησή τους να πέφτει από το 53% στο 42% κατά τη διάρκεια της θητείας του Σρέντερ. Όπως χαρακτηριστικά δηλώνει η ίδια, «ποτέ δεν πείστηκα από το διαχωρισμό αριστεράς-δεξιάς. Είναι πολύ καλό το ότι οι Πράσινοι δείχνουν ενδιαφέρον για τα οικονομικά ζητήματα».
«Η Άνια Χάιντουκ ανήκει σ’ αυτή τη νέα γενιά πρασίνων στελεχών που κάνουν πλέον κουμάντο στο κόμμα. Είναι πραγματιστές, ψυχροί υπολογιστές και πλήρως αδιάφοροι για τα κοινωνικά θέματα», σχολιάζει ο Νόρμπερτ Χάκμπους, ο οποίος εγκατέλειψε το κόμμα το 1999, μετά από 16 χρόνια αγώνων. Μία από τις κύριες ενστάσεις του κατά των πρώην συντρόφων του είναι η πλήρης έλλειψη δράσης σε σχέση με τα οικονομικά ζητήματα. Σύμφωνα με τον πιο πρόσφατο πίνακα στο περιοδικό Μάνατζερ, οι 26 από τους 300 πλουσιότερους ανθρώπους στη Γερμανία ζουν στο Αμβούργο. Ο συνολικός τους πλούτος φτάνει τα 44 δις ευρώ, ποσό ισοδύναμο με το μισό ΑΕΠ της πόλης. «Το Αμβούργο μπορεί να είναι η πράσινη πρωτεύουσα της Ευρώπης, αλλά πάνω απ’ όλα είναι η πρωτεύουσα της φοροδιαφυγής της Γερμανίας» όπως λέει ο Χάκμπους. Ο αριθμός των εφοριακών είναι ανεπαρκής. Το 2010, από τους 627 φορολογούμενους που δήλωσαν ετήσιο εισόδημα πάνω από 1 εκατ. ευρώ, η εφορία μπόρεσε να ελέγξει μόνο τους 31. Τα διαφυγόντα έσοδα ανέρχονται σε δεκάδες εκατομμύρια ευρώ. «Ζητήσαμε την πρόσληψη εκατόν πενήντα επιπλέον εφοριακών, αλλά οι Πράσινοι ούτε να ακούσουν δεν ήθελαν για το θέμα»5.
Οι λεφτάδες που ζουν στον πύργο Μάρκο Πόλο μπορεί και να μην ψηφίσουν τους Πρασίνους στις εκλογές. Ο πύργος χτίστηκε πάνω σ’ ένα φυσικό ακρωτήρι, στο λιμάνι που δίνει στους ενοίκους απεριόριστη θέα στην αποβάθρα των κρουαζιεροπλοίων. Οι σχεδιαστές του όμως φαίνεται πως ξέχασαν ότι αυτά τα πλωτά παλάτια εκπέμπουν τοξικό καπνό, τον οποίο ο άνεμος σπρώχνει προς τα μπαλκόνια και τα παράθυρα του κτηρίου. Σύμφωνα με επιτόπια έρευνα του περιοδικού Ντερ Σπίγκελ, μια ανάσα καθαρού αέρα για τους ενοίκους του Μάρκο Πόλο περιέχει ανάλογες εκπομπές καυσαερίων με πενήντα χιλιάδες φορτηγά που κινούνται με 130 χλμ την ώρα, με σημαντικές ποσότητες διοξειδίου του θείου, διοξειδίου του αζώτου και άλλων καρκινογόνων σωματιδίων6.Πολυεκατομμυριούχοι που δηλητηριάζονται από υπερπολυτελή κρουαζιερόπλοια. Τελικά, η βιώσιμη ανάπτυξη μπορεί να κρύβει και μερικές δυσάρεστες εκπλήξεις.
Ο Ολιβιέ Σιράν είναι δημοσιογράφος
Μετάφραση: Dean M.
Σημειώσεις
(1) Tagblatt Online, 14 Απριλίου 2011.
(2) Der Tagesspiegel, Bερολίνο, 7 Nοεμβρίου 2010.
(3) Jutta Ditfurth, Krieg, Atom, Armut. Was sie reden, was sie tun: die Grünen, Rotbuch, Bερολίνο, 2011.
(4) Τον Γενάρη του 2007, ο Πέτερ Χαρτς καταδικάστηκε σε δύο χρόνια φυλάκιση με αναστολή και πρόστιμο 576 χιλιάδων ευρώ για δωροδοκία και παροχή δωρεάν ταξιδίων και επισκέψεων σε οίκους ανοχής σε μέλη του διοικητικού συμβουλίου της εταιρίας VW.
(5) Στη Γερμανία ο έλεγχος του προϋπολογισμού είναι υπευθυνότητα των τοπικών κοινοβουλίων.
(6) “Luxusprobleme in Hamburg” (Πρόβλημα πολυτελείας στο Αμβούργο), Der Spiegel, Αμβούργο, 5 Mαρτίου 2010.