ΣΥΡΙΖΑ: Η συμμαχία Εξαρχείων- Κολωνακίου αναθερμαίνεται

Του Γιάννη Ξένου από τη Ρήξη φ. 104

Μετά την αποχώρηση της ανανεωτικής τάσης του Κουβέλη από τον ΣΥΡΙΖΑ, πριν σχεδόν τέσσερα χρόνια (Ιούνιος 2010), φάνηκε ότι η σύμπραξη ανανεωτικής-εκσυγχρονιστικής (σχηματικά το Κολωνάκι) με τη ριζοσπαστική-κινηματική (σχηματικά τα Εξάρχεια) αριστερά είχε τελεσίδικα διαρραγεί. Η αριστερά του Κολωνακίου διέσχισε τότε τον Ρουβικώνα της και χάραξε πορεία για τη συγκυβέρνηση που υλοποιήθηκε δύο χρόνια μετά. Η εξαρχειώτικη αριστερά επένδυσε στον αντιμνημονιακό αγώνα και στη διασύνδεση με το παλαιό ΠΑΣΟΚ, που έφυγε από το καταρρέον ΠΑΣΟΚ του Γιωργάκη. Το γεγονός ότι δεν προέκυψε ένας αυθεντικός αντιμνημονιακός πολιτικός σχηματισμός μετά το κίνημα των Αγανακτισμένων, το 2011, είχε ως αποτέλεσμα να καρπωθεί ο ΣΥΡΙΖΑ το μεγαλύτερο μέρος των αντιμνημονιακών ψήφων.
Ο ΣΥΡΙΖΑ στις εκλογές του 2012 πήρε τη μερίδα του λέοντος των αγανακτισμένων παλαιοπασόκων, αυτούς στόχευε, άλλωστε, και ο Τσίπρας, στην προεκλογική περίοδο, όταν είχε μεταμφιεστεί σε κλώνο του Ανδρέα Παπανδρέου. Οι βουλευτές που προέρχονταν από το παλαιό ΠΑΣΟΚ εκλέχτηκαν με μεγάλη διαφορά ψήφων από αυτούς του ΣΥΡΙΖΑ των συνιστωσών (χαρακτηριστικά τα παραδείγματα των Κουρουμπλή, Σακοράφα, Μητρόπουλου κ.ά.), ενώ, από τους 71 βουλευτές που εξέλεξε ο ΣΥΡΙΖΑ, ο αριθμός των πασοκογενών ήταν σημαντικός. Οι πασοκογενείς ίσως να πίστεψαν ότι με τη συμβολή που είχαν στο να ανέλθει το κόμμα από το 4% στο 26%, αν δεν έχαιραν ιδιαίτερης μεταχείρισης, τουλάχιστον θα ήταν ισότιμοι παίχτες. Διαψεύστηκαν πανηγυρικά, γιατί για ένα ισχυρό κομμάτι του ΣΥΡΙΖΑ, που προέρχεται από τον παλιό Συνασπισμό και από διάφορες συνιστώσες και ελέγχει τα τεκταινόμενα της Κουμουνδούρου, πιο μισητό ιδεολογικά, πολιτικά και αισθητικά από το εκσυγχρονιστικό ΠΑΣΟΚ του Σημίτη και το παγκοσμιοποιητικό ΠΑΣΟΚ του Γιωργάκη ήταν το λαϊκό, πατριωτικό, παλαιό ΠΑΣΟΚ! Το ΠΑΣΟΚ, δηλαδή, που πήγε στον ΣΥΡΙΖΑ.
Οι πασοκογενείς θα μπορούσαν να έχουν έναν ισότιμο ρόλο στον ΣΥΡΙΖΑ αν οι ψήφοι που έλαβαν στις εκλογές του 2012 μετατρέπονταν, έως έναν βαθμό, σε νέα μέλη που θα γράφονταν στον ΣΥΡΙΖΑ. Αλλά οι εγγραφές νέων μελών στο ΣΥΡΙΖΑ, απόρροια και της αναιμικής αντιπολιτευτικής στάσης του ΣΥΡΙΖΑ, ήταν περιορισμένες (πάντα με βάση υπολογισμού τον εξαπλασιασμό του ποσοστού του). Και τα νέα μέλη που προσχώρησαν, πιο πολύ προέρχονταν από παλαιούς συνασπιστές που είχαν παροπλιστεί, ή πρώην αριστεριστές που είδαν στον ΣΥΡΙΖΑ μια ευκαιρία να επαναδραστηριοποιηθούν, παρά πρώην πασόκοι. Αυτοί στράφηκαν μάλλον προς τις υπάρχουσες τάσεις του ΣΥΡΙΖΑ παρά προς τους πασοκογενείς.
Τα αποτελέσματα φάνηκαν στο συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ πέρυσι το καλοκαίρι, όπου έγινε πραγματική σφαγή των πασοκογενών, αφού στην Κεντρική Επιτροπή εκλέχτηκαν μόλις τρεις (Μητρόπουλος, Χρυσόγονος και Τεμπονέρας) στα 180 μέλη της ΚΕ και μάλιστα αρκετά χαμηλά στη λίστα των εκλεγμένων, όταν συνιστώσες, όπως για παράδειγμα η ΚΟΕ, κατόρθωσαν να εκλέξουν περισσότερους στην ΚΕ (η ΚΟΕ εξέλεξε πέντε). Στην Πολιτική Γραμματεία, με τα είκοσι ένα μέλη, οι πασοκογενείς κατόρθωσαν με δυσκολία να στείλουν έναν εκπρόσωπό τους (τον Μητρόπουλο). Το μήνυμα που έστειλε το συνέδριο στους πασοκογενείς ήταν ξεκάθαρο, θέλουμε τις ψήφους σας, αλλά όχι εσάς.
Τα όσα έγιναν πέρυσι το καλοκαίρι στο συνέδριο δεν είναι άσχετα με τα όσα διαδραματίζονται τον τελευταίο μήνα με το ευρωψηφοδέλτιο του ΣΥΡΙΖΑ, το οποίο είναι λες και βγήκε από τα μέσα της προηγούμενης δεκαετίας, στα πρώτα βήματά του. Από τη μια έχει σημαντικό αριθμό στελεχών που βρίσκονται στον χώρο του Συνασπισμού επί δεκαετίες (Γολέμης, Καλύβης, Κυρίτσης, Λάσκος, Μηλιός Μπένος, Παπαδογιάννη, κ.ά.), μαζί με κάποια νεώτερα από τη νεολαία Συνασπισμού (Μπουρνούς, Σβίγκα κ.ά.). Από την άλλη, είναι οι προσθήκες με πολύ συγκεκριμένο στίγμα π.χ. Σια Αναγνωστοπούλου, από τις πιο συνεπείς φωνές υπεράσπισης των κάθε λογής σχεδίων Ανάν και γενικότερα των τουρκικών θέσεων, Κρίτωνας Αρσένης, πρώην εκλεκτός του ΓΑΠ, Στέλιος Κούλογλου, από το πλούσιο βιογραφικό του θυμίζουμε μόνο ότι ήταν στο ΔΣ της ΕΡΤ επί ΓΑΠ, Δημήτρης Χριστόπουλος, μεταγραφή από το επιτελείο του Καμίνη που στήριζε στις προηγούμενες δημοτικές εκλογές και Αντώνης Κανάκης από το επιτελείο της Κατσέλη. Η στρατηγική του ΣΥΡΙΖΑ σε αυτήν τη φάση είναι να ανοιχτεί στο εκσυγχρονισικό ΠΑΣΟΚ και στους πρώην συντρόφους του Κολωνακίου, που πήραν το 2010 άλλο δρόμο. Στρατηγική που θα γινόταν εμφαντικότερη αν προχωρούσε το φλερτ του Τσίπρα με πρόσωπα όπως ο Κωνσταντίνος Τσουκαλάς, η Μυρσίνη Ζορμπά, αντιπρόεδρος παλαιότερα του ΟΠΕΚ, στον οποίο ήταν πρόεδρος ο σύζυγός της Αντώνης Λιάκος, και αρκετοί άλλοι που είχαν συνδεθεί πολύ στενά με το περιβάλλον Σημίτη και τώρα έχουν προσεγγίσει τον ΣΥΡΙΖΑ και αποκλείστηκαν λόγω της αντίστασης του Λαφαζάνη. Η περίπτωση Σαμπιχά ανέστειλε προσωρινά το σχέδιο και εξανάγκασε τον Τσίπρα να βάλει στο ψηφοδέλτιο τον Μανώλη Γλέζο, αλλά μετά τις ευρωεκλογές είναι σίγουρο ότι η προσπάθεια θα συνεχιστεί.
Στην αναθέρμανση των σχέσεων Εξαρχείων-Κολωνακίου ρόλο παίζει η αποχώρηση της ΔΗΜΑΡ από τη συγκυβέρνηση και το ότι δεκάδες στελέχη της, που είχαν απορροφηθεί στον κρατικό μηχανισμό, σε διάφορες γενικές γραμματείες, αναγκάστηκαν να αποχωρήσουν. Με τα ποσοστά της ΔΗΜΑΡ να είναι εκεί γύρω από το όριο του 3% και αφού πια η εποχή των μνημονίων φτάνει στο τέλος της, για τον απλό λόγο ότι πέτυχαν όλα όσα ήθελαν να πετύχουν, αυτά τα στελέχη και πολλά άλλα, που παρείχαν πιο διακριτική στήριξη στη ΔΗΜΑΡ, σκέφτονται ότι έχει έρθει η στιγμή να προσεγγίσουν τους παλιούς συντρόφους τους. Και ανάλογες σκέψεις γίνονται εξάλλου και στην ίδια την ηγεσία της ΔΗΜΑΡ. Άλλωστε και ο ΣΥΡΙΖΑ το τελευταίο διάστημα έχει δώσει «δείγματα σοβαρότητας», τόσο με δηλώσεις σαν αυτές του Δραγασάκη, ότι η κρίση είναι δική μας και δεν μας την προκάλεσε η Γερμανία, ή με το νέο σχέδιο Ανάν που ετοιμάζεται στην Κύπρο, όπου επίσημα ο ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει πάρει θέση, ενώ η τάση της ΑΝΑΣΑ (ΑΚΟΑ, Εποχή, ΡΟΖΑ) δίνει λυσσώδη αγώνα υπέρ του νέου σχεδίου που φέρνουν εσπευσμένα οι Αμερικανοί. Η επαναπροσέγγιση Εξαρχείων–Κολωνακίου μετά τις ευρωεκλογές θα είναι ταχύτερη και οι πατριωτικές φωνές εντός του ΣΥΡΙΖΑ, λόγω της οργανωτικής τους αδυναμίας και της πολυδιάσπασής τους εντός του ΣΥΡΙΖΑ (πασοκογενείς, όσοι κινούνται γύρω από τον Λαφαζάνη και όσοι βρίσκονται πέριξ της ΚΟΕ), θα βρεθούν με την πλάτη στον τοίχο. Το κρίμα είναι ότι ο πατριωτικός δημοκρατικός χώρος, αν και συσπειρώνει ένα ποσοστό πολιτών πάνω από το 10%, δεν έχει έναν πολιτικό χώρο να τον εκπροσωπεί, ελπίζουμε όμως όχι για πολύ ακόμα.