Του Δημήτρη Γιαννάτου από την ιστοσελίδα tokoinonikoodofragma
Μαθαίνοντας από τον Γάλλο Ανθρωπολόγο Μαρσέλ Μως και τον φιλόσοφο Μάρξ, εμπνεόμενος από τον “αναρχικό” Τζώρτζ Όργουλ, συνομιλώντας με τον Κορνήλιο Καστοριάδη, συνεχίζοντας την κληρονομιά του Γκύ Ντεμπόρ και πάντα σε επαφή με την “καθημερινή ευπρέπεια” (common decency) του λαϊκού ανθρώπου, ο Ζαν Κλώντ Μισεά, αποτελεί μεστό παράδειγμα διανοούμενου που δεν αφήνεται στον εύκολο ορισμό του “αριστερού’ και του “προοδευτικού”, στις μέρες μας.
Διαρρηγνύει τους δεσμούς του με την θεσμική, αλλά και την άκρα “αριστερά”, για να επαναπροσδιορίσει το νόημα του “σοσιαλισμού” στις μέρες μας. Μιλά για το τέλος της Αριστεράς, που αποτελεί πια τον “πολιτισμικό φιλελευθερισμό” του … καπιταλιστικού νεοφιλελευθερισμού! Για να βρούμε την αντι-παγκοσμιοποιητική και αντι-καπιταλιστική προοπτική, χρειάζεται να τελειώνουμε με την Αριστερά. Ήδη, από το βιβλίο του: “Το αδιέξοδο Άνταμ Σμίθ – Εκλεκτικές συγγένειες φιλελευθερισμού και αριστεράς“, επεσήμανε την κοινή ιδεολογική ρίζα και συγγένεια της νεοφιλελευθερισμού και της “εκσυγχρονιστικής” αριστεράς, που αναδύεται από το πνεύμα του Διαφωτισμού.
Αποδαιμονοποιεί τις έννοιες της παράδοσης, της ρίζας, της τοπικότητας, του “δώρου”, για να τις αποκαταστήσει ως κορυφαίες στιγμές της σφαίρας των “αισθήσεων” του ανθρώπου, χωρίς να απομακρύνεται από το οικουμενικό ιδεώδες. Εμπνεόμενος, από την έκφραση του Όργουελ, για την “καθημερινή ευπρέπεια” και αξιοπρέπεια των απλών λαϊκών ανθρώπων της εργατικής τάξης και των αγώνων τους, θεωρεί όλα τα παραπάνω, το έδαφος για να καρπίσει μια πραγματική ανανέωση των ιδεών του “σοσιαλισμού” και του “κομμουνισμού” στον 21ο αιώνα. Aντάμα με το κίνημα της απο-ανάπτυξης και της κριτικής στην “βουλημική αναξιοπρέπεια” που εξαπλώνει το κεφαλαιοκρατικό σύστημα στις πλευρές της ανθρώπινης ζωής.
Στο θέμα της ιδεολογικής ταύτισης αλλά και συνενοχής, μιας “εκσυγχρονιστικής” αριστεράς των ατομικών δικαιωμάτων και της νεοφιλελεύθερης δεξιάς, είναι ιδιαίτερα αιχμηρός και εύστοχος:
“Εξ ου και το σημερινό θλιβερό θέαμα. Ενώ το παγκόσμιο καπιταλιστικό σύστημα, κατευθύνεται ήρεμα προς το παγόβουνο, γινόμαστε μάρτυρες ενός σουρεαλιστικού καυγά ανάμεσα σε αυτούς των οποίων η μοναδική αποστολή είναι να υπερασπίζονται όλες τις ανθρωπολογικές και πολιτισμικές συνέπειες αυτού του συστήματος και εκείνους που προσποιούνται ότι αντιτίθενται σε αυτό (ενώ φιλοσοφική παραδοχή, κοινή σε όλους αυτούς τους φιλελεύθερους, είναι, φυσικά, το απόλυτο δικαίωμα του κάθε ατόμου να διαθέτει όπως θέλει το σώμα του και τα χρήματά του). Αλλά δεν ανήκει σε μένα η αξία αυτής της ιδέας. Ήδη ο Γκύ Ντεμπόρ, είκοσι χρόνια πριν, προειδοποιούσε ότι οι μελλοντικές εξελίξεις του σύγχρονου καπιταλισμού θα έβρισκαν υποχρεωτικά το μεγαλύτερο ιδεολογικό τους άλλοθι στην “καταπολέμηση του “ρατσισμού, της ομοφοβίας και του αντιεκσυγχρονισμού” (εξ ου, πρόσθετε, και ο “οργίλος νεο-ηθικισμός που ιδιοποιούνται τα σημερινά πρόβατα της ιντελιγκένσιας”)…”.
Η υπεράσπιση του φαντασιακού πνεύματος του καπιταλισμού από μια “ελευθεριάζουσα αριστερά”, με την πεποίθηση, μάλιστα, ότι είναι ενάντιά του, μας συνδέει με την έννοια της “αλλοτρίωσης” και “αποξένωσης” που είχε διαπραγματευτεί και ο νεαρός Μάρξ στο έργο του: “Οικονομικά και φιλοσοφικά χειρόγραφα”– 1844. Η αποικιοποίηση της σκέψης της αριστεράς από το αδηφάγο ατομικιστικό πνεύμα του κεφαλαίου, βρήκε την κατάλληλη ιδεολογική ψευδαίσθηση.
Στον “πομπώδη κατάλογο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων”, ο Μισέα, μνημονεύει και πάλι το νεαρό Μάρξ που στο “Κεφάλαιο”, αντιπαρέβαλε σ’αυτόν, την ιδέα μιας ταπεινής “Magna Carta”, ικανής να προστατεύει πραγματικά τις θεμελιώδεις ατομικές και συλλογικές ελευθερίες. Ιδιαίτερα, στα τέλη της δεκαετίας του ΄70, η “νέα αριστερά” και οι “νέοι φιλόσοφοι”, μεταβλήθηκαν όπως λέει, “…στην επίσημη θεολογία της κοινωνίας του θεάματος”. Κυριάρχησαν ιδεολογικά και επικοινωνιακά, με αποτέλεσμα κάθε κριτική στο “ατομικιστικό”, εντέλει, “δικαίωμα” ή στην υπεράσπιση αδιακρίτως οτιδήποτε αποκαλείται “κίνημα”, να ενοχοποιείται και να παραπέμπει στον “φασισμό” ή στα γκούλαγκ.
Τροφή για σκέψη λοιπόν, από τον Μισεά και τους άλλους “συνωμότες”, που μνημονεύθηκαν παραπάνω! Φωτιά στις εύκολες παρόλες του αριστερού και δεξιού καιρού μας. Το καλύτερο θέαμα, προσβλέποντας στην καταστροφή της κοινωνίας του θεάματος.
Δημήτρης Ναπ. Γ
1 ΣΧΟΛΙΟ
Φαινεται πολύ ενδιαφέρον