Ένα από τα μεγαλύτερα αινίγματα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου
Του Κωνσταντίνου Μαυρίδη από τη Ρήξη φ. 116
Στις 10 Μαΐου του 1941 συνέβη ένα μοναδικό στην ιστορία γεγονός. Από πολλές απόψεις ήταν το πιο παράξενο και ανεξήγητο γεγονός του Β’ ΠΠ και ποτέ δεν διαλευκάνθηκε πλήρως. Εκείνη την ημέρα ο Ρούντολφ Ες, ο Στελβέρτρετερ ή αναπληρωτής του φύρερ του Γ’ Ράιχ, Αδόλφου Χίτλερ, απογειώθηκε από το αεροδρόμιο του Άουγκσμπουργκ της Βαυαρίας με ένα δικινητήριο μαχητικό αεροσκάφος Μέσερσμιτ 110.
Π ροορισμός του ήταν μια απομονωμένη τοποθεσία στη Σκωτία και το ίδιο βράδυ, μόνος μέσα στο σκοτάδι, ο Ες θα εγκατέλειπε το αεροπλάνο και θα πηδούσε με αλεξίπτωτο προς την ισόβια αιχμαλωσία. Η επισήμως αποδεκτή εκδοχή για τους λόγους πίσω από την απίστευτη ενέργεια του Ες είναι ότι έδρασε τελείως μόνος και σκοπός του ήταν η παύση των εχθροπραξιών με τους Βρετανούς, έτσι ώστε ο Χίτλερ να συγκεντρώσει την ύψιστη δυνατή δύναμη πυρός για την Επιχείρηση Μπαρμπαρόσα, την εισβολή στη Σοβιετική Ένωση. Μια επίτευξη ειρήνης με τη Βρετανία είχε το δευτερεύοντα, αλλά εξίσου σημαντικό σε προσωπικό επίπεδο, στόχο της αποκατάστασης του ολοένα φθίνοντος, τα πρώτα χρόνια του πολέμου, κύρους του Ες στα μάτια του ηγέτη του Ράιχ.
Έχουν γραφτεί πολλά για την τυφλή αφοσίωση του Ες στον Χίτλερ και για την υποτιθέμενη «έλλειψη ευφυίας» που τον διέκρινε. Άλλοι έχουν πει ότι υπήρξε τελείως παρανοϊκός και η επίσημη ανακοίνωση του Βερολίνου την επομένη της πτήσης ανέφερε ότι «το μέλος του κόμματος, Ρούντολφ Ες, έπασχε από βαριάς μορφής ψυχολογική ασθένεια, η οποία είχε αναγκάσει τον φύρερ να του απαγορεύσει τις πτήσεις με αεροπλάνο». Ακόμη και το σημείωμα που άφησε ο ίδιος ο Ες και έγραφε πως, «αν, φύρερ μου, αυτή η πρωτοβουλία… καταλήξει σε αποτυχία… απλά, πείτε ότι τρελάθηκα…», έχει ενισχύσει τα μέγιστα την επίσημη εκδοχή του «μοναχικού παράφρονα». Στα χρόνια της ισόβιας κάθειρξης στη φυλακή του Σπαντάου, που τον καταδίκασε το δικαστήριο εγκλημάτων πολέμου της Νυρεμβέργης, ο Ες θα μιλούσε στους τοίχους, θα φώναζε στον ύπνο του, θα υποπτευόταν ότι προσπαθούσαν να τον δηλητηριάσουν και θα προσπαθούσε να αυτοκτονήσει, οπότε γιατί να μην ήταν ήδη τρελός στις 10 Μαΐου του ‘41. Έτσι κι αλλιώς, ποιος λογικός άνθρωπος θα έκανε μια τέτοια παλαβή πτήση για να παραδώσει τον εαυτό του στα χέρια του εχθρού;
Ωστόσο, υπήρξαν δύο μεγάλοι παίκτες της εποχής που δεν πείστηκαν ούτε στιγμή από την εξήγηση που σέρβιραν στην παγκόσμια κοινή γνώμη οι βρετανικές μυστικές υπηρεσίες, αλλά και το υπουργείο Προπαγάνδας του Γ’ Ράιχ. Μιλάμε για τους ηγέτες των ΗΠΑ και της ΕΣΣΔ, Φραγκλίνο Ρούζβελτ και Ιωσήφ Στάλιν, που οι αντιδράσεις και δηλώσεις τους για το ζήτημα της πτήσης του Ες έχουν καταγραφεί και βρίσκονται στη διάθεση των ερευνητών. Το σχόλιο του Ρούζβελτ στον σύμβουλό του Χάρυ Χόπκινς, δέκα μέρες μετά το συμβάν, «αναρωτιέμαι τι κρύβεται πραγματικά πίσω απ’ αυτήν την ιστορία» φαίνεται πως απηχεί μια ολόκληρη νέα γενιά ιστορικών που, αμφισβητώντας την επίσημη ιστορική εκδοχή και κάνοντας χρήση πρόσφατα αποχαρακτηρισμένων εγγράφων και εναλλακτικών ιστορικών πηγών, ρίχνουν φως σε μια εκπληκτική ιστορία, που θα ζήλευε και ο Ζεράρ ντε Βιλιέ. Οι συμπτώσεις και τα ευτράπελα ξεκινούν μόνο από το πού βρίσκονταν οι κύριοι χαρακτήρες της υπόθεσης Ες το βράδυ της 10ης Μαΐου.
Ας ξεκινήσουμε από τον Τζοκ Κόλβιλ, γραμματέα του Τσόρτσιλ, ο οποίος πέρασε το βράδυ μόνος στην κατοικία του Βρετανού πρωθυπουργού στο Νο 10 της οδού Ντάουνινγκ. Παρεμπιπτόντως, ο Τσόρτσιλ, μαζί με τους Ήντεν και Ντάλτον, βρίσκονταν μακριά από την πρωτεύουσα η οποία, ω σύμπτωση, εκείνη τη νύχτα επρόκειτο να υποστεί τη βαρύτερη επίθεση από τη Λουφτβάφε από κηρύξεως πολέμου. Με το που ο Ες συνελήφθη, ζήτησε αμέσως να συναντηθεί με τον δούκα του Χάμιλτον, ο οποίοςν μόλις συνειδητοποίησε με ποιον έχει να κάνει, επικοινώνησε αμέσως με την πρωθυπουργική κατοικία, καταργώντας στην πράξη κάθε ιεραρχικό κανάλι. Με το που συνδέθηκε με τον Κόλβιλ και πριν προλάβει καν να μιλήσει, ο Χάμιλτον άκουσε έκπληκτος τον γραμματέα του Τσόρτσιλ να τον ρωτά αν είχαν κάποιον επισκέπτη. Η απορία του Χάμιλτον για την απίθανη ερώτηση του γραμματέα είναι αποτυπωμένη στο ημερολόγιό του. Η εξήγηση που προσπάθησε να δώσει ο Κόλβιλ για την ερώτηση είναι ακόμη πιο απίθανη, καθώς ισχυρίστηκε πως είχε δει στον ύπνο του το γεγονός, με αφορμή ένα βιβλίο του Πίτερ Φλέμινγκ, αδελφού του Ίαν Φλέμινγκ και δημιουργού του Τζέιμς Μποντ, γραμμένο το 1940, στο οποίο ο ίδιος ο Χίτλερ πέφτει με αλεξίπτωτο στη Βρετανία για να προτείνει ειρήνη. Προφανώς, ο Κόλβιλ γνώριζε ότι κάποιος θα ερχόταν εκείνη τη νύχτα και αν το γνώριζε ο Κόλβιλ, τότε σίγουρα το γνώριζε και ο Τσόρτσιλ, ο οποίος με το που ενημερώθηκε για το γεγονός φόρεσε το χαμόγελο της Τζοκόντας, δήλωσε ότι, «είτε ήρθε ο Ες, είτε όχι, εγώ θα δω τους αδελφούς Μαρξ» και μπήκε σε μια αίθουσα ιδιωτικών προβολών κραδαίνοντας το πούρο και το μπράντι του.
Παρομοίως, τα γεγονότα στο Μπέργκχοφ, το εξοχικό του Χίτλερ στο Μπερχντεσγκάντεν, δημιουργούν ερωτηματικά. Η συμβατική εκδοχή των συμβάντων θέλει τον Καρλ Χάιντς Πιντς, υπασπιστή του Ες, να παραδίδει την επιστολή για την πτήση νωρίς το πρωί της Κυριακής, 11 Μαΐου. Αυτό είναι εξαιρετικά ασυνήθιστο, καθώς ο Χίτλερ σηκωνόταν αργά, σχεδόν πάντα μετά τις έντεκα το πρωί. Ακόμη και την ημέρα της απόβασης στη Νορμανδία, κανείς δεν είχε τολμήσει να τον ξυπνήσει και μόνο το γεγονός ότι ήταν ξύπνιος και ντυμένος στις 7.30, στις 11 Μαΐου ‘41, σημαίνει ότι, όπως ακριβώς και ο Κόλβιλ, περίμενε κάτι. Μάλλον περίμενε την επιβεβαίωση πως ο Ες είχε προσγειωθεί, είχε γίνει δεκτός από επιτροπή υποδοχής και όδευε προς το τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Αντιθέτως, υπήρξε πλήρης σιγή ασυρμάτου. Υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις πως ο Χίτλερ όχι μόνο γνώριζε για την αποστολή του Ες, αλλά ο Ες εκτελούσε εντολές και μετέφερε τις υποτιθέμενες προτάσεις ειρήνης του ιδίου, προτάσεις που δεν έχουν δει ποτέ το φως της ημέρας και εξαφανίστηκαν ως διά μαγείας από τη φόρμα πτήσης του Ες το ίδιο βράδυ της σύλληψής του. Με το που έγινε αντιληπτό ότι η αποστολή του Ες είχε αποτύχει, ο Χίτλερ δεν είχε άλλη επιλογή από το να αποστασιοποιηθεί απ’ αυτόν, αλλά και από κάθε κίνηση προσέγγισης με τους Άγγλους. Ο Ες θα έμενε τελικά στη φυλακή για ολόκληρη τη ζωή του και θα αυτοκτονούσε στις 17 Αυγούστου 1987 παίρνοντας μαζί του το μυστικό της αποστολής της 10ης Μαΐου 1941. Τα τελευταία 21 χρόνια της ζωής του ήταν ο μόνος ένοικος της φυλακής Σπαντάου. Ο Σπέερ και Σίραχ είχαν αποφυλακιστεί το 1966 και από τότε η φυλακή λειτουργούσε για ένα μόνο άνθρωπο. Στο κελί του ήταν κρεμασμένη η αεροπορική του φόρμα με το κράνος και τα γυαλιά, λες και θα τα φορούσε κάποτε ξανά. Η φυλακή κατεδαφίστηκε λίγες μόλις μέρες μετά το θάνατό του, κλείνοντας ένα ακόμη κεφάλαιο του Β΄ ΠΠ, αφήνοντας ωστόσο αναπάντητα πολλά ερωτηματικά.
Η συνέχεια στο επόμενο φύλλο της Ρήξης…