Ο μοιραίος Αλέξης: δοκιμή ενός πορτραίτου

585

Κυκλοφορεί από τις Εναλλακτικές Εκδόσεις το βιβλίο του Μάνου Στεφανίδη,

Ο μοιραίος Αλέξης: δοκιμή ενός πορτραίτου

Από τον πρόλογο του συγγραφέα

«Η ψευδαίσθηση δεν τρώγεται, είπε το κορίτσι.
Δεν τρώγεται, αλλά σε τρέφει, είπε ο στρατηγός»
Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες (1927- 2014)

Δεν έχω έτοιμες πολιτικές λύσεις ούτε συνταγές ευτυχίας. Το μόνο που διαθέτω είναι η αειφόρος μου κατάθλιψη. Πάντα, σε όλη μου τη ζωή, καταθέτω το πάθος μου για ό, τι πιστεύω, τα πάθη μου καλύτερα, συχνά μόνος, χωρίς να διεκδικώ το αλάθητο. Χωρίς ποτέ να αποκτήσω κομματική ταυτότητα –από άποψη– πρόσφερα στην Αριστερά όσα είτε ο νεανικός ενθουσιασμός είτε οι σκέψεις της ωριμότητας με παρακινούσαν. Μήπως και κάτι αλλάξει σ’ αυτήν τη χώρα της άκρας συντήρησης. Και να που έφτασε η στιγμή μια ψευδεπίγραφη Αριστερά να ταυτιστεί και με την συντήρηση και με την οπισθοδρόμηση.

Δεν μετανιώνω για τις επιλογές μου, αλλά λυπάμαι για τον χαμένο χρόνο, τα χαμένα όνειρα. Την ηθελημένη τύφλωση φορές-φορές. Σκέφτομαι πάντως ότι, τουλάχιστον σήμερα, οφείλουμε οι πάντες να υπερβούμε εαυτούς και να καταστήσουμε τα λάθη του παρελθόντος τρόπιδα για το μέλλον. Επειδή έχω την πεποίθηση πως τώρα διακυβεύονται πολλά περισσότερα από τον εγωισμό ή τις κομματικές δάφνες του καθενός. Σήμερα πρέπει να λειτουργήσουμε πέραν της παραδοσιακής Αριστεράς και Δεξιάς. Με μόνο γνώμονα το συμφέρον της πατρίδας και των νεότερων γενεών. Αυτών των γενεών που εγκληματική, εκπαιδευτική αβελτηρία κατέστησε ημιμαθείς ή λειτουργικά αναλφάβητους. Αυτή είναι η βαθύτερη αιτία της παρακμής, ο πνευματικός εξανδραποδισμός των πολιτών που μεθοδικά μετατράπηκαν σε τηλεθεατές – ψηφοφόρους ριάλιτι. Πάνω από όλα λοιπόν και πάνω από όλους ακριβώς τώρα επιβάλλεται η salus patriae και η επώδυνη αλήθεια. Όλα τα υπόλοιπα θα τα βρούμε μετά. […]
Τώρα πια το κατανοούμε, πικρή, αυτεπίστροφη γνώση: Οι άνθρωποι αυτοί αποδείχτηκαν όχι μόνο ακατάλληλοι, όχι μόνο εκτός ιστορίας ή καθημερινής πραγματικότητας, αλλά και εκτός οποιασδήποτε αγωνιστικής παράδοσης της Αριστεράς, οποιασδήποτε συλλογικότητας ή αλληλεγγύης πλην του αφηνιασμένου εισοδισμού στο κράτος-λάφυρο και της σολιψιστικής αντίληψης ότι ο μόνος στόχος (ημών) ήταν και παραμένει αποκλειστικά η κατάκτηση και διατήρηση (εκείνων) στην εξουσία. Με όποιο κόστος. Όποιον εξανδραποδισμό. […]
Ο μοιραίος Αλέξης διέπραξε όμως, σε χρόνο ρεκόρ, τρία κολοσσιαία, πολιτικά λάθη: Πρώτον, εκβίασε πρόωρες εκλογές με πρόσχημα –και παίγνιο– τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, απορρίπτοντας το μορατόριουμ που του είχε προτείνει ο Σαμαράς, παρότι ήταν παντελώς απροετοίμαστος για να αναλάβει τη διακυβέρνηση της χώρας και παρότι γνώριζε την οικονομική καταιγίδα που θα ακολουθούσε. Δεύτερον, ανέθεσε επί επτά μήνες εν λευκώ την εκπροσώπηση της χώρας σε Βρυξέλλες και Βερολίνο και ουσιαστικά τη διακυβέρνησή της σε ένα φαιδρό όσο και επικίνδυνο πρόσωπο, τον Γιάνη (sic) Βαρουφάκη. Τα κάπιταλ κοντρόλ ήταν η φυσική εξέλιξη αυτού του αφύσικου έρωτα τον οποίο ακόμη πληρώνει αγόγγυστα (;) ο καθημαγμένος τόπος… Τρίτον, έδωσε υπόσταση και εναγκαλίστηκε πολιτικά πρόσωπα είτε απλώς γελοία είτε απολύτως υπόλογα για την κατάντια της χώρας. Έναν απ’ αυτούς τον διόρισε σύντροφο υπουργό Εθνικής Αμύνης κι έναν άλλο εξέλεξε ως ΠτΔ. Χωρίς μνήμη, χωρίς αιδώ, χωρίς φόβο ιστορίας.
Στη συνέχεια, αφού καταπάτησε όλες τις προεκλογικές υποσχέσεις σταθερά αυτοεξευτελιζόμενος, σταθερά υπαναχωρών και πολιτευόμενος σαν μεταμοντέρνος Τζουμπές, συνέπηξε μια τέτοια κυβέρνηση ασήμαντων του ΣΥΡΙΖΑ ή ανδρείκελων του ΠΑΣΟΚ, που μόνο με τη χουντική κυβέρνηση Ανδρουτσοπούλου, του γκαρσονιού από το Σικάγο, μπορεί να συγκριθεί. Ποιος να το ’λεγε! Η πρώτη φορά Αριστερά, με τον λαϊκισμό των πεπραγμένων και την κουστωδία των μετρίων ή φαιδρών που έφερε κάτω από τα φώτα των προβολέων, μοιάζει να τερματίζει το αισθητικό και πολιτικό κιτς που εγκαινίασε η Χούντα. Οι υπουργοί του Αλέξη, Σπίρτζης-Μίρτζης, Καμμένοι-κεκαυμένοι, Τζάκρη, κ.λπ., αλλά και οι αφισοκολλητές του κόμματος, που προήχθησαν σε βουλευτές, συγκροτούν με την ιδιοτελή νομιμοφροσύνη τους την ασπίδα του νεοπαγούς καθεστώτος που επιδιώκει πάση θυσία να εδραιώσει την ισχύ του. Καθιστώντας την Ελλάδα ένα νησί που φεύγει από την Ευρώπη και από την ελπίδα, κατά τη διατύπωση του Γιώργου Παγουλάτου. Με τον ΣΥΡΙΖΑ να αδυνατεί να μεταλλαχθεί σε σύγχρονη, ευρωπαϊκή Αριστερά, αφού δεν διαθέτει ούτε το όραμα, ούτε την τεχνογνωσία. Η κυβέρνηση πρώτα δαιμονοποίησε την Ευρώπη με τα μνημόνια κι έπειτα έσπευσε με τους ριψάσπιδές της, να τα ψηφίσει χωρίς αιδώ, εκλιπαρώντας την ευρωπαϊκή ηγεσία να τη στηρίξει ακόμη και σε αντίθεση προς τα κρίσιμα λαϊκά συμφέροντα. […]
Πάντως, ένα είναι βέβαιο: Όσο ο Αλέξης Τσίπρας δεν μπορεί να επιλέξει άξιους συνεργάτες, βραχυκυκλωμένος ανάμεσα στην κομματική επετηρίδα και τον προσωπικό του φαβοριτισμό, άλλο τόσο επιμένει φανατικά σε σπιθαμιαία μεγέθη για να φαίνεται ο ίδιος γίγας. Είναι πάντως πλέον ή βέβαιο ότι έχει εντρυφήσει στην αποφθεγματική φράση του Νίτσε «η δύση του ηλίου κάνει να φαίνονται γιγάντιες ακόμη και οι σκιές των νάνων». Ήδη το alter ego του, ο Νίκος Παππάς, βρίσκεται σε διακριτική δυσμένεια γιατί φάνηκε προς στιγμήν να επισκιάζει τον αρχηγό. Αλλά, στην πραγματικότητα, δεν υπάρχει τέτοιος φόβος.
Όλος αυτός ο στρατός των κομματικών ανδρείκελων που ψώνισε ο Αλέξης είτε από τις εκπομπές του Αυτιά και του Παπαδάκη είτε από τα πανέρια εκπτώσεων του ΠΑΣΟΚ δεν έχουν καμιά τύχη στο μέλλον, όταν δύσει δηλαδή το άστρο του μαικήνα τους. Άνευ Τσίπρα ο ΣΥΡΙΖΑ απλώς δεν υφίσταται. Θα διαλυθεί αμέσως στα εξ ων συνετέθη. Το κακό είναι ότι έχουν διαλυθεί μαζί τους κι οι ιδρυτικοί μύθοι της Αριστεράς, αλλά και το μέλλον μιας ολόκληρης χώρας. Μιας ολόκληρης γενιάς. Γι’ αυτό υποστηρίζω, πως ειδικά αυτήν τη στιγμή, δεν επιτρέπονται η αδράνεια και η αποσιώπηση των πραγματικών συνθηκών που ισχύουν στη χώρα. Αλλιώς θα είμαστε συνυπεύθυνοι. Επίσης, είναι αναγκαίος ο αναστοχασμός σχετικά με την ουσία, την αληθινή ιστορία και το μέλλον της Αριστεράς στον τόπο. Αλλά και ο γενναίος προβληματισμός, πέραν των παραδοσιακών κλισέ Αριστεράς – Δεξιάς, που είναι πλέον ανενεργά και ξεπερασμένα. Για να ξαναβρούμε την πατρίδα μας που την έχουμε απολέσει από μισαλλοδοξία και καιροσκοπικό φανατισμό. Για να ξανασυνδέσουμε με την Ιστορία της, αυτόν τον υπαρξιακό ομφάλιο λώρο άνευ του οποίου δεν έχουμε υπόσταση ούτε ως ατομικές περιπτώσεις ούτε ως κοινωνία πολιτών. Αυτό που εντέλει δεν συγχωρώ στον Αλέξη είναι ότι δίχασε για μιαν ακόμη φορά τον ούτως ή άλλως λιπόψυχο και ολιγάριθμο κόσμο της Αριστεράς, τόσο πολύ εθισμένο στα εμφύλια αίματα και τον κανιβαλισμό. Όσο για τον πολιτισμό, οι επιλογές του υπήρξαν δειλές και ανίδεες. Άλλη μια οδυνηρή απογοήτευση. Όμως, εμείς οφείλουμε να επιμείνουμε στον πολιτισμό, όχι ως κοσμική επίδειξη, αλλά ως βαθύτατη υπαρξιακή ανάγκη. Το μέσα μας ρούχο…

ΥΓ. Στο βιβλίο αυτό συγκεντρώνω μια σειρά πολιτικών κειμένων που έγραψα εν είδει ημερολογίου τα τρία τελευταία χρόνια. Από την εποχή που διατηρούσα έμμεσο και άμεσο διάλογο με τον πρωθυπουργό έως τις μετέπειτα δριμείες κριτικές μου, στις οποίες τον κατηγορώ ευθέως για ιδιοτέλεια και ανικανότητα. Η διαδοχή των κειμένων με την ενθουσιαστική τους εικόνα, που σταδιακά μεταβάλλεται, αποτελεί ένα ντοκουμέντο και της κρίσης και της παρακμής που σταθερά βιώνει ο τόπος. Η κατάθεση, πάλι, της αλήθειας, χωρίς συγκαλύψεις ή συμψηφισμούς αλλά και η απροκατάληπτη, δηλαδή χωρίς κομματικές παρωπίδες, ερμηνεία των γεγονότων που μας οδήγησαν ως εδώ, είναι υποχρέωση ημών των πολιτών προς τη χειμαζόμενη δημοκρατία μας. Είναι συγχρόνως κι ο μόνος δρόμος για την υπέρβαση όλων των αδιεξόδων, για μια σύνθεση, επιτέλους, των αντιθέτων. Για το ξεπέρασμα και της κρίσης και της παρακμής.