Ο φυσικός ηγέτης του VMRO Ν. Γκρουέφσκι
Του Κώστα Ράπτη από το capital.gr
Η απόφαση της ηγεσίας του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης της πΓΔΜ, VMRO-DPMNE, να προτείνει στα μέλη και τους οπαδούς του ψήφο κατά συνείδηση στο δημοψήφισμα της 30ής Σεπτεμβρίου επί της Συμφωνίας των Πρεσπών, την οποία κατά τα λοιπά εξακολουθεί να καταγγέλλει, αποτελεί πράξη συνθηκολόγησης.
Το VMRO-DPMNE εγκαταλείπει με την απόφαση αυτή την προσπάθεια να αποτρέψει την έγκριση της Συμφωνίας (λ.χ. με μια προτροπή για αρνητική ψήφο ή αποχή), επιβεβαιώνοντας αφενός τα προβλήματα εσωτερικής συνοχής που αντιμετωπίζει και αφετέρου την ευάλωτη θέση του απέναντι στις πιέσεις που δέχεται.
Ενδεικτική της εσωκομματικής κακοφωνίας είναι λ.χ. η πρόσφατη έκκληση ιδρυτικών μελών του, συμπεριλαμβανομένου του πρώτου προέδρου του, Λιούπτσο Γκεοργκιέφσκι, να υπερψηφιστεί η Συμφωνία, με το σκεπτικό ότι πρόκειται για ιστορική ευκαιρία ολοκλήρωσης της διεθνούς αναγνώρισης της χώρας. Από την άλλη πλευρά, η συσταθείσα πρωτοβουλία 64 οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών υπέρ του μποϊκοτάζ του δημοψηφίσματος μένει χωρίς κεντρική πολιτική κάλυψη.
Οι πιέσεις, πάλι, συνεχίζονται αδιάκοπα, όπως δείχνουν οι αλλεπάλληλες αφίξεις στα Σκόπια ξένων ιθυνόντων: από τον γ.γ. του ΝΑΤΟ και την Γερμανίδα Καγκελάριο την περασμένη εβδομάδα, μέχρι τον υπουργό Εξωτερικών της Ολλανδίας σήμερα Τετάρτη.
Το πλέον ηχηρό μήνυμα υπήρξε ωστόσο η γνωστοποίηση της προγραμματιζόμενης επίσκεψης στη γείτονα του επικεφαλής του Πενταγώνου Τζέιμς Μάτις το Σαββατοκύριακο, σε ένδειξη “υποστήριξης προς τον μακεδονικό λαό”, όπως ο ίδιος είπε.
Μιλώντας σε δημοσιογράφους την Τρίτη, ο υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ κατέστησε σαφή την νεοψυχροπολεμική οπτική γωνία από την οποία η Ουάσιγκτον προσεγγίζει το διακύβευμα του δημοψηφίσματος. Χαρακτηριστικά, ο στρατηγός Μάτις εξέφρασε την ανησυχία του για την “κακοποιό δράση της Ρωσίας από την Εσθονία μέχρι τις ΗΠΑ και από την Ουκρανία μέχρι τώρα την Μακεδονία, η οποία προσαρμόζεται στις εκάστοτε συνθήκες αλλά είναι πάντοτε πέραν των ορίων του αποδεκτού”.
Απέναντι σε μία τέτοια τοποθέτηση της υπερδύναμης, ένας πολιτικός σχηματισμός όπως το VMRO-DPMNE, ο οποίος επίσης ομνύει στην ευρωατλαντική προοπτική της πΓΔΜ, δεν μπορεί παρά να αισθάνεται αμηχανία.
Πόσω μάλλον που το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, στερημένο πλέον από τον φυσικό του ηγέτη Νίκολα Γκρούεφσκι, εξακολουθεί να υπολείπεται σε πολιτική απήχηση των Σοσιαλδημοκρατών του πρωθυπουργού Ζόραν Ζάεφ, όπως απέδειξαν οι δημοτικές εκλογές αλλά και οι πιο πρόσφατες δημοσκοπήσεις. Άλλωστε, το VMRO-DPMNE φέρει ακόμη αμαρτίες όπως το σκάνδαλο των τηλεφωνικών υποκλοπών (από την καταγγελία του οποίου αναδείχθηκε ουσιαστικά ο Ζάεφ σε πολιτικό εθνικής εμβέλειας), ενώ στελέχη του αντιμετωπίζουν και ποινικές εκκρεμότητες για υποθέσεις όπως τα παλαιότερα έκτροπα σε συνεδρίαση του Κοινοβουλίου.
Σε κάθε περίπτωση, το κυριότερο πρόβλημα του VMRO-DPMNE είναι ότι το αφήγημα Ζάεφ ενόψει του δημοψηφίσματος αποδεικνύεται πιο πειστικό, αφενός διότι προσφέρει στο εκλογικό σώμα μιαν ελπίδα (οσοδήποτε αμυδρή) βελτίωσης της κατάστασής του μέσω της ευρωατλαντικής προοπτικής, αφετέρου διότι αναδεικνύει με κάθε τρόπο και σε κάθε ευκαιρία την κατοχύρωση της “μακεδονικής ταυτότητας” μέσω της Συμφωνίας των Πρεσπών.
Με αυτή την έννοια όσοι για τον ίδιο λόγο προβάλλουν από την ελληνική πλευρά αντιρρήσεις στη Συμφωνία αποκτούν με την υποχώρηση του VMRO-DPMNE ένα επιπλέον επιχείρημα.