του Θ. Ντρίνια, από το Άρδην τ. 53, Απρίλιος-Μάιος 2005
αυτό που κάνει σε κάποιον, σχετικά νηφάλιο παρατηρητή, εντύπωση, απ’ όλο τον ορυμαγδό και τη σκανδαλολογία γύρω από την Εκκλησία, είναι η πλήρης απουσία μιας στοιχειώδους ερμηνείας της χρονικής στιγμής, των αιτιών, των υποκειμένων και των μέσων που προκάλεσαν ή επέτρεψαν την εκδήλωση της κρίσης και τις ανεξέλεγκτες διαστάσεις που αυτή έλαβε. Στη χειρότερη περίπτωση, η καρατζαφέρειος ερμηνεία «της ζαρτιέρας και του μπεζαχτά» και στην καλύτερη, η κωνσταντοπούλειος «των σκοτεινών παράκεντρων και του παρακράτους», ουδεμία ερμηνευτική διέξοδο προσφέρουν αν δεν συσκοτίζουν και αποπροσανατολίζουν. Δεν μπορούμε να αποδεχτούμε ότι τα ροζ σκάνδαλα του ‘Χ’ μητροπολίτη ήταν αυτά που οδήγησαν εν τέλει τους αραβικούς πληθυσμούς να ζητάνε την υποστολή της ελληνικής σημαίας απ’ όλα τα κτίρια ελληνορθόδοξης ιδιοκτησίας στην Παλαιστίνη! Ούτε ότι ξαφνικά, έτσι γενικά, εκκλησία, μυστικές υπηρεσίες, διαπλοκή, μαφία, κλπ. ομογενοποίησαν με κάποιο «μαγικό» τρόπο τα συμφέροντά τους και διαπλέχτηκαν ώστε να πλήξουν το «κοσμικό» κράτος και τη δημοκρατία! (Και την ίδια στιγμή, δημοσιογραφούντες πρακτορίσκοι και όλα τα Μέσα της διαπλοκής να ξιφουλκούν με μανία ενάντια στον Χριστόδουλο!!). Η παρατήρηση και μόνο της χρονικής συγκυρίας, των παικτών του «δράματος» και των τακτικών τους, μπορεί να οδηγήσει σε ασφαλέστερα συμπεράσματα.
Η συγκυρία
Δεν θα είμαστε υπερβολικοί αν λέγαμε ότι το σύμβολο της χρονικής συγκυρίας για τη χώρα είναι η καρπαζιά η οποία διέκοψε τα γλυκά όνειρα της σημερινής κυβέρνησης για μια κούτσα – κούτσα ολοκλήρωση της τετραετίας! Η οικονομία βρίσκεται λίγους μήνες πριν την κατάρρευση ενώ έχει μπει σε αυστηρή επιτήρηση από την Ε.Ε. Η ανεργία αυξάνει και τα φτωχότερα τμήματα του πληθυσμού εξαντλούν την υπομονή τους. Οι κοτζαμπάσηδες της διαπλοκής βρήκαν απρόσμενο σύμμαχο για τον βασικό μέτοχο στη βρυξελλιώτικη γραφειοκρατία και πιέζουν ασφυκτικά τον Καραμανλή μέσα από τα ΜΜΕ που ελέγχουν. Οι Αμερικάνοι, μετά την άνετη νίκη του Μπους, ρίχτηκαν με ακόμα περισσότερη όρεξη στην εκπλήρωση των αυτοκρατορικών τους ονείρων. Ιδιαίτερα στην περιοχή μας, εξαναγκάζουν τους Παλαιστίνιους σε επώδυνο συμβιβασμό, στριμώχνουν άσχημα τη Συρία, διαλύουν οριστικά τη Σερβία με την προωθούμενη ανεξαρτητοποίηση του Κοσσυφοπεδίου και την αποχώρηση του Μαυροβουνίου και προωθούν επίμονα την ένταξη της Τουρκίας στις ευρωπαϊκές δομές. Λογικό είναι να γίνονται ανυπόμονοι απέναντι στην ελληνική κυβέρνηση προσδοκώντας πλήρη ευθυγράμμιση με τις επιλογές τους, στέλνοντας και τα απαιτούμενα ηχηρά μηνύματα (αναγνώριση FYROM ως «Μακεδονία», μπλοκάρισμα στρατιωτικού υλικού, αφόρητη πίεση για την Κύπρο).
Ο Καραμανλής καταλαβαίνει ότι περιθώρια ελιγμών δεν υπάρχουν πια κι ετοιμάζεται να ακολουθήσει την πεπατημένη. Προαναγγέλλει σκληρή λιτότητα στο εσωτερικό και ετοιμάζει συμβιβασμούς με τη διαπλοκή. Η προσπάθεια να ευνοηθεί μια μετατόπιση του κέντρου βάρους της άρχουσας τάξης από τους εργολάβους και τις διαχειριστικές ελίτ προς το εφοπλιστικό κεφάλαιο, προσδοκώντας αναθέρμανση της οικονομίας από την επένδυση της τεράστιας (περίπου 20 δισ.ευρώ) ρευστότητάς του, φαίνεται να προσκρούει στην απροθυμία ή τους σκληρούς όρους των εφοπλιστών. Ενώ στις διεθνείς σχέσεις δείχνει να προχωράει με ταχύτερους ρυθμούς η υποταγή στα κελεύσματα της Νέας Τάξης. Η Κύπρος εγκαταλείπεται μόνη στον αγώνα για τη μη αποδοχή του Σχεδίου Ανάν1, το στρατιωτικό δόγμα αποτροπής τουρκικής επίθεσης στο Αιγαίο αλλάζει για να αντιμετωπίσει τον «από Βορρά κίνδυνο»(!) και η Ελλάδα αποδέχεται για πρώτη φορά την αλλαγή συνόρων στα Βαλκάνια(!) και αναλαμβάνει διπλωματικές πρωτοβουλίες προς όφελος των αμερικανικών σχεδίων!
Σε αυτές της τις επιλογές η κυβέρνηση έχει ουσιαστικό αρωγό την αντιπολίτευση του ΠΑΣΟΚ, η οποία ασπάζεται πλήρως το νεοφιλελευθερισμό και διακρίνεται για τη δουλικότητά της απέναντι στο ευρωπαϊκό Διευθυντήριο και τους Αμερικάνους, και βρίσκει απέναντί της μια Αριστερά αδύναμη να εμποδίσει με ουσιαστικό τρόπο τις εξελίξεις.
Μέσα σ’ αυτά τα ασφυκτικά εσωτερικά και διεθνή πλαίσια, ατίθασες φωνές δεν μπορούν πια να γίνουν ανεκτές ακόμη κι αν πρόκειται για παλαιούς «συμπαίκτες». Ασυλία τέλος, για όλους, ακόμα και για την Εκκλησία!
Η Εκκλησία
Ο ρόλος που έχει παίξει η Εκκλησία στην ιστορία του τόπου, ειδικά από την οθωμανική κατάκτηση και μετά, η θετική ή αρνητική της συμβολή σε κορυφαίες ιστορικές στιγμές, η επίδρασή της στη διαμόρφωση του λαϊκού μας πολιτισμού και η, λόγω των ανωτέρω, σημαντική επιρροή που μπορεί να ασκεί ακόμα και σήμερα στο λαϊκό σώμα, είναι αντικείμενο κάποιας άλλης συζήτησης. Αυτό που ενδιαφέρει τώρα είναι η σημερινή της κατάσταση. Η οποία διόλου κολακευτική είναι! Η ανώτερη και μεσαία ιεραρχία (δεσποτάδες και αρχιμανδρίτες) είναι στην πλειοψηφία της πολύ χαμηλού επιπέδου. Κύριο μέλημά τους η αδιάκοπη συσσώρευση πλούτου, εντελώς αναντίστοιχη με ό,τι ξοδεύουν γι’ αγαθοεργίες, και η χωρίς όρια και αρχές διαπάλη για την ενδοεκκλησιαστική εξουσία. Για να τα επιτύχουν, ασκούνται με ζήλο στη διαπλοκή με την κρατική γραφειοκρατία και την οικονομική ολιγαρχία, στη διαβολή και τη συνομωσία, στη δημιουργία κλειστών, μασονικού τύπου, οργανώσεων αλληλοπροώθησης (βλ. «Χρυσοπηγή»), στην καταπίεση του κατώτερου κλήρου και την εκμετάλλευση (οικονομική και άλλη) αγαθών ανθρώπων του εκκλησιάσματος. Η κοινωνική τους δράση είναι υποτονική, όσο και αν παρουσιάζει μια κάποια ανάπτυξη τα τελευταία χρόνια, ενώ η κοσμική θάλλει! Είναι εντυπωσιακή η απουσία της εκκλησίας από σύγχρονα κοινωνικά ζητήματα, όπως η ανεργία, τα ναρκωτικά, η ενσωμάτωση και αποδοχή των μεταναστών2. Παράλληλα, βγάζει μάτι η θεολογική ανεπάρκεια και η ανύπαρκτη πνευματικότητα ενώ ο κηρυγματικός λόγος είτε θυμίζει τον ξύλινο, ευσεβιστικό, ηθικολογικό λόγο των αλήστου μνήμης και προτεσταντικής εμπνεύσεως οργανώσεων της «Ζωής» και του «Σωτήρα», είτε αποτελεί αφελή έκθεση ιδεών για να βγει η κυριακάτικη υποχρέωση!
Και αν πριν από 4 αιώνες οι ιεράρχες μας «σφάζονταν» για κορυφαία ζητήματα όπως ο εκδυτικισμός ή μη της ορθοδοξίας, η σωτηρία του Γένους, κλπ., σήμερα διαγκωνίζονται για το ποιος θα τοποθετήσει τον …Κολοσούσα του στο καλύτερο πόστο! Οι φωτεινές εξαιρέσεις (π.χ. Μεταλληνός, Ναυπάκτου Ιερόθεος, Αναστάσιος κλπ.) δεν μπορούν να διαφοροποιήσουν το στίγμα που δίνουν οι ανάξιοι.
Ο κατώτερος κλήρος δυναστεύεται από την επισκοπική εξουσία και μετατρέπεται σε πειθήνιο όργανο των προσωπικών επιδιώξεων του εκάστοτε δεσπότη. Παρόλο που δεν βρίσκεται στο επίπεδο του ανώτερου κλήρου, κι εδώ, η λογική του ευδαιμονισμού και της αρπαχτής (μέσα από την αποθέωση των «τυχερών»), η αντιμετώπιση του ιερατικού σχήματος ως ζητήματος απλής επαγγελματικής αποκατάστασης ή αποφυγής υποχρεώσεων (φορολογικών, στράτευσης κ.λπ.) και η συνακόλουθη κοσμικότητα και θεολογική ανεπάρκεια, κερδίζουν συνεχώς έδαφος και επικαλύπτουν όσους αγωνίζονται για ένα διαφορετικό ρόλο της εκκλησίας!
Οι λαϊκοί, τα εκατομμύρια απλών ανθρώπων, οι οποίοι ανακηρύσσουν εδώ και χρόνια σ’ όλες τις δημοσκοπήσεις την Εκκλησία ως τον πιο αξιόπιστο θεσμό της χώρας, βρίσκονται στο περιθώριο των ενδοεκκλησιαστικών διεργασιών και της διοίκησης! Παθητικά στηρίγματα των παγκαριών της εκκλησίας ή ενεργούμενα των ιεραρχών στις προσωπικές και κοσμικές τους επιδιώξεις είναι ο ρόλος που τους έχει ανατεθεί από την εκκλησιαστική ηγεσία.
Κι όμως, είναι εμφανέστατη μια στροφή του κόσμου στην εκκλησία τα τελευταία 10-15 χρόνια σαν αποτέλεσμα της κατάρρευσης των απελευθερωτικών ιδεολογιών, της απώλειας κάθε νοήματος ενός κόσμου που κυριαρχείται από το εμπόρευμα, τις μηχανές και τους κρατικούς ή επιχειρηματικούς Λεβιάθαν, της οικολογικής ανισορροπίας και του φόβου μπρος στο άδηλο μέλλον των γενετικών επεμβάσεων, των προσωπικών και συλλογικών αδιεξόδων… Χιλιάδες άνθρωποι στην Ελλάδα, όπως και σε όλο τον κόσμο εξάλλου3, επιστρέφουν στη θρησκεία, αναζητώντας από την Ορθόδοξη Εκκλησία είτε τον παρηγορητικό λόγο, είτε τη σιγουριά της ταυτότητας που προσφέρει ένας θεσμός αξεδιάλυτα δεμένος εδώ και 15 αιώνες με την ιστορία και την παράδοση αυτού του τόπου.
Και ας μην νομίζουν διάφοροι ότι ο κόσμος στράφηκε στην εκκλησία μη γνωρίζοντας για τα ροζ σκάνδαλα, για τις ατασθαλίες, για την αρπαγή περιουσιών ηλικιωμένων κλπ. Η «Σουλτάνα», η «κοτούλα», ο «ιππαστί» κ.λπ., είναι λαϊκά ανέκδοτα χρόνια τώρα στον χώρο των πιστών, πολύ πριν τα ανακαλύψουν οι Μάκηδες και οι «αρχάγγελοι της κάθαρσης»!
Ο Αρχιεπίσκοπος
Ο Χριστόδουλος αποτελεί γνήσιο τέκνο του διοικητικού μηχανισμού της εκκλησίας. Από την εποχή που ήταν μητροπολίτης Δημητριάδος, ενώ διατήρησε άθικτες τις σχέσεις του με τους εκκλησιαστικούς μηχανισμούς που τον ανέδειξαν, άρχιζε να ρίχνει γέφυρες σε όλους τους κοινωνικούς και πολιτικούς χώρους, να παρακολουθεί νέες αντιλήψεις και να κτίζει το προφίλ ενός σύγχρονου και «προοδευτικού» ιεράρχη. Ας μην ξεχνάμε, για παράδειγμα, ότι την περίοδο πριν εκλεγεί Αρχιεπίσκοπος ήταν μόνιμος αρθρογράφος του συγκροτήματος Λαμπράκη!
Με την εκλογή του στον αρχιεπισκοπικό θρόνο ξεδίπλωσε πλήρως την ικανότητά του να κατανοεί τις αλλαγές στο περιβάλλον του. Θα λέγαμε ότι έκανε μια στρατηγική διαπίστωση: Σε συνθήκες παγκοσμιοποίησης και νεοταξικής κυριαρχίας και με το πολιτικό προσωπικό αδύναμο ή ολοκληρωτικά ενταγμένο στις νέες αυτές δομές, η εκκλησία δεν θα μπορούσε να συνεχίσει να αναπαράγει τον μηχανισμό της και την προνομιακή της θέση, με τον ίδιο, αθόρυβο, τρόπο που το έκανε κατά τη «μπρεζνιεφική» περίοδο του Σεραφείμ. Δεν αρκούσε πια η υπερκομματική εκλογή μερικών «δικών» της βουλευτών και η παραδοσιακή της διαπλοκή με τμήματα του κρατικού μηχανισμού που διασφάλιζαν την ήσυχη νομή των προνομίων της. Η εκκλησία έπρεπε να μετατραπεί σε ένα δυνατό, διεκδικητικό παίκτη για να μπορέσει να αμυνθεί αποτελεσματικά! Και ο μόνος τρόπος να το κάνει αυτό ήταν να απευθυνθεί ξανά στην τεράστια λαϊκή, υπερκομματική της βάση. Να φέρει τις αγωνίες και τους φόβους των απλών ανθρώπων στο προσκήνιο. Και ο Χριστόδουλος το έκανε! Και μάλιστα με επιτυχία! Τη στιγμή που οι άρχουσες ελίτ και τα μεγαλύτερα κόμματα προσκύναγαν την παγκοσμιοποίηση και τα «καλά» της και η Αριστερά προσπαθούσε είτε να συνέλθει οργανωτικά από την κατάρρευση των αρχών του ’90 είτε να βάλει διάφορα κοσμητικά επίθετα στην παγκοσμιοποίηση, ο Χριστόδουλος κατήγγελλε από άμβωνος ορθά κοφτά την παγκοσμιοποίηση! Τη στιγμή που κυβέρνηση κι αξιωματική αντιπολίτευση υποτάσσονταν αδιαμαρτύρητα στους στρατηγικούς σχεδιασμούς της αμερικανόπνευστης Νέας Τάξης και εγκατέλειπαν αμαχητί τα Ίμια, πρόδιδαν τον Οτσαλάν και παραχωρούσαν γη και αέρα στα «αυτοκρατορικά» στρατεύματα για να ισοπεδώσουν τη Σερβία και το Ιράκ, ο Χριστόδουλος κατηγορούσε τη Νέα Τάξη και τους Αμερικάνους κι έπαιρνε το μέρος των Σέρβων και Ιρακινών. Τη στιγμή που οι διανοούμενοι του εκσυγχρονισμού μηρύκαζαν τις κλιντονικές σάχλες περί «πολυπολιτισμού», ο Χριστόδουλος μίλαγε για την πολιτιστική ισοπέδωση, το χάσιμο της ταυτότητας και της ιδιοπροσωπίας του κάθε λαού. Και τα παραδείγματα είναι αρκετά ακόμη (στάση για τις γενετικές επεμβάσεις, το σχέδιο Ανάν, την ένταξη της Τουρκίας, κλπ). Γι’ αυτό και η δημοτικότητά του άγγιζε το 80%4. Γι αυτό και η εκκλησία μπόρεσε να καταφέρει συντριπτικό πολιτικό πλήγμα στο Σημίτη5 στην ιστορία με τις «ταυτότητες» συσπειρώνοντας ευρύτερες μάζες, πολύ πέρα από την πραγματική επιρροή της!
Μέσα σ’ αυτήν την ευτυχή για τον Χριστόδουλο περίοδο βρίσκονται και τα σπέρματα της σημερινής καταστροφής και αποκαθήλωσης. Πέρα από τα συνήθη ελαττώματα των Ελλήνων ιεραρχών, της πολυπραγμοσύνης και της κοσμικότητας, ο αρχιεπίσκοπος προσέθεσε κι αυτά της αλαζονείας, του ναρκισσισμού, του «εθναρχισμού» και της πλήρους υποχώρησης του θεολογικού λόγου προς όφελος του «πολιτικού». Όμως η βασικότερη αιτία ήταν ότι ο Χριστόδουλος παρέμεινε συνδεδεμένος με μια παραδοσιακή «δεξιά» αντίληψη! Ουδέποτε θέλησε πραγματικά την αντιπαράθεση με τις φιλοπαγκοσμιοποιητικές και νεοταξικές πολιτικές, εθνικές και υπερεθνικές. Αυτό που τον ενδιέφερε μάλλον ήταν μια ισχυρή εκκλησία στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με τις εκάστοτε κυβερνήσεις. Η αντιπαγκοσμιοποιητική ρητορεία, μέσα από την αποδοχή που συναντούσε στον λαό, λειτουργούσε σαν μόνιμη υπενθύμιση προς την εξουσία ότι «η εκκλησία είναι εδώ» και εξαγυρωνόταν στα τραπέζια που μοιράζονταν τα Γ΄ και Δ΄ ΚΠΣ, που αποχαρακτηρίζονταν δασικές εκτάσεις προς οικοπεδοποίηση ή που διορίζονταν ο τάδε ή ο δείνα «άνθρωπός μας»! «Πατρικός» απέναντι στις λαϊκές μάζες όταν ζητούσε κι έπαιρνε τη στήριξή τους, ουδέποτε θέλησε να τους δώσει δύναμη στο εσωτερικό της εκκλησιαστικής διοίκησης. Δεν προχώρησε σε τομές ώστε να φέρει την κάθαρση από τους άθλιους μηχανισμούς και τα πρόσωπα που κυριαρχούν στην ελλαδική εκκλησία. Δεν ενδιαφέρθηκε για την ενίσχυση και αξιοποίηση των υγιών δυνάμεων της εκκλησίας, κληρικών ή λαϊκών, και αντιμετώπισε με καχυποψία τα ρεύματα και τους ανθρώπους που προσπάθησαν να ανανεώσουν και να αποκαθάρουν την ορθόδοξη εκκλησία από τις ευσεβιστικές και κοσμικές παρεκτροπές. Η διατήρηση του status quo ήταν το κύριο μέλημά του, αρκεί να έφερνε την προσωπική του σφραγίδα.
Εν κατακλείδι δεν έπραξε, ούτε θέλησε, την αναγκαία υπέρβαση που θα αναιρούσε τα δεινοσαυρικά και διεφθαρμένα χαρακτηριστικά του σημερινού εκκλησιαστικού μηχανισμού σε μια κατεύθυνση πραγματικής σύνδεσής του με τη ζωντανή κοινωνία και τις αντιστασιακές της δυνάμεις.
Σαρξ εκ της σαρκός της φιλοαμερικάνικης ψυχροπολεμικής παράταξης, της μηντιακής διαπλοκής και των παραεκκλησιαστικών φραξιών, πίστεψε αφελώς ότι θα μπορούσε να καταγγέλλει χωρίς ιδιαίτερο κόστος, στηριζόμενος στον Θεόκλητο, τον Κολοσούσα, τον Ευθυμίου, τον Γιακουμάτο, τον Καρατζαφέρη και τον… Βαβύλη!! Δεδομένης της συμμετοχής του στην εξουσία, είχε συνηθίσει να βλέπει το τυρί και ποτέ τη φάκα! Και τι φάκα! Νεοταξική!
Έτσι, οι Αμερικάνοι εξαγριώθηκαν με τον όψιμο αντιαμερικανισμό του και το δείχνουν στις διπλωματικές εκθέσεις τους. η διαπλοκή δεν του συγχώρησε ότι η «δεξιά του Κυρίου» συνέβαλε στην απομάκρυνση των πολιτικών της υπαλλήλων και οι «αδελφοί» της «Χρυσοπηγής» αντιστάθηκαν με λύσσα στην πρόθεσή του να απομακρυνθεί από αυτούς και να τοποθετήσει δικούς του ανθρώπους σε καίρια πόστα6. Τα χτυπήματα ήταν πια ζήτημα συγχρονισμού και μεθόδευσης.
Οι αντίπαλοι
Εδώ γίνεται το μεγάλο πανηγύρι κι από δω μπορούμε να βγάλουμε πολύ χρήσιμα συμπεράσματα. Ένα ευρύτατο μέτωπο έχει αναπτυχθεί σε αντιπαράθεση με την εκκλησία και προσωπικά με τον Χριστόδουλο αποτελούμενο από:
«Δημοσιογράφους», γνωστά ενεργούμενα πάσης φύσης υπηρεσιών ή εντεταλμένους της εκάστοτε καθεστηκυίας τάξης, οι οποίοι είναι διαθέσιμοι να κάνουν τη «βρώμικη δουλειά». Είναι το περίφημο «Στρατόπεδο Ιλάρχου Τραγκαουνάκη»7 το οποίο έκανε την πρώτη συντεταγμένη εμφάνισή του την περίοδο εξάρθρωσης της 17Ν.
Το σύνολο των Μέσων της Διαπλοκής με τις εφημερίδες και τα κανάλια του (Βήμα, Νέα, Έθνος, Μέγκα, κλπ), το οποίο κρίνει ότι, χτυπώντας το Χριστόδουλο, πλήττει και την κυβέρνηση της Ν.Δ. με την οποία έχει ανοιχτό μέτωπο στο θέμα του βασικού μετόχου.
Οι ιμάντες της αμερικάνικης πολιτικής στην Ελλάδα σε επίπεδο πολιτικής και έντυπης εκπροσώπησης (π.χ. εφημ. «Απογευματινή»).
Η ηγετική ομάδα του ΠΑΣΟΚ, καθώς καταλογίζει στον Χριστόδουλο ότι αβαντάρισε τη Ν.Δ. στις τελευταίες εκλογές αλλά και για ιδεολογικούς λόγους που άπτονται του εκσυγχρονιστικού εγχειρήματος και της νεοταξικής του προσαρμογής.
Η κυβέρνηση Καραμανλή, η οποία επιθυμεί διακαώς τη σιωπή της Εκκλησίας σε όσες δύσκολες αποφάσεις καλείται να πάρει τόσο για θέματα οικονομίας όσο και κυρίως εξωτερικής πολιτικής ενώ παράλληλα βρίσκει ευκαιρία να αθετήσει υποσχέσεις που δόθηκαν στην εκκλησία κάτω από το τραπέζι, στην προεκλογική περίοδο.
Τέλος, οι αντιδρώντες για ιδεολογικούς λόγους στην εμπλοκή της εκκλησίας με την πολιτική και στην εκκοσμικευμένη στάση του Χριστόδουλου (Αριστερά, «Ελευθεροτυπία», Γιανναράς, οικουμενιστές, κ.λπ., και οι οποίοι συμπαρατάχθηκαν, ως μη όφειλαν, με τους Καρατζαφέρηδες, προσφέροντάς τους ιδεολογικό άλλοθι. Έτσι φθάσαμε να δούμε και τον Γιανναρά σε εκπομπή του Κακαουνάκη).
Το πρώτο συμπέρασμα που μπορεί να βγει είναι ότι όλο σχεδόν το σύστημα εξουσίας της χώρας της τελευταίας 15ετίας, το οποίο ανέλαβε την ενσωμάτωσή της στους μηχανισμούς της παγκοσμιοποίησης και την αποδοχή του ρόλου που της επιφυλάσσει η Νέα Τάξη στην περιοχή, βάλει καταιγιστικά κατά της εκκλησίας και του αρχιεπισκόπου.
Δεύτερον, τα πρόσωπα που μάχονται σήμερα από κανάλια κι εφημερίδες υπέρ της «κάθαρσης» στην Εκκλησία, είναι τα ίδια οικεία πρόσωπα που το καλοκαίρι του 2003 «εξάρθρωναν» τη 17Ν βυθίζοντας τη χώρα στο κλίμα του αντιτρομοκρατικού ζόφου και στις αρχές του 2004 καθύβριζαν τον Κύπριο Πρόεδρο για την άρνησή του στο Σχέδιο Ανάν…
Τρίτον, η μεθόδευση με την οποία γίνεται η σε δόσεις «αποκάλυψη» υπαρκτών και ανύπαρκτων σκανδάλων δείχνει προετοιμασία σε βάθος χρόνου. Επιλεκτικές διαρροές, κράτημα χαρτιών γι’ αργότερα, κασέτες που κανείς δεν ξέρει από ποιους ηχογραφήθηκαν και από ποιους δόθηκαν, συστατικές επιστολές που γράφηκαν πριν από 15 χρόνια, άγνωστο ποιος της ξετρύπωσε, μαγνητοφωνημένες συνομιλίες του Βαβύλη από τη Μοσάντ(!) που κατέχει ο Παπαδήμας(!) πάνε κι έρχονται σε εφημερίδες (βλ. «Ελευθεροτυπία») μόλις το θέμα παγώνει, ξαφνικά ο «φαντομάς» Βαβύλης ανευρίσκεται και δίνει συνεντεύξεις στον Μάκη όπου «σκληρά ανακρινόμενος» σπάει και «δίνει» τον Χριστόδουλο, κλπ. Μόνο φανατικός θεατής της «Λάμψης» του Φώσκολου μπορεί να αποδεχτεί ότι όλα αυτά συμβαίνουν «τυχαία» κι ότι δεν εμπλέκεται κάποιο κέντρο ή κέντρα!
Τέταρτον, βαθύ σκοτάδι και αποσιώπηση πέφτει όσες φορές διαφαίνονται ευθύνες πολιτικών προσώπων. Ο Βαβύλης, ως καταζητούμενος, διατελούσε επίσημος προμηθευτής του Υπουργείου Δημ. Τάξεως και του εδώ τμήματος του FBI, πληροφοριοδότης της Δίωξης Ναρκωτικών, μέλος ομάδας της ΕΥΠ, όλα αυτά επί κυβερνήσεων Σημίτη και κατά τα άλλα στα Ιεροσόλυμα τον έστειλε μόνος του ο Χριστόδουλος, χωρίς να το γνωρίζει το τότε ΥΠΕΞ8, για να υποστηρίξει τον, και εκλεκτό της κυβέρνησης Σημίτη, Ειρηναίο! Αυτό το κορυφαίο σκάνδαλο το έχει φάει η δημοσιογραφική «μαρμάγκα» των κατά τα άλλα «μαχητικών» ρεπόρτερ! Ενώ το κουκουλώνει η ίδια η κυβέρνηση Καραμανλή, αρνούμενη… ιπποτικά να πλήξει τον πολιτικό της αντίπαλο!!
Τέλος, η φοβερή κρίση στο Πατριαρχείο Ιεροσολύμων που θα οδηγήσει πιθανώς στην απώλεια του ελληνορθόδοξου χαρακτήρα του, τροφοδοτείται συνεχώς με στοιχεία που η ίδια η ισραηλινή πλευρά αφήνει να διαρρεύσουν στον ελληνικό και ισραηλινό Τύπο! Γεγονός που δείχνει ότι παίζονται υψηλής διπλωματίας παιχνίδια που πιθανά εντάσσονται σε μια διαδικασία διαπραγματεύσεων και ανταλλαγμάτων με τη νέα «εύκαμπτη» φιλοαμερικανική παλαιστινιακή ηγεσία για την «ειρήνευση» στη Μ. Ανατολή. Τέτοια παιχνίδια είναι αυτονόητο ότι ουδέποτε σχεδιάζονται στο πόδι και φυσικά αυτό αφορά και στο σκέλος που εμπλέκουν την ελλαδική εκκλησία!
Η Αριστερά
Μέχρι τώρα προσπαθήσαμε να δείξουμε ότι η εκκλησία, με σοβαρή ευθύνη της ηγεσίας της, νοσούσε βαριά και ότι η σημερινή κρίση αργά ή γρήγορα θα ξεσπούσε. Η χρονική στιγμή, όμως, ο τρόπος εκδήλωσης και τροφοδότησής της, δείχνει μεθόδευση για οριστικό «ξεκαθάρισμα λογαριασμών» με τον οργανισμό που έγινε ενοχλητικός για τους άλλους πυλώνες της εξουσίας στον τόπο!
Πώς πράττει η Αριστερά στην παρούσα κατάσταση; Θα λέγαμε ότι διαμορφώθηκαν δύο στάσεις. Η πρώτη (ΚΚΕ και μεγάλο τμήμα της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς) αναμάσησαν (μάλλον από ιδεολογική υποχρέωση) τις «πάγιες» θέσεις περί χωρισμού εκκλησίας-κράτους κι αφού έκαναν νύξεις για τα ευρύτερα συμφέροντα που παίζονται, ουσιαστικά ξεμπέρδεψαν γρήγορα-γρήγορα υποβαθμίζοντας το θέμα κι ασχολήθηκαν με άλλα πεδία της καθημερινότητας μην ενδίδοντας τουλάχιστον στη γενικευμένη επιχείρηση αποπροσανατολισμού αλλά ούτε εμμένοντας στην τόσο απαραίτητη διαδικασία εναλλακτικής πληροφόρησης του κόσμου και αποσαφήνισης όλων των πτυχών του θέματος.
Η δεύτερη (ΣΥΝ και συν αυτώ) μετατράπηκαν σε σημαιοφόρους της «κάθαρσης» και του χωρισμού κράτους – εκκλησίας! Δεν υπήρξε τηλεοπτικό παράθυρο που να μην εμφανίστηκαν στελέχη του ΣΥΝ για να υπερασπιστούν το «κοσμικό κράτος» μαζί με τον Κουλούρη, τη Διαμαντοπούλου και τον …Τράγκα! Ο Κωνσταντόπουλος, ο οποίος έχασε την Προεδρία της Δημοκρατίας εξαιτίας της αντίδρασης των διαπλεκομένων και της αμερικάνικης πρεσβείας, βρέθηκε να υμνείται από τα κανάλια και τις εφημερίδες της διαπλοκής και να προβάλλεται από τους εν διατεταγμένη υπηρεσία δημοσιογράφους για να δεχτεί στη συνέχεια τη γνωστή προσωπική επίθεση από το ίδιο κύκλωμα! Οι βουλευτές του ΣΥΝ αποχωρούσαν στην ορκωμοσία Παπούλια από Χριστόδουλο, δεχόμενοι τα χειροκροτήματα των εκσυγχρονιστών του ΠΑΣΟΚ και τα συγχαρητήρια του …Σηφουνάκη, ο οποίος μόλις είχε «καρφώσει» την Ελλάδα με επερώτηση στην Ευρωβουλή κατά του νόμου περί βασικού μετόχου! Τραγέλαφος! Για άλλη μια φορά μετά την ιστορία με τις ταυτότητες και το σχέδιο Ανάν, ο ΣΥΝ μετατρέπεται πολιτικά σε ουρά του μεταλλαγμένου ΠΑΣΟΚ και συμμετέχει καθοριστικά στον αποπροσανατολισμό της κοινής γνώμης από τα πραγματικά προβλήματα του τόπου!
Ο Κωνσταντόπουλος, με τη γνωστή γενικολογία του, τους ανακάτεψε όλους και όλα και μίλησε για «θρησκευτικά και οικονομικά παράκεντρα και παρακρατικούς μηχανισμούς». Όμως, είτε υπάρχουν συγκεκριμένα συμφέροντα με σαφείς στόχους, οικονομικούς, πολιτικούς και γεωστρατηγικούς, τα οποία και κατονομάζουμε, αποκαλύπτοντας στον λαό τη στρατηγική τους επιδίωξη και τις τακτικές τους, είτε αφήνουμε αυτή την αφόρητη προτεσταντική ηθικολογία για αγορεύσεις εντός των ευήκοων τειχών δικαστικών αιθουσών. Γιατί παράκεντρα υπάρχουν και παρακρατικοί μηχανισμοί επίσης! Δημιουργός αυτών των παράκεντρων είναι οι Αμερικάνοι και οι στενοί τους σύμμαχοι, χρήστες τους οι ντόπιοι υποτακτικοί και στόχος τους η εξόντωση, η διαβολή, η παραπληροφόρηση, η διαστρέβλωση. Είτε λοιπόν, ο Χριστόδουλος είναι συμμέτοχος σ’ αυτούς τους νεοταξικούς μηχανισμούς και τον καταγγέλλουμε δημόσια (π.χ. ως ενεργούμενο της Μοσάντ) είτε είναι λόγω βλακείας και πολιτικής τύφλωσης θύμα τους. Δυοίν θάττερον!
Λέει ο ΣΥΝ (και το ΠΑΣΟΚ), «γιατί να ασχολείται η εκκλησία με την πολιτική;». Λάθος ερώτημα. Το σωστό είναι «πώς φτάσαμε στο σημείο να κάνει η εκκλησία πολιτική και μάλιστα επιτυχημένη εκεί που κάποτε ήταν τα χωράφια της Αριστεράς;». Πώς ο Χριστόδουλος εξέφρασε άμεσα και γνήσια την αγωνία των λαϊκών στρωμάτων απέναντι στην επέλαση της παγκοσμιοποίησης και της Νέας Τάξης; Προφανώς γιατί την ίδια περίοδο ένα τμήμα της Αριστεράς έκανε «οργανωτική ανασυγκρότηση» ενώ ένα άλλο προσπαθούσε να επιλύσει το «κορυφαίο ζήτημα» αν υπάρχει «άλλη», «εναλλακτική», «αγωνιστική», «διεθνιστική» παγκοσμιοποίηση και λοιπά φληναφήματα που ουσιαστικά καλύπτουν ασθενή ή ισχυρά φλερτ με την ιδέα ότι η παγκοσμιοποίηση έχει και «προοδευτικό» ή «επαναστατικό» χαρακτήρα καθώς αυξάνει τις παραγωγικές δυνάμεις και καταργεί την «τυραννία» του έθνους – κράτους!
Το ζήτημα δεν είναι αν η εκκλησία κάνει πολιτική –πώς μπορείς εξάλλου να το εμποδίσεις αυτό σε έναν οργανισμό ηλικίας 18 αιώνων, με δυνατότητα απεύθυνσης σε εκατομμύρια πιστούς– αλλά σε ποια κατεύθυνση την κάνει! Πολιτική δεν κάνει η εκκλησία όταν καταγγέλλει τους βομβαρδισμούς σε Σερβία και Ιράκ; Πολιτική δεν κάνει η γερμανική ευαγγελική εκκλησία που πρωτοστατούσε στις αντιπολεμικές διαδηλώσεις; Ή οι καθολικές οργανώσεις που συμμετέχουν στο Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Φόρουμ μαζί με τον ΣΥΝ; Ή οι καθολικοί παπάδες κι επίσκοποι της «θεολογίας της απελευθέρωσης» στη Ν. Αμερική; Ή ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος, που τόσο τον θαυμάζει η ανανεωτική αριστερά, όταν παίρνει διεθνείς πρωτοβουλίες για το περιβάλλον; Θα επιθυμούσαμε να σωπαίνουν όλοι αυτοί και να ασχολούνται μόνο με τη μετά θάνατον σωτηρία του ποιμνίου τους;
Φτάνουμε, τέλος, στο σημαντικότερο ίσως ερώτημα για την ελληνική αριστερά: Ποιο είναι το κορυφαίο διακύβευμα στην ιστορική περίοδο που ζούμε για τον τόπο μας; Η πραγμάτωση και των τελευταίων πτυχών του διαφωτιστικού σχεδίου του 18ου αιώνα και ο αστικός εκσυγχρονισμός μέσα από την κατάργηση της προσευχής στο σχολείο, της αντικατάστασης του θρησκευτικού με πολιτικό όρκο και την αλλαγή του μαθήματος των θρησκευτικών; Ή η οργάνωση της αντίστασης απέναντι στην παγκοσμιοποίηση και τη Νέα τάξη και η προσπάθεια συγκρότησης ενός εναλλακτικού σχεδίου προς όφελος των λαϊκών στρωμάτων; Αν είναι το πρώτο, ας αγωνιστούμε όλοι μαζί για το διαχωρισμό εκκλησίας – κράτους και τα προβλήματά μας λύθηκαν! Αν όμως είναι το δεύτερο, χρειάζεται μια Αριστερά που θα έχει την ισχύ να επηρεάζει τις εξελίξεις. Για να έχει την ισχύ, πρέπει να αναλύει σωστά τη συγκυρία και να διαμορφώνει πολιτική γραμμή την οποία θα την παλεύει μέσα στον κόσμο και βάσει της οποίας θα οικοδομεί συμμαχίες αποφεύγοντας άκαιρους διαχωρισμούς. Μέσα σ’ αυτές τις συμμαχίες δεν πρέπει να αποκλειστεί ο κόσμος της εκκλησίας, μάλλον το αντίθετο. Στη σημερινή συγκυρία, μόνο αν είχε συγκροτηθεί μια ισχυρή αριστερή πολιτική δύναμη που θα έθετε στην κεντρική πολιτική ατζέντα το ζήτημα της αντίστασης στην παγκοσμιοποίηση και της υπεράσπισης της εθνικής ανεξαρτησίας και αυτονομίας, θα μπορούσε να συζητηθεί και το ζήτημα του διαχωρισμού κράτους – εκκλησίας. Ειδάλλως, η πέραν του συνήθους εμμονή στο αίτημα αυτό από μια Αριστερά ατροφική και βεβαρημένου, όπως ο ΣΥΝ, παρελθόντος (αποδοχή Μάαστριχτ, Σχεδίου Ανάν κλπ) απλώς αβαντάρει τους νέους εξουσιαστικούς μηχανισμούς, αποπροσανατολίζει τον κόσμο και λειτουργεί ως μπούμεραγκ οδηγώντας στην ακόμα παραπέρα… ενίσχυση της εκκλησίας ως δύναμης καταφυγής των λαϊκών στρωμάτων.
Συνοψίζοντας, θα λέγαμε ότι η κρίση στην εκκλησία έρχεται τη στιγμή της πλήρους ευθυγράμμισης του συνόλου των αρχουσών ελίτ και του επίσημου πολιτικού προσωπικού με το κλίμα της παγκοσμιοποίησης και επιτείνεται από αυτήν. Ο αρχιεπίσκοπος έχει αποδυναμωθεί δραματικά, ίσως οριστικά. Το πλήθος και η ποιότητα των συμβιβασμών που έκανε κατά την περίοδο της πολυπραγμοσύνης του στρέφεται συστηματικά εις βάρος του. Οι σημερινές αποκαλύψεις, ακόμα και αν δεν οδηγήσουν στην αποχώρησή του από το αξίωμα, θα τον καταστήσουν εσαεί όμηρο αλλότριων εξουσιαστικών μηχανισμών. Μόνη λύση για να απεμπλακεί η εκκλησία από αυτή την ομηρία και να κάνει ουσιαστική και όχι επιφανειακή την αντιπαγκοσμιοποιητική της στροφή, είναι να δυναμώσει η απαίτηση για άμεση συμμετοχή του λαϊκού παράγοντα στη διοίκηση και τον έλεγχο των εκκλησιαστικών πραγμάτων. Αυτό αποτελεί και το μόνο αληθινά προοδευτικό αίτημα των ημερών!
Πάτρα, 26 Μάρτη 2005
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
- Ενδεικτική η στάση που κρατάει η Ελλάδα στο ζήτημα της υπογραφής του Πρωτοκόλλου Τελωνειακής Σύνδεσης με την Κύπρο, όπου αποδέχεται μόνο την υπογραφή του από την Τουρκία και όχι την εφαρμογή του!
- Ειδικά για τους Βαλκάνιους μετανάστες, η εκκλησία θα μπορούσε να παίξει κορυφαίο ρόλο με ευεργετικές συνέπειες τόσο για τους ίδιους όσο και για τη συγκρότηση μιας κουλτούρας φιλίας και αλληλεγγύης μεταξύ των υπόλοιπων βαλκανικών λαών και του ελληνικού.
- Βλέπε Άρδην, τεύχος 16, «Η Επιστροφή του Θεού».
- Ακόμη και σήμερα, παρά το τσαλαπάτημα του γοήτρου του από τα σκάνδαλα, το 56% του κόσμου έχει θετική γνώμη γι’ αυτόν ενώ το 62% ζητάει να παραμείνει ση θέση του! (δημοσκόπηση RASS 6/3/2005).
- Υψηλόβαθμα στελέχη του ΠΑΣΟΚ αναγνωρίζουν σε συνεντεύξεις τους ότι οι ταυτότητες, η διαφθορά και η εξοντωτική λιτότητα έφεραν τη μεγάλη εκλογική ήττα του 2004.
- Ας μην ξεχνάμε ότι η υπόθεση Γιοσάκη, η οποία αποτέλεσε και τη θρυαλλίδα της εκκλησιαστικής κρίσης, άρχισε να απασχολεί τη δημοσιότητα από τις συνεχιζόμενες καταγγελίες του «Χρυσοπηγίτη» Αιγιαλείας Αμβρόσιου!
- Κατά τον ευφυέστατο χαρακτηρισμό του σκιτσογράφου Καλαϊτζή.
- Το πόσο δεν γνωρίζει το ελληνικό ΥΠΕΞ (στην αρμόδια διεύθυνση του οποίου υπάγονται οι υποθέσεις όλων των ελληνορθόδοξων Πατριαρχείων του εξωτερικού!) τα τεκταινόμενα στο Πατριαρχείο Ιεροσολύμων φαίνεται από το γεγονός ότι, μετά την κρίση, υφυπουργοί και υπηρεσιακοί παράγοντες πηγαινοέρχονται στα Ιεροσόλυμα κάθε εβδομάδα!
