από το Άρδην, τ. 36, Μάιος-Ιούνιος 2002
‘Ακαδημαϊκοί, Πρυτάνεις Πανεπιστημίων, διανοούμενοι, προσωπικότητες της Επιστήμης, των Γραμμάτων, της Τέχνης αλλά καί τοϋ ευρύτερου πολιτικού, δικαστικού, διπλωματικού, στρατιωτικού καί επιχειρηματικού χώρου, απεφάσισαν νά συμπράξουν γιά τήν δημιουργία ενός φορέα υπό τήν μορφήν Σωματείου Ανεγνωρισμένου μέ τήν ανωτέρω επωνυμία. Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ (Σ. Α.) έχει στόχο τήν ευαισθητοποίηση φορέων καί μεμονωμένων ατόμων πού μπορούν
νά συμβάλουν μέ οποιονδήποτε τρόπο στήν αποτελεσματική ανάσχεση της φθίνουσας πορείας τοϋ προφορικού καί τοϋ γραπτού λόγου. Καθήκον ολων μας καί ιδιαίτερα των νέων είναι ή σωστή χρήση της γλώσσας μας γιά τήν πρόσβαση στήν γνώση, που αποτελεί τήν ισχυρότερη δύναμη γιά τήν επιβίωση τοϋ γένους καί τοϋ πολιτισμού μας.
Από τι;ν εκδήλωση στήν Παλαιά Βουλή στις 11/6/02 Ήταν μιά εκδήλωση όπου γιά πρώτη φορά Ακαδημαϊκοί, εκπρόσωποι άπ’ όλα τά κόμματα, επιχειρηματίες, άνθρωποι τής τέχνης καί πολίτες, ενώθηκαν προκειμένου νά εκφράσουν έναν κοινό σκοπό.
Τήν διάδοση καί προαγωγή τοϋ Ελληνικού Λόγου.
“Από τόν αντιπρόεδρο τής ‘Ακαδημίας κ. Γρηγόρη Σκαλκέα, καί τούς πολιτικούς, έως τόν λαϊκό θυμόσοφο Γιώργη Ψυ-χουντάκη, βραβευμένο εμπειρικό μεταφραστή τοϋ Όμήρου, τονίστηκε ή ανάγκη μιας κοινής προσπάθειας γιά τήν αξιοποίηση καί προώθηση τοϋ Ελληνικού γλωσσικού πλούτου. Χαρακτηριστικός ήταν δ χαιρετισμός του
πρώην πρωθυπουργού κ. Γ. Ράλλη, δ όποϊος, σέ μιά προσπάθεια επαναπροσδιορισμού των θέσεων του γύρω από τή γλωσσική μεταρρύθμιση, επεσήμανε λάθη καί τόνισε τήν ανάγκη χρήσης καί τοϋ πολυτονικού. Η άποψη όμως τής ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΙΚΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ γιά τήν προώθηση τοϋ ελληνικού λόγου ενισχύθηκε από τήν Βίβιαν Ρέντιγκ, αρμοδία επίτροπο έπί των γλωσσικών στήν Ευρωπαϊκή ‘Ένωση. Ή κυρία Ρέντιγκ επισήμανε ότι ή ελληνική γλώσσα είναι τό απαραίτητο εργαλείο, τό όποιο
βοηθάει στήν εκμάθηση των υπολοίπων γλωσσών. Ή βραδυά έκλεισε στόν όμορφο κήπο τής Παλαιάς Βουλής, μ’ ένα ποτήρι κρασί, υπό τούς ήχους τής κρητικής λύρας, καί τήν κοινή ευχή νά συνεχιστούν στό μέλλον παρόμοιοι διάλογοι.
‘Οδηγούμαστε σταθερά καί αναπόφευκτα σέ μιά γλωσσική αφασία πού είναι καί αιτία καί αποτέλεσμα μιας νοητικής αφασίας.
Μ. “Ανδρόνικος, 1983
Πίστευα καί πιστεύω σέ μιά γλώσσα. “Αλλά μιά νεοελληνική γλώσσα πού νά χωράει μέσα της τά πάντα: τό «γνώθι σαυτόν» καί τό «μηδένα μακάριζε» πού άκουγα συνεχώς καί πού ήξερε κι ό μπακάλης τής γειτονιάς. Τό «Τελευταίο μάθημα στήν Τένεδο», τά αθλητικά ρεπορτάζ τοϋ θείου Μίμη στόν (δεξιότατο) «”Ελεύθερο Άνθρωπο», καί τή «γιάφκα» καί τούς «ΐνστρούχτορες» τοϋ «Ρί-ζου». Νά χωράει τά παλιά τραγούδια τής γιαγιάς ή «τό φτωχό κομπολογάκι» τοϋ μικρού της γιοϋ, νά χωράει καί τούς εκκλησιαστικούς ύμνους τό «ανοίξω τό στόμα μου καί πληρωθήσεται πνεύματος» κι ας μην καταλάβαινα άκόμα τότε τί σήμαινε τό «άσω γηθόμενος». Νά χωράει άκόμα καί μερικούς λαϊκίστικους σολοικισμούς ή κακομεταφρασμένους ξενισμούς φτάνει νά μή μοϋ επιβάλλονται μέ χαρακτηριστικό ρωμέικο σατραπισμό καί σαδισμό σά γλώσσα «εξουσίας», καί νά μή μπορώ ν” άμυνθώ χωρίς κίνδυνο νά χαρακτηριστώ «αντιδραστικός».
Κ. Ταχτσής, 1985
ΟΜΗΡΙΚΕΣ ΛΕΞΕΙΣ ΣΤΟ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟ ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ*
“Αγάλλομαι, άγλαός, άθρόος, αίσχύνω, άλγος, άνήρ, άνθρωπος, άριστος, άρτιος
Βάδην, βαθύς, βαρύς, βλέφαρον, βοή, βολή, βότρις, βουλή, βρον-τή
Γαία, γαλήνη, γέλως, γένεσις, γέρων, γή, γλαφυρός, γόνος, γλυκύς, γλώσσα, γυνή
Δάπεδο, δασύς, δέμας, δεσμός, δήμος, διαλέγομαι, διαμπερές, διδάσκω, δύναμις
“Έαρ, έγκατα, εγκέφαλος, έθνος, έκβασις, έλεος, ελεύθερος, έλπίς, έρος (έρως) Ζεύγος, ζυγός, ζωή, ζώνη
‘Ηδύς, ήμερος, ήμέτερός, ήμιτελής, ήνίοχος, ήπαρ, ήπειρος, ήπιος, ήρως
Θάλασσα, θαλερός, θαλπωρή, θάνατος, θαύμα, θερμός, θέρος, θεσμός, θνητός
Ίδρώς, ιερεύς, ικέτης, ίππος, “ίσόπεδον, ίστός, “ισοφαρίζω, ιχθύς, ίσχίον
Καθαρός, κάλλος, κάματος, κάμπτω, κατασχύνω, κειμήλιον, κήρυξ, κοίλος
Λαιμός, λαμβάνω, λαμπρός, λαός, λεπτός, λέγω, λέων, λήθη, λίθος, λίμνη, λοβός
Μαχητής, μέλι, μέλος, μέτρον, μέτωπον, μηρός, μήτηρ, μισθός, μνηστήρ, μοχλός
Νεκρός, νέος, νέμεσις, νεϋρον, νεφέλη, νίκη, νήπιος, νόθος, νόος, νόστος, νύμφη
Ξανθός, ξερόν, ξύλον, ξυρόν (ξυράφι), ξίφος, ξύω ‘Οδός, οδύνη, οίκος, όλεθρος, όμιλος, οναρ, οίνος, οφθαλμός, όχθη, ουρανός, όψομαι
Πανδαμάτωρ, πατήρ, πατρίς, πεζός, πέλαγος, πελώριος, πένθος, ποιμήν, πυθμήν.
Ράβδος, ράκος, ραφαί (ράπτω), ράχις, ρέω, ρίζα, ριπή, ρίπτω Σελήνη, σθεναρός, σιγή, σπεύδω, σπουδή, στάχυς, στιβαρός, σφενδόνη
Τάφος, τέχνη, τοίχος, τόξον, τρέχω, τρίπτυχος, τρισμάκαρες, τροπή
Υάκινθος, υγρός, ύδωρ, υιός, ύπνος, υψηλός Φάρυγξ, φιάλη, φιλόξεινοι, φόνος, φυγή, φύλαξ, φυτόν Χαίρω, χαλεπός, χάρις, χειμών, χελιδών, χολή, χορδή, χρέος, χρυσός, χώρος
Ψεύδος, ψιλός, ψυχή, ψύχος, ψυχρός Ώδίνες, ωμός, ώμος
Χιλιάδες λέξεις, χιλιάδες χρόνια τώρα είναι αναπόσπαστο μέρος τής καθημερινής μας γλώσσας. Άπό τό ΟΜΗΡΙΚΟ ΛΕΞΙΚΟ Κ. ΙΙα–αγεωργίου (έκδ. ΕΝΤΟΣ, 5001) Τηλέφωνα Επικοινωνίας τής ‘Ελληνικής Γλωσσικής Κληρονομιάς: 010 8847139 καί 0944 3903G5, Διεύθυνση: Διδότου 20 10680 ‘Αθήνα
