του Γ. Ρακκά, από το Άρδην τ. 45, Ιανουάριος 2004
ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ 16 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ ολοκληρώθηκαν οι εργασίες του 2ου Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Φόρουμ στο Παρίσι. Αδιαμφισβήτητα πρόκειται για ένα πολύ σημαντικό γεγονός το οποίο πέρασε σχεδόν απαρατήρητο από τα ελληνικά μέσα ενημέρωσης.
Οι μεγάλες διαστάσεις του γεγονότος φαίνεται να επιβεβαιώνονται από τους αριθμούς: Περίπου 50.000 άνθρωποι παρακολούθησαν τις επτακόσιες συζητήσεις και σεμινάρια που πραγματοποιήθηκαν μέσα στο τριήμερο 12-15 Νοεμβρίου, ενώ πάνω από 100.000 άτομα συμμετείχαν στη διαδήλωση που πραγματοποιήθηκε το Σάββατο 16 Νοεμβρίου στο κέντρο του Παρισιού. Όπως χαρακτηριστικά έγραψε ο Monde στις 14/ 11, επρόκειτο για το μεγαλύτερο συνέδριο που έχει ποτε οργανωθεί στην ευρωπαϊκή ιστορία.
Οι συζητήσεις ήταν πάρα πολλές και κάλυπταν όλες τις αρνητικές διαστάσεις της παγκοσμιοποιης τη φτώχεια, τη μετανάστευση, το περιβάλλον, τον πόλεμο, την πολιτιστική ομογενοποίηση κ.λ.π. Φυσικά, το μεγαλύτερο ενδιαφέρον υπήρξε στις συζητήσεις εκείνες που αφορούσαν ζητήματα αιχμής, όπως είναι η κατοχή και η αντίσταση στο Ιράκ, το Παλαιστινιακό, οι εξεγέρσεις των ιθαγενών της Λατινικής Αμερικής, οι σχέσεις της Δύσης με τον Αραβικό κόσμο κ.λπ.
Για όσους παρακολούθησαν τη διοργάνωση είναι προφανείς οι ενδείξεις της γέννησης ενός νέου κινήματος των λαών ενάντια στην παγκοσμιοκρατία των Αμερικανών και του πολυεθνικού κεφαλαίου. Μερικά από τα χαρακτηριστικά αυτού του κινήματος που θα μπορούσαν να συνηγορήσουν σ’ αυτή τη διαπίστωση είναι και τα εξής:
Το κίνημα αυτό είναι μαζικό και αγγίζει πραγματικά τις ανάγκες των λαών. Γι’ αυτό εξάλλου τα μεγέθη της συμμετοχής είναι πρωτοφανή για μια πολιτική κινητοποίηση, ενώ ταυτόχρονα η σύνθεση του κόσμου που συμμετείχε ξεπερνούσε τις παραδοσιακές πολιτικές διαιρέσεις: στο Παρίσι συγκεντρώθηκαν συνδικάτα, αγρότες, φοιτητές, οικολογικές οργανώσεις, κινήματα για την εθνική αυτοδιάθεση, κινήσεις ενάντια στην πολιτιστική ομογενοποίηση αλλά και θρησκευτικές οργανώσεις, όπως καθολικοί και μουσουλμάνοι μετανάστες. Σε μια εποχή κρίσης της πολιτικής και αμφισβήτησης των παραδοσιακών πολιτικών δυνάμεων, ποιο άλλο κόμμα ή ποια οργάνωση θα μπορούσε να συγκεντρώσει τόσο κόσμο για να συζητήσει και να διαδηλώσει ενάντια στην παγκοσμιοποίηση;
Το κίνημα αυτό είναι εναλλακτικό. Κοιτάει πέρα από τον ορίζοντα της απλής καταγγελίας αναζητώντας άμεσες, ρεαλιστικές αλλά και ταυτόχρονα ριζοσπαστικές λύσεις απέναντι στα προβλήματά των λαών που συμμετέχουν μέσα σ’ αυτό. Είναι, για παράδειγμα, η μόνη δύναμη που έχει τη δυνατότητα να πραγματοποιήσει μια συνάντηση Αράβων και Εβραίων για να συζητήσουν -όχι την αυτονόητη αυτοδιάθεση του Αραβικού κόσμου ή το αναφαίρετο δικαίωμα του Παλαιστινιακού λαού ο’ ένα ενιαίο, αδιαίρετο και βιώσιμο κράτος- το πώς θα εξαλείψουν τα πραγματικά προβλήματα της περιοχής, την αμερικανική κατοχή και τον Σιωνισμό, μέσα σ’ ένα πλαίσιο δημοκρατίας και αλληλοσεβασμού που ξεπερνά τη βία και τα συμφέροντα της παγκοσμιοποίησης.
Το κίνημα αυτό έχει αγγίξει τις διαστάσεις του οικουμενικού. Γιατί διαπερνάται από το άρωμα της εντοπιότητας, έχει βάσεις σε κάθε γωνιά του πλανήτη και διαποτίζεται από το ιδιαίτερο χρώμα κάθε πολιτισμού, από τα συγκεκριμένα αιτήματα κάθε κοινωνίας. Η εποχή των «περιπλανώμενων διαδηλωτών» έχει περάσει ανεπιστρεπτί και οι δυνατοί αυτού του κόσμου ακούν πλέον τις διαμαρτυρίες για την ασυδοσία τους στη γλώσσα των χωρών που επισκέπτονται. Στην Ευρώπη, είναι σημαντική η συμμετοχή των Γάλλων και των Ιταλών. Στην Αμερική, τη σκυτάλη παίρνει η Αργεντινή, η Βραζιλία, η Βολιβία’ στον Αραβικό κόσμο, η Παλαιστίνη και στην Νοτιοανατολική Ασία η Ινδία, όπου και θα πραγματοποιηθεί το Παγκόσμιο Κοινωνικό Φόρουμ του 2004.
Στην Ελλάδα -δυστυχώς-το κίνημα ενάντια στην παγκοσμιοποίηση δεν έχει ακόμα κάνει πολλά βήματα -παρόλο που το αντιπολεμικό κίνημα υπήρξε εξαιρετικά ισχυρό- διότι ακόμα ένα σημαντικό κομμάτι του λαού που βλέπει τα αδιέξοδα να φράζουν το μέλλον του παραμένει εγκλωβισμένο στο πλαστό δίλημμα του δικομματισμού ή στις παλαιολιθικές διαμάχες της ελληνικής αριστεράς. Το ζήτημα όμως δεν είναι να συμμετέχεις σε μια τεχνητά συντηρημένη προεκλογική διαμάχη ανάμεσα στη «δεξιά» και την «αριστερά», αλλά ποια πολιτική πρόταση βρίσκεται πραγματικά στο πλευρό του λαού, αμφισβητώντας την κυριαρχία των Αμερικανών, το μονόδρομο του νεοφιλελευθερισμού και το μέλλον που προετοιμάζουν για τη χώρα, ένα μέλλον μιας μικρής Ελλάδας, στριμωγμένης στη γωνιά της λέσχης των ισχυρών. Ως προς αυτό, το κίνημα ενάντια στην παγκοσμιοποίηση έχει να μας δώσει μια συμβουλή: «Δεν χρειάζεται πια να διαλέγετε ανάμεσα στον λιγότερο κακό για να υπερασπιστεί τα συμφέροντά σας’ μπορείτε να διαμορφώσετε εσείς την καλύτερη δυνατή επιλογή».
