Άκρως ενδιαφέρουσα ήταν η συνέντευξη που έδωσε στις 14 Ιανουαρίου 2021, ο Άνταμ Τσέσκι, διευθύνων σύμβουλος της πλατφόρμας βραχυχρόνιων μισθώσεων Airbnb, με τίτλο «τα μαζικά ταξίδια θα υποκατασταθούν από τα ουσιαστικά ταξίδια».
Αν και η εταιρεία του εκτοξεύθηκε στην κορυφή της κατηγορίας της κυρίως εξαιτίας της έκρηξης του τουρισμού προς τις μεγάλες πόλεις, τώρα, ο Τσέσκι πιστεύει πως αυτή η μορφή του τουρισμού δέχθηκε ένα πολύ σοβαρό πλήγμα με την πανδημία.
Από τις έρευνες για τις προτιμήσεις του καταναλωτικού κοινού που διεξάγει η εταιρεία στις ΗΠΑ, φαίνεται ξεκάθαρα ότι καταγράφεται μια στροφή: Στην κορυφή των προτιμήσεων δεν είναι πλέον οι παγκόσμιοι προορισμοί, οι μεγάλες πόλεις, ή τα απομακρυσμένα ταξίδια. Αντίθετα, μετά την πανδημία οι άνθρωποι έχουν την τάση να αποφεύγουν το αεροπλάνο, και να προτιμούν τα ταξίδια με το αυτοκίνητο, επίσης, τείνουν να κατευθύνονται περισσότερο στις μικρές και μεσαίες πόλεις, ή τους προορισμούς που τους φέρνουν κοντά στην άγρια φύση.
Η αποφυγή των πολυπληθών πόλεων, των αεροπλάνων, η σημασία που δίνουν στο να ξανασυναντήσουν μέλη της οικογένειας ή φίλους από τους οποίους αποξενώθηκαν κατά την διάρκεια της πανδημίας, είναι σίγουρα φαινόμενα που οφείλονται σε αυτήν και τις συνέπειές της. Σημαντική, ακόμα, είναι και η κάμψη του επαγγελματικού τουρισμού, καθώς πλέον εταιρικές συναντήσεις, συνέδρια και κάθε είδους ταξιδευτική δραστηριότητα για δουλειές έχει περιοριστεί εξαιτίας τις εξάπλωσης στις πρακτικές των δικτυακών συναντήσεων και της τηλεργασίας.
Μπορεί, φυσικά, ο Τσέσκι να σφάλει γιατί των εντυπωσιάζουν τα ευρήματα της ‘φωτογραφίας της στιγμής’ που του παρέχουν οι σφυγμομετρήσεις της εταιρείας του, ή απλώς να έχουμε να κάνουμε με μια ‘ενδιάμεση περίοδο αποκατάστασης’ στην πρότερη κανονικότητα, που μπορεί να επανέλθει πιο αργόσυρτα.
Από την άλλη, οι επιστήμονες κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου, ότι βρισκόμαστε μόνο στην απαρχή ενός κύκλου παγκόσμιας διασποράς ταχύτατα μεταδιδόμενων νέων ιών, καθώς η ανάπτυξή τους τροφοδοτείται ιδιαιτέρως από τον τρόπο που ζει πλέον η ίδια η ανθρωπότητα: Σε τεράστιες πόλεις, ιδίως στον αναπτυσσόμενο κόσμο, με υποτυπώδεις συνθήκες υγιεινής, μαζί με άγρια ζώα τα οποία πρόσφατα έχουν εκτοπιστεί από τα καταστρεφόμενα φυσικά τους περιβάλλοντα. Είναι βέβαια, και άλλες παράμετροι της περιβαλλοντικής κρίσης, που με τις παροδικές τους εκρήξεις θα παρατείνουν την παγκόσμια ανισορροπία.
Επομένως, τίθεται όντως το ζήτημα μόνιμων μεταβολών στα μοτίβα της παγκόσμιας κινητικότητας.
Μας αφήνει εδώ στην Ελλάδα, αυτή η προοπτική εκτεθειμένους; Προφανώς, γιατί ολόκληρες περιοχές των μεγάλων μας πόλεων έχουν προχωρήσει πολύ βαθιά στην μονοκαλλιέργεια ενός παρασιτικού τύπου τουρισμού, που δεν διασυνδέεται με τους υπόλοιπους κλάδους της οικονομίας, αυξάνει τις τιμές της στέγης, και μεταβάλει ολόκληρες συνοικίες (ή… νησιά) σε διαμονητήρια ερ-μπι-εν-μπι και διασκεδαστήρια. Τι θα συμβεί λοιπόν καθώς αυτός ο τύπος της ανάπτυξης αποδεικνύεται εξαιρετικά εύθραυστος στις διεθνείς αναταραχές; Θα μπορέσει η Ελλάδα να περάσει σε ένα μοντέλο ‘ανθεκτικού τουρισμού’;
Το δεύτερο στοιχείο που οι εξελίξεις αναδεικνύουν, αφορά στην πίεση που δέχονται τα φυσικά οικοσυστήματα και στην Ελλάδα, από την κατακόρυφη αύξηση της επισκεψιμότητας που συμβαίνει τον τελευταίο καιρό. Δεν είναι μόνο η περιαστική φύση που επιβαρύνεται από τον συνωστισμό του σαββατοκύριακου, καθώς πλέον συρρέουν σε αυτήν οι άνθρωποι των πόλεων επιδιδόμενοι σε κάθε λογής σπορ (μηχανοκίνητο ή μη –αξίζει να θυμηθούμε το περιστατικό με την Μαρέβα Μητσοτάκη και τα μότοκρος που συνάντησαν στην Πάρνηθα)· είναι, επίσης, και προορισμοί ιδιαίτερης φυσικής αξίας, όπως είναι ο Όλυμπος ή τα βουνά της Ηπείρου που βούλιαξαν αυτό το καλοκαίρι καθώς προτιμήθηκαν από ένα μεγάλο μέρος του τουριστικού κοινού. Η ελληνική πολιτεία, όμως, δεν διακρίνεται για τις ικανότητές της να προστατεύει τα φυσικά αυτά περιβάλλοντα.
Άρα; Άρα, με αφορμή το παράδειγμα του τουρισμού, επιβεβαιώνεται πως η πανδημία έρχεται να θέσει νέα ζητήματα για την πολιτική, και την οικονομία, που ζητούν επιτακτικά τις απαντήσεις τους…
Δείτε απόσπασμα της συνέντευξης του Άνταμ Τσέσκι
«Δεκεμβριστής»
