Φέτος το Μεξικό γιορτάζει την δική του εθνική γιορτή ανεξαρτησίας: 200 χρόνια από την έξωση της ισπανικής μοναρχίας. Όπως κι εδώ, το μεξικανικό κράτος έχει πάρει διάφορες πρωτοβουλίες για να τιμήσει την επέτειο. Σε αντίθεση, όμως, με την Ελλάδα και την περίπτωση της επίσημης επιτροπής της Γιάννας Αγγελοπούλου-Δασκαλάκη, το επετειακό πρόγραμμα που τελεί υπό την αιγίδα του προέδρου του Μεξικού, Andres Manuel Lopez Obrador (ή AMLO), εκφράζει και δεν υποτιμά το εθνικό αίσθημα, τιμά και αποδομεί την εθνική μνήμη.
Πρόσφατα μάλιστα, μια πρωτοβουλία του κεντροαριστερού AMLO για τα 200 χρόνια της ανεξαρτησίας συγκέντρωσε παγκόσμια αναγνώριση. Ο πρόεδρος του Μεξικού ανήγγειλε σε μια από τις καθημερινές συνεντεύξεις Τύπου, ότι οραματίζεται ένα «Μεξικό των Αναγνωστών», προκηρύσσοντας ένα πρόγραμμα δωρεάν διανομής 2 εκ. περίπου αντιτύπων των 21 σημαντικότερων λογοτεχνών της χώρας που δεν βρίσκονται σήμερα εν ζωή. Η διανομή θα πραγματοποιηθεί από 30 χιλιάδες κέντρα, που θα φτιαχτούν ανά την χώρα με σκοπό την υλοποίηση του προγράμματος, και θα λειτουργούν από εθελοντές. Το δε πρόγραμμα έχει δύο κύριες στοχεύσεις: Nα εξασφαλίσει την διανομή των βιβλίων στα φτωχά στρώματα, και να πάνε σε ανθρώπους που ενδιαφέρονται να τα διαβάσουν.
Για τα δε πνευματικά δικαιώματα, δραστηριοποιήθηκε ένας δημόσιος οργανισμός με το χαρακτηριστικό όνομα «Instituto para Devolver al Pueblo lo Robado» (Ινστιτούτο για την Επιστροφή των Κλοπιμαίων στον Λαό)», ο οποίος διαχειρίζεται παράνομα περιουσιακά στοιχεία που έχει κατασχέσει το κράτος και τα χρησιμοποιεί για έργα κοινής ωφέλειας. Έτσι, από την εκποίηση διάφορων τέτοιων περιουσιακών στοιχείων, ανάμεσα στα οποία και μια έπαυλη που ανήκε σε έμπορο ναρκωτικών, θα εξασφαλιστούν οι πόροι για την αποπληρωμή των δικαιωμάτων.
Η πρωτοβουλία αυτή της μεξικανικής προεδρίας προσφέρεται για συγκρίσεις με τις δραστηριότητες της επίσημης επιτροπής για τον εορτασμό των 200 χρόνων από το 1821 στην Ελλάδα: Καμία αντίστοιχη πρωτοβουλία ανοίγματος προς την κοινωνία, ιδίως σε ό,τι έχει να κάνει με το βιβλίο και την ανάγνωση –παρ όλο που οι μορφωτικές επιδόσεις των νέων γενεών στην χώρα μας έχουν πάρει την κατιούσα εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Ο ελιτισμός, όμως, της Επιτροπής στην οποία προεδρεύει η Γιάννα Αγγελοπούλου Δασκαλάκη, δεν είναι παρά η κορυφή του παγόβουνου. Στην βάση του, βρίσκεται μια διάθεση απαξίωσης της εθνικής μνήμης, ξαναγραψίματος της ιστορίας, αποστασιοποίησης από το έθνος ως αξία, ταυτότητα, και ιστορική πραγματικότητα. Αυτός είναι πλέον ο κύριος σκοπός της εν Ελλάδι επιτροπής, γι’ αυτό και οι δραστηριότητές της επικεντρώνουν στην πραγματικότητα περισσότερο στην αποδόμηση του 1821, παρά στον εορτασμό του. Παρ’ όλο που υστερεί σε πάρα πολλές άλλες πλευρές, το κράτους του Μεξικού φαίνεται να αντιμετωπίζει πολύ σοβαρότερα τους εορτασμούς των 200 χρόνων ελεύθερου, εθνικού βίου, απ’ ό,τι το Ελληνικό…
Α.Τ.
