του Λάμπρου Ανδριανάκη από την εφημερίδα Ρήξη Νοεμβρίου φ. 173
Στις μέρες μας, ζούμε την απαρχή της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης, όπως αποκαλείται, μια πρόκληση αλλά και μια ευκαιρία, ειδικά για περιφερειακά κράτη όπως η Ελλάδα. Ίσως είναι η τελευταία μας ευκαιρία να ξεπεράσουμε το παρασιτικό μοντέλο που εξέθρεψε το μετεμφυλιακό κράτος και μας έφερε στο τέλμα των μνημονίων και της υποταγής. Αιχμή του δόρατος σε αυτή την προσπάθεια ανάτασης αποτελεί ο επιστημονικός κόσμος της χώρας. Σε αυτό το πλαίσιο, λοιπόν, είναι ακόμα πιο επιτακτική η ανάγκη να ξεφύγουμε από τις παθογένειες του κομματισμού και του συντεχνιακού συνδικαλισμού, που τόσο μας έχουν πληγώσει όλα τα προηγούμενα χρόνια.
Μια από τις πλέον χαρακτηριστικές περιπτώσεις συντεχνιακού παρασιτισμού αποτελεί η μη θεσμοθέτηση των επαγγελματικών δικαιωμάτων, αλλά και ο ρατσιστικός αποκλεισμός των μηχανικών αποφοίτων ΤΕΙ. Το πρόβλημα είναι διαχρονικό (1) και δυστυχώς επεκτείνεται, καθώς το ΤΕΕ (2), κατόπιν ανάθεσης, ανέλαβε τις ηλεκτρονικές πλατφόρμες της κυβέρνησης, όπως την πλατφόρμα των αυθαίρετων, του e-adeies, του κτηματολογίου κ.ο.κ. Έτσι, το ΤΕΕ κρίνει κατά το δοκούν την πρόσβαση των μηχανικών αποφοίτων ΤΕΙ στις εν λόγω πλατφόρμες. Κάτι τέτοιο ίσως θα μπορούσε να είναι ανεκτό στην Ελλάδα περασμένων δεκαετιών, όπου ένα πιστοποιητικό κομματικού μέλους ή πολιτικών φρονήματων ήταν αρκετό για την επαγγελματική σου αποκατάσταση, αλλά -εν έτι 2021- μια τέτοια πρακτική είναι ξένο σώμα σ’ ένα ευρωπαϊκό κράτος δικαίου.
Οι μηχανικοί απόφοιτοι των ΤΕΙ είναι κάτοχοι τίτλου μπάτσελορ ή 6ου Επίπεδου Εθνικού και Ευρωπαϊκού Πλαισίου Προσόντων (3), όπως και όλοι οι πτυχιούχοι πανεπιστήμιου και πολυτεχνείου, είτε στην Ελλάδα είτε και αλλού στον κόσμο (4). Η νομοθέτηση του αδιάσπαστου προπτυχιακού και μεταπτυχιακού τίτλου αποτελεί ελληνική πατέντα της προηγούμενης κυβέρνησης και άλλο ένα κατόρθωμα του ΤΕΕ. Όταν μάλιστα αυτό απονέμεται πλέον και στους πτυχιούχους των νέων πανεπιστήμιων, το Τεχνικό Επιμελητήριο βγήκε στα κάγκελα! (5) Εκτός από την ισότητα του τίτλου σπουδών (bachelor) που θα έπρεπε να ισχύει και όχι το ρατσιστικό ΤΕ (Τεχνολογικής Εκπαίδευσης) και ΠΕ (Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης) ή ο αυθαίρετος διαχωρισμός σε πτυχιούχους (απόφοιτοι ΤΕΙ) και διπλωματούχους (απόφοιτοι ΑΕΙ). Τα επαγγελματικά δικαιώματα της κάθε ειδικότητας θα πρέπει να καθορίζονται από το πρόγραμμα σπουδών και μόνο. Οποιαδήποτε άλλη διαδικασία είναι εκ του πονηρού. Κατά καιρούς έγιναν διάφορες προσπάθειες να νομοθετηθούν επαγγελματικά δικαιώματα στους μηχανικούς αποφοίτους ΤΕΙ ελλιπέστατα, με μοναδικό γνώμονα τον αποκλεισμό τους από πεδία που ασκούν το επάγγελμα του μηχανικού 30 χρόνια τώρα (6).
Σαν να μην έφτανε η παραπάνω ρατσιστική αντιμετώπιση των μηχανικών αποφοίτων ΤΕΙ, δεν δίνεται η δυνατότητα της απόκτησης επιπλέον δεξιοτήτων μέσω μεταπτυχιακών και διδακτορικών σπουδών. Όσο και αν ακούγεται εξωφρενικό, όποιο μεταπτυχιακό ή ακόμα και διδακτορικό τίτλο και αν αποκτήσεις, δεν θα μπορέσεις να αποκτήσεις τα ανάλογα επαγγελματικά δικαιώματα. Αν, για παράδειγμα, είσαι πτυχιούχος του ΤΕΙ Μηχανικών Πολιτικών Δομικών Έργων ή Έργων Υποδομής και έχεις μεταπτυχιακό στη Γεωπληροφορική και την Τοπογραφία, ακόμα και διδακτορικό, η ηλεκτρονική πλατφόρμα του e-adeies ή του Κτηματολογίου δεν θα σε αφήσει ν’ ανεβάσεις τοπογραφικό διάγραμμα για ένα σπίτι στο χωριό σου!
Αυτό δεν σημαίνει βέβαια ότι είμαι υπέρμαχος της ισοπέδωσης και την απαλοιφής οποιουδήποτε προαπαιτούμενου για την άσκηση του επαγγέλματος του μηχανικού. Αντιθέτως, ο ρόλος του μηχανικού στην Ελλάδα σήμερα είναι ο πλέον κρίσιμος για την πορεία ανάπτυξης της χώρας. Τα Ελληνικά Πανεπιστήμια κατατάσσονται -όχι άδικα- στα κορυφαία παγκοσμίως. Το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο αποτελεί ένα από τα πλέον πρωτοπόρα και αξιόλογα πανεπιστημιακά και ερευνητικά ιδρύματα. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι απόφοιτοι άλλων σχολών δεν έχουν το δικαίωμα στην ελεύθερη πρόσβαση στην εργασία, εφόσον κάτι τέτοιο το έχουν σπουδάσει. Χαρακτηριστικό είναι ότι, ενώ τα συνδικαλιστικά όργανα και οι κομματικοί τους αντιπρόσωποι εμποδίζουν τη θεσμοθέτηση των κατάλληλων επαγγελματικών δικαιωμάτων των μηχανικών ΤΕΙ, κάτι τέτοιο δεν ισχύει για τους αποφοίτους του εξωτερικού. Ένας δηλαδή μηχανικός απόφοιτος σχολής της Βουλγαρίας ή της Ρουμανίας έχει ισότιμα επαγγελματικά δικαιώματα μ’ έναν απόφοιτο του ΕΜΠ, κάτι το οποίο δεν ισχύει για τους αποφοίτους ΤΕΙ της Ελλάδας. Επιπροσθέτως, ενώ τα ΤΕΙ δεν έχουν επαγγελματικά δικαιώματα σχεδόν 40 χρόνια, για τα ιδιωτικά κολέγια οι κυβερνήσεις -σε μια νύχτα- νομοθέτησαν επαγγελματικά δικαιώματα και αντιστοίχιση με τις ελληνικές σχολές.
Σε μια εποχή των δικαιωμάτων που ζούμε, είναι απολυτά ειρωνικό μηχανικοί απόφοιτοι ελληνικών εκπαιδευτικών ιδρυμάτων ν’ αποκλείονται από την ελεύθερη πρόσβαση στην εργασία και στο γνωστικό αντικείμενο των σπουδών τους. Είναι κατανοητό ότι αρκετοί βουλευτές, υπουργοί, μέχρι και πρωθυπουργοί είναι απόφοιτοι ελληνικών πολυτεχνείων, ωστόσο αυτό δεν αποτελεί δικαιολογία για την άσκηση αυτού του ιδιότυπου ρατσισμού. Είναι γνωστό ότι αρκετοί μηχανικοί χρησιμοποίησαν το ΤΕΕ, ώστε ν’ ανέλθουν στην κομματική ή κρατική ιεραρχία και χρησιμοποίησαν τον αποκλεισμό των μηχανικών αποφοίτων ΤΕΙ ως «επίτευγμα» και «παράσημο» στο συνδικαλιστικό βιογραφικό τους. Παρ’ όλα αυτά, ελπίζω η κυβέρνηση να ξεκολλήσει από τη δεκαετία του ’80, να αρθεί στο ύψος των περιστάσεων του σήμερα και να νομοθετήσει τα ανάλογα επαγγελματικά δικαιώματα των μηχανικών ΤΕ, σε αντιστοιχία με τα έτη και το πρόγραμμα σπουδών.
Σημειώσεις
1 www.newshub.gr/el/apopseis/35-chronia-empaigmos-i-odysseia-ton-apofoiton-michanikon-ton-proin-tei
2 Τεχνικό Επιμελητήριο της Ελλάδος, ΤΕΕ, www.tee.gr
3 www.proson.eoppep.gr/el/QualificationTypes/Details/59
4 www. nqf.gov.gr/index.php/ta-8-epipeda
5 www.esos.gr/arthra/73121/sta-kagkela-tee-gia-ta-integrated-master-mihanikon
6 www.esos.gr/arthra/60039/i-eisigisi-tis-epitropis-gavrogloy-gia-ta-epaggelmatika-dikaiomata-ton-ptyhioyhon