ΓΕΝΟΒΑ. Η ήττα της παγκοσμιοποίησης

Στη Γέ­νο­βα, το κί­νη­μα κα­τά της πα­γκο­σμιο­ποί­η­σης ο­λο­κλή­ρω­σε νι­κη­φό­ρα έ­ναν πρώ­το κύ­κλο. Έ­ναν κύ­κλο που εγκαινιάστηκε το 1992 με την πα­γκό­σμια διά­σκε­ψη του Ρί­ο ντε Τζα­νέ­ιρο για το πε­ρι­βάλ­λον και την πα­γκό­σμια κι­νη­το­ποί­η­ση για τους ιν­διά­νους Ζα­πα­τί­στας, πέ­ρα­σε στο διε­θνές προ­σκή­νιο με τις δια­δη­λώ­σεις του Ση­ά­τλ, τον Δε­κέμ­βριο του 1999, σχη­μα­το­ποι­ή­θη­κε με το Πα­γκό­σμιο Κοι­νω­νι­κό Φό­ρουμ του Πόρ­το Α­λέ­γκρε και κο­ρυ­φώ­θη­κε τον Ιού­λιο του 2001 στη Γέ­νο­βα. Ο­λο­κλη­ρώ­θη­κε η πε­ρί­ο­δος της γε­νι­κής ι­δε­ο­λο­γι­κής προ­ε­τοι­μα­σί­ας για έ­να νέ­ο διε­θνές κί­νη­μα με­γά­λων δια­στά­σε­ων που θα α­πα­ντή­σει στην έ­κλει­ψη του πα­λιού σο­σια­λι­στι­κού και κομ­μου­νι­στι­κού κι­νή­μα­τος.
Ή­δη αυ­τό το κί­νη­μα, που ξε­κί­νη­σε α­πό την αμ­φι­σβή­τη­ση του νε­ο-φι­λε­λεύ­θε­ρου μο­ντέ­λου, κα­τόρ­θω­σε να α­ντι­πα­ρα­τε­θεί ευθέως με τους ι­σχυ­ρούς του κό­σμου και να τους συ­ντρί­ψει ι­δε­ο­λο­γι­κά. Η πα­γκο­σμιο­ποί­η­ση, για την πλειο­ψη­φί­α των πο­λι­τών του πλα­νή­τη, γί­νε­ται συ­νώ­νυ­μο βαρ­βα­ρό­τη­τας, α­ναλ­γη­σί­ας, οι­κο­νο­μι­κού και κοι­νω­νι­κού α­διε­ξό­δου.
Είναι έ­να κί­νη­μα πο­λύ­χρω­μο στο ο­ποί­ο συμ­με­τέ­χουν συ­νι­στώ­σες που θα ήταν δυνατό να θεωρηθούν και ε­ντε­λώς α­ντι­φα­τι­κές με­τα­ξύ τους. Κατ’ αρ­χάς, πρό­κει­ται για τα νε­ώ­τε­ρα κι­νή­μα­τα τα ο­ποί­α α­να­δεί­χθη­καν στη δε­κα­ε­τί­α του ’90 και σφραγίστηκαν ι­δε­ο­λο­γι­κά α­πό τις κι­νη­το­ποι­ή­σεις κα­τά των πο­λυε­θνι­κών και των Μακ Ντό­ναλ­ντς, υ­πέρ των Ζα­πα­τί­στας, κα­τά του πο­λέ­μου στον Κόλ­πο και της ε­πι­δρο­μής ε­νά­ντια στη Γιου­γκο­σλα­βί­α, ε­νά­ντια στη χρη­μα­τι­στη­ριο­ποί­η­ση της οι­κο­νο­μί­ας και τη με­τα­βο­λή του πλα­νή­τη σε σκου­πι­δο­ντε­νε­κέ των ι­σχυ­ρών. Στα­δια­κά, και ι­διαί­τε­ρα α­πό τη στιγ­μή που το κί­νη­μα ε­ξα­πλώ­θη­κε στην Ευ­ρώ­πη, εμ­φα­νί­στη­καν ή ε­πα­νεμ­φα­νί­στη­καν ρεύ­μα­τα της ρε­φορ­μι­στι­κής α­ρι­στε­ράς, των κομ­μου­νι­στι­κών κομ­μά­των, των α­ναρ­χι­κών και των πρα­σί­νων. Τέ­λος συμ­με­τέ­χουν σε αυ­τό και ευ­ρύ­τε­ρες κοι­νω­νι­κές και πο­λι­τι­κές δυ­νά­μεις, ό­πως τα αμε­ρι­κανι­κά συν­δι­κά­τα, έ­να με­γά­λο μέ­ρος των κα­θο­λι­κών ορ­γα­νώ­σε­ων στη Λα­τι­νι­κή Α­με­ρι­κή και την Ι­τα­λί­α, ε­θνο­τι­κές ή ε­θνι­κές δυ­νά­μεις σε πολ­λές χώ­ρες της πε­ρι­φέ­ρειας και της Ευ­ρώ­πης (Ι­ΡΑ, Ε­ΤΑ, ε­θνι­κά ή ε­θνι­κο-κομ­μου­νι­στι­κά ρεύ­μα­τα στις πρώ­ην σο­σια­λι­στι­κές χώ­ρες, ι­σλα­μι­στές, κλπ.).
Πολ­λοί, κα­λό­πι­στα ή ό­χι, προ­ω­θούν την α­ντί­λη­ψη ό­τι δεν πρόκειται για έ­να κί­νη­μα κα­τά της πα­γκο­σμιο­ποί­η­σης, αλ­λά α­πλώς για έ­να κί­νη­μα που στρέ­φε­ται ενάντια στις αρνητικές πλευρές της. Έ­τσι, έ­να με­γά­λο μέ­ρος του λε­γο­μέ­νου “εκ­συγ­χρο­νι­στι­κού” στρα­το­πέ­δου προ­σπα­θεί στην ου­σί­α να υ­πο­βι­βά­σει το κί­νη­μα σε μια διορ­θω­τι­κή α­να­καί­νι­ση της νέ­ας τά­ξης, ό­πως κατεξοχήν συμ­βαί­νει στη Γαλ­λί­α, ό­που η ί­δια η κυ­βέρ­νη­ση θέ­λει να συμ­με­τέ­χει τό­σο στους μη­χα­νι­σμούς της πα­γκο­σμιο­ποί­η­σης ό­σο και στο κί­νη­μα ε­να­ντί­ον της! Η σο­σιαλ­δη­μο­κρα­τί­α εί­ναι συ­νη­θι­σμέ­νη σε τέ­τοιους α­κρο­βα­τι­σμούς. Το κί­νη­μα αυ­τό όμως στρέ­φε­ται όντως κα­τά της πα­γκο­σμιο­ποί­η­σης στο σύνολό της και α­πορ­ρί­πτει τό­σο τον πα­λιό σο­βιε­τι­σμό ό­σο και τη νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρη νέ­α τά­ξη των Α­με­ρι­κα­νών.
Γι‘ αυ­τό και έχει σαν βα­σι­κούς του ά­ξο­νες τους ε­ξής:
Α. Εί­ναι έ­να κί­νη­μα κα­τά της α­νε­ξέ­λε­γκτης διε­θνο­ποί­η­σης των α­γο­ρών που ο­δη­γεί σε οι­κο­λο­γι­κή κα­τα­στρο­φή, ό­ξυν­ση των κοι­νω­νι­κών α­νι­σο­τή­των και πε­ριο­ρι­σμό της ε­λευ­θε­ρί­ας κι­νή­σε­ων λα­ών, ε­θνών και πε­ρι­φε­ρειών. Στρέ­φε­ται κα­τά συνέπεια εναντίον του Πα­γκό­σμιου Ορ­γα­νι­σμού Ε­μπο­ρί­ου (ΠΟ­Ε), που κα­ταρ­γεί τους δα­σμούς και α­φή­νει α­σύ­δο­τες τις πο­λυε­θνι­κές, ενώ προ­σπα­θεί να ε­πι­βά­λει πε­ριο­ρι­σμούς στην α­χα­λί­νω­τη δρά­ση του χρη­μα­τι­στι­κού κε­φα­λαί­ου. Η ε­πι­βο­λή του λε­γό­με­νου “φό­ρου Τό­μπιν”, σε όλες τις χρηματιστηριακές συναλλαγές, α­πο­τε­λεί έ­να α­πό τα βα­σι­κά αι­τή­μα­τα του κι­νή­μα­τος και θίγει ιδιαίτερα τα κε­φάλαια που κι­νού­νται α­πό χρη­μα­τι­στή­ριο σε χρη­μα­τι­στή­ριο. Με τα χρή­μα­τα που θα προκύψουν απο την επιβολή του θα ε­νι­σχυ­θούν οι χώ­ρες του Τρί­του Κό­σμου. Μια τέ­τοια φο­ρο­λό­γηση θα ο­δη­γού­σε σε δραματικό περιορισμό στην α­νε­ξέ­λε­γκτη κί­νη­ση των κε­φα­λαί­ων που έ­χουν κατα­λύ­σει κά­θε έν­νοια αυ­τό­νο­μης οι­κο­νο­μι­κής α­νά­πτυ­ξης χω­ρών και πε­ρι­φε­ρειών.
Β. Υ­πο­στη­ρί­ζει το δι­καί­ω­μα των λα­ών, ε­θνών και ε­θνο­τή­των στην αυ­το­διά­θε­ση και στρέ­φε­ται ε­να­ντί­ον πο­λι­τι­κών και οι­κο­νο­μι­κών “ο­λο­κλη­ρώ­σε­ων” που συ­ντρί­βουν τους μι­κρούς λα­ούς και έ­θνη. Σύμ­βο­λο του κι­νή­μα­τος κα­τά της πα­γκο­σμιο­ποί­η­σης εί­ναι οι Ζα­πα­τί­στας των Ιν­διά­νων Τσιά­πας στο Με­ξι­κό. Οι Ζα­πα­τί­στας ζη­τούν την αυ­τό­νο­μη α­νά­πτυ­ξη της πε­ριο­χής τους και ταυ­τό­χρο­να ε­να­ντιώ­νο­νται στην ΒΑ­Ε­Ε­Ε (ΝΑFTA), τη Βο­ρειο­α­με­ρι­κα­νι­κή Έ­νω­ση Ε­λευ­θέ­ρου Ε­μπο­ρί­ου, που υ­πο­τάσ­σει το Με­ξι­κό στην αμε­ρι­κά­νι­κη οι­κο­νο­μί­α. Το κί­νη­μα στρέφεται επίσης κα­τά της πο­λι­τι­κής λο­γι­κής της πα­γκο­σμιο­ποί­η­σης, που με το πρό­σχη­μα των αν­θρω­πί­νων δι­καιω­μά­των ο­δη­γεί στην κα­τάρ­γη­ση των δι­καιω­μά­των των ε­θνών, όπως έ­γι­νε με τον Πό­λε­μο του Κόλ­που και τους Βομ­βαρ­δι­σμούς της Γιου­γκο­σλα­βί­ας.
Γ. Το κί­νη­μα κα­τά της πα­γκο­σμιο­ποί­η­σης υ­πο­στη­ρί­ζει πως μια α­νά­πτυ­ξη στη­ριγ­μέ­νη σε το­πι­κούς πό­ρους, που α­να­πτύσ­σει την πα­γκό­σμια συ­νερ­γα­σί­α στο ε­πί­πε­δο των ε­πι­κοι­νω­νιών και περιορίζει τον ό­γκο του ε­μπο­ρί­ου, των με­τα­φο­ρών, τη σπα­τά­λη των φυ­σι­κών πό­ρων, εί­ναι πιο α­πο­δο­τι­κό οι­κο­νο­μι­κά α­πό το πα­γκο­σμιο­ποι­η­μέ­νο μο­ντέ­λο, το ο­ποί­ο ε­πι­φέ­ρει τε­ρά­στιο κό­στος, λό­γω της κα­τα­στρο­φής του πε­ρι­βάλ­λο­ντος, των οι­κο­συ­στη­μά­των και των λα­ών. Τα φαι­νό­με­να της υ­περ­θέρ­μαν­σης, των τρε­λών α­γε­λά­δων, κλπ., με το τε­ρά­στιο οι­κο­νο­μι­κό κό­στος τους, ε­πι­βε­βαιώ­νουν το α­διέ­ξο­δο του ση­με­ρι­νού βιο­μη­χα­νι­κού και γε­ωρ­γι­κού μο­ντέ­λου. Ε­πι­πλέ­ον, έ­να μο­ντέ­λο δια­κυ­βέρ­νη­σης στη­ριγ­μέ­νο στη συμ­με­το­χή των λα­ών, ό­πως ε­κεί­νο που στη­ρί­ζε­ται στις μι­κρές μο­νά­δες, πε­ρι­φέ­ρειες και έ­θνη-κρά­τη, ε­πι­τρέ­πει και την ύ­παρ­ξη και την εμ­βά­θυν­ση της δη­μο­κρα­τί­ας. Η δη­μο­κρα­τί­α αν­θεί σε με­γέ­θη προ­σαρ­μο­σμέ­να στον άν­θρω­πο, ό­πως συ­νέ­βη με την ά­με­ση δη­μο­κρα­τί­α στην αρ­χαί­α Α­θή­να, ε­νώ οι αυ­το­κρα­το­ρί­ες εί­ναι πά­ντο­τε α­πο­λυ­ταρ­χι­κές.
Αυ­τά εί­ναι με­ρι­κά α­πό τις βασικές παραμέτρους του κι­νή­μα­τος κα­τά της πα­γκο­σμιο­ποί­η­σης. Και δεν θα πρέ­πει να ξε­χνά­με πως οι Έλ­λη­νες έ­χουν συμ­με­τά­σχει με τον τρό­πο τους, τα τε­λευ­ταί­α χρό­νια, σε αυ­τό το κί­νη­μα. Γι’ αυ­τό και η πλειο­ψη­φί­α των Ελ­λή­νων πο­λι­τών, έ­στω εν­στι­κτω­δώς, συ­ντάσ­σε­ται μα­ζί του, ό­πως φά­νη­κε και στις πρό­σφα­τες δη­μο­σκο­πή­σεις. Το ε­ρώ­τη­μα εί­ναι, λοι­πόν, αν εί­μα­στε δια­τε­θει­μέ­νοι να συν­δέ­σου­με τα εγ­χώ­ρια κι­νή­μα­τα, που στρέ­φο­νται ε­να­ντί­ον της μα­ζο­ποί­η­σης και της πο­λι­τι­στι­κής ι­σο­πέ­δω­σης, με τις κα­τευ­θύν­σεις αυ­τού του νέ­ου πα­γκό­σμιου κι­νή­μα­τος, το ο­ποί­ο έ­χει οι­κου­με­νι­κά χα­ρα­κτη­ρι­στι­κά. Με τη Γέ­νο­βα ο­λο­κλη­ρώ­θη­κε ο πρώ­τος κύ­κλος που δι­ήρ­κε­σε σχε­δόν δέ­κα χρό­νια. Στην ε­πό­με­νη φά­ση το κί­νη­μα θα α­να­ζη­τή­σει την α­νά­πτυ­ξή του μέ­σα στα ί­δια τα ε­θνι­κά πλαί­σια, ώ­στε να με­τα­βλη­θεί σε κί­νη­μα που διεκ­δι­κεί την ί­δια την αλ­λα­γή της κοι­νω­νί­ας.