Το μήνυμα Λεπέν

Αυ­τό το α­πο­τέ­λε­σμα α­πο­τε­λεί έκ­πλη­ξη μό­νο για ό­σους α­γνο­ούν τις ε­ξε­λί­ξεις που ση­μειώ­νο­νται στις δυ­τι­κές κοι­νω­νί­ες τα τε­λευ­ταί­α δέ­κα χρό­νια, κα­θώς και τις σα­ρω­τι­κές ε­πι­πτώ­σεις του κτυ­πή­μα­τος της 11ης Σε­πτεμ­βρί­ου.
Α. Η λο­γι­κή της κοι­νω­νί­ας των δύ­ο τρί­των που ε­γκαι­νί­α­σε ο Ρή­γκαν και η Θά­τσερ στη δε­κα­ε­τί­α του 1980 και ε­φαρ­μό­ζει η δυ­τι­κή σο­σαλ­δη­μο­κρα­τί­α σε ό­λη τη δε­κα­ε­τί­α του 1990, ο­δή­γη­σε σε  ρι­ζι­κές με­τα­τρο­πές στην κοι­νω­νι­κή πραγ­μα­τι­κό­τη­τα των δυ­τι­κών κοι­νω­νιών. Η κοι­νω­νι­κή συ­νο­χή που εί­χε ε­πι­τευ­χθεί με το κρά­τος πρό­νοιας και τον Κε­ϋν­σια­νι­σμό δύ­ο ή τριών δε­κα­ε­τιών έ­γι­νε συ­ντρίμ­μια α­πό την νε­ο­φι­λεύ­θε­ρη πο­λι­τι­κή: Α­πο­βιο­μη­χα­νο­ποί­η­ση και α­πο­δυ­νά­μω­ση των συν­δι­κά­των, μέ­σω της α­πε­λευ­θέ­ρω­σης του διε­θνούς ε­μπο­ρί­ου,   ε­λα­στι­κο­ποί­η­ση της ερ­γα­σί­ας και πτώ­ση του μι­σθού μέ­σω της ει­σα­γω­γής φθη­νών ερ­γα­τι­κών χε­ριών, ά­νο­δος της α­νερ­γί­ας και πε­ρι­θω­ριο­ποί­η­ση των πα­ρα­δο­σια­κών ερ­γα­τι­κών και μι­κρο­α­στι­κών στρω­μά­των. Οι συ­νέ­πειες αυ­τού του το­πί­ου διά­σπα­σης των ερ­γα­ζό­με­νων τά­ξε­ων σε πολ­λές μι­κρές ε­θνι­κές και ε­παγ­γελ­μα­τι­κές ο­μά­δες κα­θώς και της πε­ρι­θω­ριο­ποί­η­σης του Τρί­του Κό­σμου, υ­πήρ­ξαν σα­ρω­τι­κές. Για δε­κα­πέ­ντε χρό­νια οι κοι­νω­νι­κές α­νι­σό­τη­τες σε ε­θνι­κό και διε­θνές ε­πί­πε­δο διευ­ρύ­νο­νται και οι γιά­πη­δες, οι “χα­βια­ρο­α­ρι­στε­ροί” (γαλ­λι­κή έκ­φρα­ση Gauche Caviar), οι νέ­ες ε­λίτ  πέ­ρα­σαν μια πε­ρί­ο­δο α­δια­τά­ρα­κτης η­γε­μο­νί­ας, μέ­σα α­πό την ά­νο­δο του χρη­μα­τι­στη­ρί­ου, την διεύ­ρυν­ση της πα­γκο­σμιο­ποί­η­σης και  “το τέ­λος της ι­στο­ρί­ας”.
Ω­στό­σο πί­σω α­πό την γυα­λι­στε­ρή προ­θή­κη των ρό­λεξ η πραγ­μα­τι­κό­τη­τα γι­νό­ταν ό­λο και πιο α­νυ­πό­φο­ρη για την πλειο­ψη­φί­α των κα­τοί­κων του πλα­νή­τη. Οι κρί­σεις των χρη­μα­τι­στη­ρί­ων, η ά­νο­δος των συ­γκρού­σε­ων στον τρί­το κό­σμο, η εμ­φά­νι­ση του κι­νή­μα­τος κα­τά της πα­γκο­σμιο­ποί­η­σης ή­ταν οι εν­δεί­ξεις της κρί­σης της πα­γκο­σμιο­ποί­η­σης και των βάρ­δων της, α­πό την νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρη δε­ξιά έ­ως την κυ­βερ­νη­τι­κή α­ρι­στε­ρά και τους οι­κο­λό­γους υ­πη­ρε­σί­ας, τύ­που Φί­σερ, Κον Μπε­ντίτ, η Γκρην­πης.  Μέ­σα στις κοι­νω­νί­ες δια­μορ­φώ­νο­νται δύ­ο ι­σχυ­ρά ρεύ­μα­τα που εί­τε α­πό τα δε­ξιά –ά­νο­δος Λε­πέν– εί­τε α­πό τα Α­ρι­στε­ρά  –κί­νη­μα του Ση­ά­τλ και της Γέ­νο­βας, ε­ξω­κοι­νο­βου­λευ­τι­κά σχή­μα­τα  κλπ. α­πορ­ρί­πτουν την πα­γκο­σμιο­ποί­η­ση. Στα δε­ξιά πρό­κει­ται κυ­ρί­ως για τα πε­ρι­θω­ριο­ποι­η­μέ­να στρώ­μα­τα της πα­λιάς ερ­γα­τι­κής τά­ξης και των α­γρο­τών  που α­πορ­ρί­πτουν το α­πα­στρά­πτον μο­ντέ­λο των ξε­σα­λω­μέ­νων γιά­πη­δων και στρέ­φο­νται προς με­γα­λύ­τε­ρη α­σφά­λεια και κρα­τι­κή προ­στα­σί­α. (Ο Λε­πέν συ­γκέ­ντρω­σε το 25% των Γάλ­λων ερ­γα­τών, ε­νώ το ΚΚΓ κα­τα­πο­ντί­στη­κε). Στα α­ρι­στε­ρά πρό­κει­ται για την ε­νί­σχυ­ση της ε­ξω­θε­σμι­κής και α­ντι­πα­γκο­σμιο­ποι­η­τι­κής  α­ρι­στε­ράς (στη Γαλ­λί­α οι 3 α­κρο­α­ρι­στε­ροί υ­πο­ψή­φιοι και ο Σε­βε­νε­μάν συ­γκέ­ντρω­σαν πο­σο­στό ί­σο με ε­κεί­νο των σο­σια­λι­στών).
Β. Ι­διαί­τε­ρα η 11η Σε­πτεμ­βρί­ου ση­μα­το­δό­τη­σε τον ο­ρι­στι­κό ε­ντα­φια­σμό των ο­νεί­ρων της α­πρό­σκο­πτης πα­γκο­σμιο­ποί­η­σης. Σε ό­λες τις κοι­νω­νί­ες ε­νι­σχύ­ο­νται ή θα ε­νι­σχυ­θούν οι τά­σεις της στρο­φής προς τα ε­θνι­κά συμ­φέ­ρο­ντα, την προ­στα­σί­α της ε­σω­τε­ρι­κής α­γο­ράς και της α­γο­ράς ερ­γα­σί­ας. Αυ­τή η στρο­φή εί­ναι α­να­πό­φευ­κτη. Η πα­γκο­σμιο­ποι­η­τι­κή φά­ση έ­χει πα­ρέλ­θει, για αρ­κε­τά χρό­νια του­λά­χι­στον. Ο Ο­ΠΕΧ α­να­συ­γκρο­τεί­ται και το πε­τρέ­λαιο α­κρι­βαί­νει, υ­πό την κα­θο­δή­γη­ση του Ού­γο Τσα­βες. Η Αρ­γε­ντι­νή α­πορ­ρί­πτει βιαί­α την δολ­λα­ριο­ποί­η­ση, στη Μέ­ση Α­να­το­λή οι να­ζί του Σα­ρόν και οι κρε­τί­νοι γιά­πη­δες του Μπους  προ­ε­τοι­μά­ζουν το ι­δε­ο­λο­γι­κό έ­δα­φος για νέ­ες ε­πι­θέ­σεις τύ­που Μπιν Λά­ντεν. Και στην Ευ­ρώ­πη, μια Ευ­ρώ­πη που μα­στί­ζε­ται α­πό τη γή­ραν­ση των πλη­θυ­σμών, την α­νερ­γί­α και την πο­λι­τι­κή ε­ξα­φά­νι­ση έ­να­ντι των Η­ΠΑ, ε­νι­σχύ­ε­ται η κοι­νω­νι­κή και πο­λι­τι­κή πό­λω­ση. Το ε­ρώ­τη­μα που τί­θε­ται εί­ναι, θα μπο­ρέ­σουν οι α­ντι­φα­στι­κές δυ­νά­μεις να προ­τεί­νουν έ­να σχέ­διο που θα εν­σω­μα­τώ­νει τις πολ­λα­πλές δια­στά­σεις και ό­ψεις της κρί­σης, α­πό την α­νερ­γί­α έ­ως την α­να­σφά­λεια; Ε­άν ό­χι θα έ­χου­με ε­πα­νά­λη­ψη, η­πιό­τε­ρα ί­σως, του με­σο­πο­λε­μι­κού σε­να­ρί­ου, ό­ταν οι φα­σί­στες κέρ­δι­ζαν έ­να με­γά­λο μέ­ρος των λα­ϊ­κών τά­ξε­ων. Ο μό­νος που φά­νη­κε να έ­χει συ­νεί­δη­ση του προ­βλή­μα­τος  στις πρό­σφα­τες γαλ­λι­κές ε­κλο­γές ή­ταν ο Ζαν Πιερ Σε­βε­νε­μάν. Ας ελ­πί­σου­με ό­τι και άλ­λοι θα πά­ρουν το μή­νυ­μα.