του Τζων Γκεράσι
Η παράδοση της καταστολής στις ΗΠΑ
Αντίθετα με όσα υποστηρίζουν οι φιλελεύθεροι ιστορικοί, οι Ηνωμένες Πολιτείες υπήρξαν πάντα ένα καταπιεστικό αστικό κράτος. Αλλά, αντίθετα από τα άλλα καταπιεστικά κράτη, οι Ηνωμένες Πολιτείες κάλυπταν την αυθαιρεσία τους πίσω από ένα πομπώδες Σύνταγμα που υποκρινόταν ότι υποστηρίζει, και προβάλλει και στον υπόλοιπο κόσμο, τα δικαιώματα του ανθρώπου και κυρίως τα ιδιαίτερα δικαιώματα των Πολιτειών. [ ] Και ο αμερικάνικος λαός διαπαιδαγωγήθηκε υπερθεματίζοντας για τη γενοκτονία των Ινδιάνων που διέπραξε η Αμερική, για την κατάκτηση του Μεξικού, τις συνεχείς επεμβάσεις στη Λατινική Αμερική, την υποδούλωση των Φιλιππίνων, τη χρήση του ατομικού όπλου ενάντια στην Ιαπωνία, [ ] για την υποστήριξη σε φασιστικά καθεστώτα σε όλο τον κόσμο, για την επέμβαση στην Κορέα και την εισβολή στο Βιετνάμ, με πρόσχημα την ενίσχυση της δημοκρατίας. [ ] Και στο εσωτερικό όταν οι μεγαλογαιοκτήμονες δολοφόνησαν τους πρώτους κτηματίες για να τους πάρουν τη γη τους· όταν οι βιομήχανοι προσελάμβαναν δολοφόνους, γνωστούς με το όνομα «άνθρωποι του Πίκερτον», για να σπάσουν τις πρώτες προσπάθειες συνδικαλιστικής οργάνωσης· όταν οι συμμορίες των σερίφηδων της Μοντάνα δυναμίτιζαν τα σπίτια των απεργών· όταν η αστυνομία βρισκόταν πίσω από το λυντσάρισμα των μαύρων σ’ όλο το Νότο· όταν οι ιδιοκτήτες υφαντουργείων δολοφόνησαν τους εξεγερμένους εργάτες της Νέας Αγγλίας. [ ]
Στην ιστορία των Ηνωμένων Πολιτειών έχουν εμφανιστεί κινήματα διαμαρτυρίας που οι τοπικές αρχές ήταν αδύνατον να τα συντρίψουν και η κυβέρνηση έκανε τα πάντα για να τα καταστρέψει. Ο αμερικάνικος στρατός χρησιμοποιήθηκε για να πυροβολήσει στην Ουάσιγκτον τους άνεργους παλιούς πολεμιστές του Α’ Παγκόσμιου Πόλεμου· τα αμερικάνικα δικαστήρια για να εξουδετερώσουν τους πρώτους κτηματίες στα νοτιοδυτικά· το αμερικανικό Κονγκρέσσο για να διαλύσει τις ομάδες των μεταναστών στην Ανατολή. Η περίπτωση των Σάκκο και Βαντζέττι έγινε γνωστή σ’ όλο τον κόσμο, αλλά ποιος άκουσε να μιλούν για τις πολυάριθμες νόμιμες δολοφονίες των στελεχών των Wobblies; (μέλη των I.W.W.-Industrial Workers of the World-Βιομηχανικοί Εργάτες του Κόσμου: ιδρύθηκαν το 1905 και ήταν ριζωμένοι στους ανειδίκευτους εργάτες του Ειρηνικού και των Βραχωδών Ορέων). [ ]
Τα πρώτα βήματα του κινήματος
Το σημερινό κίνημα πήρε σάρκα και οστά την εποχή του Μακκάρθυ, κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του ’50 όταν άρχισε να κινείται το ειρηνιστικό κίνημα. Στα τέλη της δεκαετίας του ’50, η δουλειά του ήταν πρωτοποριακή. Έτσι για παράδειγμα, η Αδελφότητα για την Συμφιλίωση (Fellowship For Reconsiliation -F.Ο.R.) ανακάλυψε στο Μοντγκόμερυ της Αλαμπάμα έναν νέο και ορμητικό μαύρο ιεροκήρυκα που λεγόταν Μάρτιν Λούθερ Κίνγκ, τον έφερε στη Νέα Υόρκη και του δίδαξε τη μέθοδο της μη-βίας. Στη συνέχεια, στο τέλος της εποχής του Μακκάρθυ, το F.Ο.R. και άλλες παρόμοιες ομάδες ξεκίνησαν το Κίνημα για τα Πολιτικά Δικαιώματα. Ο Κινγκ, αφού άρχισε μια κινητοποίηση, που στέφθηκε με επιτυχία, ενάντια στο φυλετικό διαχωρισμό στα λεωφορεία, έριξε τα βέλη του προς κάθε κατεύθυνση, σε διαμαρτυρίες, συναρπάζοντας τη φαντασία της λευκής νεολαίας του Βορρά. Μερικοί από αυτούς συνεργάζονταν με άλλους φοιτητές που δεν ήταν λευκοί και σχημάτισαν την Επιτροπή Συνεργασίας των Μη βίαιων φοιτητών (S.N.C.C.) και πήγαν στο Νότο για να κάνουν χιλιάδες διαδηλώσεις στα εστιατόρια, τα καταστήματα και τις δημόσιες υπηρεσίες όπου κυριαρχούσε ο φυλετικός διαχωρισμός.
[ ] Στην Ουάσιγκτον, οι αντιπρόσωποι της κυρίαρχης τάξης περιορίζονταν στο να μιλούν ή να υιοθετούν κάποιους άχρωμους νόμους που δεν εφαρμόστηκαν ποτέ. Οι μαύροι ανυπομονούσαν, έγιναν ακόμη πιο μαχητικοί και μερικοί από αυτούς σκέφτονταν ακόμη και να πάρουν τα όπλα.[]. Οι περισσότεροι από τους λευκούς ιδεαλιστές φοιτητές πίστευαν στις καλές προθέσεις της κυβέρνησης όπως όλες οι γενιές πριν από αυτούς. Όχι οι μαύροι, γι’ αυτούς το πράγμα είχε τελειώσει. Έδιωξαν τους λευκούς από τις οργανώσεις τους και έγιναν εθνικιστές. Το κίνημα είχε φτάσει στο σταυροδρόμι.
S.D.S. και Χίππυς
Μερικοί λευκοί κατάλαβαν. Μπήκαν σε μια καινούργια οργάνωση, τους Σπουδαστές για μια Δημοκρατική Κοινωνία (S.D.S) ή στράφηκαν προς ομάδες αγωνιστών της αριστεράς που δεν μόλυνε ο οπορτουνισμός του κομμουνιστικού κόμματος. Μια από αυτές τις ομάδες, που σύντομα μεταμορφώθηκε σε μαρξιστικό-λενινιστικό κόμμα, ήταν το «Προοδευτικό Κόμμα Εργασίας» (Progressive Labour – Ρ.L.). Το φοιτητικό του «μέτωπο», το Κίνημα της 2 Μαΐου (Μ2Μ), έγινε μια από τις πιο επιθετικά ακτιβιστικές ομάδες, η πρώτη που έστρεψε την προσοχή της στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο που διεξήγαγε στο Βιετνάμ ο Τζων Φ. Κέννεντυ. Το Μ2Μ κατήγγειλε τη συνεργασία του Πανεπιστήμιου με την κυβέρνηση, ξεσκέπασε τις μυστικές βακτηριολογικές έρευνες, πάλεψε μαζί με τους εργάτες που έκαναν «άγρια» απεργία και καθιέρωσε ένα σύστημα οργάνωσης βασισμένο σε πυρήνες. Αλλά δεν κατόρθωσε να καταλάβει τον εθνικισμό του κινήματος των μαύρων [ ]. Κάτω από την επιρροή της εκπληκτικής αντοχής της Κούβας απέναντι στις απειλές και τις επεμβάσεις των ΗΠΑ, το αμερικάνικο φοιτητικό κίνημα έγινε σταθερά πιο αντι-ιμπεριαλιστικό.[ ] Οι φοιτητικές απεργίες άρχισαν στα 1964 και οι συγκεντρώσεις ενάντια στον πόλεμο του Βιετνάμ έγιναν καθημερινότητα.[]
Στα 1964 επίσης, οι μαύροι εξεγέρθηκαν στο Γουάττς και στο Χάρλεμ και η σοβαρότητα του κινήματος για την μαύρη απελευθέρωση έγινε πια φανερή. Με μιας η οργάνωση που ιδρύθηκε από το F.Ο.R και τον Μάρτιν Λούθερ Κινγκ, η Συνδιάσκεψη για τη Διεύθυνση των Χριστιανών του Νότου (SCCC), έμοιαζε χλωμή και αποδεκτή από την καλή φιλελεύθερη κοινωνία και απολάμβανε την επίσημη «αναγνώριση», πράγμα που έσπρωξε τους μαύρους αγωνιστές πιο αριστερά, δηλαδή σε θέσεις σχεδόν επαναστατικές.
Αυτοί οι μαύροι δεν ήσαν ενάντια στις συμμαχίες με τους λευκούς. Κάποιοι λευκοί αγωνιστές το κατάλαβαν . Στο ελεύθερο πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης που δημιουργήθηκε από παλιά μέλη του Μ2Μ, μέλη του Progressive Labour που επισκέφθηκαν την Κούβα το καλοκαίρι του 1963 και 1964 και ανεξάρτητους αγωνιστές της Νέας Αριστεράς, κάποιοι αγωνιστές σχημάτισαν μια ομάδα υποστήριξης του SNCC· μια από τις δουλειές αυτής της ομάδας ήταν να προμηθεύεται όπλα ή για να τα δώσει στους μαύρους ή για να τα χρησιμοποιήσει σε ενέργειες αντιπερισπασμού στα πλαίσια της επερχόμενης μαύρης εξέγερσης. Δεν ήταν ακόμα παρά ρητορεία, αλλά ήταν μεταδοτική. Στο τέλος του 1965, το Ελεύθερο Πανεπιστήμιο οργάνωσε το Επαναστατικό Απόσπασμα (RC), ομάδα δράσης με σκοπό την υποστήριξη στη μαύρη απελευθέρωση στις ΗΠΑ και στο ΕΑΜ στο Βιετνάμ. Στις αρχές του 1966 το RC εκδήλωσε δημόσια την απόλυτη υποστήριξή του στο ΕΑΜ, καλώντας τους αριστερούς στις Ηνωμένες Πολιτείες να σταματήσουν να διασκεδάζουν με συζητήσεις και ενσωματικά teach-ins και να σταματήσουν να μιλούν για διαπραγματεύσεις στο Βιετνάμ. «Είμαστε υπέρ της νίκης του ΕΑΜ».
Στο μαύρο κίνημα η συνείδηση του γεγονότος ότι ο πόλεμος στο Βιετνάμ και ο ρατσισμός στις Ηνωμένες Πολιτείες είχαν την ίδια αιτία [ ] άρχισε να ριζώνει. [ ] Την εποχή της περίφημης διαδήλωσης του Μάρτη του 1967, που κατέβασε μισό εκατομμύριο κόσμο στους δρόμους της Νέας Υόρκης, η Νέα Αριστερά δήλωνε επαναστατική-κομμουνιστική. Στα πλαίσια της ίδιας πορείας, το RC εγκατέλειψε το κανονισμένο δρομολόγιο, εισέβαλε στην Τάιμς Σκουαίαρ και, μαζί με ένα πολύ μεγάλο κομμάτι του μπλοκ του Χάρλεμ που διαδήλωνε κι αυτό με τις σημαίες του ΕΑΜ, επιτέθηκε στην αστυνομία, στη γωνία της Πρώτης Λεωφόρου και της 42ης Οδού. Για πολλούς από μας, λευκούς αριστερούς, που είχαμε όμως χτυπηθεί από την αστυνομία στο Νότο και μερικές φορές της είχαμε κιόλας αντισταθεί, αυτή η πορεία ήταν η πρώτη ευκαιρία να επιτεθούμε. Επιτεθήκαμε στην αστυνομία και χτυπηθήκαμε. Φυσικά χάσαμε. Αλλά δεν ήταν παρά η αρχή. Η πορεία έδωσε επίσης στους μαύρους τους πρώτους συγκεκριμένους συμμάχους. [ ] Η ανάλυση που έκανε τότε το RC ήταν μια παραλλαγή της θεωρίας του Λιν Πιάο: οι πόλεις, έλεγε, δεν είναι παρά οι Ηνωμένες Πολιτείες, η ύπαιθρος, ο υπανάπτυκτος κόσμος που οι Ηνωμένες Πολιτείες καταπιέζουν και εκμεταλλεύονται (σ’ αυτό τον κόσμο πρέπει να προσθέσουμε το μαύρο έθνος στο εσωτερικό των ΗΠΑ, τις αποικιοκρατούμενες περιοχές του εσωτερικού). Σκοπός των Αμερικανών επαναστατών είναι να πάρουν μέρος στον αγώνα έξω από τις πόλεις και να βοηθήσουν την περικύκλωσή τους.
Έτσι τον Απρίλιο του 1967, το RC δημιουργεί τα «Επαναστατικά Σώματα για την Ειρήνη» (RPC) που σκοπό τους είχαν να στέλνουν νέους μαχητές να βοηθήσουν τους αντάρτες στον Τρίτο Κόσμο. [ ] Αυτό που αγνοούσε η κυβέρνηση ήταν ότι στην ουσία επαναστατικά σώματα δεν υπήρχαν. Κάποιοι αγωνιστές από το ελεύθερο πανεπιστήμιο είχαν πράγματι φύγει για τον Τρίτο Κόσμο με σκοπό να μάθουν και, ίσως να πολεμήσουν (ένας από αυτούς, ο Τζιμ Μέλεν, που πήγε στην Τανζανία και συνδέθηκε στενά με το FRELIMO και είναι τώρα ένας από τους ηγέτες των Weathermen, έφυγε από τις ΗΠΑ πριν τη δημιουργία του RC). [ ]
Την ίδια εποχή, άλλες ομάδες, αλλού, εξελίσσονταν προς «τυχοδιωκτικές» θέσεις.
Οι πιο σημαντικές από αυτές τις ομάδες βρίσκονταν στη Δυτική ακτή. Σ’ αυτή την περιοχή το κίνημα ήταν γέννημα του Κινήματος για την ελευθερία του λόγου, που δημιουργήθηκε το 1964, σε μια βάση μισοθρησκευτική, ρεφορμιστική και απολίτικη. Όχι πως όλοι οι ηγέτες αυτού του κινήματος δεν ήταν πολιτικοποιημένοι. Μερικοί ήσαν. Αλλά ενώ το κίνημα εξαπλωνόταν στο Μπέρκλεϋ και σε άλλα πανεπιστήμια, οι αιχμές του κατευθύνονταν κυρίως ενάντια στο πανεπιστημιακό σύστημα και τα αλλοτριωτικά του αποτελέσματα στους φοιτητές αστικής καταγωγής. Η σχετική σκληρότητα της καταπίεσης που ακολούθησε (καταδίκες κάμποσων μηνών) ριζοσπαστικοποίησε πολλούς από τους ηγέτες του κινήματος και το αντιπολεμικό αίσθημα που μεγάλωνε ένωσε τις διαμαρτυρίες ενάντια στο αμερικάνικο εκπαιδευτικό σύστημα με τα κινήματα ενάντια στην καταπίεση και υπέρ των πολιτικών δικαιωμάτων.
Εκείνη την εποχή πήγα στον Κόλπο για να διδάξω στο Κρατικό Πανεπιστήμιο του Σαν Φραντσίσκο· το λευκό κίνημα ήταν χωρισμένο σε δυο τάσεις: η μια υπερπολιτική, στο πανεπιστήμιο που βρισκόμουν και σε τμήματα άλλων πανεπιστημίων, στο Μπέρκλεϋ και το Σαν Χοσέ κυρίως· η άλλη τελείως απολίτικη, στις χίππικες κοινότητες. Οι χίππηδες, που πολλοί ήταν εγκατεστημένοι στο Χαίη Άσμπουρυ του Σαν Φραντσίσκο, ήταν τα «παιδιά των λουλουδιών». Ήθελαν να τους αφήνουν μόνους, να χαίρονται στην ησυχία τους: το τοπίο, τη μαριχουάνα, ο ένας τον άλλον. Οι περισσότεροι απ’ αυτούς είχαν μεγαλώσει σε κολέγια, είχαν σιχαθεί το ανταγωνιστικό πνεύμα του εκπαιδευτικού συστήματος, δεν έδειχναν κανένα ενδιαφέρον για το χρήμα πέρα από τις στοιχειώδεις ανάγκες τους και ένιωθαν τελείως ξένοι προς τη «φυσιολογική» φρενίτιδα των Αμερικανών για την κατανάλωση, εκτός από τους δίσκους ποπ και ροκ μουσικής που άκουγαν με τις ώρες. Συνήθως μόνο ένα μέλος της κοινότητας δούλευε, καθένας με τη σειρά του, σύμφωνα με ένα κυκλικό σύστημα και ο μισθός του έφτανε να θρέψει όλη την κοινότητα. Έκλεβαν τα λίγα στοιχειώδη έπιπλα που είχαν ανάγκη, πουλούσαν εφημερίδες στο δρόμο, ζητιάνευαν ή κάναν μικροδουλειές από ’δω κι από ’κεί. Ταξίδευαν με ωτοστόπ και όπως ήταν τόσο ειρηνικοί και φιλικοί, πολλοί κυριλέ τύποι τους έπαιρναν. Αρνούμενοι να ακολουθήσουν τον αμερικάνικο δρόμο, δεν είχαν φιλοδοξίες, ήταν ενάντια στον πόλεμο, ενάντια στη στράτευση, τη φορολογία, τη μόλυνση.
Οι Μαύροι Πάνθηρες
Την ίδια στιγμή υπήρχε φυσικά μια μαύρη οργάνωση σε πλήρη άνθηση και πολύ δραστήρια στην ακτή: το Κόμμα των Μαύρων Πανθήρων για την αυτοάμυνα. Δημιουργημένο από τον Χιούϊ Νιούτον, βετεράνο της εξέγερσης του Γουάτς, και τον Μπόμπυ Σηλ (και οι δύο είχαν οργανώσει ένα πρόγραμμα μαύρων σπουδών στο κοινοτικό πανεπιστήμιο του Μέριτ). Καθώς οι αστυνομικοί του Όκλαντ είχαν το συνήθειο να σκοτώνουν τους μαύρους που διαμαρτύρονταν για τη μεταχείριση που τους επεφύλασσαν («απόπειρα διαφυγής») και να χτυπούν άγρια όσους έχωναν στη φυλακή, ο Νιούτον κι ο Σηλ αποφάσισαν να οργανώσουν μια ομάδα μαύρων που κυκλοφορούσε με αυτοκίνητο στην περιοχή για να χρησιμεύσουν ως μάρτυρες σε κάθε σύλληψη. Έγραφαν τον αριθμό των αστυνομικών, την ώρα και τον τόπο της σύλληψης, την περιγραφή των θυμάτων και κατέθεταν σαν αυτόπτες μάρτυρες με τις σημειώσεις τους σαν αποδεικτικά στοιχεία. Εννοείται πως οι μπάτσοι δεν εκτίμησαν αυτή την τακτική και άρχισαν να χτυπούν τους Πάνθηρες. Αυτοί αποφάσισαν να οπλιστούν όπως τους επέτρεπε τότε ο νόμος στην Καλιφόρνια· οι μπάτσοι αντέδρασαν πυροβολώντας τους Πάνθηρες. Όταν αυτοί αντεπιτέθηκαν, άλλαξαν το νόμο και η οπλοφορία έγινε για αυτούς παράνομη.
Τον Οκτώβρη του 1967, οι αγωνιστές της αριστεράς, αποφάσισαν να προσπαθήσουν να κλείσουν για μια εβδομάδα το στρατολογικό κέντρο του Όκλαντ, σε ένδειξη διαμαρτυρίας για τον πόλεμο του Βιετνάμ. Την πρώτη μέρα οι ειρηνιστές κατέλαβαν το κέντρο και ευγενικά μεταφέρθηκαν στη φυλακή. Την επομένη, τη Ματωμένη Τρίτη, οι πιο αγωνιστικές ομάδες κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι ειρηνικές διαδηλώσεις δεν είχαν καταφέρει τίποτε (το στρατολογικό κέντρο λειτουργούσε ως συνήθως) και αποφάσισαν να καταφύγουν στην πολιτική ανυπακοή (civildesobedience) και να παραμείνουν, αψηφώντας τις συνέπειες. Η απάντηση της αστυνομίας ήταν τόσο άγρια που 145 άτομα χρειάστηκε να νοσηλευτούν βαριά τραυματισμένα. [ ] Την Παρασκευή όμως τρέξαμε καλά, αντεπιτεθήκαμε καλά, πολεμήσαμε καλά και εμποδίσαμε το κέντρο να λειτουργήσει. Νοσηλεύθηκαν τρεις φορές περισσότεροι μπάτσοι παρά δικοί μας και, αυτό που είχε μακροπρόθεσμα μεγαλύτερη σημασία, ξεφορτωθήκαμε τις αστικές μας προκαταλήψεις σχετικά με το να χτυπήσουμε τους μπάτσους, να κλέψουμε τα όπλα τους, να παραβιάσουμε την ξένη ιδιοκτησία. Τα τηλεοπτικά συνεργεία, για να εκδικηθούν τους μπάτσους που τους χτύπησαν την Τρίτη, έκαναν γνωστή τη δράση μας σε όλα τα τοπικά δίκτυα.
Όταν γυρίσαμε στο πανεπιστήμιο του Σαν Φραντσίσκο, οι μαύροι κοίταζαν τα κατορθώματά μας στην τηλεόραση. Όταν πήγαμε στην πανεπιστημιούπολη, ήταν ακόμη εκεί. Κι όταν οργανώσαμε τη «γιορτή της νίκης» μας, οι δυο ηγέτες της Ένωσης των μαύρων φοιτητών ήρθαν και ανέβηκαν στο βήμα. [ ] Οι αλλαλαγμοί ήταν ατέλειωτοι και η συμμαχία άρχισε να γεννιέται. Λίγες βδομάδες αργότερα, λευκοί και μαύροι κατέλαβαν μαζί το πανεπιστήμιο για να διαμαρτυρηθούν ενάντια στη ρατσιστική πολιτική του και η συμμαχία επιβεβαιώθηκε. Ακόμη πιο μετά οργανώθηκαν από λευκούς ομάδες υποστήριξης των Μαύρων Πανθήρων. Και αντίστροφα.
1968
Η κυρίαρχη τάξη αντέδρασε με περισσότερη βία. Τις βδομάδες που ακολούθησαν, τακτική αστυνομική δύναμη χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά ενάντια σε μια συγκέντρωση αντίθετη στον Ντην Ρασκ, στο Σαν Φραντσίσκο. Οι διαμαρτυρόμενοι συνελήφθησαν μαζικά, χτυπήθηκαν άγρια μετά τη σύλληψή τους και πνίγηκαν από τα Mace που μπορούν να σε τυφλώσουν (πράγμα που συνέβη σε μια περίπτωση). Μετά ήρθε η σειρά των χίππηδων να χτυπηθούν. Η αφορμή δόθηκε από μια ειρηνική διαμαρτυρία που οργάνωσαν για να εναντιωθούν σε έναν αυτοκινητόδρομο που περνούσε μέσα από την κοινότητά τους. Τους έριξαν αέρια, τους χτύπησαν, τους χτύπησαν ακόμα και μετά τη σύλληψή τους. Έσπασαν τις πόρτες των σπιτιών τους, έσπασαν τους δίσκους τους με πρόσχημα την έρευνα για ναρκωτικά. Για τρεις μέρες τα «επεισόδια του Χαίη Άσμπουρυ» λυσσομανούσαν· όταν τελείωσαν δεν υπήρχαν πια χίππις: είτε είχαν μεταμορφωθεί σε Γίππις (χίππηδες που ήταν υπέρ της επανάστασης, οργανωμένοι από τον Τζέρυ Ρούμπιν και τον Άμπι Χόφμαν στη Νέα Υόρκη) είτε εγκατέλειψαν εντελώς το Σαν Φραντσίσκο.
Στη Νέα Υόρκη ο SDS εξήγγειλε την Ανοιξιάτικη επίθεση (1968), κατέλαβε το πανεπιστήμιο Κολούμπια και συνέχισε με τέτοιου είδους ενέργειες σε όλη τη χώρα. Στη συνέχεια τα γεγονότα στη Γαλλία που ο καθένας παρακολουθούσε με προσοχή τελείωσαν: με μια ήττα. Για τους ηγέτες του SDS η αιτία της ήττας ήταν καθαρή: το μόνο οργανωμένο κόμμα της αριστεράς ήταν το κομμουνιστικό κόμμα και αυτό το κόμμα δεν ήθελε την επανάσταση. Τα μαθήματα που έβγαιναν απ’ αυτό δεν ήταν λιγότερο καθαρά: όσες κι αν είναι οι μεμονωμένες νίκες που το κίνημα μπορεί να έχει στο ενεργητικό του, ο μόνος τρόπος για να υπερισχύσει είναι μια οργάνωση ικανή, όταν οι συνθήκες είναι ώριμες, να διεξάγει τον ένοπλο αγώνα για την εξουσία. Οι καταλήψεις διάφορων αμερικάνικων πανεπιστημίων τέλειωσαν κι αυτές με μια ήττα· και η μεγάλη μάχη του Σικάγο, παρά το ότι πέτυχε να γίνει μεγάλη τηλεοπτική επιτυχία εξαιτίας της ηλιθιότητας των μπάτσων στους δρόμους, ήταν κι αυτή μια ήττα.
Το Δεκέμβρη του 1968, η πρώτη προσπάθεια μιας τέτοιας συνολικής ανάλυσης παρουσιάστηκε από μια ομάδα αγωνιστών του SDS γύρω από τον Μάικ Κλόνσκυ, εθνικό γραμματέα του κινήματος. Αυτή η ανάλυση είχε τον τίτλο «Για ένα επαναστατικό κίνημα της νεολαίας» (R.Υ.Μ.). [ ]
Η διακήρυξη έγινε δεκτή αλλά άναψε μανιασμένες συζητήσεις τόσο πριν όσο και αφού ψηφίστηκε. Ήταν επίσης η αρχή για πολλές άλλες σημαντικές αναλύσεις από τη μεριά των αγωνιστών του SDS. Μια από αυτές, που έμελλε να έχει σημαντική επιρροή, δημοσιεύτηκε στο New Left Notes, όργανο του SDS, στις 13 Μάη του 1969. Με τίτλο «Ακόμη μια φορά για το νεολαιίστικο κίνημα», ήταν έργο του Τζιμ Μέλεν, παλιού καθηγητή πανεπιστημίου που απολύθηκε το 1964 επειδή υποστήριξε το ΕΑΜ και ήταν στη συνέχεια ένας από τους ιδρυτές του ελεύθερου πανεπιστήμιου της Νέας Υόρκης, πέρασε κατόπιν δύο χρόνια δουλεύοντας με το FRELIMO και ξαναγύρισε στο Σικάγο για να ριχτεί στις θεωρητικές συζητήσεις του SDS. [ ] Δύο συμπεράσματα συνάγονται: «Η συμμετοχή των λευκών εργαζομένων στην καταπίεση του μαύρου έθνους δίνει ένα αντι-αποικιοκρατικό στοιχείο —περισσότερο από το προλεταριακό στοιχείο— στον αγώνα των μαύρων για την απελευθέρωσή τους. Αυτά τα δυο στοιχεία, μαζί με το ψηλό επίπεδο συνείδησης και αγωνιστικότητας της μαύρης κοινότητας, κάνουν, στο ιστορικό στάδιο που βρισκόμαστε, τους μαύρους που παλεύουν για την απελευθέρωσή τους να αντιπροσωπεύουν την πρωτοπορία του εργατικού κινήματος».
Ο Μέλεν ανέλυε επίσης τον ρόλο των φοιτητών με όρους αρκετά καινοτόμους. Οι δογματικές εφαρμογές του μαρξισμού στις Ηνωμένες Πολιτείες «αποδίδουν κεντρική θέση στους βιομηχανικούς εργάτες στην πάλη των τάξεων», πράγμα που είναι λάθος, και «δεν κατάφεραν να προσδώσουν το ταξικό περιεχόμενο της πάλης της νεολαίας. Όταν οι νέοι υποστηρίζουν τον αγώνα των Βιετναμέζων και των μαύρων και ταυτόχρονα παλεύουν ενάντια στην ταξική φύση των σχολείων, τότε διεξάγουν έναν ταξικό πόλεμο».
Η γέννηση των Weathermen
Η ανάλυση που πρότεινε ο Μέλεν και άλλοι συνεπήρε τα στελέχη του SDS. Ανάμεσα στα εν λόγω στελέχη βρίσκονταν παλιά μέλη του Επαναστατικού Αποσπάσματος (Τζέρυ Λονγκ), παλιοί αγωνιστές του ΡL (Τζων «Τζ. Τζ.» Τζάκομπς), ηγέτες της κατάληψης του Κολούμπια (Μαρκ Ραντ) και διάφορα μέλη της εθνικής επιτροπής του SDS (Μπερναντίν Ντορν). Μαζί με τον Μέλεν αυτά τα στελέχη και οι σύμμαχοί τους έπαιξαν αποφασιστικό ρόλο διαγράφοντας το ΡL από τον SDS στο Εθνικό Συνέδριο του Ιούνη 1969. Παρουσίασαν επίσης στο συνέδριο μια εισήγηση με τίτλο: Δεν χρειάζεσαι μετεωρολόγο για να ξέρεις από που φυσάει ο άνεμος. Είναι χωρίς αμφιβολία το πιο σημαντικό κείμενο που παρήγαγε η Νέα Αριστερά από την εποχή της ανακοίνωσης του Πορτ Χιούρον που ανήγγειλε στα 1962 την ίδρυση του SDS.
Αυτό που επακολούθησε ήταν σφαγή για τον SDS: όχι μόνο το ΡL απομακρύνθηκε, αλλά έγινε μια μεγαλύτερη διάσπαση ανάμεσα στην ομάδα του κινήματος επαναστατικής νεολαίας (RΥΜ), που αρνήθηκε να εγκαταλείψει τη δουλειά του για την οργάνωση των λευκών εργατών κάθε ηλικίας, και από την άλλη μεριά τους Weathermen (το όνομα τους προέρχεται από έναν στίχο του Subterranean Homesick Blues του Μπομπ Ντύλαν). Αυτοί οι τελευταίοι προσανατόλισαν τον άξονα της οργανωτικής τους δουλειάς αμέσως προς τη νεολαία και ιδιαίτερα την εργατική· έδιναν μεγάλη αξία στη βίαιη σύγκρουση, νοούμενη σαν ένα μέσο επίθεσης στο σύστημα και σαν συντελεστή στρατολόγησης με βάση το παράδειγμα. [ ] Οργανώθηκαν λοιπόν σε κοινότητες, έγιναν επαγγελματίες επαναστάτες, τηρώντας αυστηρή πειθαρχία, με μια κεντρική επιτροπή (το μετεωρολογικό γραφείο — Weather Bureau) και ένα τελείως καινούργιο στυλ ζωής.
H καταστολή επιτείνεται
Στο τέλος του 1969, η καταστολή είχε γνωρίσει καινούργια έξαρση στις ΗΠΑ. Σχεδόν σε κάθε στρατιωτική βάση αμφισβητίες φαντάροι που, μέχρι τότε, περνούσαν στρατοδικείο χωρίς προφυλάκιση, κλείνονταν στη φυλακή· στρατιώτες συνελήφθησαν γιατί «μίλαγαν με ασέβεια προς το νόμο». Ο υπουργός Δικαιοσύνης Τζων Μίτσελ παραδέχτηκε πως βασικό του μέλημα ήταν το κίνημα της αμφισβήτησης. [ ]
Ο χαφιεδισμός, εννοείται, έγινε η πρωταρχική λειτουργία του υπουργείου Δικαιοσύνης. Το FΒΙ είχε πάρει από τον Μίτσελ και τον Νίξον το πράσινο φως για να αρχίσει την έρευνα για τους Μαύρους Πάνθηρες και το λευκό εξτρεμιστικό κίνημα —πράγμα που σήμαινε χιλιάδες νέες παρακολουθήσεις τηλεφώνων, χαφιέδες και άνοιγμα φακέλων. [ ]
Η καταπίεση ενάντια στους Μαύρους Πάνθηρες ήταν και είναι ακόμη πολύ χειρότερη. Αφότου ο Έντγκαρ Τζ. Χούβερ, αρχηγός του FΒΙ, τους στιγμάτισε σαν «την πιο μεγάλη απειλή για την εσωτερική ασφάλεια της χώρας», η τοπική αστυνομία αποφάσισε ότι μπορεί να υπολογίζει στην υποστήριξη της κυβέρνησης σε κάθε κατασταλτικό μέτρο ενάντια στους Μαύρους Πάνθηρες. Στη Νέα Υόρκη, 21 Πάνθηρες κατηγορήθηκαν ότι συνωμοτούσαν για να βάλουν βόμβες σε μεγάλα καταστήματα. Όλοι οι Πάνθηρες, εκτός από δύο, κλείστηκαν στη συνέχεια σε κελιά υψηλής ασφάλειας· ένας από τους Πάνθηρες, με βαριά μορφή επιληψίας, έμεινε επτά μήνες φυλακισμένος κρυφά, πριν οι δικηγόροι του μπορέσουν να πετύχουν τη μεταφορά του σε νοσοκομείο.
Τον Δεκέμβριο στο Λος Άντζελες, τριακόσιοι μπάτσοι οπλισμένοι με κυνηγετικά τουφέκια, τουφέκια ΑR 15, δακρυγόνα, σάκκους με εκρηκτικά (δυναμίτη), ένα ελικόπτερο, πολιορκητικούς κριούς, θωρακισμένα αυτοκίνητα και τσεκούρια ειδικά για κατεδαφίσεις (Jet-ΑΧ), επιτέθηκαν στο γενικό αρχηγείο των Πανθήρων. Δώδεκα Πάνθηρες αντιστάθηκαν για τέσσερις ώρες και 45 λεπτά με τουφέκια και πιστόλια, ώσπου τους τέλειωσαν τα πυρομαχικά. Τότε παραδόθηκαν, συνελήφθησαν και τους αρνήθηκαν την απελευθέρωση με εγγύηση, επειδή η κατηγορία ήταν απόπειρα δολοφονίας αστυνομικών. Αλλά τουλάχιστον οι δώδεκα στο Λος Άντζελες ήταν ζωντανοί. Στο Σικάγο, μια έφοδος της αστυνομίας, του ίδιου τύπου, που έγινε μέσα στη νύχτα, έπιασε τους Πάνθηρες στον ύπνο· οι μπάτσοι πυροβόλησαν αμέσως και μέσα από την πόρτα σκότωσαν τον Μαρκ Κλαρκ, στέλεχος των Πανθήρων, και μετά πάνω στο κρεβάτι του ενώ κοιμόταν τον Φρεντ Χάμπτον, που θα διαδεχόταν τον Ντέιβιντ Χίλλιαρντ σε περίπτωση που αυτός φυλακιζόταν ή σκοτωνόταν. [ ]
Η αμερικάνικη δικαιοσύνη μεταχειριζόταν πάντα άσχημα τους μαύρους. Για τους λευκούς όμως δεν ήταν έτσι και η αυξανόμενη καταστολή εναντίον τους, παρότι την περίμεναν εδώ και καιρό, τους τραυμάτισε. Από το καλοκαίρι του 1969, σχεδόν όλοι όσοι είχαν μακριά μαλλιά συλλαμβάνονταν και χτυπιόντουσαν συστηματικά στη φυλακή. Οι λευκοί που έχουν πολιτική δραστηριότητα συλλαμβάνονται συχνά για διακίνηση ναρκωτικών που η ίδια η αστυνομία βάζει στο σπίτι τους. Όταν οι αστυνομικοί έκαναν έφοδο στο διαμέρισμά μου στο Σαν Φραντσίσκο είχαν μαζί τους ένα σάκκο μαριχουάνα. Όταν αργότερα με συνέλαβαν στο Σικάγο, με χτύπαγαν κάθε νύχτα, για δώδεκα νύχτες, με σωλήνες από καουτσούκ, στα πλευρά κυρίως. [] Ο Τζων Σίνκλαιρ, για παράδειγμα, καταδικάστηκε σε δέκα χρόνια φυλακή, θεωρητικά γιατί είχε στην κατοχή του δύο τσιγάρα με μαριχουάνα, στην πραγματικότητα όμως γιατί ήταν αρχηγός των Λευκών Πανθήρων. [ ]
«Δεν χρειάζεται να είσαι μετερεωλόγος (Weatherman) για να καταλάβεις από που φυσάει ο άνεμος» (Bob Dylan)
Οι Weathermen οργάνωσαν κολλεκτίβες σε δώδεκα μεγάλες εργατικές πόλεις, σκληρές και άσχημες: Ντητρόιτ, Σικάγο, Πίτσμπουργκ, Μιλγουώκι, Κλήβελαντ, Κολόμπους (Οχάιο), Μπρούκλιν. Δώδεκα άνθρωποι, άνδρες ή γυναίκες, ομαδοποιημένοι ανάλογα με την κρίση τους, ζουν σε ένα μόνο δωμάτιο. Το μετεωρολογικό γραφείο (Κεντρική Επιτροπή) δίνει το παράδειγμα: φυσική αγωγή, καράτε, πολιτική διαφώτιση, συνελεύσεις κριτικής και αυτοκριτικής, αυστηρή πειθαρχία στη μάχη και έξω απ’ αυτήν. Όλα είναι κοινωνικά, τίποτε ιδιωτικό, λένε. Έρωτας, αμφιβολίες, αδυναμίες, απογοητεύσεις, επιθυμίες, όλα πρέπει να γίνονται στο φως της ημέρας. Να έχει κανείς τέτοια συναισθήματα ή τέτοιες αδυναμίες δεν είναι αμάρτημα αλλά το φυσικό προϊόν μιας κοινωνίας διεφθαρμένης που μας διαμορφώνει έτσι. Να τις βγάζει κανείς ανοικτά για να τις συζητήσει συλλογικά, είναι ο μόνος τρόπος για να τις ξεπεράσει. Οι Weathermen είναι κοινωνικά όντα, σκοπός τους δεν είναι μόνο να φτιάξουν στελέχη του επαναστατικού στρατού που θα συντρίψει μια μέρα τον εθνικό καπιταλισμό· πρέπει επίσης να βοηθούν στη δημιουργία του σοσιαλιστικού ανθρώπου μέσα στη μάχη.
Σε μερικές κολλεκτίβες οι Weathermen έπαιρναν LSD για να βγάλουν στην επιφάνεια τις παράνοιες, τα συμπλέγματα, τα εσωτερικά προβλήματα των μελών τους. Αυτό δούλεψε. Επέτρεπε επίσης να αποκαλυφθούν όλοι οι πράκτορες που είχε στείλει η αστυνομία. Κι άλλες κολλεκτίβες υιοθέτησαν αυτή τη μέθοδο. Ένας παλιός καθηγητής 29 χρόνων, που τα περισσότερα πράγματα τα είχε γνωρίσει στο πανεπιστήμιο, ο Σίμγια Όνο, συγκρούστηκε με την ίδια του την ανωριμότητα και έμαθε να δέχεται σαν αρχηγό της κολλεκτίβας μια δεκαεπτάχρονη κοπέλα, να υπακούει στις διαταγές της και να μην συζητά ποτέ τη γραμμή του γραφείου κατά τη διάρκεια της μάχης, ακόμη κι όταν προερχόταν από τον «J.J.», που δεν ήταν παρά 21 ετών. Διανοούμενοι της αριστεράς έμαθαν να ζουν χωρίς να τους ανήκει τίποτε, μοιράζοντας τα πάντα, απορρίπτοντας την ιδιωτική ζωή (πράγμα που έγινε κανόνας, όχι μόνο για ψυχολογικούς και κοινωνικούς λόγους, αλλά και σαν μέτρο ασφαλείας). Όλοι εγκατέλειπαν τις μονογαμικές προκαταλήψεις που είχαν για χρόνια και καταλάβαιναν πως οι προσωπικές σχέσεις που βασίζονταν στην εξάρτηση δεν ήταν μόνο επικίνδυνες για τη μάχη, αλλά διέφθειραν και το σχηματισμό νέων αξιών.
Είναι δύσκολο να ’σαι Weathermen. Είναι ακόμη πιο δύσκολο να μάχεσαι σαν κι αυτούς. Η πρώτη μεγάλης κλίμακας ενέργεια των Weathermen κανονίστηκε να γίνει τον Οκτώβριο στο Σικάγο. Έλπιζαν πως χιλιάδες άνθρωποι θα έρχονταν και υπολόγισαν τουλάχιστον σε ένα σκληρό πυρήνα χιλίων ατόμων, συνηθισμένων στις οδομαχίες, που θα σχημάτιζαν μετά καινούργιες κολλεκτίβες. Ολόκληρο το καλοκαίρι αναζητούσαν υποστηρικτές –και πέρασαν ατέλειωτες ώρες συζητώντας με ανθρώπους από άλλα κινήματα που κατηγορούσαν για τυχοδιωκτισμό τον διακηρυγμένο στόχο τους να καταστρέψουν το Λουπ (την πλούσια συνοικία του Σικάγο). «Αν πρόκειται για έναν αγώνα παγκόσμιας κλίμακας, αν οι Weathermen έχουν δίκιο σ’ αυτό το θεμελιακό σημείο, πως ο βασικός αγώνας στον σημερινό κόσμο είναι ο αγώνας των καταπιεσμένων λαών ενάντια στον αμερικάνικο ιμπεριαλισμό, τότε είναι καθαρό πως τίποτε απ’ όσα μπορούμε να κάνουμε εδώ στη μητρόπολη δεν μπορεί να είναι τυχοδιωκτικό. Τίποτε απ’ όσα μπορούμε να κάνουμε γιατί πρόκειται για έναν πόλεμο που έχει ήδη αρχίσει και του οποίου οι όροι έχουν ήδη καθοριστεί», εξηγούσε τον Σεπτέμβριο ο Μπιλλ Άιερς, μέλος του «μετεωρολογικού γραφείου». Και ο Καρλ Νταίηβιντσον, παλιός ηγέτης του SDS , ανταπαντούσε: «Τα τυχοδιωκτικά λάθη γίνονται όταν οι επαναστάτες ακολουθούν μια γραμμή δράσης που τους απομονώνει από το λαό, δείχνει την έλλειψη εμπιστοσύνης στο λαό, αποκαλύπτει την περιφρόνησή τους για το λαό και πολλές φορές τους οδηγεί στο να υποκαθιστούν το λαό». Και οι Weathermen τους απαντούσαν πως ο λαός δεν είναι φτιαγμένος μόνο από τους εργάτες, που σας αγνοούν και σας αντιμάχονται, αλλά και από τους νέους, τους Βιετναμέζους, τους Δομινικανούς, τους Κογκολέζους κ.λπ.
Οκτώβρης του 1969
Τελικά η μέρα έφτασε: 8 Οκτώβρη του 1969 στο Σικάγο. Πού ήταν ο κόκκινος στρατός που προέβλεπαν οι Weathermen; Δεν υπήρχαν χιλιάδες διαδηλωτές ούτε καν οι βασικοί χίλιοι. Ακριβώς πεντακόσια μέλη των ομάδων, έκπληκτοι και τρομαγμένοι από το γεγονός ότι η αστυνομία τους ξεπερνούσε σε αριθμό, σε σχέση δέκα προς έναν. «Λοιπόν, φώναξε ένα στέλεχος των Weathermen, ξέρετε γιατί ήρθαμε εδώ και ξέρετε επίσης αυτό που υποσχεθήκαμε να κάνουμε. Δεν είναι παρά η αρχή. Τώρα εξαρτάται πια από μας αν θα είναι ή όχι και το τέλος. Πάμε». Και χτύπησαν. Η μάχη ήταν ίσως η πιο σκληρή στην ιστορία της Νέας Αριστεράς. Χιλιάδες αστυνομικοί, χρησιμοποιώντας γκλομπς, δακρυγόνα και κατόπιν πιστόλια, ενάντια σε μια ομάδα λευκών παιδιών, εξοργισμένων αλλά πειθαρχημένων, που προστατεύονταν από κράνη, μπότες, ασπίδες και χρησιμοποιούσαν σιδερόβεργες και αλυσίδες. Η πόλη κοίταγε έκπληκτη τους Weathermen που χτύπαγαν, ντροπαλά στην αρχή, ύστερα όλο και πιο αποφασιστικά, διαλύονταν, ξανασυγκεντρώνονταν, διαλύονταν και έφευγαν για να φτάσουν στο Λουπ όπου έκαναν αυτό που είχαν πει, σπάζοντας τις βιτρίνες και καταστρέφοντας τα καταστήματα. Περισσότεροι από διακόσιους Weathermen συνελήφθησαν, οκτώ πληγώθηκαν από σφαίρες (δεν υπήρξε κανένας νεκρός)· και παρ’ όλα αυτά την επομένη επέστρεψαν. Αυτή τη φορά το κύριο χτύπημα έπρεπε να δοθεί από τις γυναίκες της οργάνωσης. Δεν ήταν παρά 65, περικυκλωμένες από 150 μπάτσους. Οι κοπέλες ήταν πιο φοβισμένες απ’ ό,τι την προηγούμενη μέρα, γιατί αισθάνονταν απομονωμένες. Τότε η Μπερναντίν Ντορν είπε στις γυναίκες: «Ο φόβος που οι άνθρωποι αισθάνονται σ’ αυτή τη διαδήλωση πρέπει να προσφερθεί σαν αντάλλαγμα για την πείνα, τον φόβο της δυστυχίας που γνωρίζουν οι μαύροι, οι μεξικάνοι, οι κίτρινοι σ’ αυτή τη χώρα και στον υπόλοιπο κόσμο». Τις οδήγησε λοιπόν έξω από το πάρκο Γκραντ, μέσα από το ξενοδοχείο Χίλτον ως τις αλυσίδες της αστυνομίας. Οι Weatherwomen αγωνίστηκαν καλά, χτύπησαν πολλούς μπάτσους, αλλά στο τέλος τις έπιασαν. Παρ’ όλα αυτά ήταν εκεί όλη την εβδομάδα. Στο τέλος 284 βρίσκονταν στη φυλακή, με ποσά εγγυήσεων που ξεπερνούσαν το ένα εκ. δολάρια.
Ναρόντνικοι των Ηνωμένων Πολιτειών
Αλλά η δύναμη των Weathermen μεγάλωνε. Νικημένοι, γελοιοποιημένοι και αντιμετωπίζοντας ακόμα και την κατηγορία του αντεπαναστάτη για τον τυχοδιωκτισμό τους, κέρδισαν πρώτα το σεβασμό των νέων εργατών και κατόπιν την προσοχή τους. Στο βαθμό που οι κολλεκτίβες συνέχιζαν τον αγώνα, η επιρροή τους ακολουθούσε την ίδια πορεία. Ακόμη μια άλλη τακτική έδειχνε να τους αποφέρει κέρδη, αλλά μακροπρόθεσμα. Ήταν το «σπάσιμο των φραγμάτων» στα σχολεία. Οι κολλεκτίβες των Weathermen κατελάμβαναν τα λύκεια όπου φοιτούσαν οι εργάτες, έκαναν οδοφράγματα στις πόρτες, εξηγούσαν τους λόγους της ενέργειάς τους, τιμωρούσαν όποιον καθηγητή προσπαθούσε να τους αντιταχτεί και στη συνέχεια έδιναν μάχη ενάντια στην αστυνομία που περικύκλωνε το σχολείο.
Συνάντησα μια κοπέλα που είχε τόσο εντυπωσιαστεί από αυτή την επιχείρηση που ήθελε να πάει με τους Weathermen. Την ρώτησα αν συμφωνούσε πως μια τέτοια βίαιη τακτική δεν θα μπορούσε ίσως να αποτελέσει φασιστική έκλαμψη. Μου απάντησε:
«Δεν καταλαβαίνω τι θέλετε να πείτε με αυτό το φασιστική. Αυτό που ξέρω είναι πως θέλω να κάνω μια σειρά από πράγματα που δεν κάνουν κακό σε κανέναν και δεν μπορώ να τα κάνω και ξέρετε γιατί: οι γονείς μου με εμποδίζουν, το σχολείο με εμποδίζει, η αστυνομία με εμποδίζει. Οι φίλοι μου πρέπει να κόβουν τα μαλλιά τους· δεν μπορούμε να καπνίζουμε, πράγμα που δεν κάνει κακό σε κανέναν, αλλά αυτοί μπορούν να πίνουν κι όταν το κάνουν βαράνε. Γέρο μου, το μόνο που θέλω είναι να τινάξω στον αέρα αυτό το μπουρδέλο, να ξεφορτωθώ όλα αυτά τα σκουλήκια, να είμαι σίγουρη πως κανένας δεν θα στείλει ποτέ τους φίλους μου να πεθάνουν στο Βιετνάμ ή οπουδήποτε αλλού». «Δεν σε πειράζει να μην έχεις τίποτα δικό σου, που να ανήκει μονάχα σε σένα;» τη ρώτησα. «Χριστέ μου, όχι, δεν θέλω να έχω δικά μου πράγματα. Το μόνο που σου κάνουν όλα αυτά είναι να θέλεις ακόμη περισσότερα. Γι’ αυτό δεν πήγαμε στο Βιετνάμ; Γιατί τα καθάρματα που κυβερνάνε αυτή τη μπουρδελοχώρα θέλουν περισσότερα, ακόμη περισσότερα, πάντα περισσότερα». Πήγαινε στο Φλιντ του Μίτσιγκαν όπου οι Weathermen έκαναν το εθνικό τους συνέδριο στις 27 του περασμένου Δεκέμβρη (1969, σ.τ.μ.). Ήταν δεκατεσσάρων χρονών.
Τέτοιου είδους στρατολογίες αναζητούσαν κυρίως οι Weathermen. Οι νέοι των αστικών κολεγίων μπορούν πάντα να αφομοιωθούν από το σύστημα. Όχι όμως και οι δραπέτες των λυκείων. Οι Weathermen, που θεωρούσαν τις κολλεκτίβες τους σαν οργανώσεις για την προετοιμασία του κόμματος, πίστευαν πως μέσα στην πάλη θα εμφανισθεί πιθανά αυτός ο τύπος των στελεχών που θα είναι ικανά να διευθύνουν ένα αυθεντικό επαναστατικό κόμμα, που θα συμπληρωνόταν από έναν κόκκινο στρατό ικανό να διεξάγει τον ένοπλο αγώνα ενάντια στο σύστημα. Βρίσκονται ακόμα στην αρχή: όχι περισσότεροι από δύο χιλιάδες τον Μάρτη του 1970. Οι αντιφάσεις της οργάνωσης είναι ολοφάνερες, κυρίως στα μάτια των αγωνιστών. Υπάρχει κάτι το άλογο στη μονολιθικότητα των Weathermen, αυτή τη μονολιθικότητα που εκφράζει έτσι ο παλιός πανεπιστημιακός Σίνγια Όνο: «Για μας, σαν “λαϊκό κίνημα”, δεν υπάρχουν παρά δύο πιθανότητες: ή προετοιμαζόμαστε να γίνουμε στρατιώτες του παγκόσμιου επαναστατικού πολέμου, ή ξαναπέφτουμε ο καθένας στην αστική του τρύπα και γινόμαστε αντικομμουνιστικά γουρούνια».
Ένα γενικευμένο σαμποτάζ
Η πραγματική επιρροή των Weathermen μετριέται μάλλον με το κλίμα που δημιούργησαν στις Ηνωμένες Πολιτείες. Παίζοντας ίσως τον ρόλο των Ναρόντνικων στο σύνολο της αμερικάνικης πολιτικής, οι Weathermen είναι οι κύριοι υπεύθυνοι της κλιμάκωσης των αντεπιθέσεων του κινήματος απέναντι στην αυξανόμενη καταστολή. [ ] Μερικές από τις ενέργειες που επιχειρήθηκαν έγιναν αντικείμενο μεγάλης διαφήμισης. Για παράδειγμα,οι βομβιστικές επιθέσεις, που συνοδεύτηκαν από μεγάλες υλικές ζημιές, στα ντοκ της United Fruit, των γραφείων δύο τραπεζών (Marine Mildland και Chase Manhattan), της Standard Oil, της RCA και της General Motors, στα κτίρια του Ομοσπονδιακού Γραφείου και του Ποινικού Δικαστηρίου, του Κέντρου Κατατάξεως του Γουάιτχωλ (που έπαθε τέτοιες ζημιές που η κυβέρνηση δεν θέλησε να το ξαναχρησιμοποιήσει), του πυρηνικού εργοστάσιου του Ρόκυ Πλαντ (που δεν θα είναι σε θέση να ξαναλειτουργήσει παρά μόνο μετά από ένα χρόνο), του εργοστασίου πυρομαχικών του Hanover, των τριών εργοστασίων της General Electric στη Νέα Υόρκη. Κι αυτά δεν είναι παρά τα πιο θεαματικά από τα σαμποτάζ που έχουν γίνει καθημερινότητα στις ΗΠΑ. Σχεδόν κάθε μέρα, στις Ηνωμένες Πολιτείες, κάποιο πολεμικό εργοστάσιο ή κάποια επιχείρηση, που συμμετέχει άμεσα στις δραστηριότητες του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού, παθαίνει υλικές ζημιές ή τίθεται για κάποιο διάστημα εκτός λειτουργίας. Επιπλέον στις περισσότερες πόλεις γίνονται επιθέσεις ενάντια στους μπάτσους. Στη Νέα Υόρκη, μέχρι σήμερα, επτά αυτοκίνητα της αστυνομίας έχουν τιναχτεί στον αέρα από βόμβες. Στην Καλιφόρνια καμιά δεκαριά μπάτσοι έχουν σκοτωθεί. Στο Χάρλεμ, το Μέτωπο για την Απελευθέρωση των Μαύρων (BLF) διακήρυξε πως «ανάμεσα στους μαύρους και τις καταπιεστικές δυνάμεις και θεσμούς των λευκών υπάρχει κατάσταση πολέμου». [ ] Οι φοιτητές που διαδηλώνουν δεν μένουν ικανοποιημένοι με το να χτυπιούνται με την αστυνομία ώσπου να τους συλλάβουν. Προσφεύγουν στην τακτική της αιφνιδιαστικής επίθεσης και επιτίθενται αδιάκοπα στα σύμβολα της καταπίεσης και της εκμετάλλευσης. Για παράδειγμα, τον περασμένο Φλεβάρη (του 1970 σ.τ.μ.) στη Σάντα Μπάρμπαρα της Καλιφόρνια, φοιτητές έκαψαν το τοπικό υποκατάστημα της Τράπεζας της Αμερικής, της πρώτης τράπεζας στον κόσμο. Ένας φοιτητής που ρωτήθηκε για τους λόγους αυτής της ενέργειας απάντησε: «Γιατί ήταν το πιο μεγάλο καπιταλιστικό κέρατο εδώ γύρω».
Φυσικά είναι αδύνατο να προβλέψει κανείς σήμερα αν το σαμποτάζ και η επέκταση της ένοπλης πάλης θα οδηγήσουν στην πτώση του αμερικάνικου καπιταλισμού. [ ] Οι Weathermen είναι φυσικά πεισμένοι πως το σαμποτάζ και η ένοπλη πάλη βοηθούν τα κινήματα απελευθέρωσης ολόκληρου του κόσμου και γι’ αυτό το λόγο συμβάλλουν, τουλάχιστον έμμεσα, στην ήττα της μητρόπολης. Και πείθουν πολλούς αριστεριστές που δεν είναι μέλη της οργάνωσής τους. Η ανακοίνωση που δόθηκε στη δημοσιότητα από αυτούς που έκαναν τις επιθέσεις στη Νέα Υόρκη ήταν για παράδειγμα μέσα στη γραμμή των Weathermen. Δήλωνε πως «κατά τη διάρκεια της εβδομάδας διαμαρτυρίας ενάντια στον πόλεμο, τοποθετήσαμε εκρηκτικά στα γραφεία της Chase Manhattan, της Standard Oil και της General Motors». Οι φύλακες των κτιρίων και οι πράκτορες της αστυνομίας σ’ όλη την πόλη είχαν προειδοποιηθεί τηλεφωνικά τριάντα με εξήντα λεπτά πιο πριν με τρόπο ώστε να είναι σίγουρα άδεια τα κτίρια από κόσμο. Ο πόλεμος του Βιετνάμ δεν είναι παρά η πιο εμφανής απόδειξη του τρόπου με τον οποίο η εξουσία που κυριαρχεί σ’ αυτόν τον τόπο καταστρέφει τον λαό. Τα γιγαντιαία τραστ της Αμερικής έχουν πια εξαπλώσει την επιρροή τους σ’ όλο τον κόσμο αναγκάζοντας ολόκληρες οικονομίες ξένων χωρών σε ολοκληρωτική εξάρτηση από το αμερικάνικο νόμισμα και τα αμερικάνικα εμπορεύματα.
Στη χώρα μας τα ίδια τραστ μάς έχουν μεταμορφώσει σε τρελούς καταναλωτές που καταβροχθίζουν έναν τεράστιο αριθμό από πιστωτικές κάρτες και οικιακές συσκευές. Εξασκούμε επαγγέλματα χωρίς κανένα ενδιαφέρον, τεράστιες μηχανές μολύνουν τον αέρα μας, το νερό μας και την τροφή μας. [ ]
Στην πραγματικότητα, πολλοί από τους Weathermen έγιναν βομβιστές. Ενεργώντας σε ομάδες τεσσάρων έως εννέα ατόμων, εγκατέλειψαν την οργάνωσή τους δημιουργώντας δικούς τους πυρήνες, παράνομους, χωρίς επαφή μεταξύ τους, τόσο για λόγους ασφαλείας, όσο και για να μην εκθέτουν με τις ενέργειές τους την αρχική οργάνωση που σκοπό είχε τη δημιουργία στελεχών. Ένας από αυτούς τους πυρήνες ήταν φανερά εγκατεστημένος σ’ ένα κομψό διαμέρισμα της δεύτερης Δυτικής Οδού, στο Γκρήνουιτς Βίλατζ της Νέας Υόρκης. Στις 6 Μάρτη του 1970, μια έκρηξη καταστρέφει το κτίριο σκοτώνοντας τρεις από τους ενοίκους του. Στα ερείπια η αστυνομία ανακάλυψε τεράστιες ποσότητες δυναμίτη και μεγάλο αριθμό πυροκροτητών. Δήλωσε πως το σπίτι χρησίμευε σαν παράνομο εργαστήριο. Μόνο ένα από τα πτώματα έγινε δυνατό να αναγνωριστεί: αυτό του Θήοντορ Γκολντ, 23 χρονών. Λίγες μέρες πιο πριν ο Γκολντ είχε εμπιστευτεί σε ένα στενό του φίλο: «Έκανα τόσα συγκλονιστικά πράγματα παράνομα και τώρα ξέρω πως δεν φοβάμαι το θάνατο». Ο Γκολντ ήταν ένας Weatherman.
Temps Modernes, Απρίλης 1970, Τεύχος 286
Μετάφραση: Σπύρος Κακουριώτης