Η “επανάσταση” της μάσκας και η Παγκοσμιοποίηση

676

Του Σταύρου Πνευματικάκη

Πολλά έχουν γραφτεί και ειπωθεί με αφορμή την πρωτόγνωρη κατάσταση πανδημίας που βιώνει ο κόσμος τους τελευταίους μήνες. Ο λόγος αυτού του κειμένου δεν είναι να τα αναπαράγει, να τα δαιμονοποιήσει ή να τα αναδείξει. Ο λόγος είναι να δούμε τελικά τι εξυπηρετούν. Αυτά που υποτίθεται ότι θέλουν να υπερασπιστούν ή το ακριβώς αντίθετο;

Η επιβράδυνση της παγκοσμιοποίησης είναι γεγονός που δεν αμφισβητείται. Η υποχώρηση όλων των οικονομιών της Δύσης το δεύτερο τρίμηνο του 2020 είναι τεράστια. Ενδεικτικά, ΗΠΑ -32,9%, Ισπανία -18,5%, Γαλλία -13,8%, Γερμανία -10,1%, -12,1% στην ζώνη του ευρώ (περισσότερα εδώ).

Η κατάσταση στην Ελλάδα είναι αντίστοιχη: Οι προβλέψεις δείχνουν το 2020 να κλείνει με ύφεση σχεδόν 10% (-9,7%), αλλά μάλλον είναι αισιόδοξες. Η κατάρρευση του τουρισμού, του βασικού –δυστυχώς– πυλώνα της Ελληνικής οικονομίας, προμηνύει δύσκολο χειμώνα.

Αντί λοιπόν, με αφορμή όλα τα παραπάνω, να συζητάμε για το παραγωγικό μοντέλο της χώρας και πως θα μπορέσει να είναι ανθεκτικότερο σε τέτοιου είδους κρίσεις, να αναδείξουμε τα προβληματικά χαρακτηριστικά της παγκοσμιοποίησης (παιδί της οποία είναι η πανδημία του Κορωνοϊού), υποχρεούμαστε να αντιπαρατιθέμεθα με τον καθένα που μιλάει για παγκόσμιες συνομωσίες με στόχο τις ατομικές ελευθερίες, το τσιπάρισμα μέσω εμβολίων (!!) ή την … ορθόδοξη πίστη μας!

Το μεγάλο πρόβλημα της χώρας είναι η υποχρέωση χρήσης μάσκας και τα ψυχολογικά που δημιουργεί στις ευαίσθητες ψυχές των συμπατριωτών μας, το αναφαίρετο δικαίωμα στα πάρτι της Μυκόνου ή τα πανηγύρια στην επαρχία και η Θεία Μετάληψη και Λιτανεία των εικόνων της Παναγίας για την ομολογία πίστεως. Ο Τσιόδρας που είναι τσιράκι του Μητσοτάκη και του Χαρδαλιά και άλλα λέει τη μια για τις μάσκες και άλλα την άλλη.

Φυσικά σε αυτή τη συζήτηση δεν έχει θέση ότι πολλές από τις εξαγγελίες της κυβέρνησης για την επανεκκίνηση της οικονομίας και την ελάφρυνση των πληγέντων παρέμειναν κενό γράμμα: Τα κονδύλια του ΤΕΠΗΧ ΙΙ εκταμιεύονται με το σταγονόμετρο, η μείωση προκαταβολής φόρου πρέπει να φτάσει Δεκαπενταύγουστος για να ανακοινωθεί, η στήριξη των ανέργων και των θυμάτων της πανδημίας υπάρχει μόνο ως εξαγγελία. Το πόρισμα της «επιτροπής σοφών» υπό τον Πισσαρίδη μιλάει για συγκεντροποίηση της Ελληνικής οικονομίας με δημιουργία μεγάλων επιχειρήσεων, αγνοώντας το ότι διαχρονικά η Ελληνική οικονομία στηρίχτηκε στις μικρές ευέλικτες επιχειρήσεις και τη συνεργασία μεταξύ τους, τη μορφολογία της χώρας που δεν επιτρέπει μεγάλης κλίμακας παραγωγικές μονάδες, ενώ αγνοεί τον πρωτογενή τομέα.

Ένα χαρακτηριστικό που αποσιωπάται, είναι ότι οι φανατικότεροι υποστηρικτές των παραπάνω, είναι άνθρωποι που είτε η κρίση δεν τους ακούμπησε καθόλου, είτε τους άγγιξε ελάχιστα. Δεν είδαν καμιά μείωση στο εισόδημά τους, ενώ εργάστηκαν πολύ λιγότερο με την εκ περιτροπής εργασία ή και καθόλου λόγω lockdown. Οι περισσότεροι την περίοδο των μνημονίων ήταν φανατικοί ακόλουθοι των διαφόρων τυχάρπαστων αρλεκίνων του αντιμνημονιακού μπλοκ, με αποτέλεσμα την ανάλωση του κινήματος των πλατειών σε ανεδαφικές θεωρίες και που τελικά βρήκαν την έκφρασή τους στους ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ και Χρυσή Αυγή. Αυτούς τους ανθρώπους, προφανώς δεν τους αγγίζει η συζήτηση περί παραγωγικού μοντέλου, επανεκκίνησης της οικονομίας ή δημόσιας υγείας. Ότι και να γίνει, θεωρούν ότι δεν πρόκειται να «ματώσουν», ή θα εξακολουθήσουν να επιβιώνουν με επιδόματα και «μαύρα». Να μας πουν όμως κι εμάς που έχουν φυτέψει τα λεφτόδεντρα…

Είναι οι ίδιοι που στην κρίση του Έβρου το Μάρτιο παρακαλούσαν την κατάρρευση των συνόρων για να επιβεβαιωθούν οι θεωρίες τους, είτε ότι οι μετανάστες είναι αδέλφια μας, είτε ότι όλοι, εντός και εκτός της χώρας, συνωμοτούν για τον αφανισμό μας. Οι ίδιοι που στο lockdown σιχτίριζαν γιατί θα καταστραφεί η οικονομία της χώρας και εκθείαζαν τη Σουηδία (με τους 5.800 θανάτους). Οι ίδιοι τώρα φωνάζουν που το άνοιγμα των συνόρων φέρνει αύξηση κρουσμάτων στη χώρα. Οι ίδιοι που δεν θέλουν τις μάσκες γιατί δεν υπάρχουν, λέει, εμπεριστατωμένες μελέτες για τη χρησιμότητά τους (εκτός από τα ψυχολογικά που δημιουργούν). Οι ίδιοι που αποθεώνουν τους Γερμανούς νέο-ναζί που διαδηλώνουν ενάντια στα μέτρα προφύλαξης (αμφισβητώντας παράλληλα την ύπαρξη του ιού), ή εξεγείρονται υπερασπιζόμενοι το «δημοκρατικό» δικαίωμα του Τραμπ να λέει ότι ανοησία θέλει για να δικαιολογήσει το χάλι της χώρας του, εν όψει προεδρικών εκλογών, φυσικά.

Οι ίδιοι είναι που «ψειρίζουν τη μαϊμού» στην οριοθέτηση ΑΟΖ μεταξύ Ελλάδας και Αιγύπτου, για το 56%-44%, ή γιατί έμεινε εκτός το Καστελόριζο. Εάν τους πεις βέβαια να στείλουν τον κανακάρη τους στο στρατό, οι περισσότεροι ούτε να το ακούσουν!

Όλοι οι παραπάνω, είτε αρνητές του ιού, είτε αρνητές των μέτρων αντιμετώπισης, έχουν σταθερή επωδό το ότι όλα γίνονται για να ελέγξει η παγκοσμιοποίηση τους λαούς (ιδιαίτερα τους «περιούσιους», σαν τον δικό μας). Ήταν που ήμασταν στα πρόθυρα παγκόσμιας επανάστασης στις αρχές του χρόνου και προκειμένου να την αντιμετωπίσουν εφεύραν  τον ιό. Όπως παλαιότερα, που το εγχώριο σύστημα τρομοκρατημένο από τα ομόλογα του Σώρρα αρνιόταν την ύπαρξή τους.

Για να σοβαρευτούμε όμως, προφανώς η παγκοσμιοποίηση ούτε θα πεθάνει τόσο εύκολα, ούτε πολύ περισσότερο θα αυτοκτονήσει. Φυσικά και οι μηχανισμοί της θα προσπαθήσουν να εκμεταλλευτούν τη σημερινή συγκυρία προς όφελός τους. Όσο η συζήτηση περιστρέφεται γύρω από τις μάσκες, τα τσιπάκια και τα εμβόλια, είναι δεδομένο ότι η παγκοσμιοποίηση θα αλωνίζει. Η συζήτηση οφείλει να πάει (ή να την πάμε καλύτερα) στις αντιφάσεις της που γεννούν κρίσεις σαν τη σημερινή:

• Στο μοντέλο ανάπτυξης που είναι ενάντια στη φύση και παρά φύσιν, με αποτέλεσμα τη γέννηση και μετάλλαξη θανατηφόρων ιών, την οικολογική καταστροφή ολόκληρων περιοχών του πλανήτη, τη μετανάστευση.
• Στη μονοκαλλιέργεια του μαζικού τουρισμού που αλλοιώνει το φυσικό περιβάλλον, αλλοτριώνει τους ανθρώπους, ενώ σε περιόδους κρίσης είναι ιδιαίτερα ευάλωτος.
• Στο παραγωγικό μοντέλο που οδηγεί στην καταστροφή τις μικρές επιχειρήσεις προς όφελος κολοσσών πολυεθνικών. Η ενδογενής παραγωγή με έμφαση στη συνεργατικότητα και την παράλληλη ανάπτυξη κουλτούρας προτίμησης και στήριξης των ελληνικών προϊόντων, μπορεί να αποτελέσει το ανάχωμα στην κοινωνική αποδιάρθρωση που προκαλεί η παγκοσμιοποίηση.
• Η ανάδειξη των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της πρωτογενούς παραγωγής σε αντίθεση με τα μαζικά τυποποιημένα προϊόντα, εφαρμόζοντας οικονομίες κλίμακας μέσω συνεταιριστικών εγχειρημάτων.

Τα παραπάνω είναι βασικές προϋποθέσεις για την οικονομική και εθνική ανεξαρτησία της χώρας. Η τουρκική απειλή που λαμβάνει παροξυσμικές διαστάσεις το τελευταίο διάστημα, δεν αντιμετωπίζεται με φουστανέλες, περικεφαλαίες και πανοπλίες. Αντιμετωπίζεται από ένα λαό με αυτοπεποίθηση και αποφασιστικότητα, μια οικονομία ισορροπημένη και ένα πολιτικό προσωπικό που εμπνέει και εμπνέεται από το λαό. Η έλλειψη του τελευταίου είναι προφανής, μόνο η θέληση του λαού μπορεί να το κινητοποιήσει, όπως συνέβη πρόσφατα στον Έβρο.

Πολλές φορές έχει ακουστεί το τετριμμένο ότι «η κρίση είναι ευκαιρία». Η προηγούμενη χάθηκε κάπου ανάμεσα στην πάνω και την κάτω πλατεία, αναδεικνύοντας τους ολετήρες ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ και τους υπόδικους της Χ.Α. Επειδή το δις εξαμαρτείν ουκ ανδρός και γυναικός σοφών, οι ευκαιρίες της σημερινής κρίσης δεν πρέπει να πάνε χαμένες. Η συζήτηση πρέπει να πάει στα ουσιώδη και όχι στις ανοησίες που βάζουν στο τραπέζι άνθρωποι που περισσότερο τους ενδιαφέρει η προσωπική τους προβολή παρά το καλό του τόπου. Είναι καιρός αυτός ο χώρος να φέρει τη συζήτηση στο επίπεδο που πρέπει, απομονώνοντας όλες αυτές τις γραφικές περιπτώσεις. Οι ευκαιρίες μας λιγοστεύουν, ας μην σπαταλήσουμε άλλες.

Αύγουστος 2020