από το Άρδην τ. 23, Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2000
Σιλβέστερ Μπρίτο Red Sundance Man
Απόγονε των Σόουσοουνι χορευτή του ήλιου πόσες χαμένες μέρες ξόδεψες, με τόσο κόπο αναζητώντας
το χαμένο αίμα της φυλής σου ανάμεσα σ’ ανθρώπους μπογια-τισμένους με λοσιόν, μέσα σ’ αυτή τη δυτική ακτινοβολία
μόνο αυτές που η σφαίρα έκανε θρύψαλα
οι μύτες του βέλους που δίχως στόχο πια αφέθηκαν πίσω, έμειναν για να θρηνήσουν τη διαλυμένη σου οικογένεια. Την αρχαία πόλη των πατέρων μας
στο τμήμα ιστορίας της άγριας ζωής
του μουσείου πήγαινε να μελετήσεις
για να νιώσεις ταπεινά πως θα ‘πρεπε να μοιάζεις. Είναι ειρωνικό μπρούτζινέ μου αδερφέ
όπως οι φυσικοί σπόροι
από τα πακεταρισμένα ηλιολούλουδα
τα αυθεντικά σου μοκασίνια να πουλιούνται τώρα μαζικά
στην αλυσίδα μαγαζιών Κόκκινα Φτερά
που κάνουν εμπόριο με της φυλής σου τα χώματα. Καμιά φορά φίλε μου μα πιο αραιά απ’ όσο κάποτε σε μια αρένα διαφημιστική των πάου βάου
ενώνομαι στο ρυθμό του τύμπανου
τα βήματα θυμάμαι ξανά του χορού
συναισθηματικά για να γιορτάσω τον καινούργιο σου ρόλο στην αμερικάνικη ποπ κουλτούρα.
Storm Horse Primitive Journey
Τρελό Άλογο, Τρέλο Άλογο Που θα ήμουν άραγε; αν εσύ δεν είχες πολεμήσει για μένα.
Τρελό, Τρελό Άλογο
Δεν θέλω τον πολιτισμό του λευ-
κανθρώπου
Οδηγησέ με μακριά, πίσω στου κόκκινου άνθρωπου τα χώματα Τρελό Άλογο, Τρελό Άλογο Πες μου πως θα τα καταφέρω Δίχως τις αξίες της φυλής μου, στέκω γυμνός
Τρελό Άλογο, Τρέλο Άλογο Γιατί μ’ αφήνεις να περιπλανιεμαι;
Οδηγησέ με πίσω στη γη μου.
Καρονιακτάκι, Πόλεμος
Πόλεμος πότε πια θα σταματήσει πως αλλιώς θα μπορούσες να το πεις:
ισοπέδωση εκπαίδευση μετακόμιση μόρφωση…
όσο καιρό εμείς γνωρίζουμε το λευκάνθρωπο
ποτέ δεν γνωρίσαμε ειρήνη Μόνο στους δικούς μας τόπους στις τελετές μας μόνο στις καλύβες μας όταν ο ιερός καπνός ανέβαινε με οδηγό τον άνεμο για να δει όλη η Πλάση μόνο τότε ήμασταν σε ειρήνη οι άνθρωποι
είναι παγωμένοι φτωχοί;
όχι τόσο φτωχοί όσο χωρίς το χορό, τα τραγούδια τη μέρα των Ευχαριστιών τα παιδιά, το γέλιο, την φλεγόμενη λαχτάρα για ελευθερία μην φέρνεις πόλεμο στους φτωχούς λευκάνθρωπε έχουμε δύναμη έχουμε δύναμη έχουμε τη θέληση για ζωή έχουμε τη θέληση για θάνατο από τότε που γνωρίσαμε το λευκάνθρωπο μόνο αυτό έχουμε μάθει: θάνατος δίχως νόημα & δίχως τέλος
πιοτό & προσφυγιά τώρα
θάνατος έντιμος του πολεμιστή
_____________________________________
Η συστηματική πολιτική της εξόντωσης των αυτόχθονων κατοίκων της βορειοαμερικανικής ηπείρου ήταν η απαραίτητη προϋπόθεση επικράτησης του καπιταλιστικού μοντέλου, που θα στηρίζονταν σε ένα πολυεθνικό μίγμα, χωρίς κοινή ιστορική καταγωγή, καθώς και στην υπερεντατική εκμετάλλευση του πλούτου της χώρας από τις εταιρείες και τους αποίκους. Το καταλυτικό σοκ από την πληθυσμιακή εξόντωση, την διάλυση των πολιτισμικών δομών και η σχεδιασμένη περιθωριοποιήσή τους τους οδήγησε σε τρομερά αδιέξοδα. Αναφομοίωτοι από μια κοινωνία που τους συμπεριφερόνταν εχθρικά, σαν άγριους και απολίτιστους, ανίκανους να αντιληφθούν τα αγαθά του νέου κόσμου, βίαια αποκομμένοι από το φυσικό περιβάλλον, που το βίωναν σαν προέκταση του εαυτού τους ή τον εαυτό τους σαν προέκταση της φύσης, παραμένουν σαν σκιές του παρελθόντος, σαν τον παρατεταμένο ρόγχο ενός παλιού εγκλήματος. Μόνο τα τραγούδια στις τελετές-μνημόσυνα των προγόνων απευθύνουν το Γιατί στον Μεγάλο Μανιτού. Και όταν αυτός σωπαίνει, 150 χρόνια σωπαίνει, τότε μιλά το αλκοόλ, τα ναρκωτικά ή η αυτοκτονία. Η τραγωδία της γενοκτονίας των αμερικανικών φυλών, συνειδητά διαστρεβλωμένη από την χολλυγουντιανή μηχανή αναπαραγωγής του αμερικανικού ονείρου, στρατολογημένη στην υπόθεση του θεάρεστου έργου της ανάπτυξης του καπιταλισμού, αμφισβητήθηκε από την γενιά του ’60, στα πλαίσια μιας ευρύτερης συνομιλίας του δυτικού ανθρώπου με πολιτισμικές προτάσεις πέραν της νεωτερικότητας. Τολμά να θέσει στο εδώλιο της Ιστορίας τους δικούς της προγόνους και ξαναδιάβάζει αντικειμενικά την κατάκτηση της δύσης, ανακαλύπτοντας όχι έναν υποδεέστερο πολιτισμό αλλά έναν άλλο πολιτισμό. Το τι έμεινε από όλο αυτό το κίνημα είναι ζήτημα προς εξέταση, στην Αμερική όμως οι Ινδιάνοι κέρδισαν μια στάλα αυτοπεποίθηση έστω και ως κύκνειο άσμα, απέκτησαν τους δικούς τους λογοτέχνες. Πεζογράφοι και ποιητές της οργής και της λατρείας της φύσης, με έγνοια θερμή. να δείξουν τους ανθρώπους τους, την ζωή τους, το μαρτύριο του ξένου βίου και μερικές φορές την ελπίδα που δεν βασίζεται σε κανένα ορθολογικό κανόνα και αναβλύζει σαν πείσμα παιδικό. Κρατούμε στα χέρια μας μια συλλογή με τέτοια έργα, μεταφρασμένη στα ελληνικά, με τίτλο «Σύγχρονοι Ινδιάνοι της Β. Αμερικής – Ιστορίες και ποίηση απ’ το Γαλάζιο Σύννεφο». Το Γαλάζιο Σύννεφο, μια τετράμηνη περιοδική έκδοση από το 1967 και για πολλά χρόνια παρουσιάζε «στην ταραγμένη πραγματικότητα της τότε Αμερικής τη λογοτεχνική πλευρά της συνειδητοποίησης των αυτοχθόνων κατοίκων της». Οι άνθρωποι της «Ανάφης», στην πρώτη τους εκδοτική, απόπειρα, με την επιλογή τους αυτή αναζητούν συνταξιδιώτες ανάλογου προβληματισμού στην Ελλάδα, με ερέθισμα τις τόσο μακρυνές και συνάμα τόσο κοντινές φωνές των Ινδιάνων.
ΤΖΟΖΕΦ ΜΠΡΟΥΣΑΚ – Το Λευκό Ελάφι
Όπως οι περισσότεροι κυνηγοί και παγιδευτές που ζουν στη βόρεια χώρα-Ινδιάνοι ή λευκοί δεν έχει σημασία – ο Ζαν Μορίς ήξερε περισσότερα για τα ζώα απ’ αυτούς τους ανθρώπους που βρίσκονταν μακριά και εξασφάλιζαν τα προς το ζην γράφοντας και διδάσκοντας γι’ αυτά. Οι σπουδές τους σημαίνουν μονάχα χρήμα, αναγνώριση και φήμη. Οι σπουδές οι δικές του άρχισαν από μικρό παιδί όταν ακολουθούσε τα ίχνη των χιονοπάπουτσων του πατέρα του, κι αυτό σήμαινε ζωή. Η ζωή του Ζαν Μορίς δεν ήταν εύκολη αν και δεν θα ήθελε να είχε διαλέξει άλλη. Δε θα μπορούσε να πει ότι αγαπούσε τη ζωή που ζούσε. Εκείνοι που μίλαγαν και έγραφαν τόσα πολλά γιά την άγρια ζωή δεν είχαν ιδέα γι’ αυτήν. Να λες ότι αγαπάς τα δάση θα ήταν σαν να λες ότι αγαπάς τον ίδιο σου τον εαυτό, αφού τα δάση ήταν ένα κομμάτι του Ζαν Μορίς όσο ήταν κομμάτι και η σκοτεινιά των ματιών του, η δύναμη των χεριών του. Και γιατί θα ‘πρεπε να μιλάει κάποιος για την αγάπη στον εαυτό του, ε; Κάπως έτσι θα το έλεγε. Αλλά δεν ήταν άνθρωπος που μιλούσε πολύ. Τώρα πια, από τότε που το κανό αναποδογύρισε, τέσσερις Ανοίξεις πριν, δεν μιλούσε σχεδόν καθόλου…