Του Τάκη Θεοδωρόπουλου από την Καθημερινή
«Μακρονίζω». Απόδοση στα ελληνικά του ρήματος «macroner», νεολογισμός που σημαίνει ότι μιλάω χωρίς να λέω τίποτε. Θα μου πείτε, τίποτε το ιδιαιτέρως πρωτότυπο για το γλωσσικό κλίμα της πολιτικής Ευρώπης. Το φαινόμενο είναι τόσο συνηθισμένο όσο οι μπόρες ή οι καύσωνες του καλοκαιριού. Εχει ενδιαφέρον βέβαια η παραγωγή του ρήματος. Παρήχθη για να περιγράψει τη στάση του άρτι επανεκλεγέντος προέδρου της Γαλλικής Δημοκρατίας απέναντι στο ζήτημα της Ουκρανίας. Αφορμή μια δήλωσή του: «Δεν πρέπει να ταπεινώσουμε τη Ρωσία». Δήλωση που απαιτεί έστω μια ερμηνευτική υποσημείωση. Τι σημαίνει ταπείνωση της Ρωσίας; Σημαίνει αποτυχία της εισβολής και της κατάληψης της Ουκρανίας ή μήπως κάτι άλλο που θα έπρεπε κάποιος να μας το εξηγήσει; Διότι αν σημαίνει το πρώτο, τότε μάλλον θα πρέπει να προετοιμαζόμαστε για μια δραματική υποχώρηση της δημοκρατικής Ευρώπης απέναντι στην επίθεση του ρωσικού νεοσταλινικού ολοκληρωτισμού. Αν ο κ. Μακρόν εννοεί κάτι διαφορετικό, μάλλον θα πρέπει να το εξηγήσει και σε μας τους ταλαίπωρους οι οποίοι δεν ψηφίζουμε σήμερα στη Γαλλία. Ομως μας ενδιαφέρει η Ευρώπη.
Η επίσκεψη των τριών Ευρωπαίων ηγετών στην Ουκρανία τους έφερε αντιμέτωπους με την πραγματικότητα του πολέμου. Οι εικόνες μιλούν από μόνες τους. Χαλαρότητα ώς την άφιξη, προσγείωση στη δυσάρεστη πραγματικότητα. Εκνευρισμός του Ζελένσκι. Περίμενε περισσότερα; Μάλλον περίμενε περισσότερα. Σχεδόν τέσσερις μήνες μετά την εισβολή των ρωσικών στρατευμάτων στην Ουκρανία, το θέμα ψάχνει τη θέση του στην κοινοτοπία της καθημερινής ειδησεογραφίας. Το ενδιαφέρον στρέφεται όλο και περισσότερο στις οικονομικές συνέπειες της ενεργειακής ασφυξίας. Ο μέσος Ευρωπαίος δεν είναι διατεθειμένος να ξοδέψει ούτε γραμμάριο ευημερίας στο όνομα της ελευθερίας ενός ολόκληρου λαού. Ή τουλάχιστον έτσι τον αντιμετωπίζει η πολιτική του ηγεσία.
Δεν έχει συνειδητοποιήσει η Ευρώπη τι συμβαίνει; Σαν να μη θέλει να συνειδητοποιήσει τι συμβαίνει. Σαν να μην αντέχει να καταλάβει ότι η κατάρρευση του σοβιετικού συστήματος δεν ήταν παρά η νίκη σε μια μεγάλη μάχη, που όμως δεν σήμανε και το τέλος του πολέμου. Η ψευδαίσθηση ότι η Ρωσία έχει απολύτως προσαρμοσθεί στους όρους της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας καθοδήγησε την ευρωπαϊκή πολιτική από τη δεκαετία του ενενήντα ώς σήμερα. Μήπως ήρθε η ώρα η Ευρώπη να καταλάβει ότι η αδυναμία της να οργανώσει μια κοινή εξωτερική πολιτική οφείλεται και στο γεγονός ότι δεν μπορεί να αποφασίσει αν η Ρωσία είναι εκτός ή εντός των συνόρων της;
Το χειρότερο που μπορεί να συμβεί με την Ουκρανία είναι η μετατροπή της σε μια κοινότοπη ανωμαλία. Χωρίς, εννοείται, να παραγνωρίζω τον θάνατο ή τον ξεριζωμό όσων υφίστανται τη ρωσική βαρβαρότητα. Ομως αν η υπόλοιπη Ευρώπη μεταφράσει την εισβολή σε ένα ενεργειακό-οικονομικό πρόβλημα, τότε το παιχνίδι δεν θα το έχει χάσει μόνον η Ουκρανία. Θα το έχει χάσει η Ευρώπη, η πολιτική και πολιτισμική της συνείδηση που χρειάζεται την Ουκρανία, όσο τη χρειάζεται και η Ουκρανία.
