Συνέντευξη του Φρανκ Παπαζιάν στον Ρονάν Πλανσόν Le Figaro, 19/10/2022 Μετάφραση: Χρ. Σταματοπούλου
Σε ένα πλούσιο και τεκμηριωμένο βιβλίο, ο Franck Papazian εξηγεί πώς η Τουρκία επιδίδεται σε έντονες προσπάθειες διείσδυσης, προκειμένου να επιβάλει τον ισλαμισμό στη Γαλλία και την Ευρώπη, εκμεταλλευόμενη ιδιαίτερα την έλλειψη αντίδρασης από τη Δύση. Ο Φρανκ Παπαζιάν είναι μέλος του Συντονιστικού Συμβουλίου των αρμενικών ενώσεων της Γαλλίας. Πολύ πρόσφατα εκδόθηκε το βιβλίο του, «Το καθεστώς Ερντογάν. Μια απειλή για τη Γαλλία» (Le Régime Erdogan. Une menace pour la France, εκδ. Versilio/Robert Laffont).
Le Figaro. Στο βιβλίο σας εξηγείτε πως, θέλοντας να διαμορφώσει μια όλο και πιο εθνικιστική και επεκτατική Τουρκία, ο Ερντογάν ενισχύει το δίκτυο επιρροής του χάρη σε μια διασπορά που έχει προσχωρήσει ευρέως στις θέσεις του. Πώς εξηγείτε τον ισλαμο-συντηρητισμό της τουρκικής διασποράς, όταν η διασπορά άλλων χωρών φαίνεται να είναι συχνά πιο «προοδευτική»;
Φρανκ Παπαζιάν. Αυτό οφείλεται στο ότι, εδώ και 20 χρόνια, ο Ερντογάν εργαλειοποιεί τους Τούρκους της Ευρώπης. Τους προσφέρει τα μέσα ν’ αναπτύξουν τις οργανώσεις τους, χρηματοδοτώντας την ανάπτυξή τους γύρω από το ριζοσπαστικό ισλάμ. Ο Ερντογάν τούς έχει εμπιστευθεί μια αποστολή: κάθε Τούρκος που ζει στη Γαλλία και στην Ευρώπη πρέπει να μεταβληθεί σε πρεσβευτή της Τουρκίας. Φροντίζει τη διασπορά, την χρηματοδοτεί, διατηρεί μαζί της σχέσεις συνενοχής. Την οργανώνει σε ορισμένες ενώσεις όπως η Milli Gorus, (Μίλλι Γκορούς) και η Ditib (Ντιτίμπ), οι οποίες είναι επιφορτισμένες με τη φροντίδα των τζαμιών και των ριζοσπαστικών ιμάμηδων, καθώς και των κοινοτιστικών σχολείων. Η Ομοσπονδία των Τούρκων της Γαλλίας έχει ως στόχο της τον συντονισμό αυτής της στρατηγικής και οι Τούρκοι ηγέτες ταξιδεύουν συστηματικά στην Ευρώπη, ώστε να συντηρούν την πίεση. Εργαλειοποιεί τους «Γκρίζους Λύκους», μία εξαιρετικά βίαιη οργάνωση, που απαγορεύθηκε από το υπουργείο Εσωτερικών τον Οκτώβριο του 2020, αλλά τα μέλη της εξακολουθούν να κυκλοφορούν ελεύθερα. Θυμόμαστε πολύ καλά τη βία που άσκησαν οι Γκρίζοι Λύκοι απέναντι στους Αρμενίους, κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2020. Βρίσκονται παντού, ελεύθεροι, υπακούοντας στις εντολές της τρέλας του Ερντογάν.
Δείχνω στο βιβλίο μου πώς η πίεση του ριζοσπαστικού ισλαμισμού είναι εξαιρετικά ισχυρή στη Γαλλία, με δεκάδες τζαμιά και ριζοσπάστες ιμάμηδες και δεκάδες Τούρκους δασκάλους που έρχονται στη Γαλλία κάθε χρόνο για να «εκπαιδεύσουν» τη γαλλοτουρκική νεολαία στις αξίες του Τούρκου υπερεθνικιστή.
Σε αντίθεση με αυτό, ο Ερντογάν αμφισβητείται στην Τουρκία, και κυρίως από ένα κομμάτι της νεολαίας. Πώς εξηγείται αυτή η διάσταση ανάμεσα στη δύναμη της ήπιας ισχύος του Ερντογάν στο εξωτερικό και την περιορισμένη επιτυχία του στο εσωτερικό;
Μην έχουμε αυταπάτες. Η σημερινή τουρκική νεολαία που θέλει ν’ απαλλαγεί από τον Ερντογάν είναι ακόμα μειοψηφική στην Τουρκία. Υφίσταται το βάρος της αντιδραστικής πολιτικής της Άγκυρας. Επιθυμεί μια σύγχρονη Τουρκία, ειρηνευμένη, απελευθερωμένη, δημοκρατική, με σεβασμό στις ατομικές και συλλογικές ελευθερίες. Ονειρεύεται μια ήττα του Ερντογάν στις ερχόμενες εκλογές του Ιουνίου 2023.
Στη Γαλλία, η ήπια ισχύς της Τουρκίας εκδηλώνεται με τη χρηματοδότηση τζαμιών, σχολείων, την αποστολή ιμάμηδων…
Να μην ξεχνάμε ποτέ από πού προέρχεται ο Ερντογάν. Συμμετείχε στην ηγεσία των Αδερφών Μουσουλμάνων. Διαμορφώθηκε στη βάση του ριζοσπαστικού ισλάμ. Διαπνέεται από τον θρησκευτικό υπερεθνικισμό. Στο βιβλίο μου, καταδεικνύω πόσο εξαιρετικά ισχυρή είναι η πίεση του ριζοσπαστικού ισλάμ στη Γαλλία, με τα δεκάδες τζαμιά και τους ριζοσπάστες ιμάμηδες, καθώς και τους δεκάδες Τούρκους καθηγητές που έρχονται κάθε χρόνο στη Γαλλία για να «εκπαιδεύσουν» τη γαλλο-τουρκική νεολαία σύμφωνα με τις αξίες του τουρκικού υπερεθνικισμού.
Ο Ερντογάν έκανε δική του αυτή τη ρήση που συνιστά ένα ολόκληρο πρόγραμμα: «Οι μιναρέδες είναι οι ξιφολόγχες μας, οι τρούλοι είναι τα κράνη μας, τα τζαμιά οι στρατώνες μας και οι πιστοί, οι στρατιώτες μας». Και αυτή η ρήση αποτελεί ένα φύλλο πορείας για τον Ερντογάν, στόχος του οποίου είναι να χρησιμοποιήσει όλα τα μέσα προκειμένου να ελέγξει το ισλάμ στη Γαλλία. Να κυριαρχήσει στο ισλάμ για να κυριαρχήσει στη Γαλλία και ν’ ασκήσει πίεση στην κοινωνία των πολιτών, στους εκλεγμένους άρχοντες και σε εκείνους που παίρνουν τις πολιτικές αποφάσεις. Ο Ερντογάν έχει διεισδύσει στη γαλλική κοινωνία. Το γαλλικό Συμβούλιο Μουσουλμανικής Λατρείας διευθύνεται σήμερα από τον γενικό γραμματέα του Μίλλι Γκορούς, τον Φατίχ Σαρικίρ, ο οποίος ηγείται του τουρκικού ριζοσπαστικού ισλάμ. Ένας πρόσφατος πρόεδρος του γαλλικού Συμβουλίου Μουσουλμανικής Λατρείας, ο Αχμέντ Ογκράς, τουρκικής καταγωγής, είχε διατρανώσει την υποστήριξή του στον Ερντογάν με την εξής ανάρτηση στο twitter: «Είμαστε όλοι στρατιώτες του Ερντογάν».
Μερικές φορές ο Ερντογάν δίνει την εντύπωση ότι είναι έτοιμος για όλα, αλλά η πρόσφατη ιστορία δείχνει πως, όταν βρίσκει μπροστά του αντίσταση, κάνει πίσω. Μήπως η αυξανόμενη επιρροή του είναι προϊόν της δικής μας δειλίας;
Ναι, ο Ερντογάν μάς δοκιμάζει διαρκώς. Δοκίμασε τη Γαλλία όταν, το 2015, διόρισε τον Ισμαήλ Χακί Μούσα στη θέση του πρεσβευτή της Τουρκίας στη Γαλλία. Να θυμίσουμε πως ο εν λόγω υπήρξε ο υπ’ αριθμόν ένα της ΜΙΤ, των μυστικών υπηρεσιών της Τουρκίας, επιφορτισμένος με ειδικές επιχειρήσεις, και για τον οποίο υπάρχουν υπόνοιες ότι οργάνωσε τη δολοφονία τριών Κούρδων αγωνιστών στο Παρίσι, τον Ιανουάριο του 2013. Ο διορισμός του υπήρξε μια πρόκληση.
Ο Ερντογάν αποθρασύνεται από τη διστακτικότητα της ευρωπαϊκής αντίδρασης. Όταν καθυβρίζει τον Πρόεδρο της Γαλλικής Δημοκρατίας, τον Εμμανουέλ Μακρόν, λέγοντάς του «να πάει να εξετάσει την ψυχική υγεία του», προσθέτοντας ότι «ο Μακρόν χρειάζεται θεραπεία», η απάντηση της Γαλλίας είναι πολύ ασθενής και σε καμία περίπτωση δεν ανταποκρίνεται στο ύψος των περιστάσεων. Αυτό το ολίσθημα του Τούρκου προέδρου ήρθε μετά από μια δήλωση του Εμμανουέλ Μακρόν που υποσχέθηκε ότι «δεν θα αρνηθούμε τις γελοιογραφίες» . Όταν καλεί τους Γάλλους να μην ψηφίσουν τον Εμμανουέλ Μακρόν, αυτό αποτελεί μια απαράδεκτη παρέμβαση, άσχετα με το τι πιστεύει ο καθένας για τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Όταν απειλεί λέγοντας: «Αύριο, κανένας Ευρωπαίος δεν θα μπορεί να περπατάει στον δρόμο με ασφάλεια», δεν παίρνει κάποια απάντηση αντίστοιχη με το μέγεθος της απειλής. Όταν καλεί σε αποκλεισμό των γαλλικών προϊόντων, περιμένουμε να υπάρξει κάποια κατάλληλη αντίδραση της γαλλικής κυβέρνησης. Επίσης άσκησε έναν άθλιο εκβιασμό στους μετανάστες. Ενώ η Ευρώπη τού έδωσε το ποσόν των τριών δισεκατομμυρίων δολαρίων, προκειμένου να υποδεχθεί η Τουρκία τους πρόσφυγες από τη Συρία και να δημιουργήσει τις συνθήκες, ώστε αυτοί να παραμείνουν εκεί, ο Ερντογάν δήλωσε: «Από τη στιγμή που ανοίξαμε τα σύνορά μας, ο αριθμός εκείνων που κατευθύνθηκαν προς την Ευρώπη έφτασε τις εκατοντάδες χιλιάδες. Σύντομα αυτός ο αριθμός θα μετριέται σε εκατομμύρια». Μια ακόμα πρόκληση απέναντι στους Ευρωπαίους… οι οποίοι και πάλι δεν θ’ αντιδράσουν. Ο Ερντογάν είναι ένας ισχυρός άνδρας, ένας δυνατός ηγέτης. Έχτισε μια Τουρκία αυταρχική στο εσωτερικό, ιμπεριαλιστική στο εξωτερικό. Ο νεοθωμανισμός του Ερντογάν είναι εξαιρετικά επικίνδυνος.
Ο Τούρκος πρόεδρος δεν καταλαβαίνει παρά μόνο από συσχετισμούς δυνάμεων. Ο μόνος τρόπος που μπορεί κανείς να γίνει σεβαστός είναι να απαντήσει με πυγμή. Η Γαλλία θα όφειλε ν’ απελάσει τον Τούρκο πρέσβη από το Παρίσι. Είναι καιρός επίσης να ελεγχθούν οι οργανώσεις που αυτός υποστηρίζει στη Γαλλία, να διερευνηθούν οι χρηματικές ροές αυτών των οργανώσεων και να ελεγχθούν οι τραπεζικοί λογαριασμοί όσων τις διευθύνουν. Πρέπει να κλείσουν τα ριζοσπαστικά τζαμιά που διεξάγουν έναν αντιδημοκρατικό προσηλυτισμό προς όφελος του ριζοσπαστικού ισλάμ. Πρέπει να παρακολουθούνται οι λόγοι μίσους των ιμάμηδων και να τους επιβάλλονται κυρώσεις. Γιατί, σήμερα, εκείνος που κινδυνεύει είναι ο γαλλικός πληθυσμός. Ο Ερντογάν έχει τοποθετήσει στη Γαλλία μια βραδυφλεγή βόμβα. Αν η γαλλική κυβέρνηση δεν την απενεργοποιήσει, αυτή θα εκραγεί. Το καθεστώς Ερντογάν συνιστά μια απειλή για τη Γαλλία και τους Γάλλους. Πρέπει να υπάρξει αντίδραση. Εγώ πήρα ένα σημαντικό ρίσκο γράφοντας αυτό το βιβλίο. Πρέπει όμως ν’ αντιληφθούμε την κατάσταση με αποφασιστικότητα, αλλά και με θάρρος. Σήμερα, προέχει το πολιτικό θάρρος που θα πρέπει να καθοδηγεί τις αποφάσεις της γαλλικής κυβέρνησης. Εγώ έθεσα την περίπτωση Ερντογάν στο τραπέζι. Κανένας δεν μπορεί να πει ότι δεν ήξερε.