της Μαρίας Κορνάρου
Τὸ νὰ εἶσαι ἀπολυταρχικὴ ἰσλαμικὴ χώρα εἶναι ἴσως, τελικά, ἡ καλύτερη εὐκαιρία προωθήσεως τῆς διοργάνωσης τοῦ Μουντιάλ. Οἱ κινήσεις τῆς κυβερνήσεως τοῦ Κατὰρ γιὰ τὴν προετοιμασία καὶ τὴν διεξαγωγὴ τῆς παγκόσμιας ἀθλητικῆς ἐκδηλώσεως ἔχουν ξεφύγει ἀπὸ τὶς σελίδες τῶν ἀθλητικῶν ἐφημερίδων καὶ ἀπασχολοῦν κάθε γωνιὰ τοῦ δημοσίου διαλόγου, ὅσο ἀπομακρυσμένη ἀπὸ τὰ ποδοσφαιρικὰ δρώμενα καὶ ἂν εἶναι αὐτὴ ‒σάν, καλὴ ὥρα, αὐτὴν ἐδῶ τὴν στήλη. Διότι βεβαίως τὸ ἐρώτημα ποὺ ἐγείρεται ἐκφεύγει ἐξ ἴσου ἀπὸ τὰ ἀθλητικὰ ἢ ἀκόμη καὶ ἀπὸ τὰ διπλωματικὰ καὶ πολιτικὰ θέματα, εἶναι καθαρὰ ἠθικῆς φύσεως: πότε μποροῦμε νὰ θεωρηθοῦμε ὅτι συμμετέχουμε στὴν κακία τῶν ἄλλων;
Ἀρκεῖ καὶ μόνη ἡ ἀπόλαυση τῶν καρπῶν αὐτῆς τῆς κακίας; Δηλαδή, μίας διοργάνωσης ποὺ προκειμένου νὰ προσφέρει τὰ ὁλοκαίνουρια, φουτουριστικὰ στάδια, ἀεροδρόμια, ξενοδοχεῖα καὶ παντὸς εἴδους καταλύμματα, στηρίχθηκε ἐξ ὁλοκλήρου σὲ χειρωνακτικὴ ἐργασία –διάβαζε εἰλωτεία‒ ποὺ στὴν –κατὰ τὰ ἄλλα ἔνοχη γιὰ τὴν δουλεία…‒ Δύση εἶναι ἀπὸ αἰῶνες παράνομη; Πόσο μπορεῖ νὰ θεωρηθεῖ ὅτι συμμετέχει ἢ συναινεῖ στὴν ἐξουθένωση τῶν μεταναστῶν ποὺ χτίζουν τοὺς πύργους τῶν ἡμι-σεΐχηδων τοῦ Κατὰρ ὁ δυτικὸς ποδοσφαιριστὴς ἢ ἁπλῶς θεατὴς ποὺ κάνει χρήση τοῦ σταδίου Lusail; Ἤ, σὲ κάθε περίπτωση, ποὺ ἐνδιαφέρεται νὰ ἐπισκεφθεῖ γιὰ νὰ δεῖ μὲ τὰ ἴδια τοῦ τὰ μάτια –νὰ κάνει τουρισμὸ‒ τὶς σιδερένιες πόλεις ποὺ κατάφεραν νὰ ἐγείρουν στὴν μέση τῆς ἐρήμου μερικὰ δισεκατομμύρια πετροδολλαρίων;
Ἀρκεῖ μήπως καὶ μόνη ἡ παρουσία; Ὅπως χαρακτηριστικὰ διεμήνυσε μὲ τὴν ἀπόφαση γιὰ τὴν ποτοαπαγόρευση στὸ Μουντιάλ, ἡ κυβέρνηση τοῦ Κατὰρ δὲν ἐνδιαφέρεται νὰ προσαρμοστεῖ στὶς φιλελεύθερο ἐπιταγὲς τῆς Δύσεως, ἀκόμη καὶ ὅταν αὐτὲς οἱ ἐπιταγὲς δὲν ἐκφράζονται μέσα ἀπὸ σκόρπιες ΜΚΟ ἀλλὰ ἀπὸ τοὺς μεγάλους χορηγοὺς μίας ἀπὸ τὶς μεγαλύτερες ἀθλητικὲς διοργανώσεις στὸν κόσμο, ὅπως ἡ Budweiser. Ἡ ἐφαρμογὴ ὅμως τοῦ ἰσλαμικοῦ νόμου –καὶ βασικῶν κανόνων ἱεραρχικῆς κοινωνικῆς διαστρωμάτωσης‒ δὲν περιορίζεται στὶς μπύρες τῶν Εὐρωπαίων φίλαθλων. Τὸ Κατάρ, ὅπως κάθε ἰσλαμικὸ κράτος, ἐφαρμόζει τὸν νόμο τῆς Σαρία. Οἱ γυναῖκες εἶναι, σύμφωνα μὲ τὴν παρομιώδη ἔκφραση τῶν ἐγχώριων ὑποστηρικτῶν τῶν δικαιωμάτων, «πολίτες β΄ κατηγορίας», μὲ ὅλη τὴν σημασία ὅμως τῆς λέξης –δὲν τοὺς ἐπιτρέπεται νὰ ἀποφασίζουν χωρὶς τὴν συναίνεση τοῦ ἄντρα «κηδεμόνα» τους. Φοροῦν δὲ τὴν ‒ἐπίσης παροιμιώδη πλέον‒ «μπούρκα». Οἱ προγαμιαῖες σχέσεις τιμωροῦνται διὰ φυλακίσεως, ὅπως καὶ ἡ κύηση ἐκτὸς γάμου, καὶ φυσικὰ οἱ ὁμοφυλόφιλες σχέσεις μεταξὺ ἀνδρῶν. Ἐκεῖ ποὺ στὶς παράνομες ἀμβλώσεις στὴν Δύση, τὶς κυρώσεις ἀντιμετωπίζει ὁ γιατρός, στὸ Κατὰρ τὶς ἀντιμετωπίζει ἡ ὑποβληθεῖσα γυναίκα. Τὸ δὲ μαστίγωμα δὲν ἔχει ἀκόμη ἐκλείψει ὡς νόμιμη τιμωρία. Καὶ πάλι, σὲ ποιό βαθμὸ μπορεῖ νὰ θεωρηθεῖ ὅτι συναινεῖ ἢ ὑποστηρίζει τὸ κοινωνικὸ καὶ νομικὸ σύστημα τοῦ Κατὰρ ὁ ποδοσφαιριστὴς καὶ ὁ φίλαθλος τοῦ Μουντιάλ; Ἤ, ἀντίστοιχα, ὁ τουρίστας ποὺ τὸ ἐπισκέπτεται γιὰ νὰ κάνει σκὶ ἐσωτερικοῦ χώρου μέσα στὴν ἔρημο;
Μὲ ἄλλα λόγια, δύο ἀπὸ τὶς κεντρικὲς ἀξίες τοῦ δυτικοὺ ἠθικοῦ κώδικα ἔρχονται σὲ σύγκρουση μεταξύ τους μπροστὰ στὸ δίλημμα τοῦ Μουντιάλ: ἀπὸ τὴν μία ἡ ἐλευθερία, ἀπὸ τὴν ἄλλη ὁ ὑλισμός. Διότι ὁ Δυτικὸς φιλελευθερισμὸς δὲν σημαίνει ἁπλῶς «ἐν ἀμφιβολίᾳ ὑπὲρ τῆς ἐλευθερίας», σημαίνει ὅτι ἡ ἐλευθερία εἶναι ἕνα δέον, τὸ ὁποῖο πρέπει νὰ ἀναγνωρίζεται καὶ νὰ θεσμοθετεῖται σὲ ὅλες τὶς χῶρες ‒ἡ ἀντίθεση σὲ αὐτὸ τὸ «δέον» εἶναι ἠθικὰ κακή. Αὐτὸ ὅμως δὲν μεταφράζεται, στὴν κυρίαρχη ἐκδοχὴ τοῦ φιλελευθερισμοῦ, σὲ ὑποχρέωση τοῦ κάθε πολίτη τῆς Δύσεως νὰ στρατευτεῖ στὸν σκοπὸ τῆς ἐλευθερίας –μᾶλλον τὸ ἀντίθετο, ὁ κάθε πολίτης εἶναι ἐλεύθερος καὶ καλεῖται νὰ ἀπολαύσει, διὰ τῆς οἰκονομικῆς του ἐλευθερίας, τοὺς καρποὺς τῆς τεχνικῆς προόδου: ἐδῶ ἔρχονται στὸ προσκήνιο τὰ τεχνητὰ νησιά, οἱ ψηλότεροι οὐρανοξύστες, τὰ τέλεια κλιματιζόμενα ἐμπορικὰ κέντρα καὶ τὸ τεχνητὸ χιόνι, γενικότερα ὅλες οἱ ἀτελείωτες ἀττραξιὸν τοῦ φουτουριστικοῦ παιδότοπου ποὺ εἶναι ἡ Ντόχα. Ὅσο ἀπερίφραστα καὶ ἂν καταδικάζουν οἱ Δυτικοὶ τῆς ἰσλαμικὲς χῶρες, μὲ τὶς πομπώδεις δηλώσεις καὶ τὸ virtue-signaling στὰ ἀεροσκάφη τους, εἶναι σαφὲς ὅτι ἐκεῖνες ἔχουν μάθει τὰ «κουμπιά» τους.
Δημοσιεύθηκε στην Εστία, 21/11/2022