Από την KGB στον θρόνο του πατριαρχείου 4 δισ. δολάρια δρόμος
του Κωνσταντίνου Μαυρίδη
Με την αιματηρή ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και τον μετέπειτα ολοκληρωτικό πόλεμο μεταξύ των δύο χωρών να μετρά αισίως 13 μήνες, αρνητική αίσθηση κάνει η συνεχιζόμενη στήριξη της επίσημης ρωσικής Εκκλησίας και του θρησκευτικού της ηγέτη, Κυρίλλου, στις καταστροφικές επιλογές του Βλαντίμιρ Πούτιν. Μάλιστα, ο Κύριλλος, ως άλλος Αλ Ζαουάχρι, χαρακτήρισε την εισβολή «ιερό πόλεμο» κι έφτασε στο σημείο να πει στα 90 εκατομμύρια του ποιμνίου του πως για τον πόλεμο «φταίνε οι παρελάσεις των ομοφυλόφιλων» και ότι «η θυσία κατά την εκπλήρωση του στρατιωτικού καθήκοντος ξεπλένει κάθε αμαρτία». Με άλλα λόγια, «πεθάνετε για τη Ρωσία και θα πάτε στον παράδεισο».
Όχι ότι η ρωσική Εκκλησία έμεινε στα λόγια και στις παραινέσεις. Μέσα στον χειμώνα που μας πέρασε, ο Κύριλλος ανέλαβε και πιο ενεργητικό ρόλο στον πόλεμο δημιουργώντας ένα μισθοφορικό σώμα σε επίπεδο τάγματος για να ενισχύσει τα ρωσικά στρατεύματα στο πεδίο της μάχης. Η μονάδα φέρει τον τίτλο Τάγμα του Σταυρού του Αγίου Γεωργίου με τον διοικητή του, Βλαντίμιρ Κιλτσένκο, να δηλώνει περιχαρής ότι «αποτελεί την πρώτη PMC (Ιδιωτική Στρατιωτική Εταιρεία) υπό την αιγίδα της ρωσικής ορθοδόξου Εκκλησίας».
Ίσως δεν θα έπρεπε να αναμένουμε κάτι διαφορετικό από κάποιον που έχει στο παρελθόν χαρακτηρίσει τον Πούτιν ως “θεόθεν θαύμα”. Τι κι αν οι τραγικές πολιτικές του Κρεμλίνου έχουν κοστίσει στη ρωσική Εκκλησία την απώλεια του ενός τρίτου των πιστών της με την αυτονόμηση της ουκρανικής Εκκλησίας το 2018. Προφανώς, ο καλοκάγαθος ποιμένας Κύριλλος ονειρεύεται την επιστροφή αυτών των πιστών στο μοσχοβίτικο μαντρί σε περίπτωση επικράτησης των ρωσικών δυνάμεων στον πόλεμο, κάτι που μέχρι στιγμής δεν διαφαίνεται ούτε με τα πιο υπεραισιόδοξα φιλορωσικά σενάρια.
Έτσι κι αλλιώς, οι Πούτιν και Κύριλλος φέρονται να έχουν μακρόχρονο κοινό παρελθόν όταν δούλευαν και οι δύο για τον ίδιο εργοδότη, που δεν ήταν άλλος από την αλήστου μνήμης KGB. Αποχαρακτηρισμένα έγγραφα της υπηρεσίας που βγήκαν στην επιφάνεια τη δεκαετία του ’90, αλλά και πάνω από 37 αναφορές της ελβετικής αστυνομίας, αποκαλύπτουν ότι ο Κύριλλος υπήρξε κατάσκοπος της KGB από τον Ιούλιο του 1969 ως και τον Φεβρουάριο του 1989 και χρησιμοποιούσε τον κωδικό «Μιχαήλοφ». Ο Κύριλλος, μάλιστα, είχε σταλεί στην Ελβετία από την υπηρεσία ως απλός εφημέριος στην εκκλησία του Τιμίου Σταυρού στη Γενεύη.
Η διττή αποστολή του ήταν να διεισδύσει στην εξόριστη ρωσική κοινότητα της Ελβετίας, αλλά και στο Παγκόσμιο Συμβούλιο Εκκλησιών (WCC). Απ’ ό,τι φαίνεται, ο Κύριλλος ήταν άριστος στην κατασκοπευτική δουλειά, καθώς έστελνε λεπτομερείς αναφορές για τη δράση διαφόρων μελών της ρωσικής παροικίας της Ελβετίας στους οποίους εμφανιζόταν ως «πνευματικός» και φίλος. Ταυτόχρονα, ο Κύριλλος κατάφερε να γίνει μέλος του WCC με σκοπό να επηρεάσει τις αποφάσεις του συμβουλίου ώστε να αφήνεται η ΕΣΣΔ στο απυρόβλητο σχετικά με την καταπίεση των θρησκευτικών ελευθεριών στη χώρα και να επικρίνονται οι ΗΠΑ και οι συμμαχικές τους χώρες για σχέσεις με δικτατορίες στη λατινική Αμερική και αλλού. Μάλλον, για τον μετέπειτα πατριάρχη, οι αυτοκρατορικές βλέψεις της πάλαι ποτέ Σοβιετίας συμβάδιζαν με τις προσωπικές του βλέψεις για ιεραρχική ανέλιξη εις βάρος του ίδιου του του ποιμνίου.
Κάπου εκεί στις ελβετικές Άλπεις φαίνεται πως ο Κύριλλος γνώρισε και τη μεγάλη ζωή, την οποία δεν εγκατέλειψε ποτέ. Τα ταξίδια του από και προς την Ελβετία γίνονταν με χρήση διπλωματικού σάκου με αποτέλεσμα να βγάζει από τη χώρα είδη πολυτελείας που μόνο τα μέλη της υψηλής νομενκλατούρας μπορούσαν να απολαμβάνουν στη Σοβιετική Ένωση. Κονιάκ, σαμπάνια και γκουρμέ εδέσματα, σε συνδυασμό με ταξίδια στα αλπικά θέρετρα για σκι, άνοιξαν για τα καλά την όρεξη του νέου ιερέα και μάλλον ξέχασε παντελώς την πνευματική του αποστολή.
Διά του λόγου το αληθές, δημοσίευμα της Νοβάγια Γκαζέτα φέρει τον Κύριλλο να διατηρεί υπό την κατοχή του ένα υπερπολυτελές σαλέ κοντά στη Ζυρίχη. Σαφώς και δεν είναι το μόνο ακίνητο που διαθέτει, καθώς, από το 2009 που έγινε πατριάρχης, ο Κύριλλος έχει στη διάθεσή του πάνω από 20 ακίνητα σε διάφορες τοποθεσίες στη Ρωσία και μάλιστα του έχει δοθεί ως «δωράκι» από τον ίδιο τον Πούτιν το προσωπικό του διαμέρισμα μέσα στο Κρεμλίνο από το 2004 ακόμη. Φαίνεται πως προαλειφόταν για πατριάρχης πολύ πριν ο Αλέξιος ο Β΄ (επίσης πράκτορας της KGB επί δεκαετίες με τον κωδικό «Ντρόζντοβ») αποδημήσει εις Κύριον και μετά την ενθρόνισή του ο προσωπικός του πλουτισμός απογειώθηκε στην κυριολεξία.
Η Νοβάγια Γκαζέτα υπολογίζει την προσωπική του περιουσία το 2019 σε τουλάχιστον 4 δισ. δολάρια και σύμφωνα με το ανεξάρτητο ειδησεογραφικό πρακτορείο Προέκτ, ο Κύριλλος και δύο ξαδέρφια του κατέχουν ακίνητα της τάξης των 2.87 εκατ. δολαρίων σε Μόσχα και Αγία Πετρούπολη. Το όνομά του έχει εμπλακεί και σε σκάνδαλα διαφθοράς, όπως αυτό της εισαγωγής αφορολόγητων τσιγάρων από το εξωτερικό τη δεκαετία του ’90. Σύμφωνα με τους δημοσιογράφους των εφημερίδων Μοσκόβσκι Κομσομόλετς και Κομερσαντ, το τμήμα εξωτερικών εκκλησιαστικών σχέσεων της ρωσικής Εκκλησίας, υπό την καθοδήγηση του «μητροπολίτη του ταμπάκου» (ο χαρακτηρισμός προέρχεται από τα ρωσικά ΜΜΕ της εποχής), Κύριλλου, μετατράπηκε στον μεγαλύτερο εισαγωγέα τσιγάρων στη Ρωσία με υπερκέρδη της τάξης των 1,5-4 δισ. δολαρίων. Ο Κύριλλος ποτέ δεν διέψευσε ότι η επιχείρηση όντως έλαβε χώρα, όπως ποτέ δεν του ασκήθηκαν κατηγορίες για τη συμμετοχή του σ’ αυτή.
Βέβαια, τα ευτράπελα που ταλανίζουν τον Κύριλλο δεν σταματούν στα τσιγάρα και πολλές φορές φτάνουν στα όρια της αυτογελοιοποίησης. Το 2012, σε μία συνέντευξη στον δημοσιογράφο Βλαντίμιρ Σολοβιόφ, ο Κύριλλος ρωτήθηκε αν έχει στην κατοχή του ένα συλλεκτικό ελβετικό ρολόι Μπρεγκέ των 30 χιλιάδων δολαρίων, καθώς είχε θεαθεί να το φορά σε μια λειτουργία. Η απάντησή του άφησε άφωνο τον δημοσιογράφο καθώς ο Κύριλλος είπε με περισσή σοβαρότητα ότι «κοίταξα τη φωτογραφία και ξαφνικά κατάλαβα ότι ήταν κολάζ». Σε μερικές ημέρες εμφανίστηκαν κι άλλες φωτογραφίες στην επίσημη ιστοσελίδα της Εκκλησίας με μία από αυτές να έχει κοντινό πλάνο του καρπού του Κυρίλλου να μη φορά ρολόι, αλλά η αντανάκλαση στο γυάλινο τραπέζι να δείχνει το απαστράπτον Μπρεγκέ.
Προφανώς, οι σταλινικές μεθοδεύσεις εξαφάνισης προσώπων από φωτογραφίες καλά κρατούν στη Ρωσία του σήμερα και έχουν επεκταθεί και στα πολυτελή αντικείμενα. Μετά την κατακραυγή που ακολούθησε, εκκλησιαστικοί παράγοντες προέβησαν στη δήλωση ότι υπεύθυνος της μονταζιέρας ήταν ένας 24χρονος υπάλληλος, ο οποίος έδρασε με βλακώδη, αδικαιολόγητη και άνευ έγκρισης πρωτοβουλία και θα τιμωρηθεί αυστηρά. Το ποιος, τελικά, έδρασε, με υπεροπτικό και βλακώδη τρόπο δεν διέφυγε του ρωσικού κοινού και το 2012 ο Κύριλλος τιμήθηκε με το «βραβείο του ασημένιου υποδήματος» ως ταχυδακτυλουργός για την «ως δια μαγείας εξαφάνιση ενός ρολογιού».
Παρά ταύτα, τέτοιου είδους κριτικές ο Κύριλλος τις έχει γραμμένες στα ασημένια του υποδήματα, καθώς ο πάτρονάς του, Πούτιν, τον έχει εντάξει στην πρώτη γραμμή υπεράσπισης του καθεστώτος του. Είναι επίσης προφανές ότι πιθανή αλλαγή καθεστώτος και απώλεια της εξουσίας από τον πρώην συνάδελφο στην KGB θα σημάνει και αλλαγή κεφαλής στη ρωσική Εκκλησία, διότι η ασπίδα προστασίας του Κρεμλίνου θα εκλείψει με όσες δυσμενείς επιπτώσεις συνεπάγεται αυτό.
Ενισχύστε την προσπάθειά μας κάνοντας μια δωρεά στο Άρδην πατώντας ΕΔΩ.
Γνωρίστε τα βιβλία των Εναλλακτικών Εκδόσεων
Ακολουθήστε το Άρδην στο Facebook
Εγγραφείτε στο κανάλι του Άρδην στο Youtube
