Νίκου Μελέτη από το liberal.gr
Με ένα σκληρό παζάρι με τις ΗΠΑ θα ξεκινήσει η νέα όπως όλα δείχνουν θητεία του Ταγίπ Ερντογάν και η έκβαση του θα σφραγίσει και τον προσανατολισμό της χώρας αλλά και τις σχέσεις της με τη Δύση.
Αναμένοντας μια νέα νίκη του Ερντογάν στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών η Δύση αμήχανη τηρεί στάση αναμονής καθώς κανείς δεν μπορεί να προβλέψει πως θα επηρεαστεί η νέα εποχή της Τουρκίας, από την έκταση της νίκης του Ερντογάν αλλά και το πως σκοπεύει να στρώσει τον δρόμο για τον «Αιώνα της Τουρκίας».
Ο χρόνος και το πλαίσιο της πρώτης αναμέτρησης τέθηκε χθες από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ το οποίο δια του Υφυπουργού εξωτερικών για θέματα Ευρώπης Ντέρεκ Χόγκαν διεμήνυσε ότι η Ουάσιγκτον περιμένει να επικυρωθεί η ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ πριν από την Σύνοδο Κορυφής της συμμαχίας στις 11-12 Ιουλίου στο Βίλνιους. Ο Αμερικανός αξιωματούχος δήλωσε ότι θα υπάρξουν συνομιλίες και επαφές με την νέα κυβέρνηση που θα προκύψει στην Τουρκία.
Ήδη οι πρώτες πιέσεις θα ασκηθούν στον νέο Τούρκο ΥΠΕΞ στην υπουργική Σύνοδο του ΝΑΤΟ την επόμενη Τετάρτη και Πέμπτη στο ΄Οσλο, καθώς θα πρέπει να ξεκινήσει γρήγορα η διαδικασία ώστε να εγκριθεί από τη νέα Τουρκική Εθνοσυνέλευση μόλις συγκληθεί σε σώμα, η ένταξη της Σουηδίας και έτσι να μπορεί να γίνει δεκτή πανηγυρικά ως μέλος στη Σύνοδο Κορυφής του Βίλνιους.
Για τον Ερντογάν θα είναι εξαιρετικά δύσκολο να παρουσιάσει ως μια από τις πρώτες νομοθετικές πράξεις το Πρωτόκολλο ένταξης της Σουηδίας ,όσο η ίδια η τουρκική κυβέρνηση κατηγορεί την Σουηδία ότι δεν προχώρησε στην έκδοση των 120 προσώπων και ο Ερντογάν έχει σηκώσει τη σημαία του αγώνα εναντίον της «τρομοκρατίας» και του FETO κατηγορώντας και τη Σουηδία ότι αποτελεί καταφύγιο τους.
Σε χθεσινή συνέντευξη του ο Τούρκος πρόεδρος δήλωσε ότι οι δεσμεύσεις που είχε αναλάβει η Σουηδία στην περσινή Σύνοδο Κορυφής το ΝΑΤΟ στη Μαδρίτη δεν έχουν τηρηθεί.
Όμως το γεγονός ότι η Σουηδία ολοκληρώνει τις επόμενες ημέρες την αναθεώρηση του αντιτρομοκρατικού νόμου ίσως αποτελέσει ένα ισχυρό χαρτί στα χέρια των Αμερικανών να ασκήσουν πίεση στην Άγκυρα, αλλά και το αναγκαίο άλλοθι για μια κολοτούμπα του Τ. Ερντογάν.
Όμως ο Τούρκος πρόεδρος ουσιαστικά στο παζάρι με την Ουάσιγκτον έχει θέσει ατύπως δυο όρους, την έγκριση της συμφωνίας για τα F-16 και την πρόσκληση για μια συνάντηση με τον Τ. Μπάιντεν, η οποία είναι απίθανο να έρθει αλλά είναι πολύ πιθανόν να προσφερθεί μια ακόμη συνάντηση στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ.
Αναλυτές τόσο στην Ουάσιγκτον όσο και στην Άγκυρα εκτιμούν ότι ένας πανίσχυρος Ερντογάν θα είχε μεγαλύτερα περιθώρια να ελιχθεί και να άρει το βέτο του για τη Σουηδία, καθώς έτσι θα μπορούσε να απαιτήσει την πρόοδο τουλάχιστον στο θέμα των F16. Σε μια τέτοια περίπτωση το μοναδικό εμπόδιο για την έγκριση από το Κογκρέσο θα είναι ο Μ. Μενέντεζ ο οποίος θα πρέπει με μεγάλο κόστος βεβαίως να θέσει βέτο ,μένοντας πιθανότατα μόνος στην υπόθεση αυτή.
Η Τουρκία την επομένη των εκλογών, θα είναι εξαιρετικά ευάλωτη στο θέμα της οικονομίας όπου θα έχει την ζωτική ανάγκη της Δύσης, αλλά το αντιδυτικό εθνικιστικό προφίλ που καλλιέργησε όλο το τελευταίο διάστημα ο Τ. Ερντογάν περιορίζουν τα περιθώρια ελιγμών του.
Το μόνο σίγουρο είναι ότι δύσκολα το προσεχές διάστημα θα αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη μεταξύ του Ερντογάν και Μπάιντεν και η αναζήτηση ισορροπιών θα είναι εξαιρετικά δύσκολη, όσο ο κ. Ερντογάν πιστεύει ότι σχέση του με τον Πούτιν, η «αυτόνομη» εξωτερική πολιτική και η χρηματοδότηση από τις χώρες του Κόλπου, του προσφέρουν την άνεση και την ασφάλεια για να μπορέσει να εκβιάσει για μια ακόμη φορά τη Δύση.
