του Α. Γιόσεφ
Πράγματι, όσον αφορά τους Εβραίους, ο πρόεδρος Κλίντον συνεισέφερε στην κατεύθυνση μιας πραγματικής αλλαγής στην εμφάνιση της κυβέρνησης, έχοντας συμπεριλάβει μια σειρά από αλλαγές που ενίσχυσαν την εβραϊκή επιρροή, η οποία είχε ξεκινήσει κατά τη διάρκεια της προεδρίας Ρέιγκαν και του υπουργού Εξωτερικών Σουλτς (Schultz). Βέβαια (…) είχαμε δει ήδη τον Εβραίο υπουργό Εξωτερικών Κίσσιγκερ να απολαμβάνει την εμπιστοσύνη του προέδρου Νίξον και υπήρξαν πολλοί Εβραίοι που ήσαν μέλη της κυβέρνησης Κάρτερ. Όμως, αυτοί αποτελούσαν συνήθως τις εξαιρέσεις που επιβεβαίωναν τον κανόνα. Ειδικότερα, θρησκευόμενοι Εβραίοι δύσκολα τοποθετούνταν σε θέσεις από τις οποίες θα συμμετείχαν στις πολιτικές διεργασίες που αφορούν τη Μέση Ανατολή.
Η εικόνα έχει αλλάξει ολοκληρωτικά σήμερα, και όχι μόνο σε ό,τι αφορά την Μέση Ανατολή. Για παράδειγμα, κάθε πρωί στις 6.00, μερικά υπηρεσιακά αυτοκίνητα μεταβαίνουν από το αρχηγείο της CIA στον Λευκό Οίκο με τους ανώτερους αξιωματούχους της αμερικανικής ομάδας πληροφοριών, για να παρουσιάσουν στον πρόεδρο και στα τέσσερα ανώτερα στελέχη της κυβέρνησης την PDB [=Καθημερινή Προεδρική Ενημέρωση]· πρόκειται για την πιο αποκλειστική αναφορά στην Ουάσινγκτον (…). Αν ο Κλίντον είναι στην Ουάσινγκτον, πραγματοποιεί μια σύντομη συζήτηση επάνω στα περιεχόμενα των στοιχείων με τους άλλους 5 παραλήπτες: τον αντιπρόεδρο Αλ Γκορ, τον σύμβουλο Εθνικής Ασφαλείας Άντονι Λέικ (Antony Lake), τον επικεφαλής του προσωπικού του Λευκού Οίκου Λέον Πέντα (Leon Penta), τον αναπληρωτή σύμβουλο Εθνικής Ασφαλείας Σάμουελ Μπέργκερ (Samuel “Sandy” Berger), και τον σύμβουλο Εθνικής Ασφαλείας του αντιπροέδρου Λέον Περθ (Leon Perth). Δύο από τους παραλήπτες, οι Μπέργκερ και Περθ, είναι ένθερμοι Εβραίοι. (…) Στο Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας, 7 στους 11 ανώτατους αξιωματούχους είναι Εβραίοι. (…) Ο Μπέργκερ είναι αντιπρόεδρος του Συμβουλίου· ο Μάρτιν Ίντουκ (Martin Indyk), που πρόκειται να σταλεί ως πρέσβης στο Ισραήλ, είναι ανώτατος διευθυντής, υπεύθυνος για τη Μέση Ανατολή και τη Νότια Ασία· ο Νταν Σίφτερ (Dan Schifter), ανώτατος διευθυντής και σύμβουλος του προέδρου, υπεύθυνος για τη Δυτική Ευρώπη· ο Ντον Στάινμπεργκ (Don Steinberg), ανώτατος διευθυντής και σύμβουλος του προέδρου υπεύθυνος για την Αφρική· ο Ρίτσαρντ Φάινμπεργκ (Richard Feinberg), ανώτατος διευθυντής και σύμβουλος του προέδρου υπεύθυνος για τη Λατινική Αμερική· ο Στάνλεϊ Ρος (Stanley Ross), ανώτατος διευθυντής και σύμβουλος του προέδρου υπεύθυνος για την Ασία.
Η κατάσταση δεν είναι πολύ διαφορετική στο γραφείο του προέδρου: ο νέος Γενικός Εισαγγελέας, ο Άμπνερ Μίκβε (Abner Mikve)· ο διευθυντής του προεδρικού σχεδιασμού και προγραμμάτων, Ρίκυ Σάιντμαν (Ricky Seidman)· ο υπαρχηγός προσωπικού, Φιλ Λίντα (Phil Leida)· ο οικονομικός σύμβουλος, Ρόμπερτ Ρούμπιν (Robert Rubin)· ο διευθυντής μέσων ενημέρωσης, Ντέιβιντ Χάιζερ (David Heiser)· η διευθυντήρια προσωπικού Άλις Ρούμπιν (Alice Rubin)· η Έλι Σήγκαλ (Ely Segall), υπεύθυνη για τους εθελοντές· η Ίρα Μεζάινα (Ira Mezina), υπεύθυνη του προγράμματος για την υγεία. Δύο μέλη της κυβέρνησης, ο Υπουργός Εργασίας Ρόμπερ Ράιχ (Robert Reich) και ο Μίκυ Κάντορ (Micky Cantor), υπεύθυνος για τις διεθνείς εμπορικές συμφωνίες, είναι Εβραίοι. Όλοι αυτοί συμπληρώνονται από έναν μακρύ κατάλογο από ανώτατους Εβραίους αξιωματούχους στο Υπουργείο Εξωτερικών, με επικεφαλής τον υπεύθυνο της ομάδας για την ειρήνευση στην Μέση Ανατολή, Ντέννις Ρος (Dennis Ross) (…)
Ένας από τους πιο ενδιαφέροντες Εβραίους από την ισραηλινή άποψη, ο οποίος σπάνια εκτίθεται στο προσκήνιο μέχρι τώρα, είναι ο Ρεμ Εμμανουέλ (Rehm Emmanuel), ο ανώτατος σύμβουλος του Κλίντον για τον ειδικό συντονισμό προγραμμάτων στον Λευκό Οίκο. Το γραφείο του βρίσκεται δίπλα στο φημισμένο Οβάλ γραφείο. Ο Ρεμ, την περασμένη εβδομάδα, κέρδισε τα συγχαρητήρια του αφεντικού του, όταν κατάφερε να περάσει τον νόμο για την καταπολέμηση του εγκλήματος. (…) Την περασμένη Τρίτη, στο γραφείο του επικρατούσε χάος και αυτός δρασκέλιζε ολόγυρα σαν ένας τυπικός Σάμπρα, κάνοντας ταυτόχρονα μια ζωντανή συνομιλία μαζί μου και βλέποντας το ρεπορτάζ του Βολφ Μπλίτζερ (Wolf Blitzer) –επίσης Εβραίου– στο CΝΝ.
“Ξέρεις, Ρεμ Εμμανουέλ είναι ένα όνομα που θα έβρισκες στον Χρυσό Οδηγό του Τελ-Αβίβ” του είπα. Ένα πλατύ, ζεστό χαμόγελο απλώθηκε στο πρόσωπό του. “Το πραγματικό μας όνομα ήταν Άούυερμπαχ (Auerbach). Ανοίξαμε τα πρώτα φαρμακεία στο Τελ-Αβίβ και την Ιερουσαλήμ. Ο πατέρας μου άλλαξε το όνομά του αφού ο θείος μου, Εμμανουέλ, σκοτώθηκε στον πόλεμο της ανεξαρτησίας του Ισραήλ (1948-1949). Ο πατέρας μου τότε ήταν μέλος της Etzel (IRGUN) που διοικούσε ο Μπέγκιν, και ήταν σύνηθες να αλλάζουν τα ονόματά τους στην παρανομία”. Ναι, παραμένει ακόμη ένθερμος οπαδός του Λικούντ (…). “Ξέρεις, σπουδάσαμε σε εβραϊκό σχολείο και είχαμε Εβραίους ιδιωτικούς δασκάλους. Την πρώτη μου επίσκεψη στο Ισραήλ την έκανα τρεις ημέρες μετά τον πόλεμο των Έξι Ημερών. Ο πατέρας μου είπε τότε ότι έπρεπε να πάμε στο Ισραήλ. Ήμουν τότε 8 χρονών αλλά το θυμάμαι σαν να ήταν σήμερα.(…) Από τότε συνέχιζα να επισκέπτομαι το Ισραήλ κάθε καλοκαίρι μέχρι το 1972. Τότε άρχισα τις σπουδές μου. Όταν μεγάλωσα, ασχολήθηκα με την πολιτική.”
“Τι σημαίνει για σας η σύνδεση με τον εβραϊσμό και το Ισραήλ σήμερα;” “Από το 1972 δεν επισκέφθηκα ξανά το Ισραήλ μέχρι το 1991. Τότε, ξέσπασε ο πόλεμος του Κόλπου και πύραυλοι προσγειώνονταν στο Τελ-Αβίβ. Αμέσως παρουσιάστηκα ως εθελοντής για υπηρεσία ενός μήνα στον ισραηλινό στρατό, μέσω της ‘Υπερατλαντικής Μονάδας Εθελοντών’. [Με ειδική άδεια της αμερικανικής κυβέρνησης, που δεν αναφέρεται πολύ συχνά από τα αμερικανικά μέσα, για ένα λόγο που ξεκαθαρίζεται σε αυτό το άρθρο, οι Αμερικανοεβραίοι μπορούν να υπηρετήσουν εθελοντικά στον ισραηλινό στρατό και μερικοί από αυτούς το κάνουν συχνά, ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια των πολέμων του Ισραήλ. Ο αριθμός των Εβραίων των ΗΠΑ που έτρεξαν να παρουσιασθούν ως εθελοντές στον ισραηλινό στρατό κατά την εισβολή του 1982 στο Λίβανο, και βοήθησαν στον αποκλεισμό της Βηρυτού, ήταν αρκετά μεγάλος, αλλά εξαιτίας της ισραηλινής λογοκρισίας που απαγόρευσε οποιαδήποτε μνεία για αυτούς έγιναν “αόρατοι” για τα αμερικανικά μέσα ενημέρωσης. Κανένας άλλος στρατός δεν απολαμβάνει παρόμοιο προνόμιο.] (…)
“Ό,τι έκανα τότε για να βοηθήσω το Ισραήλ ήταν λιγότερο απ’ όσο θα έπρεπε. (…) Απάντησα στο ερώτημά σας;”
Ίσως το πιο ενδιαφέρον πράγμα που μου συνέβη εμένα προσωπικά τον περασμένο χρόνο που τοποθετήθηκα στην Ουάσιγκτον ήταν η συνάντηση με τον οργανωμένο αμερικανικό εβραϊσμό. Το καλύτερο μέρος για να τους δεις, το μέρος που πάντα ερχόμουν κάθε χρόνο για να τους θαυμάσω, είναι η ετήσια συνέλευση του ισραηλινού λόμπι, του AIPAC.(…) Πάντα αναρωτιόμουν ποια ήταν η αξία της εβραϊκής εμπειρίας στην Αμερική όσον αφορά τους Ισραηλινούς. Αυτή η συνταύτιση με το Ισραήλ πηγάζει από την βαθιά συναίσθηση της κοινής εβραϊκής μοίρας ή ήταν ένα από τα εργαλεία της τοπικής κοινότητας ώστε να κατακτήσει ισχύ με σκοπό την επίτευξη πραγματικά ίσων δικαιωμάτων σε μια μικτή κοινωνία που περιλαμβάνει επίσης πολλούς μετανάστες και μέλη διαφορετικών δογμάτων; Η εβραϊκή ισχύς στις ΗΠΑ είναι ένα φαινόμενο που θα ενισχυθεί ή θα μειωθεί; Οι μικτοί γάμοι των Εβραίων με αλλόθρησκους απειλούν να αδυνατίσουν την εβραϊκή ισχύ στις ΗΠΑ; Ή, όπως φοβόμουν κάποιες φορές, οι Αμερικανοεβραίοι θα οικοδομούσαν ένα νέο εβραϊκό πολιτισμικό κέντρο που θα συναγωνίζονταν το Ισραήλ;
Η συναγωγή “Adat Yisrael” στην Ουάσιγκτον δεν είναι μόνο ένας χώρος λατρείας. Είναι ένα κέντρο της εβραϊκής κοινότητας, με εξαιρετικά εβραϊκά νηπιαγωγεία, ένα εβραϊκό σχολείο για την εβραϊκή λογοτεχνία και τον πολιτισμό και ασφαλώς τάξεις για την εκμάθηση των Εβραϊκών. Τα Σάββατα υπάρχουν πάντα δύο ξεχωριστές ομάδες προσευχής. Η πρώτη είναι η πολυπληθέστερη. Περιλαμβάνει εκατοντάδες πιστών, οι οποίοι τελειώνουν με την ευλογία του φαγητού σε τραπέζια που έχουν στρωθεί με νόστιμους εβραϊκούς μεζέδες. Τα μέλη της ανήκουν στην αφρόκρεμα της κοινωνίας της Ουάσιγκτον: ανώτερους κυβερνητικούς αξιωματούχους, επιτυχημένους δικηγόρους, πλούσιους επιχειρηματίες. Όλοι τους είναι ευκατάστατοι. Την επόμενη εβδομάδα, στο εβραϊκό Νέο Έτος, στους προσευχόμενους θα προστεθούν πολλοί άλλοι Εβραίοι που συνήθως περνούν τα σαββατοκύριακά τους στα πιο κλειστά κλαμπ, ή στα πιο ακριβά γήπεδα γκολφ, ή ιππεύοντας τα καλύτερα άλογα, ή στα ακριβά τους σπίτια δίπλα στις λίμνες της Δυτικής Βιρτζίνια, ή ψαρεύοντας με τα ιδιωτικά τους γιοτ. Την επόμενη εβδομάδα, όπως κατά τη διάρκεια όλων των εβραϊκών εορτών, οι πιο ακριβές λιμουζίνες, που μπορεί κάποιος να φανταστεί, θα σταματήσουν στην είσοδο της συναγωγής, για να βγουν κομψές γυναίκες και στο πλευρό τους, άνδρες σοβαροί με τα ακριβά τους κοστούμια, ακολουθούμενοι από καλοντυμένα παιδιά. Η τιμή εισόδου στην συναγωγή είναι 1000$ για κάθε απλή αργία (…) Αυτή η φημισμένη ομάδα έχει διάφορα άλλα χαρακτηριστικά. Τα περισσότερα από τα μέλη της επισκέπτονται τουλάχιστον μια φορά τον χρόνο το Ισραήλ. Οι περισσότεροί τους μιλούν απταίστως Εβραϊκά. (…) Αλλά η πιο σημαντική αιτία για την συμμετοχή τους στη προσευχή είναι ότι αισθάνονται ένα στενό δεσμό με το Ισραήλ. Αυτοί δε για τους οποίους η αγάπη για το Ισραήλ είναι πιο θερμή παρακολουθούν τα νέα της ισραηλινής τηλεόρασης, κάθε βράδυ.
Η άλλη συναγωγή που συναγωνίζεται στην προσέλκυση της νέας γενιάς των πλούσιων Εβραίων βρίσκεται στην Τζωρτζτάουν. Είναι μια απολύτως ορθόδοξη συναγωγή, αλλά οι πιστοί συνδέονται με την Ισραηλινή τάση που ευνοείται από το “Γκους Εμουνίμ”. Η ισραηλινή σημαία ξεδιπλώνεται υπερήφανα επάνω από την Ιερή Αψίδα δίπλα από την αμερικανική.(…) Πολλοί Εβραίοι κυβερνητικοί αξιωματούχοι προσεύχονται εδώ. Όχι μόνο δεν προσπαθούν να κρύψουν την θρησκευτική τους πεποίθηση αλλά πηγαίνουν πολύ πιο πέρα επιδεικνύοντας τον ιουδαϊσμό τους, εφόσον αυτό θα μπορούσε να ενισχύσει αποφασιστικά την καριέρα τους.
Η τεράστια εβραϊκή επιρροή στην Ουάσιγκτον δεν περιορίζεται στην κυβέρνηση. Στα Μέσα Ενημέρωσης της Ουάσιγκτον, ένας πολύ σημαντικός αριθμός από τα σπουδαιότερα πρόσωπα και από αυτούς που δημιουργούν τα πιο δημοφιλή προγράμματα στη τηλεόραση είναι ένθερμοι Εβραίοι. Ένα σημαντικό μέρος των σπουδαιότερων ανταποκριτών των Μέσων (…) πολλοί εκδότες και αναλυτές σε εφημερίδες με μεγάλη επιρροή είναι Εβραίοι και πολλοί από αυτούς είναι ένθερμοι Εβραίοι στρατευμένοι στην υπόθεση του Ισραήλ, συχνάζοντας στις, κατάλληλες συναγωγές. Ο πολιτικός ρεπόρτερ του Associated Press, ο Μπάρρυ Σβάιντ (Barry Schweid) και η ρεπόρτερ για τα εκπαιδευτικά θέματα της Ουάσιγκτον Ποστ, Αμού Σβαρτζ (Amu Schwartz), συχνότατα συμμετέχουν στις προσευχές οι οποίες θεωρούνται ότι είναι κοντά στο Ισραήλ, στη συναγωγή του πάρκου Κλήβελαντ.(…) Ας μην ξεχάσουμε σε αυτό τον κατάλογο της εβραϊκής υπεροχής, τα ακαδημαϊκά ιδρύματα της Ουάσιγκτον.(…) Στους τομείς της ασφάλειας και των επιστημών, στη βιομηχανία του κινηματογράφου, στην τέχνη και στη λογοτεχνία, η εβραϊκή επιρροή μπορεί μόνο να περιγραφεί ως απέραντη, με ανάλογη ενίσχυση της εξουσίας των Εβραίων.
Από που πηγάζουν όλα αυτά; Στο Ισραήλ έχουμε ήδη συνηθίσει τα ονόματα Εβραίων που αποκαλούνται Ντένις Ρος, Νταν Κούρτζερ και Άαρον Μίλλερ, από τότε που έχουν συμμετέχουν σε κάθε επίσκεψη του υπουργού Εξωτερικών στη Μέση Ανατολή τα τελευταία 6 χρόνια. Αλλά αυτό είναι σχετικά νέο φαινόμενο. Όταν ο Νταν Κούρτζερ, ένας ευσεβής Εβραίος που τηρεί την αργία του Σαββάτου και όλες τις επιταγές του Ιουδαϊσμού, πήγε στο Υπουργείο Εξωτερικών με ένα διδακτορικό σε σπουδές για τη Μέση Ανατολή του είπαν: “Έχετε όλα τα προσόντα να υπηρετήσετε στο τμήμα της Μέσης Ανατολής, αλλά μην σκεφτείτε ότι θα σας προταθεί κάτι τέτοιο, εξαιτίας της εβραϊκής σας καταγωγής.” Σήμερα είναι το αφεντικό αυτών που του έδωσαν αυτή τη συμβουλή, τόσο πολύ αυξήθηκε η εβραϊκή επιρροή εν τω μεταξύ. Όταν πήγε στην Ουάσιγκτον, ήταν η εποχή που οι φιλοάραβες κυβερνούσαν το Υπουργείο Εξωτερικών και οι λίγοι Εβραίοι που είχαν εισδύσει προτιμούσαν να κρύβουν τον ιουδαϊσμό τους. (…) Ο Νταν Κούρτζερ ήταν ο πρώτος που ανακοίνωσε ότι δεν μπορούσε να εργαστεί κατά τη διάρκεια των Εεβραϊκών εορτών, δεδομένου ότι ακολουθεί όλες τις αρχές του Ιουδαϊσμού και πηγαίνει στη συναγωγή. Σήμερα, όταν η τηλεοπτική σταρ Ροζάν Άρνολντ (Roseanne Arnold) ανακοινώνει ότι σκοπεύει να παράγει σειρές για την Χανούκα (εβραϊκή γιορτή), μια και τα χριστουγεννιάτικα προγράμματα είναι ήδη πολυάριθμα ενώ τα δημόσια σχολεία στις ΗΠΑ κλείνουν την πρώτη ημέρα του εβραϊκού νέου έτους, η ιστορία του Κούρτζερ φαντάζει πολύ μακρινή.
Συνέβη πριν από μερικές εβδομάδες. Η κρίση στην Αϊτή άρχισε να επιταχύνεται. Τηλεφώνησα στο Υπουργείο Εξωτερικών και ζήτησα μια ενημέρωση από ένα πρόσωπο υπεύθυνο γι’ αυτή την περιοχή. Μου ανέφεραν τον Γιεχούντα Μίρσκι (Yehuda Mirsky). Συστήθηκα στον γραμματέα του. Ξάφνου, κάποιος πήρε το ακουστικό και τότε άκουσα μια φωνή να λεει σε άπταιστα ισραηλινά εβραϊκά: “Καλημέρα, πως μπορώ να σας βοηθήσω;” (…) “Από πού γνωρίζετε εβραϊκά, μήπως είστε Ισραηλινός;” “Όχι, είμαι Αμερικανός, αλλά έμεινα τρία χρόνια κυρίως μελετώντας την Βίβλο και το Ταλμούδ στην ‘Χαρ Ετζιον’ Χέσντερ Γιεσίβα, με τον ραβίνο Λιχτενστάιν και τον ραβίνο Αμιτάλ στην Γκους Ετζιόν.” Ο Μίρσκυ, όπως και ο Κούρτζερ ανήκουν στους επαγγελματίες της υπηρεσίας που ασχολείται με την αμερικανική εξωτερική πολιτική. Ένας άλλος Εβραίος αξιωματούχος είναι ο Τομ Μίλλερ (Tom Miller), αυτή τη στιγμή πολιτικός ακόλουθος στην Αθήνα. Χρημάτισε στο παρελθόν, μεταξύ άλλων βοηθός του Φιλιπ Χαμπίμπ (Phillip Habib), στον Λίβανο, και επικεφαλής του γραφείου για τη Βόρεια Αφρική την εποχή του διαλόγου με την ΟΑΠ και έπειτα επικεφαλής του γραφείου για το Ισραήλ και την αραβο-ισραηλινή σύγκρουση. Συνάντησα τον Τομ όταν υπηρετούσε στα κεντρικά και εργαζόταν στον κλάδο της αντι-τρομοκρατίας. Το ενδιαφέρον του για το Ισραήλ άρχισε όταν στάλθηκε εκεί από τον πατέρα του, κατά τη διάρκεια του πολέμου των έξι ημερών, με σκοπό να βοηθήσει ένα φίλο που είχε μεταναστεύσει εκεί πριν λίγο καιρό. Ο φίλος είχε επιστρατευθεί και το κτήμα του χρειαζόταν φροντίδα. Κατόπιν ο Τομ Μίλλερ έμεινε 6 μήνες σε ένα κοινοβιακό κτήμα, κοντά στο Κιριάτ Μαλάτσι. Το αποτέλεσμα που είχε πάνω του ήταν παρόμοιο με την επιρροή πάνω στον Ρεμ Εμμανουέλ όταν επισκέφθηκε πρώτη φορά το Ισραήλ. “ Ήταν για μένα μια περίοδος ευφορίας των μεγάλων επιτευγμάτων για όλο τον Ισραηλινό λαό. Ήταν αδύνατο να μην ταυτιστώ με το Ισραήλ τις ώρες της μεγαλειώδους νίκης”, μου είπε. Το δεύτερο γεγονός το οποίο άφησε σκληρή και μακρόχρονη εντύπωση ήταν οι ιστορίες σχετικά με την φρίκη του ολοκαυτώματος. “Το Ολοκαύτωμα δημιουργεί την αίσθηση του κοινού πεπρωμένου για όλους τους Εβραίους. Οι Εβραίοι πρέπει να δράσουν για την ενδυνάμωση του Ισραήλ έτσι ώστε το Ολοκαύτωμα να μην μπορεί να επαναληφθεί” μου είπε σε μια άλλη συνομιλία. Πράγματι, όλοι οι Εβραίοι στην κορυφή της κυβέρνησης Κλίντον, περιλαμβανομένων των Ντέννις Ρος και του Μάρτιν Ίντουκ πιστεύουν ακράδαντα ότι η αλλαγή στην συμπεριφορά των Αμερικανών Εβραίων προς το Ισραήλ προήλθε κυρίως ως αποτέλεσμα του πολέμου των Έξι Ημερών, από τότε που πόλεμος εκείνος είχε για πρώτη φορά αφυπνίσει τις μνήμες του Ολοκαυτώματος και έπειτα τους γέμισε με τεράστια υπερηφάνεια. “Ήταν ο πόλεμος των Έξι ημερών ο οποίος έβγαλε τους Αμερικανοεβραίους από την ντουλάπα. Βρίσκονταν εκεί συσσωρεύοντας εξουσία και επιρροή στους τομείς των επιστημών και του πολιτισμού αλλά βρίσκονταν μακριά από το Ισραήλ” είπε ένας από τους ανώτατους κυβερνητικούς αξιωματούχους, ο οποίος είναι πολύ κοντά στον Κλίντον. “Η κύρια επιτυχία της γενιάς των γονιών μας ήταν να γίνουν μέρος της αμερικανικής κοινωνίας, ίσως ακόμη και να αφομοιωθούν (…) Ο πόλεμος των Έξι Ημερών δημιούργησε μια τεράστια ταύτιση με το Ισραήλ μεταξύ των Εβραίων της Αμερικής. Το σημαντικότερο επιτευγμά του ήταν ότι δημιούργησε έναν βαθύτατο δεσμο μεταξύ του ρεφορμιστικού Ιουδαϊσμού, της ισχυρότερης εβραϊκής τάσης στην Αμερική και του Ισραήλ”.
Σήμερα, όταν μιλούμε για ένα ποσοστό 51% μικτών γάμων, ο κίνδυνος της αφομοίωσης μοιάζει όλο και μεγαλύτερος, όταν όμως εξετάζεις το φαινόμενο από πιο κοντά ανακαλύπτεις ότι η τάση είναι αντίστροφη. Όλο και περισσότεροι νεαροί Εβραίοι αποζητούν την συναγωγή και την εβραϊκή εκπαίδευση η οποία ωφελεί στην προώθηση της καριέρας τους. Είναι σημαντικό ότι το Ισραήλ κάνει ό,τι μπορεί γι’ αυτό. Ο Ρεμ Εμμανουέλ είναι ένα ζωντανό παράδειγμα. Πριν από τρεις μήνες παντρεύτηκε με εβραϊκή θρησκευτική τελετή την Άμυ, μια νεαρή γυναίκα από χριστιανική οικογένεια. Αυτή ασπάστηκε τον Ιουδαϊσμό και το εβραϊκό της όνομα τώρα είναι Γιαντ. Αν ο Ρεμ ήθελε να αφομοιωθεί, δεν θα παντρευόταν με θρησκευτικό γάμο.
Ο Ντέννις Ρος, τόσο φιλικός και οικείος για μας, έχει μια ακόμη πιο εκπληκτική προσωπική ιστορία. Οι γονείς του χώρισαν όταν ήταν δύο ετών.(…) Δύο χρόνια αργότερα η μητέρα του παντρεύτηκε έναν καθολικό και μετακόμισε την Καλιφόρνια. Όμως, έθεσε έναν όρο στο νέο της σύζυγο, ότι τα παιδιά πρέπει να πάρουν την εβραϊκή εκπαίδευση. Ο Ντένις μεγάλωσε σε περιβάλλον Εβραίων ρεφορμιστών και θα μπορούσε εύκολα να αφομοιωθεί χωρίς να παραμείνει πιστός στις ρίζες του. Αν και παρακολουθούσε ένα σχολείο Εβραίων Ρεφορμιστών τις Κυριακές, επρόκειτο μάλλον για μια κοινωνική παρά για εβραϊκή εμπειρία. Αλλά δεν το ξέχασε και ήταν το Ισραήλ που τον μετέβαλε σε ένθερμο Εβραίο. Το 1970 επισκέφθηκε το Ισραήλ για πρώτη φορά με μια ομάδα Αμερικανών φοιτητών και σε αυτή την ένδοξη εποχή της νίκης μετά τον πόλεμο των Έξι Ημερών. Έκτοτε η σύνδεσή του με τον Ιουδαϊσμό γινόταν όλο και πιο ισχυρή. Αργότερα παντρεύτηκε την Ντέμπι, η οποία είχε λάβει μια παραδοσιακή εβραϊκή εκπαίδευση στην εβραϊκή ιστορία. Σε σχετικά ώριμη ηλικία, ο Ρος άρχισε να μελετά εβραϊκά, άνοιξε ένα βιβλίο προσευχών για πρώτη φορά και μετέβαλε την προσευχή σε κανονική συνήθεια. Οι εβραϊκές του ρίζες, διακήρυξε, ήταν ιδιαίτερης σημασίας γι’ αυτόν και επηρεάζουν όλη τη συμπεριφορά του. Τα παιδιά του ακολουθούν τα βήματά του. Σχεδόν κάθε Σάββατο, πηγαίνει στη Συναγωγή με τα παιδιά του.(…)
Μπορεί άραγε το Ισραήλ να κατανοήσει πραγματικά ότι σε μια απόσταση χιλιάδων μιλίων, υπάρχει ένα ανθηρό εβραϊκό κέντρο που όχι μόνο το θαυμάζει και το υποστηρίζει αλλά αισθάνεται ότι μοιράζεται κοινή μοίρα με αυτό;(…) Όλοι οι αξιωματούχοι του Κλίντον που ασχολούνται με το Ισραήλ, ο Ρος, ο Κούρτζερ, ο Ίντουκ και ο Μίλλερ, ακριβώς μόνο ως δείγμα, μπορεί να έχουν διαφορετικές απόψεις που αφορούν την επιθυμητή λύση στην ισραηλινο-αραβική σύγκρουση αλλά είναι ένθερμοι Εβραίοι σε οτιδήποτε κάνουν.(…) Έξαιτίας της ένθερμης πίστης τους έχουν μια τεράστια συνεισφορά στο γεγονός ότι η κυβέρνηση Κλίντον έχει πλήρως υιοθετήσει την προσέγγισή τους στο ζήτημα των σχέσεων μεταξύ ΗΠΑ και Ισραήλ. Ίσως εξαιτίας αυτής της πεποίθησης ισχυρίζονται ότι εξεγείρονται με τις παραβιάσεις του Ισραήλ κατά των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στις κατεχόμενες περιοχές, και εξεγείρονται ακόμα περισσότερο όταν ο ένας ή ο άλλος Ισραηλινός υπουργός παίρνει μια πρωτοβουλία που αφορά το Ιράκ η οποία δεν συμφωνεί με την αμερικανική γραμμή.(…)
Οι πολλοί Εβραίοι στην κυβέρνηση Κλίντον δεν εισήλθαν βάσει σχεδίου, αλλά ο τεράστιος αριθμός τους δεν οφείλεται και στην τύχη. Ο αμερικανικός τρόπος ζωής στηρίζει τους επιτυχημένους. Η προηγούμενη γενιά των Εβραίων αρά την επιθυμία τηςνα αφομοιωθεί, έδωσε στα παιδιά της την καλύτερη εκπαίδευση, και όχι, απαραίτητα μόνο στην ιουδαϊκή θρησκεία. Ήταν τα δικά τους επιτεύγματα και οι ικανότητες οι οποίες, ενώ προστάτευσαν τις εβραϊκές τους ρίζες, οδήγησαν την παρούσα γενιά Εβραίων στην τωρινή θέση της τεράστιας επιρροής. Ο Ντένις Ρος ο θεμελιωτής της θεωρίας “των μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης” μεταξύ του Ισραήλ και των αραβικών κρατών, είναι ένα τυπικό προϊόν αυτής της γενιάς Αμερικανοεβραίων. Η ισχύς τους μπορεί ασφαλώς να ενισχύσει την εμπιστοσύνη των Εβραίων του Ισραήλ στην αιωνιότητα του εβραϊκού λαού και να διαλύσει την αίσθηση την μοναξιάς τους ανάμεσα στους Άραβες. Ειρήσθω εν παρόδω, ότι, αν και η εβραϊκή ισχύς στην παρούσα Δημοκρατική κυβέρνηση είναι τεράστια, υπάρχουν επίσης πολλοί ένθερμοι Εβραίοι στη κορυφή του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος. Συνάντησα τον Πωλ Γούλφοβιτζ (Paul Wolfowitz), για παράδειγμα, ο οποίος ήταν ο α΄ υφυπουργός στο Υπουργείο Άμυνας στην κυβέρνηση Μπους, κατά τη διάρκεια μιας επίσκεψής του σε μια βάση πυραύλων Πάτριοτ κατά την διάρκεια του πολέμου του Κόλπου. Όταν έγινε δεκτός από τον διοικητή της βάσης, του οποίου το όνομα ήταν τυπωμένο στο στήθος του, τον αντισυνταγματάρχη Κρίμκοβιτζ (Crimkowitz), το πρόσωπό του φωτίστηκε: “Είστε ο Κρίμκοβιτζ. Είμαι ο Γούλφοβιτζ. Και οι δύο έχουμε συγγενείς εδώ.” Αυτό δεν σημαίνει ότι όλοι είναι σαν και αυτούς. Ακόμη και στην Αμερική υπάρχουν και θα υπάρχουν άνθρωποι με εβραϊκές ρίζες που δεν υποστηρίζουν το Ισραήλ, στην καλύτερη περίπτωση. Τέτοιος ήταν ο Υπουργός Άμυνας Γκάσπαρ Γουαϊνμπέργκερ (Gaspar Weinberger) και τέτοιος είναι ο Ρίτσαρντ Χας (Richard Hass), ο προκάτοχος του Μάρτιν Ίντουκ στο Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας. Αλλά τώρα αυτοί είναι ασφαλώς εξαιρέσεις.
Μετάφραση από τα αγγλικά: Σωτήρης Δημόπουλος