Εισαγωγικό σημείωμα του αφιερώματος του Άρδην: “2010-2018, Η Ελλάδα της παρακμής”
Καθώς η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ επιχειρεί να πείσει το ακροατήριό της ότι, τρόπον τινά, η Ελλάδα εξέρχεται από την «κρίση» και μάλιστα, «καθαρά» από τη μνημονιακή εποπτεία, είναι καιρός να επιχειρηθεί μία πρώτη συνοπτική εκτίμηση των επιπτώσεων της «δημοσιονομικής προσαρμογής» στην ελληνική κοινωνία.
Στόχος του ανά χείρας αφιερώματος του περιοδικού Άρδην δεν είναι να επαναλάβει την καθημερινή αντιπαράθεση, εδώ και οκτώ χρόνια, σχετικά με τις δόσεις, τα επιτόκια δανεισμού, την βιωσιμότητα του χρέους, τα πλεονάσματα και τα επιδόματα. Αυτό που επιχειρείται στις επόμενες σελίδες είναι μία αποστασιοποίηση από την τρέχουσα ειδησεογραφία προκειμένου να αναδειχθούν κάποιες πτυχές της περιβόητης κρίσης, που σπανίως απασχολούν τον δημόσιο διάλογο, αλλά εντούτοις επηρεάζουν καθοριστικά την ζωή των Ελλήνων.
Σε μία πρώτη ενότητα, παρουσιάζονται οι συνέπειες μίας οκταετίας πολιτικών λιτότητας σε κάποιες σημαντικές πτυχές της καθημερινής, βιωματικής, εμπειρίας των πολιτών.
Σε πρώτο χρόνο, ο Κωνσταντίνος Γεώρμας μελετά κάποιους χαρακτηριστικούς δείκτες συμπεριφορών και απόψεων των πολιτών, όπως καταγράφονται σε πρόσφατες έρευνες που έχουν διεξαχθεί σε πανευρωπαϊκή κλίμακα, αναλύοντας τα στοιχεία αυτά που ορίζουν την υποβάθμιση της ποιότητας ζωής των Ελλήνων.
Ο Αναστάσιος Λαυρέντζος υπενθυμίζει τους αριθμούς που συγκροτούν την εικόνα της ελληνικής δημογραφίας, της οποίας τα προβλήματα προϋπήρχαν της οικονομικής κρίσης, αλλά η οποία, μόλις την τρέχουσα δεκαετία βρέθηκε σε φθίνουσα πορεία.
Στη συνέχεια, ο Γιάννης Δενδρινός αναλύει την ελληνική κρίση στο πεδίο της εργασίας, δηλαδή τις εκδηλώσεις της κρίσης αυτής στις κατεξοχήν δραστηριότητες των Ελλήνων και στο εισόδημά τους.
Η Ιωάννα Τσίγκανου, με τη σειρά της, αναδεικνύει τις συνέχειες και τις ασυνέχειες που σήμανε η περίοδος αυτή στο πεδίο της εγκληματικότητας, ένα πολυδιάστατο φαινόμενο που συσχετίζεται, συχνά με πρόχειρο τρόπο, με τους οικονομικούς δείκτες, ενώ στην πραγματικότητα υποδηλώνει βαθύτερες αλλαγές σε επίπεδο νοοτροπιών.
Ο Χαράλαμπος Οικονόμου, στο τέλος της πρώτης ενότητας, καταγράφει την εντυπωσιακή υποβάθμιση των παροχών υγείας στην Ελλάδα, ένα κομβικό πρόβλημα για την ποιότητα ζωής.
Τον πίνακα αυτόν ακολουθεί μία προσπάθεια εκτίμησης, σε πιο αφαιρετικό επίπεδο, των αιτιών και των συνεπειών της κρίσης στην κοινωνία και τον πολιτισμό, αλλά και των δυνατοτήτων που προσφέρονται για την ανασυγκρότησή τους στη παρούσα συγκυρία.
Ο Δημήτρης Γιαννάτος στοχάζεται την αποκατάσταση του υπαρξιακού τραύματος που προκλήθηκε στους Έλληνες την περίοδο της κρίσης, μέσω της εξόδου σε μία άλλου τύπου «Αγορά».
Στη συνέχεια, αναλύονται κάποιες εξελίξεις στο, καθοριστικό για την επόμενη γενιά, τοπίο της εκπαίδευσης. Ο Τάσος Χατζηαναστασίου τοποθετείται πάνω στις απαραίτητες αλλαγές που οφείλουν να λάβουν χώρα στον τομέα αυτόν, ενώ ο Γιάννης Παπαμιχαήλ, εστιάζοντας περισσότερο στην ανώτατη εκπαίδευση, αναδεικνύει τις νοοτροπίες που καθιστούν τα πανεπιστημιακά ιδρύματα σε παρακμή.
Η Άννα Σκιαδά καταπιάνεται με την κρίση του αστικού χώρου, δηλαδή του περιβάλλοντος διαβίωσης της συντριπτικής πλειοψηφίας των κατοίκων αυτής της χώρας.
Το κείμενο του Βασίλη Καραποστόλη κλείνει αυτό το αφιέρωμα επιχειρώντας να εντοπίσει το απόθεμα ελληνικού πολιτισμού και να ιχνηλατήσει τη διαδρομή μίας αναγέννησης της ιδιαιτερότητας σε αυτόν εδώ τον τόπο.
Προφανώς, οι σελίδες που ακολουθούν δεν αποσκοπούν σε μία αναλυτική, ολιστική, περιγραφή των εξελίξεων της τελευταίας δεκαετίας στην ελληνική κοινωνία. Κάτι τέτοιο – εάν γίνει ποτέ εφικτό – σίγουρα δεν θα μπορούσε να είναι αντικείμενο ενός μονάχα αφιερώματος και, κυρίως, δεν θα μπορούσε να γίνει χωρίς την απαραίτητη ιστορική απόσταση από τα γεγονότα. Άποψή μας είναι ότι ο κύκλος της κρίσης στον οποίο περιήλθε η Ελλάδα το 2007 δεν έχει ακόμα κλείσει. Ως εκ τούτου είναι ακόμη νωρίς για συμπεράσματα και αποτιμήσεις.
Συνεπώς, το αφιέρωμα αυτό αντιστοιχεί σε μία ακτινογραφία της σημερινής συγκυρίας, με τους περιορισμούς της. Ωστόσο, θεωρούμε σημαντικό να αναστοχαστούμε την κατάσταση που βιώνουμε, ενόψει των πολιτικών εξελίξεων που αναμένεται να επιταχυνθούν από το ερχόμενο φθινόπωρο. Ευχόμαστε το παρόν αφιέρωμα να εξυπηρετήσει αυτόν τον αναστοχασμό.
Περιοδικό Άρδην
