Ο πλανήτης πεθαίνει από ασφυξία

από το Άρδην τ. 43, Ιούλιος 2003

ί­ναι σε ό­λους γνω­στό πως το φαι­νό­με­νο του θερ­μο­κη­πί­ου έ­χει αρ­χί­σει να με­τα­βά­λλει το κλί­μα της γης και η μέ­ση θερ­μο­κρα­σί­α βρί­σκε­ται ή­δη σε ά­νο­δο. Το πρω­τό­κολ­λο του Κυό­το το 1997 –το ο­ποί­ο ου­δέ­πο­τε υ­πέ­γρα­ψαν οι Η­ΠΑ– έ­θε­σε σαν ά­με­σο στό­χο τη στα­θε­ρο­ποί­η­ση των εκ­πο­μπών διο­ξει­δί­ου του άν­θρα­κα (CO2), ε­νώ για να στα­θε­ρο­ποι­η­θεί η πε­ριε­κτι­κό­τη­τα της α­τμό­σφαι­ρας σε άν­θρα­κα θα έ­πρε­πε οι εκ­πο­μπές διο­ξει­δί­ου να πε­ριο­ρι­στούν στο ή­μι­συ των ση­με­ρι­νών. Ό­μως ο Διε­θνής Ορ­γα­νι­σμός Ε­νέρ­γειας (ΙΕ­Α) του Ο­Ο­ΣΑ στις εκτιμήσεις που πραγ­μα­το­ποιεί –στο με­τριο­πα­θές σε­νά­ριο–, προ­βλέ­πει για το 2030 αύ­ξη­ση των ε­νερ­γεια­κών α­να­γκών κα­τά 61% σε σχέ­ση με το 2000! Οι Η­ΠΑ θα αυ­ξή­σουν τις α­νά­γκες τους κα­τά 42%, η Ευ­ρώ­πη κα­τά 30% και οι υπ’ α­νά­πτυ­ξη χώ­ρες κα­τά 134%. Θα πε­ρί­με­νε κα­νείς πως αυ­τή η ά­νο­δος θα κα­τευ­θυ­νό­ταν κυ­ρί­ως προς τις α­να­νε­ώ­σι­μες πη­γές ε­νέρ­γειας και έ­τσι θα πε­ριο­ρίζονταν οι καύ­σεις ο­ρυ­κτών. Και ό­μως συμ­βαί­νει το α­κρι­βώς α­ντί­θε­το. Τα ο­ρυ­κτά (πε­τρέ­λαιο, άν­θρα­κας, α­έ­ριο) θα αυ­ξη­θούν κα­τά 69% και μό­νο η χρή­ση ου­ρα­νί­ου θα μεί­νει στά­σι­μη. Και για να έ­χου­με έ­να μέ­τρο σύ­γκρι­σης της κα­τα­νά­λω­σης των δια­φο­ρε­τι­κών χω­ρών και τι ση­μαί­νουν αυ­τές οι αυ­ξή­σεις, θα θυ­μί­σου­με πως έ­νας Ιν­δός κα­τα­να­λώ­νει ε­τη­σί­ως ε­νέρ­γεια που ι­σού­ται με 494 κι­λά πε­τρε­λαί­ου, έ­νας Κι­νέ­ζος 905, έ­νας Ευ­ρω­παί­ος 3.820 και έ­νας Α­με­ρι­κα­νός 8.150. Και βέ­βαια η ση­με­ρι­νή γε­ω­στρα­τη­γι­κή ε­ξάρ­τη­ση α­πό το ει­σα­γό­με­νο πε­τρέ­λαιο θα γί­νει α­κό­μα με­γα­λύ­τε­ρη για τις βα­σι­κές πε­ριο­χές του κό­σμου. Η Ευ­ρώ­πη, που ε­ξαρ­τά­ται σή­με­ρα κα­τά 50% α­πό ει­σα­γω­γές, θα ε­ξαρ­τά­ται κα­τά 80% τον 2030, η Κί­να α­πό το 35% θα πε­ρά­σει στο 80% και η Ιν­δί­α α­πό το 70% θα φτά­σει στο 90%! Κα­τα­νο­ού­με λοι­πόν α­πο­λύ­τως το για­τί του πο­λέ­μου στο Ι­ράκ, κα­θώς και του μελ­λο­ντι­κού ε­νά­ντια στο Ι­ράν. Ό­σο για τον πλα­νή­τη, ας γί­νει κάρ­βου­νο!
Και ό­μως θα αρ­κού­σε μια άλ­λη πο­λι­τι­κή που α­πλώς θα πε­ριό­ρι­ζε τη σπα­τά­λη ε­νέρ­γειας, χω­ρίς αλ­λα­γή του κοι­νω­νι­κού και κα­τα­να­λω­τι­κού μο­ντέ­λου, για να πε­ριο­ρι­στεί μέ­χρι το 2050 στο μι­σό η ση­με­ρι­νή κα­τα­νά­λω­ση ε­νέρ­γειας και κα­τά 70% η εκ­πο­μπή CO2, ό­πως έ­χει α­πο­δεί­ξει στη Γαλ­λί­α η ορ­γά­νω­ση Negawatt (www.nega­watt.org). Τα αυ­το­κί­νη­τα συ­νε­χί­ζουν να χρη­σι­μο­ποιούν βεν­ζί­νη μό­νο που η κα­τα­νά­λω­σή τους πέ­φτει στα 4,1 λί­τρα στα 100 χι­λιό­με­τρα, χρη­σι­μο­ποιεί­ται μό­νω­ση σε ό­λα τα κτί­ρια κ.ο.κ., ενώ πα­ράλ­λη­λα ε­πε­κτεί­νε­ται η χρή­ση α­να­νε­ώ­σι­μων πη­γών ε­νέρ­γειας. Κα­τα­νο­ού­με ό­τι εάν ε­πι­πλέ­ον σημειωνόταν και με­τα­βο­λή του κοι­νω­νι­κού μο­ντέ­λου –πε­ριο­ρι­σμός της χρή­σης του ι­διω­τι­κού αυ­το­κι­νή­του, μεί­ω­ση των με­τα­φο­ρών κ.ά.– η κα­τα­νά­λω­ση ε­νέρ­γειας θα μπο­ρού­σε να πε­ριο­ρι­στεί σε ε­πί­πε­δα 1000-1200 κι­λών ι­σο­δυ­νά­μου πε­τρε­λαί­ου κα­τά ά­το­μο ε­τη­σί­ως και έ­τσι να α­πο­φευ­χθεί ο­ρι­στι­κά ο κίν­δυ­νος του φαι­νο­μέ­νου του θερ­μο­κη­πί­ου και να α­πε­ξαρ­τη­θού­με σχε­δόν ο­ρι­στι­κά α­πό το πε­τρέ­λαιο.