του Σ. Γαβριηλίδης, από το Άρδην τ. 25-26, Μάιος-Ιούλιος 2000
Ενα κύμα λαϊκών κινητοποίησε διατρέχει τη Λατινική Αμερική αυτους τους πρώτους μήνες του 2000 αγγίζοντας λίγο-πολύ το σύνολα των χωρών της περιοχής.
Η εξέγερση του ινδιάνικου πληθυσμού του Εκουαδόρ, τον Γενάρη, με αφορμη την καθιέρωση του δολαρίου ως επίσημου νομίσματος της χωράς, ήταν η κορυφαία εκδήλωση αντίστασης: Ινδιάνικες και άλλες λαϊκές οργανώσεις, με η συνδρομή κατώτερων και μεσαίων αξιωματικών του στρατού, είχαν στα χέρια τους για λίγα 24ωρα τον έλεγχο της χωράς, εως ότου υπονομευθούν τελικά από τη στάση της ανώτερης στρατιωτικής ιεραρχίας
Κατάσταση πολεμου με οδομαχίες και νεκρούς επικρατεί στις φτωχες επαρχίες της Σάλτα και του Τσακο στην Αργεντινή από τις εξεγέρσεις των ανέργων. Το ίδιο συνέβη με τους αγρότες και τους φοιτητές της Βολιβίας. Οι φωτιές άναψαν στην πρωτεύουσα της Γουατεμάλας και η Κοστα Ρίκα, πρώτη φορά στην ιστορία της, είδε να ορθώνεται τον Μάρτη ένα μαζικότατο κίνημα αντίστασης.
Τον Φλεβάρη, η ομοσπονδιακή αστυνομία εισέβαλε στο Αυτόνομο Πανεπιστήμιο του Μεξικού (UNAM), το μεγαλύτερο πανεπιστημιακό συγκρότημα της Λατινικής Αμερικής, για να εκδιώξει τους απεργούς φοιτητές, καθώς οι αίθουσες διδασκαλίας και άλλες κτιριακές εγκαταστάσεις βρίσκονταν στα χέρια τους εδώ και ένα χρόνο.
Στο τέλος Απρίλη, το “Κίνημα Χωρίς Γη” των βραζιλιάνων ακτημόνων προχώρησε σε καταλήψεις δεκάδων μεγάλων αγροκτημάτων και δημοσίων κτιρίων. Και τις τελευταίες μέρες σημειώθηκαν καταλήψεις αγροκτημάτων από ακτήμονες και στις γειτονικές με τη Βραζιλία επαρχίες της Παραγουάης και της Αργεντινής.
Ινδιάνικες φυλές, όπως οι Uwa στην Κολομβία, οι Mapuche στη Χιλή, οι Kayapos στη Βραζιλία κ.α. βρίσκονται σε συνεχή σύγκρουση με τις πολυεθνικές που θέλουν να περιορίσουν ή και να εξαλείψουν τελείως το ζωτικό τους χώρο.
Σήμερα, το Πατριωτικό Κίνημα του Πουέρτο Ρίκο δίνει τη δική του μάχη μέσα και γύρω από τις στρατιωτικές βάσεις που διαθέτουν οι ΗΠΑ στα νησιά.
Στην Κολομβία, η ανάμιξη των ΗΠΑ γίνεται όλο και πιο έντονη, όλο και πιο άμεση, στην προσπάθειά τους ν’ αποτρέψουν την επικράτηση του πιο ισχυρού αντάρτικου κινήματος που δρα σήμερα στη Λατινική Αμερική. Και στις ινδιάνικες κοινότητες των Τσιάπας, οι Ζαπατίστας νιώθουν πια πως προχωράει ένα καλοστημένο σχέδιο εκμηδένισής τους.
Στο Περού, στο Σαλβαδόρ, στην Ουρουγουάη, στη Νικαράγουα, στις Ονδούρες// Πάντοτε στη Λατινική Αμερική οι αγώνες έπαιρναν μια ιδιαίτερα οξυμένη μορφή, λες και η παραμικρή αφορμη ξύνει βαθιά την πληγή των χρόνιων προβλημάτων. Και τα μικρά χρονικά διαστήματα νηνεμίας αξιοποιούνται για την αξιολόγηση και αφομοίωση εμπειριών, για τη συσσωρευση των δυνάμεων, για την εμφάνιση νέων κινημάτων που μέσα από εμφανείς και υπόγειες διεργασίες ξεπετάγονται σε διάφορα σημεία της ηπείρου. Μια σκυταλοδρομία αγώνα που μας συνήθισε στην έκπληξη, στην ανανέωση και την πολυμορφία.
Οι σαπουνόπερες, που προβάλλουν κατά κόρον τα κανάλια, πλαστογραφούν στα χολυγουντιανά πρότυπα τη λατινοαμερικάνικη πραγματικότητα. Τα επεισόδια στα γήπεδα, η αποτοξίνωση του Μαραντόνα, το καρναβάλι του Ρίο, οι συναυλίες του Ρίκυ Μάρτιν και το δράμα του μικρού Ελιάν συμπληρώνουν την προσφορά πληροφόρησης των ΜΜΕ γι’ αυτή την περιοχή. Ο στόχος της παραπληροφόρησης και της αποπληροφόρησης είναι εμφανής. Στον μονόδρομο της παγκοσμιοποίησης του νεοφιλεύθερου μοντέλου δεν υπάρχουν λοξοδρομήσεις και χαραμάδες, δεν χωράνε διαφυγές και ανατροπές. Τίποτα δε γίνεται, τίποτα δεν μπορεί να γίνει.
Ακριβώς αυτό το “τίποτα δε γίνεται” πρέπει να ξεφτίσει. Ν” αναζωογονηθεί η ελπίδα. Να δημιουργηθούν δεσμοί. Το μέλλον των ανθρώπων και των κινημάτων είναι περισσότερο κοινό παρά ποτέ.
