Διακριτικά αλλά μεθοδικά συνεχίζεται η ρωσοτουρκική συνεργασία για την ολοκλήρωση της κατασκευής του Ακούγιου. Λίγες μέρες πριν οι ηγέτες των δύο χωρών, Πούτιν και Ερντογάν, εγκαινίασαν μέσω τηλεδιάσκεψης την κατασκευή του τρίτου πυρηνικού αντιδραστήρα.
Την κατασκευή του έργου, έχει αναλάβει η ρωσική κρατική εταιρεία Rosatom, η οποία σύμφωνα με δηλώσεις του ίδιου του Πούτιν, έχει προσφέρει για το έργο της κατασκευής πάνω από 8.000 θέσεις εργασίας για την Τουρκία, ενώ αυτήν τη ίδια στιγμή επιστήμονες από την Τουρκία εκπαιδεύονται στην Ρωσία για να αποτελέσουν το τεχνικό προσωπικό των 200+ ατόμων που θα λειτουργήσει τον σταθμό. Η δε διαχειρίστρια εταιρεία, η Akkuyu Nukleer JSC, είναι επί της ουσίας τοπική θυγατρική της ρωσικής εταιρείας, καθώς η Rosatom κατέχει το 99%. Ο σταθμός θα λειτουργήσει 4 πυρηνικούς αντιδραστήρες συνολικής ισχύος 4.800 Μεγαβάτ, οι οποίοι θα μπορούν να δίνουν έναν ετήσιο κύκλο παραγωγής της τάξης των 35 δισ. κιλοβάτ/ώρα, ενώ αναμένεται να ξεκινήσει τη λειτουργία του το 2023, ιωβηλαίο από την ίδρυση του σύγχρονου τουρκικού κράτους.
Ανησυχία Δένδια
Η ανακοίνωση προκάλεσε κινητικότητα στην ελληνική πλευρά, καθώς ο υπουργός εξωτερικών Ν. Δένδιας έθεσε το ζήτημα στον Αμερικάνο ομόλογό του Άντονι Μπλίνκεν. Τόσο σε σχέση με την στρατηγική απειλή που θα αποτελέσει η ανάπτυξη της πυρηνικής τεχνολογίας στην Τουρκία, καθώς το πέρασμα από τις ειρηνικές στην στρατιωτική χρήση θεωρείται εύκολο, όσο και για την διάσταση των περιβαλλοντικών κινδύνων καθώς ως γνωστόν το Ακούγιου κατασκευάζεται πάνω σε σεισμικό ρήγμα (απέναντι από την Κύπρο). Προ δύο μηνών, μάλιστα το υπό κατασκευή εργοστάσιο είχε απασχολήσει και πάλι την επικαιρότητα, καθώς σύμφωνα με καταγγελίες βουλευτή του αντιπολιτευόμενου Ρεπουμπλικανικού Κόμματος, ένα μεγάλο ρήγμα εμφανίστηκε στην τσιμεντένια βάση όπου πρόκειται να τοποθετηθεί ο αντιδραστήρας.
Η Τουρκία, όμως, συνεχίζει απτόητη. Από ρεπορτάζ των Βασίλη Νέδου και Γιάννη Σουλιώτη (Καθημερινή 08.03.2021) μαθαίνουμε ότι ήδη η Τουρκία έχει συμφωνήσει με την Κίνα, για την κατασκευή ακόμη ενός πυρηνικού σταθμού, στην παραθαλάσσια πόλη Igneada (την ελληνική Θυνιάδα), που απέχει μόλις 5 χιλιόμετρα από τα σύνορα με την Βουλγαρία. Το τρίτο εργοστάσιο που η Τουρκία σχεδίαζε να κατασκευάσει, στη Σινώπη του Πόντου, έχει προς το παρόν ‘παγώσει’ καθώς οι εταιρείες που είχαν δείξει ενδιαφέρον αποχώρησαν, και δεν υπάρχει νεώτερη εξέλιξη γύρω από το ζήτημα.
Το πέρασμα από ειρηνικές σε στρατιωτικές χρήσεις
Έντονο προβληματισμό εκφράζουν οι συντάκτες του ρεπορτάζ, για την πιθανότητα που υπάρχει η Τουρκία να μετασχηματίσει γρήγορα την ειρηνική τεχνολογία σε στρατιωτική. Υπάρχει και η δήλωση του Ερντογάν, τον Σεπτέμβριο του 2019, όπου ο Τούρκος πρόεδρος αναφέρεται ρητώς στην προοπτική αυτή: «Κάποιες χώρες διαθέτουν πυραύλους με πυρηνικές κεφαλές. Αλλά μας λένε ότι εμείς δεν μπορούμε να αποκτήσουμε. Αυτό δεν μπορώ να το δεχτώ».
Και υπάρχουν ακόμα περισσότερες ενδείξεις για κάτι τέτοιο, με κυριότερη την υπογραφή συμφωνίας με το Πακιστάν, χώρα-κάτοχο πυρηνικών, για την παροχή τεχνογνωσίας σε θέματα κατασκευής πυρηνικών όπλων. Οι σχέσεις που αναπτύσσει η Τουρκία, επίσης, με χώρες που διαθέτουν πλούσια κοιτάσματα ουρανίου, όπως είναι ο Νίγηρας και το Τσαντ, εντάσσονται στο ίδιο πλάνο μετατροπής της Τουρκίας σε πυρηνική δύναμη.
Θέτουμε το ζήτημα στις διερευνητικές;
Έπειτα απ’ όλα αυτά αξίζει να αναρωτηθούμε τι πρωτοβουλίες παίρνουν η Ελλάδα και η Κύπρος ώστε να αποτρέψουν το ενδεχόμενο αυτό. Άραγε, το θέτει η ελλαδική πλευρά ως προαπαιτούμενο για την συνέχεια των διερευνητικών επαφών; Φυσικά, πολλά μπορεί να κάνει και η Κύπρος καθότι είναι προφανές πως ο πυρηνικός σταθμός στο Ακούγιου, είναι επικίνδυνος, και η Μεγαλόνησος απειλείται άμεσα από ενδεχόμενο ατύχημα.
«Συν Αθηνά και χείρα κίνει», λοιπόν. Το ζήτημα δεν είναι μόνο τι κάνουν οι δυο ηγεσίες του ελληνισμού, αλλά και το πόσο πιέζονται από την ίδια την κοινωνία ώστε να κάνουν κάτι. Το ζήτημα, λοιπόν, είναι να κινητοποιηθούμε κι εμείς ενάντια σε αυτήν την προοπτική και να κρατούμε το ζήτημα ψηλά στην ατζέντα.
«Δεκεμβριστής»
