Της Laure Mandeville
Πηγή: Figaro 12/05/22
Η έκφραση καταδεικνύει τον ολοζώντανο πάντα αντι-αμερικανισμό που υποφώσκει στη γαλλική πολιτική κουλτούρα, αλλά κυρίως την αδυναμία μας να «στοχαστούμε» την κατάσταση ενός μείζονος γεωπολιτικού κινδύνου μέσα στον οποίο βρισκόμαστε.
Μια αλλόκοτη και παράδοξη έκφραση αναδύθηκε από τους κόλπους της γαλλικής διανόησης για να χαρακτηρίσει τον πόλεμο που εισέβαλε στην Ευρώπη. Η έκφραση «αμερικανικός πόλεμος». Έγινε πρωτοσέλιδο στο εβδομαδιαίο περιοδικό Marianne με σκοπό να εξηγήσει ότι οι Ευρωπαίοι θα πρέπει να προσέχουν να μην παρασυρθούν σε έναν πόλεμο που δεν είναι «δικός τους».
Διαβάζουμε εκεί να γίνεται μια παράξενη και σοκαριστική σύγκριση ανάμεσα στην επιθυμία του Πούτιν, το 1999, να «στριμώξει τους Τσετσένους μέχρι τους καμπινέδες» και εκείνη του Μπάιντεν να «στριμώξει» με τον ίδιο τρόπο τον ρωσικό στρατό.
Λες και η εισβολή στην Τσετσενία μπορεί να συγκριθεί με τη βοήθεια που δίνει η Αμερική στην Ουκρανία για την άμυνά της. Όσο για τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, εκεί διαδίδεται η ιδέα πως, πίσω από την υποστήριξη της Ουκρανίας, κρύβονται τα κυνικά σχέδια των Ηνωμένων Πολιτειών που είναι έτοιμες να κάνουν το παν για να δουλεύει η αμυντική τους βιομηχανία. Με άλλα λόγια, εμείς οι Ευρωπαίοι είμαστε τα κορόιδα μιας νέας φάρσας των Αμερικανών.
Φυσικά, θα ήταν αφέλεια να αρνηθούμε ότι οι Αμερικανοί προσπαθούν πάντα να προωθούν τα εμπορικά και στρατηγικά συμφέροντά τους. Αλλά να διακηρύσσεις ότι βρισκόμαστε πλέον μπροστά σε έναν «αμερικανικό πόλεμο» στην Ουκρανία είναι εννοιολογικά προβληματικό. Κατ’ αρχάς διότι δίνουμε σχεδόν την εντύπωση ότι ο Βλαντιμίρ Πούτιν δεν έχει καμία σχέση με όλα αυτά, ή ότι είναι θύμα μια μορφής εμμονής του θείου Σαμ, τη στιγμή που σφαγιάζει τον ουκρανικό λαό. Και κυρίως διότι αυτός ο τρόπος σκέψης αποκαλύπτει μια αδυναμία να στοχαστεί κανείς τον μείζονα γεωπολιτικό κίνδυνο που αντιμετωπίζουν σήμερα οι Ευρωπαίοι.
Οι θεωρητικοί του υποτιθέμενου «αμερικανικού πολέμου» δεν καταλαβαίνουν πως ο πόλεμος που ξεκίνησε ο Πούτιν είναι ένας «ευρωπαϊκός πόλεμος» με την έννοια ότι κάθε νίκη της Ρωσίας, έστω και μερική, μετά την εκδίπλωση της ολοκληρωτικής βίας που εξαπέλυσε, θα είναι μια ηθική ήττα από την οποία δεν πρόκειται να συνέλθουμε. Θα αποτελούσε γι’ αυτήν ένα κίνητρο να επαναλάβει ξανά και ξανά νέα εγκλήματα, νέα χτυπήματα στην ήπειρό μας. Αυτό θα σήμαινε ότι θα επιβάλει τους κανόνες «της» οι οποίοι σταδιακά θα μηδένιζαν τη δική μας ασφάλεια και τις ελευθερίες μας. Αυτή ή έννοια του «αμερικανικού πολέμου» παραγνωρίζει εξάλλου το μείζον γεγονός ότι η Δύση υπάρχει και ότι, απέναντι στον Πούτιν, Ηνωμένες Πολιτείες και Ευρωπαίοι σύμμαχοι πάντα συμπαρατάσσονται.
Αναμφίβολα, οι μετά τον Ψυχρό Πόλεμο ελπίδες μας και η εύλογη ανησυχία μας για ισορροπία διαταράσσονται αλλά δεν έχουμε την πολυτέλεια να επιλέξουμε τη γεωπολιτική στιγμή μας. Αυτά που βιώνουμε απαιτούν ενότητα! Τέλος, όσοι ανησυχούν για τον «αμερικανικό πόλεμο» υπονοούν ότι οι ακρότητες του Μπάιντεν θα μπορούσαν να μας οδηγήσουν στην Αποκάλυψη. Ο κίνδυνος αυτός υπάρχει, ο Πούτιν μας το επαναλαμβάνει καθημερινά.
Ωστόσο, αυτό που συμβαίνει από το 2014 και μετά μας έχει αποδείξει ότι ο κατευνασμός του τυράννου δεν έχει αποτρεπτικές αρετές. Το να αποδεχτούμε τον πυρηνικό εκβιασμό του Πούτιν, να πάμε σε «συμβιβασμό» για να μην τον εξαγριώσουμε, θα συνιστούσε μοιραία εξέλιξη, ιδιαίτερα για εκείνους που κατέχουν πυρηνικά, μεταξύ των οποίων και τη Γαλλία. Διότι αν αφήσουμε τη Ρωσία να καταστρέψει την Ουκρανία, παρότι έχουμε την ικανότητα να το εμποδίσουμε, θα καταστρέψουμε εκ των πραγμάτων την ικανότητά μας αποτροπής. Κατά βάθος, πίσω από την ψευδή αντιπαράθεση ανάμεσα σε αμερικανικό και ευρωπαϊκό πόλεμο κρύβεται μια διάσταση απόψεων σχετικά με το στοιχείο που ενδυναμώνει τον αντίπαλο: η σταθερότητα; Ή η αδυναμία;
Μετάφραση: Χριστίνα Σταματοπούλου