Του Νίκου Μελλέτη από το liberal.gr
Η αιφνιδιαστική κίνηση του Καΐρου για μονομερή οριοθέτηση της ΑΟΖ με τη Λιβύη στριμώχνει την Τρίπολη, με την προσωρινή κυβέρνηση Ντμπεϊμπά να θυμάται τώρα το Διεθνές Δίκαιο και την επίτευξη συμφωνημένων λύσεων στα θέματα οριοθετήσεων ζητώντας διάλογο με την αιγυπτιακή κυβέρνηση.
Η Τρίπολη με επιστολή της στον ΟΗΕ επιχειρεί να εμφανισθεί υπέρμαχος των συμφωνημένων λύσεων στη βάση των Αρχών του Δικαίου της Θάλασσας και ζητά διάλογο χωρίς να αποκλείει ακόμη και την παραπομπή στη Χάγη γνωρίζοντας καλά ότι η Αίγυπτος δεν θα αποδεχθεί την πρόταση καθώς δεν αναγνωρίζει την προσωρινή κυβέρνηση της Λιβύης.
Στην επιστολή η κυβέρνηση της Τρίπολης κατηγορεί την Αίγυπτο ότι οριοθέτησε μονομερώς δεν ακολούθησε την αρχή της ίσης απόστασης και δεν λειτούργησε με καλή πίστη χωρίς να σεβαστεί την κυριαρχία της Λιβύης. Η Τρίπολη δηλώνει ότι επιδιώκει οριοθετήσεις μέσω συμφωνιών που θα προέλθουν από διαπραγματεύσεις με σεβασμό στο άρθρο 33 του Καταστατικού Χάρτη χωρίς να αποκλείεται μάλιστα η παραπομπή της διαφοράς στη Χάγη. Η κυβέρνηση Ντμπεϊμπά μάλιστα καλεί την κυβέρνηση της Αιγύπτου σε έναρξη συζητήσεων.
Είναι εντυπωσιακό ότι οι θέσεις αυτές διατυπώνονται από μια κυβέρνηση που όπως και η προηγούμενη αγνόησαν πλήρως το Διεθνές Δίκαιο και το Δίκαιο της Θάλασσας με τα δυο τουρκολιβυκά Μνημόνια, παραβιάζοντας με βάναυσο τρόπο δυνητικά ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα αλλά και δυνητική κυριαρχία καθώς το τουρκολιβυκό Μνημόνιο επικαλύπτει περιοχές ακόμη και έξω από τη ζώνη των ελληνικών χωρικών υδάτων των 6 ν.μ.
Η λιβυκή πλευρά μάλιστα ακόμη και πριν την περίοδο που υπήρξε οριστικό ρήγμα στις σχέσεις της Αθήνας με την προσωρινή κυβέρνηση, είχε αποφύγει συστηματικά τις εκκλήσεις της Αθήνας για συνεννόηση προκειμένου να υπάρξουν συμφωνημένες οριοθετήσεις σύμφωνα με το Δίκαιο της Θάλασσας η σε διαφορετική περίπτωση παραπομπή της διαφοράς στη Χάγη.
Η αντίδραση της Λιβύης δείχνει πάντως ότι με την επιβολή τετελεσμένων με την οποία απάντησε το Κάιρο είναι ίσως η μόνη «γλώσσα» την οποία καταλαβαίνει η κυβέρνηση Ντμπεϊμπά. Και ότι πιθανόν μετά τις εκλογές θα πρέπει να εξετασθεί η υλοποίηση του σχεδιασμού για επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων νότια της Κρήτης ώστε να δοθεί ένα ακόμη μήνυμα στη Λιβύη πλευρά και να ασκήσει πίεση ώστε μόλις προκύψει νέα κυβέρνηση που θα προέλθει από εκλογές να προσέλθει σε συνομιλίες με την Ελλάδα όπου ενδεχόμενη συμφωνία για παραπομπή στη Χάγη εκ των πραγμάτων θα επιληφθεί και για τη νομιμότητα του τουρκολιβυκού Μνημονίου.
«Η Μόνιμη Αντιπροσωπεία του Κράτους της Λιβύης στα Ηνωμένα Έθνη, κατόπιν εντολής του Υπουργείου Εξωτερικών και Διεθνούς Συνεργασίας της Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας, έχει την τιμή να διαβιβάσει τη δήλωση διαμαρτυρίας της 16ης Δεκεμβρίου 2022 σχετικά με την αιγυπτιακή προεδρική απόφαση οριοθέτησης των δυτικών θαλάσσιων συνόρων της Αραβικής Δημοκρατίας της Αιγύπτου (βλ. Παράρτημα) και επιθυμεί να εκδοθεί ως έγγραφο της Γενικής Συνέλευσης στην ημερήσια διάταξη (σημείο 72 στοιχείο α)».
Παράρτημα της ρηματικής διακοίνωσης της 25ης Ιανουαρίου 2023 της Μόνιμης Αντιπροσωπείας της Λιβύης στα Ηνωμένα Έθνη προς τον Γενικό Γραμματέα
«Δήλωση του Υπουργείου Εξωτερικών και Διεθνούς Συνεργασίας της Λιβύης στις 16 Δεκεμβρίου 2022.
Το Υπουργείο Εξωτερικών της Λιβύης εξέτασε την προεδρική απόφαση που εγκρίθηκε στην Αίγυπτο στις 11 Δεκεμβρίου 2022, η οποία καθορίζει μονομερώς τα δυτικά θαλάσσια σύνορα της Αιγύπτου με τρόπο που καταπατά τα χωρικά ύδατα και την υφαλοκρηπίδα του κράτους της Λιβύης.
Η οριοθέτηση αυτή είναι άδικη κατά το διεθνές δίκαιο, διότι κηρύχθηκε μονομερώς. Επιπλέον, τα μονομερώς δηλωμένα σύνορα δεν απέχουν ίση απόσταση από τις κύριες ακτές της Λιβύης και της Αιγύπτου. Υπονομεύει επίσης την αρχή της καλής πίστης, διότι αντιβαίνει στον ισχυρισμό της Αιγύπτου σε όλα τα περιφερειακά και διεθνή φόρα ότι σέβεται την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Λιβύης.
Σύμφωνα με τις αρχές του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών και το διεθνές δίκαιο, η Λιβύη επιθυμεί να δηλώσει ότι τα σύνορα μεταξύ των δύο γειτονικών χωρών πρέπει να οριοθετηθούν μέσω συμφωνίας που θα βασίζεται σε διαπραγματεύσεις που θα διεξάγονται κατά τρόπο που να εγγυάται τα συμφέροντα και των δύο μερών και να σέβεται την αρχή της ισότητας.
Το Υπουργείο Εξωτερικών προειδοποιεί ότι η διαφορά μπορεί να υπόκειται στα μέσα για την ειρηνική επίλυση των διαφορών που αναφέρονται στο άρθρο 33 του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, συμπεριλαμβανομένου του Διεθνούς Δικαστηρίου, κατόπιν συμφωνίας που θα επιτευχθεί από τα δύο μέρη μέσω διαπραγματεύσεων.
Πρέπει να σημειωθεί ότι η Λιβύη έχει μακρά παράδοση στην τήρηση των δεσμεύσεών της όσον αφορά την υφαλοκρηπίδα μεταξύ αυτής και των γειτόνων της Τυνησίας και, πιο πρόσφατα, της Μάλτας. Υπό το πρίσμα αυτών των σημείων, η Λιβύη απορρίπτει πλήρως την προαναφερθείσα προεδρική απόφαση και παροτρύνει την αιγυπτιακή κυβέρνηση να εξετάσει το ενδεχόμενο έναρξης συζητήσεων με την κυβέρνηση εθνικής ενότητας του κράτους της Λιβύης σχετικά με τα θαλάσσια σύνορα».
